សាលាសំណាក់
សាលាសំណាក់ គឺជាផ្ទះសំណាក់តូចមួយប្រភេទដែលត្រូវបានសាងសង់នៅតាមដងផ្លូវនានាដើម្បីផ្តល់ជូនអ្នកដំណើរនូវទីជម្រកស្នាក់អាស្រ័យបណ្តោះអាសន្ន។
សាលាសំណាក់ ឬ «អគ្និគ្រិហ»[កែប្រែ]
សាលាសំណាក់ បែបនេះ គឺមានប្រវត្តិយ៉ាងហោចណាស់តាំងពីមុនសម័យអង្គរមកម្លេះ។ ឈ្មោះបុរាណរបស់វាគឺ «អគ្និគ្រិហ» មានន័យថាផ្ទះអគ្គី ដែលទំនងសំដៅលើការគោរពបូជាអាទិទេពនៅក្នុងសាលានេះ។ [១]
លុះមកដល់រាជ្សព្រះបាទ ជ័យវរ្ម័នទី៧ ទំនៀមនេះហាក់ដូចជាំគេកាន់តែលើកដម្លៃឲ្យខ្លាំងជាងមុនទៅទៀត។ សិលាចារឹកប្រាសាទព្រះខ័នឲ្យយើងដឹងថា ព្រះរាជាអង្គនេះ សាងសាលាសំណាក់ចំនួន ១២១ នៅតាមដងផ្លូវធំ។ សិលាចារឹកនោះជាភាសាសំស្កឹត ឯពាក្យដែលសំដៅលើសាលាសំណាក់ បើសរសេរឲ្យងាយគឺ អគ្និគ្រិហ មានន័យថា ផ្ទះមានភ្លើង។ អាគារដែលរាងទ្រងវែងមុខ សាងអំពីថ្មភក់ឫ ថ្មបាយក្រៀម ហើដែលជំនាន់នោះមានតម្កល់បដិមា ជាពិសេសព្រះលោកេសុរ សម្រាប់អ្នកដំណើរធ្វើកិច្ចបូជា ឫ បន់ស្រន់់ជាដើម។ ក្នុងហោបន់ស្រន់នោះប្រហែលជាមានដម្កល់ព្រះភ្លើងថែមទៀតផង បានជាគេហៅថា អគ្និគ្រិហ។[២]
សាលាសំណាក់ ឬ សាលាឆទាន[កែប្រែ]
បច្វុប្បន្ននេះ សាលាឆទាន តាមធម្មតា អ្នកធ្វើដំណើរអាចប្រើប្រាស់តាមសេចក្តីត្រូវការនូវវត្ថុ ៦ យ៉ាងដែលប្រជាជនក្នុងភូមិក្បែរនោះយកមកដាក់ទុកនៅក្នុងសាលាសំណាក់ឬសាលាឆទាននោះ ។ វត្ថុទាំង ៦ យ៉ាងមានដូចជា អាគារសាលាសំណាក់, ពាងទឹក និង ត្រឡោកឬផ្តិល, បង្គន់អនាម័យ, កន្ទេល និង ខ្នើយ, ថ្នាំពេទ្យបុរាណ ។ អ្នកភូមិដាក់វេនគ្នារែកទឹកចាក់បំពេញពាងឲ្យពេញរាល់ថ្ងៃ ។ កាយវិការដ៏ប្រពៃនេះបង្ហាញឲ្យឃើញនូវទឹកចិត្តសប្បុរសធម៌ចំពោះអ្នកដទៃផង និង កាយវិការទទួលខុសត្រូវខ្ពស់ចំពោះកិច្ចការតូចតាចមួយនេះ ។ អ្នកភូមិធ្លាប់មានជំនឿតៗគ្នាថា ប្រសិនបើទុកឲ្យទឹកពាងស្រកចុះក្រោមកន្លះពាង នោះអ្នកភូមិនឹងទទួលបណ្តាសារកស៊ីឬធ្វើការងារផ្សេងៗមិនចម្រុងចម្រើន។ ទំនៀមទម្លាប់នេះបន្តមកដល់សព្វថ្ងៃនៅតំបន់ខ្លះៗនៃប្រទេសកម្ពុជា ជាពិសេសនៅតំបន់ជនបទឆ្ងាយពីក្រុង និង ទីផ្សារ។ បច្ចុប្បន្នយើងប្រទះឃើញសាលាសំណាក់ឬសាលាឆទាននេះនៅពីមុខវត្តអារាមមួយចំនួន ប៉ុន្តែយើងមិនឃើញមានពាងទឹកឬវត្ថុអ្វីផ្សេងក្រៅពីអាគារសាលាសំណាក់ល្ហល្ហេវប៉ុណ្ណោះ ។
ឯកសារយោង[កែប្រែ]
- ↑ [លន ហ្សាឌីណា៖ស្នាដៃសិល្បៈរបស់កូនខ្មែរម្នាក់បំភ្លឺក្រុងសៀមរាបអង្គរ, SabayNews.com, សុក្រ, 27 វិច្ឆិកា 2020]
- ↑ សាលាសំណាក់ ដោយ អាំង ជូលាន, យសោធរ ជាស្ថាប័នខ្មែរឯករាជ្យមួយ