តេទុលលែន
តេទុលលែន ( /t ər ˈ t ʌ l i ə n / ; Latin ; c. ១៥៥ – c. ២២០ AD [១] ) គឺជាអ្នកនិពន្ធ គ្រិស្តបរិស័ទសម័យដើម ដ៏សំបូរបែបពី ទីក្រុង ខាធេច ក្នុង ខេត្តរ៉ូម៉ាំងនៃទ្វីបអាហ្រ្វិក ។ [២] [៣] គាត់គឺជាអ្នកនិពន្ធគ្រិស្តសាសនិកដំបូងគេដែលបង្កើតសារជីវកម្មដ៏ទូលំទូលាយនៃអក្សរសិល្ប៍គ្រីស្ទាន ឡាទីន ហើយជា អ្នកសុំទោសគ្រីស្ទាន សម័យដើម និងជាអ្នកប្រឆាំង អំពើខុសឆ្គង រួមទាំង សាសនាគ្រឹស្ត សហសម័យ។ [៤]
តេទលលែន ជាអ្នកទ្រឹស្ដីដំបូងគេដែលសរសេរជាភាសាឡាតាំង ហើយដូច្នេះត្រូវបានគេហៅថា "បិតានៃ សាសនាគ្រិស្តឡាទីន ", [៥] [៦] ព្រមទាំងជា " អ្នកបង្កើតទ្រឹស្ដីលោកខាងលិច "។ [៧] គាត់ប្រហែលជាល្បីបំផុតសម្រាប់ការជាអ្នកសរសេរដំបូងនៅឡាតាំងដែលគេស្គាល់ថាប្រើពាក្យ ព្រះត្រីឯក (ឡាតាំង៖ trinitas )។ [៨]
តេទុលលែន បានបង្កើតគោលគំនិតទ្រឹស្ដីថ្មី ហើយបានជំរុញការអភិវឌ្ឍនៃគោលលទ្ធិសាសនាចក្រដំបូង។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ការបង្រៀនខ្លះរបស់គាត់ ដូចជា ការចុះចូល នៃ ព្រះរាជបុត្រា និង ព្រះវិញ្ញាណ ចំពោះ ព្រះវរបិតា ក្រោយមកត្រូវបានបដិសេធដោយសាសនាចក្រ។ [៩] យោងតាម លោក Jerome ក្រោយមកគាត់បានចូលរួមជាមួយនិកាយ ម៉ុងតានីស ហើយប្រហែលជាបាន ក្បត់ជំនឿ ។ [១០] ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ អ្នកប្រាជ្ញសម័យទំនើបជំទាស់នឹងរឿងនេះ។ [២]
ឥទ្ធិពលលើ Novatianism
[កែប្រែ]Novatians បានបដិសេធការអភ័យទោសចំពោះអ្នកថ្វាយបង្គំរូបព្រះ ឬចំពោះមនុស្សដែលប្រព្រឹត្តអំពើបាបដ៏អាក្រក់ផ្សេងទៀត ហើយបានប្រើប្រាស់យ៉ាងច្រើននូវស្នាដៃរបស់ តេទលលែន ។ Novatians ខ្លះថែមទាំងបានចូលរួមជាមួយ Montanists ។ [១១] ទស្សនៈរបស់ Novatian លើ ព្រះត្រីឯក និង ព្រះគ្រិស្ត ក៏មានឥទ្ធិពលយ៉ាងខ្លាំងដោយ តេទុលលែន ផងដែរ។ [១២]
Ronald E. Heine សរសេរថា "ជាមួយនឹង Novatianism យើងត្រលប់ទៅស្មារតីរបស់តេទុលលែននិងបញ្ញវិន័យរបស់គ្រីស្ទបរិស័ទ។ [១២]
- ↑ The Cambridge Dictionary of Philosophy. 1999. p. 908.
- ↑ ២,០ ២,១ Barnes 1971.
- ↑ Harrison, Peter (June 2017). "'I Believe Because it is Absurd': The Enlightenment Invention of Tertullian's Credo". Church History 86 (2): 339–364. ISSN 0009-6407. DOI:10.1017/S0009640717000531.
- ↑ Magic and Mysticism. 2007. p. 23.
- ↑ Benham, William (1887). The Dictionary of Religion. Cassell. pp. 1013. https://archive.org/details/dictionaryofreli00benhuoft.
- ↑ Ekonomou 2007.
- ↑ Gonzáles, Justo L. (2010). The Story of Christianity. New York: HarperCollins Publishers. pp. 91–93.
- ↑ From Logos to Trinity. Cambridge University Press. 2012-01-30. pp. 190–220. ល.ស.ប.អ. 978-1-139-00397-1.
- ↑ Tertullian. 2003.
- ↑ "Tertullian | Biography, Works, Theology, Montanism, & Facts". Encyclopaedia Britannica (in អង់គ្លេស). Retrieved 2022-04-11.
- ↑ "CATHOLIC ENCYCLOPEDIA: Novatian and Novatianism". 2019-04-03. Archived from the original on 2019-04-03. Retrieved 2022-02-18.
- ↑ ១២,០ ១២,១ "Novatian". earlychristianwritings.com. Retrieved 2022-02-18. Cite error: Invalid
<ref>
tag; name ":1" defined multiple times with different content