ប្រវត្តិសាស្ត្រ៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា

ពីវិគីភីឌា
ខ្លឹមសារដែលបានលុបចោល ខ្លឹមសារដែលបានសរសេរបន្ថែម
No edit summary
បន្ទាត់ទី១៖ បន្ទាត់ទី១៖
'''ប្រវតិ្ត'''​គឺជាវិទ្យាសាស្រ្តដែលរៀនហេតុការណ៏របស់មនុស្ស។មានពីរគំនិតអំពីប្រវត្តិមួយដែលនិយាយថាប្រវត្តិជើ្ពមនៅពេលមនុស្សបានបង្កិត[[អក្សរ]](១០០០០ឆ្នាំំហើយនៅទី្វបអាស៊ីខាងលិច)។
'''ប្រវត្ត'''​គឺជាវិទ្យាសាស្រ្តដែលរៀនហេតុការណ៏របស់មនុស។មានពីរគំនិតអំពីប្រវត្ត​មួយដែលនិយាយថាប្រវត្តជើ្ពមនៅពេលមនុសប្ានធើ្វ[[អក្សរ]](១០០០០ច្នាំហាយនៅទី្វបអាសីខាងលិច)។
ពេលមុនមនុសស្គាល់អក្សរគេហៅពេលនោះ[[បុរេប្រវត្តិសាស្រ្ត]]។មួយទៀតដែលគិតថាប្រវត្តប្រវត្តជើ្ពមនៅ<br>
ប្រវត្តិមុនមនុស្សស្គាល់អក្សរគេហៅពេលនោះ[[បុរេប្រវត្តិសាស្រ្ត]]។មួយទៀតដែលគិតថាប្រវត្តិជើ្ពមនៅ<br>
ប្រទេសមួយពេលមាននិវេទន៏របស់ប្រទេសមួយ។
ប្រទេសមួយពេលមាននិវេទន៏របស់ប្រទេសមួយ។


ស្គាល់​ប្រវត្តិគឹជាសារះសំខាង់សំរាប់ស្វែងយល់បច្ចុប្បន្នកាល​​ពីព្រោះសង្គមឥឡូវនេះគឹជាលទ្ចផលរបស់អតីត។​ហើយនិង​ពេលគេស្គាល់ប្រវត្ត​គេបានគិតដល់អនាគតកាល។
ស្គាល់​ប្រវាត្តគឹជាសំខាង់សំរាប់យល់បច្ចុបន្ឈកាល​​ពីព្រោះសង្គមឥឡូវនេះគឹជាលទ្ចផលរបស់អតីត។​ហើយនិង​ពេលគេស្គាល់ប្រវត្ត​គេប្ានគិតអនាគតកាល។
[[Image:AGMA Hérodote.jpg|thumb|right|200px|Herodoto អ្នកទីមួយដែលសរសេរប្រវត្ត។]]
[[Image:AGMA Hérodote.jpg|thumb|right|200px|Herodoto អ្នកទីមួយដែលចេះសរសេរប្រវត្តិ។]]


== បុរេប្រវត្តិសាស្រ្ត ==
== បុរេប្រវត្តិសាស្រ្ត ==

កំណែនៅ ម៉ោង០៣:៥០ ថ្ងៃច័ន្ទ ទី០២ ខែមេសា ឆ្នាំ២០០៧

ប្រវតិ្ត​គឺជាវិទ្យាសាស្រ្តដែលរៀនហេតុការណ៏របស់មនុស្ស។មានពីរគំនិតអំពីប្រវត្តិមួយដែលនិយាយថាប្រវត្តិជើ្ពមនៅពេលមនុស្សបានបង្កិតអក្សរ(១០០០០ឆ្នាំំហើយនៅទី្វបអាស៊ីខាងលិច)។ ប្រវត្តិមុនមនុស្សស្គាល់អក្សរគេហៅពេលនោះបុរេប្រវត្តិសាស្រ្ត។មួយទៀតដែលគិតថាប្រវត្តិជើ្ពមនៅ
ប្រទេសមួយពេលមាននិវេទន៏របស់ប្រទេសមួយ។

