ប្រទេសនៅអាមេរិកខាងត្បូង

អត្ថបទនេះគឺស្តីអំពី បញ្ជីរាយនាមរដ្ឋអធិបតេយ្យ និងរដ្ឋអនិស្សរភាពនៅអាមេរិកខាងត្បូង។ នៅក្នុងអត្ថបទនេះដែរ យើងបានរាប់បញ្ចូលទាំងរដ្ឋដែលមានការទទួលស្គាល់ពេញលេញនិងរដ្ឋអនិស្សរភាព (មិនមានឯករាជ្យពេញលេញ) ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅទ្វីបអាមេរិកខាងត្បូង។

អាមេរិកខាងត្បូងមានព្រំប្រទល់៖ ខាងលិចជាប់នឹងមហាសមុទ្រប៉ាស៊ីហ្វិក ខាងជើងនិងខាងកើតជាប់នឹងមហាសមុទ្រអាត្លង់ទិក ហើយខាងទិសពាយព្យគឺជាប់នឹងទ្វីបអាមេរិកខាងជើងនិងសមុទ្រការ៉ាប៊ីន។ អាមេរិកខាងត្បូងគឺមានផ្ទៃដីសរុបប្រមាណ ១៧,៨៤០,០០០ គីឡូម៉ែត្រការ៉េ ដែលស្មើនឹង ៣.៥% នៃផ្ទៃផែនដី។ នៅឆ្នាំ២០០៨ សៀវភៅហេតុការណ៍ពិភពលោកបានធ្វើការប៉ាន់ស្មានចំនួនប្រជាជននៅអាមេរិកខាងត្បូងថាមានចំនួនប្រមាណ ៣៨០ លាននាក់។ អាមេរិកខាងត្បូងគឺជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ ៤ ខាងចំនួនផ្ទៃដីនៃទ្វីប (នៅពីក្រោយអាស៊ី អាហ្រ្វិក និងអាមេរិកខាងជើង) ហើយជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ ៥ ខាងចំនួនប្រជាជន (នៅពីក្រោយអាស៊ី អាហ្រ្វិក អឺរ៉ុប និងអាមេរិកខាងជើង។

ព្រំដែនបែងចែកទ្វីបអាមេរិកខាងត្បូងពីទ្វីបអាមេរិកខាងជើងគឺមិនទាន់មានច្បាស់លាស់នោះទេ តែបច្ចុប្បន្ន គេបានចាត់ទុកថាដីព្រែកប៉ាណាម៉ាគឺជាខ្សែព្រំដែនដែលបំបែកទ្វីបទាំងពីរ។

រដ្ឋអធិបតេយ្យ

រដ្ឋអធិបតេយ្យដែលមានទឹកដីធំៗគ្របដណ្តប់លើផ្ទៃដីទ្វីបអាមេរិកខាងត្បូង

រដ្ឋអធិបតេយ្យគឺជាសមាគមនយោបាយមួយដែលមានអធិបតេយ្យភាពលើប្រជាជនខ្លួនហើយអ្នកទាំងនោះត្រូវធ្វើការសម្រេចចិត្តដើម្បីបំពេញនូវផលប្រយោជន៍នៃប្រទេសជាតិ។ យោងទៅតាមអនុសញ្ញាម៉ុងតេវីដេអូបានឱ្យដឹងថា៖ រដ្ឋនីមួយៗត្រូវតែមានប្រជាជនជានិរន្ត មានទឹកដីកំណត់ច្បាស់លាស់ មានរដ្ឋាភិបាលដឹកនាំសមរម្យ និងមានសមត្ថភាពក្នុងការធ្វើទំនាក់ទំនងជាមួយនឹងរដ្ឋដទៃទៀត។ រដ្ឋខាងក្រោមនេះគឺសុទ្ធតែជាសមាជិកនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ និងជាសមាជិកនៃសហភាពប្រជាជាតិអាមេរិកខាងត្បូង។

