ភាសាអាចេះ

អាចេះ
	Achinese
	Bahsa/Basa Acèh; بهسا اچيه
	បាសាអាចេះ ជាមួយអក្សចាវី
ការបញ្ចេញសំឡេង	[bahsa at͡ʃɛh]
ដើមកំណើតនៅ	ឥណ្ឌូណេស៊ី
តំបន់	អាចេះ, ស៊ូម៉ាត្រា
ជាតិពន្ធុ ; (ជនជាតិ)	ទំព័រគំរូ:Sigfig million Acehnese (2010 census)
អ្នកនិយាយដើមកំណើត	Expression error: Unrecognized punctuation character "២".e26
អំបូរភាសា	អូស្ត្រូណេស៊ី ម៉ាឡាយូ-ប៉ូលីណេសៀន ចាម អាចេះ; ; ;
ប្រព័ន្ធសរសេរ	អក្សរឡាតាំង; អក្សរចាវី script
ស្ថានភាពផ្លូវការ
ភាសាផ្លូវការនៅក្នុង	ឥណ្ឌូណេស៊ី អាចេះ (សហផ្លូវការជាមួយ ឥណ្ឌូណេស៊ី);
កូដភាសា
ISO 639-2	ace
ISO 639-3	ace
	Areas where Acehnese is a majority Areas where Acehnese is a significant minority
	អត្ថបទនេះមាននិមិត្តសញ្ញាសូរសព្ទ IPA ដោយគ្មានការគាំទ្រការបកប្រែត្រឹមត្រូវ អ្នកអាចឃើញសញ្ញាសួរ ប្រអប់ ឬនិមិត្តសញ្ញាផ្សេងទៀតជំនួសឱ្យតួអក្សរយូនីកូដ សម្រាប់ការណែនាំណែនាំអំពីនិមិត្តសញ្ញា IPA សូមមើល ជំនួយ:IPA

វាគ្មិនរបស់ អាចេះ

Acehnese ( ចាវី : بهسا اچيه ) ជា ភាសាអូស្ត្រូណេសៀ ដែលមានដើមកំណើតនិយាយដោយ ប្រជាជនអាសេនណេស នៅ អាសេ ស៊ូ ម៉ាត្រា ប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ។ ភាសានេះក៏ត្រូវបាននិយាយដោយកូនចៅ អាចេះ នៅក្នុងផ្នែកខ្លះនៃ ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ដូចជា យ៉ាន នៅ កេដា ជាដើម។ អាចេះ ត្រូវបានប្រើជា ភាសាសហការងារ ក្នុងខេត្ត អាចេះ រួមជាមួយនឹងភាសាឥណ្ឌូនេស៊ី។

ឈ្មោះ

ចំណាត់ថ្នាក់ និងភាសាដែលពាក់ព័ន្ធ

អាចេះ ជាកម្មសិទ្ធិរបស់ សាខា ម៉ាឡាយូ-ប៉ូលីនេសៀន នៃ អូស្ត្រូណេស៊ី ។ សាច់ញាតិជិតស្និទ្ធបំផុតរបស់ អាចេះ គឺជា ភាសា ចាម ផ្សេងទៀតដែលត្រូវបាននិយាយជាចម្បងនៅក្នុង ប្រទេសវៀតណាម និង កម្ពុជា ។ សាច់ញាតិឆ្ងាយនៃគ្រួសារ ចាម គឺជាគ្រួសារ ភាសាម៉ាឡេ ដែលរួមបញ្ចូលភាសាដែលនិយាយផងដែរនៅក្នុង កោះស៊ូម៉ាត្រា ដូចជា Minangkabau ក៏ដូចជាភាសាជាតិ ឥណ្ឌូនេស៊ី ។

Paul Sidwell កត់សម្គាល់ថា អាចេះ ទំនងជាមានស្រទាប់ខាងក្រោម អូស្ត្រូអាស៊ី ។ ^[២]