ស្គាល់​ប្រវត្តិគឹជាសារះសំខាង់សំរាប់ស្វែងយល់បច្ចុប្បន្នកាល​​ពីព្រោះសង្គមឥឡូវនេះគឹជាលទ្ចផលរបស់អតីត។​ហើយនិង​ពេលគេស្គាល់ប្រវត្ត​គេបានគិតដល់អនាគតកាល។

Herodoto អ្នកទីមួយដែលចេះសរសេរប្រវត្តិ។

បុរេប្រវត្តិសាស្រ្ត

'បុរេប្រវត្តិសាស្រ្ត'

សំរាប់អ្នកប្រាជ្ញបុរេប្រវត្តិសាស្រ្តគឹជាពេលវេលាដែលមនុស្សអត់ស្គាល់ការសរសេរទេ។ថ្វីបើមនុស្សបានកើតឡើងហើយរស់នៅមានប្រហែល២លានឆ្នាំនៅលើផែនដីបុរេប្រវត្តិសាស្រ្តវែងមេនពិត។ អ្នកប្រាជញបានចែកពេលវេលារបស់មនុស្សដូចតទៅ៖

  • បុរេប្រវត្តិសាស្រ្ត: ប្រហែល២លានឆ្នាំ។
  • ប្រវត្តិ:១០០០០ឆ្នាំ។

ប្រវតិ្ត

អត្ថបទនេះបង្ហាញនូវគំនិតដែលគិតថាប្រវត្តិចាប់ផ្តើមនៅពេលមនុស្សបងើ្កតការសរសេរ។ប៉ុនែ្តក៏មានគំនិតដែលគិតថាប្រវត្តិអត់ត្រូវការរសរសេរពីពោ្រះមានរបៀបផ្សេងៗទៀតសំរាប់បញ្ជីប្រវត្តិ។

ប្រវត្តិទ្វីបអាស៊ី

ប្រវត្តិទ្វីបអាស៊ី

ទ្វីបអាស៊ីមានប្រវត្តិមួយយ៉ាងចាស់។អារិយធម៌ធំដំបូងចាប់កំណើតនៅទី្វបនេះដូចជាប្រទេចិនប្រទេសឥណ្ឌានិងភូមិភាគមេសូផូតាមី។ពីព្រោះទ្វីបនេះជាទី្វបមួយធំអ្នកប្រាជ្ញចែកវាជាបួនផ្នែក៖

ប្រវត្តិទ្វីបអឺរ៉ុប

ប្រវត្តិទ្វីបអឺរ៉ុប

ប្រវត្តិនៅទី្វបអឺរ៉ុបបានចាប់ផ្តើមជាមួយប្រទេសក្រិក។​Herodoto គឹជាអ្នកទីមួយដែលចេះសរសេរប្រវត្តិ។ទស្សនវិជ្ជាក៏បានចាប់កំណើតនៅទីនោះ។

ប្រវត្តិទ្វីបអាហ្រ្វីក

ប្រវត្តិអាហ្រ្វីក

ប្រវត្តិនៅទី្វបអាហ្រ្វីកបានផ្តើមឡើងជាមួយប្រទេសអេហ្សីប

ប្រវត្តិទ្វីបអាមេរិក

ប្រវត្តិទ្វីបអាមេរិក

ប្រវត្តិរបស់ទី្វបអាមេរិកផ្តើមឡើងបាន៨០០០ឆ្នាំជាមួយប្រជាជនTolteca។នៅសតវត្សរ៏ទី៩គ.ស.មានប្រជាជនថី្មហៅថាMayaដែលមានការសរសរនិងប្រតិទិនមួយដែលល្អបំផុតក្នុងប្រវត្តិរបស់ពិភកលោក។គេបានរកឃើញលេខ០ដែលជួយដល់អភិវឌ្ឍន៏របស់ចំណោទលេខនព្វន្ធ