ទង់ជាតិ	ផែនទី	នាមទូទៅ/នាមផ្លូវការ និងកូដ ISO	នាមជាភាសាក្នុងស្រុក	រដ្ឋធានី	ចំនួនប្រជាជន	ក្រឡាផ្ទៃសរុប
		កូឡុំប៊ី  សាធារណរដ្ឋកូឡុំប៊ី COL	ភាសាអេស្ប៉ាញ៖ Colombia — República de Colombia	បូគោតា / សានតា ហ្វេ ដេ បូគោតា	៥១,០៩៦,៣៨៦	១,១៣៨,៩១០ គីឡូម៉ែត្រការ៉េ
		គុយយ៉ាន  សាធារណរដ្ឋសហករណ៍គុយយ៉ាន GUY	ភាសាអង់គ្លេស៖ Guyana — Co-operative Republic of Guyana	ចចថោន	៧៨៦,៩២៣	២១៤,៩៦៩ គីឡូម៉ែត្រការ៉េ
		ឈីលី  សាធារណរដ្ឋឈីលី CHL	ភាសាអេស្ប៉ាញ៖ Chile — República de Chile	សង់ចាកូ	១៩,២០០,២៦៨	៧៥៦,១០២ គីឡូម៉ែត្រការ៉េ
		ប៉ារ៉ាគ្វេ  សាធារណរដ្ឋប៉ារ៉ាគ្វេ PRY	ភាសាអេស្ប៉ាញ៖ Paraguay — República del Paraguay ភាសាក្វារ៉ានី៖ Paraguai — Tetã Paraguai	អាសង់ស្យុង	៧,១៤៣,៣៦៦	៤០៦,៧៥២ គីឡូម៉ែត្រការ៉េ
		ប៉េរូ  សាធារណរដ្ឋប៉េរូ PER	ភាសាអេស្ប៉ាញ៖ Perú — República del Perú ភាសាកេជូវ៉ា៖ Piruw — Piruw Republika ភាសាអៃម៉ារ៉ា៖ Piruw — Piruw Suyu	លីម៉ា	៣៣,០៩៣,៥៧៨	១,២៨៥,២១៦ គីឡូម៉ែត្រការ៉េ
		បូលីវី  រដ្ឋពហុជនជាតិបូលីវី BOL	ភាសាអេស្ប៉ាញ៖ Bolivia — Estado Plurinacional de Bolivia ភាសាកេជូវ៉ា៖ Buliwya — Puliwya Mamallaqta ភាសាអៃម៉ារ៉ា៖ Wuliwya – Wuliwya Suyu	ស៊ុយក្រ (រដ្ឋធានីផ្លូវការ) និងឡាប៉ាស (អាសនៈរដ្ឋាភិបាល)	១១,៦៩១,៦៥៨	១,០៩៨,៥៨១ គីឡូម៉ែត្រការ៉េ
		ប្រេស៊ីល  សាធារណរដ្ឋសហព័ន្ធប្រេស៊ីល BRA	ភាសាព័រទុយកាល់៖ Brasil — República Federativa do Brasil	ប្រាស៊ីលីយ៉ា	២១២,៨០១,៥២៣	៨,៥១៤,៨៧៧ គីឡូម៉ែត្រការ៉េ
		វេណេស៊ុយអេឡា  សាធារណរដ្ឋបូលីវ៉ានៃវេណេស៊ុយអេឡា VEN	ភាសាអេស្ប៉ាញ៖ Venezuela — República Bolivariana de Venezuela	ការ៉ាកាស	២៨,១១២,៩២១	៩១២,០៥០ គីឡូម៉ែត្រការ៉េ
		ស៊ូរីណាម  សាធារណរដ្ឋស៊ូរីណាម SUR	ភាសាហុល្លង់៖ Suriname — Republiek Suriname	ប៉ារ៉ាម៉ារីបូ	៥៨៧,៣៥០	១៦៨,៨២០ គីឡូម៉ែត្រការ៉េ
		អ៊ូរុយគ្វេ  សាធារណរដ្ឋបូព៌ាអ៊ូរុយគ្វេ URY	ភាសាអេស្ប៉ាញ៖ Uruguay — República Oriental del Uruguay	ម៉ុងតេវីដេអូ	៣,៤៧៥,៤៨០	១៧៦,២១៥ គីឡូម៉ែត្រការ៉េ
		អាហ្សង់ទីន  សាធារណរដ្ឋអាហ្សង់ទីន ARG	ភាសាអេស្ប៉ាញ៖ Argentina — República Argentina	ប៊ុយណូស៊ែ ភាសាអេស្ប៉ាញ៖ Ciudad de Buenos Aires	៤៥,២៤៦,៧៤១	២,៧៨០,៥០០ គីឡូម៉ែត្រការ៉េ
		អេក្វាទ័រ  សាធារណរដ្ឋអេក្វាទ័រ ECU	ភាសាអេស្ប៉ាញ៖ Ecuador — República del Ecuador ភាសាកេជូវ៉ា៖ Ikwadur	គីតូ	១៧,៦៩៧,៥៥៨	២៨៣,៥៦១ គីឡូម៉ែត្រការ៉េ

