អាតុល៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា
ទំព័រថ្មី៖ thumb|350px|right|អាតុល[[អាតាហ្វូនៅមហាសមុទ្រប៉ាស៊ីហ្វិក]] '''អា... |
ត រ៉ូបូ បន្ថែម: th:อะทอลล์ |
||
បន្ទាត់ទី១៥៖ | បន្ទាត់ទី១៥៖ | ||
[[ar:شعب حلقي]] |
[[ar:شعب حلقي]] |
||
[[az:Mərcan adaları]] |
[[az:Mərcan adaları]] |
||
⚫ | |||
[[be-x-old:Атол]] |
[[be-x-old:Атол]] |
||
⚫ | |||
[[bs:Atol]] |
[[bs:Atol]] |
||
⚫ | |||
[[ca:Atol]] |
[[ca:Atol]] |
||
[[cs:Atol]] |
[[cs:Atol]] |
||
បន្ទាត់ទី២៤៖ | បន្ទាត់ទី២៣៖ | ||
[[da:Atol]] |
[[da:Atol]] |
||
[[de:Atoll]] |
[[de:Atoll]] |
||
⚫ | |||
[[en:Atoll]] |
[[en:Atoll]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[eo:Atolo]] |
[[eo:Atolo]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[eu:Atoloi]] |
[[eu:Atoloi]] |
||
[[fa:آتول]] |
[[fa:آتول]] |
||
⚫ | |||
[[fr:Atoll]] |
[[fr:Atoll]] |
||
[[fy:Atol]] |
[[fy:Atol]] |
||
[[gl:Atol]] |
[[gl:Atol]] |
||
[[ |
[[he:אטול]] |
||
[[hr:Atol]] |
[[hr:Atol]] |
||
[[ |
[[hu:Atoll]] |
||
[[id:Atol]] |
[[id:Atol]] |
||
⚫ | |||
[[is:Hringrif]] |
[[is:Hringrif]] |
||
[[it:Atollo]] |
[[it:Atollo]] |
||
[[ |
[[ja:環礁]] |
||
[[kk:Атолл]] |
[[kk:Атолл]] |
||
[[ |
[[ko:환초]] |
||
[[la:Atollum]] |
[[la:Atollum]] |
||
⚫ | |||
[[lv:Koraļļu salas]] |
[[lv:Koraļļu salas]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[mk:Атол]] |
[[mk:Атол]] |
||
[[nl:Atol]] |
[[nl:Atol]] |
||
[[ |
[[nn:Atoll]] |
||
[[no:Atoll]] |
[[no:Atoll]] |
||
[[nn:Atoll]] |
|||
[[nov:Atole]] |
[[nov:Atole]] |
||
[[pl:Atol]] |
[[pl:Atol]] |
||
បន្ទាត់ទី៦១៖ | បន្ទាត់ទី៦០៖ | ||
[[sl:Atol]] |
[[sl:Atol]] |
||
[[sr:Атол]] |
[[sr:Атол]] |
||
⚫ | |||
[[sv:Atoll]] |
[[sv:Atoll]] |
||
[[sw:Atolli]] |
|||
[[th:อะทอลล์]] |
|||
[[tl:Karang]] |
[[tl:Karang]] |
||
[[tr:Mercan adası]] |
[[tr:Mercan adası]] |
||
បន្ទាត់ទី៦៨៖ | បន្ទាត់ទី៦៨៖ | ||
[[vi:Đảo san hô vòng]] |
[[vi:Đảo san hô vòng]] |
||
[[zh:珊瑚岛]] |
[[zh:珊瑚岛]] |
||
⚫ |
កំណែនៅ ម៉ោង០៣:១៤ ថ្ងៃច័ន្ទ ទី០១ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១០
អាតុល ជាកងផ្កាថ្មដែលរុំព័ទ្ធឡាហ្គូនមួយទាំងស្រុងឬដោយផ្នែក។ អាតុលក៏ជាប្រភេទកោះមួយដែរ។
របាយ
អាតុលច្រើនមាននៅសមុទ្រនិងមហាសមុទ្រក្នុងតំបន់ត្រូពិចនិងអនុត្រូពិច។ នេះបណ្ដាលមកពីនៅតាមតំបន់នោះទឹកមានកំដៅក្ដៅល្មម អនុគ្រោះដល់ការដុះលូតលាស់របស់ផ្កាថ្មដែលបង្កើតបានជាទីទួល។ អាតុលភាគច្រើនមាននៅមហាសមុទ្រប៉ាស៊ីហ្វិក (ជាពិសេសផ្ដុំគ្នានៅកំរងកោះទូអាមុទូ កំរងកោះខារ៉ូលីន កំរងកោះម៉ាស្សល កំរងកោះខូរ៉លស៊ី និង នៅតាមក្រុមកោះគីរីបាទី ទូវ៉ាលូ និង តូកេឡាវ) និងនៅមហាសមុទ្រឥណ្ឌា (កំរងកោះម៉ាល់ឌីវ កំរងកោះឡាក់កាឌីវ កំរងកោះឆាហ្គោស ជាដើម)។ នៅមហាសមុទ្រអាត្លង់ទិកមិនសូវមានក្រុមអាតុលធំៗទេ លើកលែងតែអាតុលទាំង៨ ដែលនៅខាងកើតប្រទេសនីការ៉ាហ្គ័រ។
កំណកំណើត
ពាក្យអាតុលត្រូវបានហៅដំបូងដោយធម្មជាតិវិទូអង់គ្លេសឆាល ដាវីន។ ដាវីន បានពន្យល់ពីកំណកំណើតអាតុលផ្កាថ្មនៅប៉ាស៊ីហ្វិកខាងត្បួង(ឆ្នាំ១៨៤២) បន្ទាប់ពីធ្វើការសង្កេតនិងសិក្សារយៈពេល៥ឆ្នាំ(១៨៣១-១៨៣៦)។ លោកបានពន្យល់ថាភ្នំភ្លើងខ្ពស់ៗសឹករិចរិលក្លាយជាទួលកោះ រួចចុងក្រោយក្លាយជាអាតុល។ ផ្កាថ្មដែលនៅព័ទ្ធជុំវិញកោះភ្នំភ្លើងនៅតំបន់ត្រូពិច ដុះលូតលាស់ទៅលើ ព្រមពេលដែលកោះសឹក(លិចចូលទៅក្នុងសមុទ្រ) ក្លាយទៅជាទួលកោះ។ ក្រោយមកផ្កាថ្មនៅតាមជាយជុំវិញបន្តដុះលូតលាស់ ខណៈផ្នែកខាងក្នុងស្រុតចុះបន្តិចម្ដងៗក្លាយជាឡាហ្គូន ព្រោះផ្នែកខាងក្នុងមិនអនុគ្រោះដល់ស្លែនិងផ្កាថ្មដុះ។ នៅពេលមួយដែលផ្នែកខាងក្នុងស្រុតចុះទាបជាងផ្ទៃសមុទ្រ មានតែផ្នែកជុំវិញប៉ុណ្ណោះដែលនៅសល់ ក្លាយជាអាតុល។
តំណភ្ជាប់ក្រៅ
- កំណរកំណើតទួលកោះ
- ភ្នំភ្លើងរបស់ដាវីន - ខ្សែវីដេអូខ្លីបង្ហាញពីកិច្ចពិភាក្សារវាងដាវីននិងអាហ្គាស៊ីសស្ដីពីកំណកំណើតទួលកោះ