ភាសាវិទូ Paul Sidwell បានសរសេរថា "ពេលខ្លះក្នុងដំណាក់កាលដំបូងនៃការផ្លាស់ប្តូរភាសានេះ ប្រហែលជាមុនពេលចាប់ផ្តើមនៃ Common Era អ្នកនិយាយ ចាម ដែលនឹងក្លាយទៅជា អាចេះ បានចាកចេញពីដីគោកក្នុងការធ្វើដំណើរដែលទីបំផុតនឹងបញ្ចប់នៅភាគខាងជើងនៃកោះស៊ូម៉ាត្រា"។ ដោយផ្អែកលើនិក្ខេបបទរបស់ Graham Thurgood លោក Sidwell អះអាងថា អាចេះ ទំនងជាត្រូវបានបំបែកចេញពី ចាម អស់រយៈពេលជាយូរនៅជុំវិញសតវត្សទីមួយដល់សតវត្សទី ២ មុនគ.ស។ ^[៣]

ការចែកចាយ

ភាសា អាចេះ ត្រូវបាននិយាយជាចម្បងនៅក្នុងតំបន់ឆ្នេរនៃ អាចេះ ។ ភាសានេះត្រូវបានគេនិយាយនៅក្នុងតំបន់ចំនួន ១៣ និងទីក្រុងចំនួន ៤ ក្នុងទីក្រុង អាចេះ ដែលមានដូចជា៖

ទីក្រុង

សាបាង
បានដា អាចេះ
ឡុកស៊ឺម៉ាវ៉េ
ឡាងសា

ឆ្នេរភាគឦសាន

អាចេះ បេសា
ភីឌី
ភីឌី ចាយ៉ា
ប៊ីរឿន
អាចេះខាងជើង
អាចេះខាងកើត (លើកលែងតែស្រុកចំនួនបីគឺ Serba Jadi, Peunaron និង Simpang Jernih ជាកន្លែងដែល ភាសា ហ្គាយោ ត្រូវបាននិយាយ)
Aceh Tamiang (ភាគច្រើនជាស្រុក Manyak Payet និង Kuala Simpang ឯផ្នែកនៅសេសសល់និយាយ ភាសា Tamiang Malay )

ឆ្នេរខាងលិច-ខាងត្បូង

អាចេះចាយា
អាចេះខាងលិច
ណាហ្គានរ៉ាយ៉ា
ភាគនិរតី អាចេះ (លើកលែងតែស្រុក Susoh ដែល ភាសា Jamee ត្រូវបាននិយាយ)
អាឆេខាងត្បូង (លាយជាមួយនឹង ភាសា Kluet និង Aneuk Jamee)

↑ Cite error: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named e26
↑ Sidwell, Paul (2006). "Dating the separation of Acehnese and Chamic by etymological analysis of the Aceh-Chamic lexicon". Mon-Khmer Studies 36: 187–206. Retrieved on 2012-10-22.(, Alternate Archived 2014-11-08 at the វេយប៊ែខ ម៉ាស៊ីន., )
↑ Sidwell, Paul (2005). "Acehnese and the Aceh-Chamic Language Family". Pacific Linguistics 7: 211–246. DOI:10.15144/PL-569.211. Retrieved on 2024-01-20.

[e26-1] Cite error: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named e26

[2] Sidwell, Paul (2006). "Dating the separation of Acehnese and Chamic by etymological analysis of the Aceh-Chamic lexicon". Mon-Khmer Studies 36: 187–206. Retrieved on 2012-10-22.(, Alternate Archived 2014-11-08 at the វេយប៊ែខ ម៉ាស៊ីន., )

[3] Sidwell, Paul (2005). "Acehnese and the Aceh-Chamic Language Family". Pacific Linguistics 7: 211–246. DOI:10.15144/PL-569.211. Retrieved on 2024-01-20.

[១]

[២]

[៣]