ទឹកដីក្រៅប្រទេសនៃរដ្ឋអធិបតេយ្យដែលស្ថិតនៅលើទ្វីបអាមេរិកខាងត្បូង

ទង់ជាតិ	ផែនទី	នាមជាភាសាខ្មែរ និងកូដ ISO	ស្ថានភាព	នាមក្នុងស្រុក	រដ្ឋធានី	ចំនួនប្រជាជន	ក្រឡាផ្ទៃ
		បារាំងហ្គីយ៉ាន  GUF	បារាំងហ្គីយ៉ាន, នាយកដ្ឋាន និងតំបន់ក្រៅស្រុករបស់ប្រទេសបារាំង	យ្គីយ៉ាន ភាសាបារាំង៖ Guyane	កាយេន ភាសាបារាំង៖ Cayenne	២៩៦,៧១១	៨៣,៥៣៤ គីឡូម៉ែត្រការ៉េ

ទឹកដីអនិស្សរភាព

ទង់ជាតិ	ផែនទី	នាមជាភាសាខ្មែរ	ស្ថានភាព	នាមក្នុងស្រុក	រាជធានី	ចំនួនប្រជាជន	ក្រឡាផ្ទៃ
		កោះចចជីខាងត្បូងនិងសាងវិចខាងត្បូង	ទឹកដីក្រៅស្រុករបស់អង់គ្លេស	អង់គ្លេស: South Georgia and the South Sandwich Islands	ចំណុចក្សត្រអែដវើដ អង់គ្លេស: King Edward Point	គ្មានប្រជាជនអចិន្រ្តៃយ៍	៣,៩០៣ គីឡូម៉ែត្រការ៉េ
		កោះហ្វក់ឡង់ FLK	ទឹកដីក្រៅស្រុករបស់អង់គ្លេស	អង់គ្លេស: Falkland Islands អេស្ប៉ាញ ៖ Islas Malvinas	ស្តេនលី អង់គ្លេស: Stanley	៣,៥៤២	១២,១៧៣ គីឡូម៉ែត្រការ៉េ

ស្ថិតិសេដ្ឋកិច្ច

នាម	រូបិយវត្ថុ	ផសស (យអទ) ក្នុងម្នាក់ (ការប៉ាន់ប្រមាណឆ្នាំ២០០៨, គិតជាលានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក)	កំណត់សម្គាល់
កូឡុំប៊ី !កូឡុំប៊ី	បេសូកូឡុំប៊ី	៨,៩០០
គុយយ៉ាន !គុយយ៉ាន	ដុល្លារគុយយ៉ាន	៣,៩០០
កោះចចជីខាងត្បូងនិងសាងវិចខាងត្បូង !កោះចចជីខាងត្បូងនិងសាងវិចខាងត្បូង (សរ)
ឈីលី !ឈីលី	បេសូឈីលី	១៤,៩០០
ប៉ារ៉ាគ្វេ !ប៉ារ៉ាគ្វេ	ហ្គូរីនីប៉ារ៉ាគ្វេ	៤,២០០
ប៉េរូ !ប៉េរូ	ញូវ៉ូសូលប៉េរូ	៨,៤០០
បារាំងគុយយ៉ាន !បារាំងគុយយ៉ាន (បារាំង)	អឺរ៉ូ	៦,០០០ (២០០១)
បូលីវី !បូលីវី	បូលីវីណូ	៤,៥០០
ប្រេស៊ីល !ប្រេស៊ីល	រៀលប្រេស៊ីល	១០,១០០
វេណេស៊ុយអេឡា !វេណេស៊ុយអេឡា	បូលីវ៉ាវេណេស៊ុយអេឡា	១៣,៥០០
ស៊ូរីណាម !ស៊ូរីណាម	ដុល្លារស៊ូរីណាម	៨,៩០០
កោះហ្វក់ឡង់ !កោះហ្វក់ឡង់ (សរ)	ផោនកោះហ្វក់ឡង់	៣៥,៤០០ (២០០២)
អ៊ូរុយគ្វេ !អ៊ូរុយគ្វេ	បេសូអ៊ូរុយគ្វេ	១២,២០០
អាហ្សង់ទីន !អាហ្សង់ទីន	បេសូអាហ្សង់ទីន	១៤,២០០
អេក្វាទ័រ !អេក្វាទ័រ	ដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក	៧,៥០០

មើលផងដែរ

• បញ្ជីរាយប្រទេសអាមេរិកខាងត្បូងតាមចំនួនប្រជាជន
• បញ្ជីរាយប្រទេសអាមេរិកខាងត្បូងតាម ផសស ក្នុងម្នាក់