ទុក្ខ
បកប្រែជាភាសាដទៃ Duḥkha | |
---|---|
English: | suffering, unhappiness, pain, unsatisfactoriness, unease, stress |
Pali: | Dukkha |
Sanskrit: | दुःख |
Bengali: | দুঃখ |
Burmese: | ဒုက္ခ (IPA: [doʊʔkʰa̰]) |
Chinese: | 苦 (pinyin: kǔ) |
Japanese: | 苦 (rōmaji: ku) |
Korean: | 고 苦 (RR: ko) |
Shan: | တုၵ်ႉၶ ([tṵ̂kkha]) |
Sinhala: | ទំព័រគំរូ:Ill (dukkha satyaya) |
Tibetan: | སྡུག་བསྔལ། (Wylie: sdug bsngal; THL: dukngal) |
Thai: | ទំព័រគំរូ:Ill |
Vietnamese: | 苦 khổ 災害 Bất toại |
Tamil: | துக்கம் |
Glossary of Buddhism |
ទុក្ខ ( /ˈ d uː k ə / ) ( សំស្ក្រឹត៖ दुःख , ទេ; បាលី: dukkha,ទុក្ខ) អត្ថន័យរបស់វាអាស្រ័យទៅលើបរិបទ ហើយអាចសំដៅជាពិសេសទៅលើ "ភាពមិនគាប់ចិត្ត" ឬ "ភាពមិនសុខស្រួល" នៃអត្ថិភាពបណ្តោះអាសន្ន ដែលយើងចង់បាន ឬចាប់យកនៅពេលដែលយើងល្ងង់ខ្លៅចំពោះភាពបណ្តោះអាសន្ននេះ។ [1] [2] [3] [4] [note 1] ក្នុងពុទ្ធសាសនា ទុក្ខ ជាចំណែកនៃ អរិយសច្ចទាំង ៤ និងជាសញ្ញាមួយក្នុងចំណោម សញ្ញាណទាំងបី ។ ពាក្យនេះក៏លេចឡើងនៅក្នុងគម្ពីរនៃ សាសនាហិណ្ឌូ ដូចជា Upanishads នៅក្នុងការពិភាក្សាអំពី មោក្ស (ការរំដោះខាងវិញ្ញាណ) ។ [១]
ពាក្យយ ទុក្ខ វិញ ច្រើនតែចេញមកពីបុព្វបទ ទុ- ("អាក្រក់" ឬ "ពិបាក") និង ឫស ខ ("ទទេ" "រន្ធ") ដែលមានន័យថា អ័ក្សដែលសមមិនល្អរបស់រទេះ ឬរទេះដែលផ្តល់ឱ្យ"។ ការជិះរដិបរដុបខ្លាំង" [២] [៣] វាពិតជាអាចមកពី ទុះ-ស្ថទុះ- ដែលជា "dis-/ bad- + stand-" នោះគឺ "ឈរអាក្រក់មិនស្ថិតស្ថេរ" "មិនស្ថិតស្ថេរ" ។ [៤] [10] [11] [12]
និរុត្តិសាស្ត្រ និងអត្ថន័យ
[កែប្រែ][៥]ទុះខ [14] វាក៏ជាគំនិតមួយនៅក្នុងសាសនាឥណ្ឌាអំពីធម្មជាតិនៃបាតុភូតអន្តរកាលដែលមានពីធម្មជាតិ "មិនរីករាយ" "ទុក្ខ" "ការឈឺចាប់" "ទុក្ខព្រួយ" "ទុក្ខព្រួយ" "ទុក្ខព្រួយ" ឬ "ទុក្ខព្រួយ" ។ [៥] [14] ពាក្យ ទុះខ មិនមានការបកប្រែជាភាសាអង់គ្លេសតែមួយពាក្យទេ ហើយបង្កប់នូវទិដ្ឋភាពផ្សេងៗគ្នានៃបទពិសោធន៍មិនល្អរបស់មនុស្ស។ [2] [14] វាច្រើនតែយល់ថាផ្ទុយពី សុខ មានន័យថា "សុភមង្គល" "ការលួងលោម" ឬ "ភាពងាយស្រួល"។ [៦]
កំណត់ចំណាំ
[កែប្រែ]- ↑ Paul Deussen (1980). Sixty Upaniṣads of the Veda, Vol. 1. Motilal Banarsidass (Reprinted). pp. 482–485, 497. ល.ស.ប.អ. 978-81-208-1468-4. https://books.google.com/books?id=8mSpQo9q-tIC&pg=PR497.
- ↑ Sargeant 2009.
- ↑ Goldstein 2013.
- ↑ Monier-Williams 1899.
- ↑ ៥,០ ៥,១ Monier-Williams 1899, p. 483.
- ↑ Walpola Rahula 2007.
- Articles containing Pali-language text
- Articles containing Sanskrit-language text
- Articles containing Bengali-language text
- Articles containing Chinese-language text
- Articles containing Pinyin-language text
- Articles containing Japanese-language text
- Articles containing Korean-language text
- Articles containing Sinhala-language text
- Articles containing Standard Tibetan-language text
- Articles containing Thai-language text
- Articles containing Vietnamese-language text
- អត្ថបទដែលមានពាក្យជាភាសាចិន