Jump to content

វីលហ៊ែមមើស

ពីវិគីភីឌា
Wilhelmus
បកប្រែ: "William"
ការបោះពុម្ពដំបូងៗនៃWilhelmus ដែលត្រូវបានរក្សាក្នុងសាស្រ្តាពីឆ្នាំ១៦១៧[]

ជាតិ ភ្លេងជាតិរបស់ប្រទេសហូឡង់
ទំនុកមិនច្បាស់លាស់, ចន្លោះឆ្នាំ១៥៦៨ និង១៥៧២
ភ្លេងកែសម្រួលដោយ អាឌ្រីយែន វ៉ាលែរុស អ្នកនិពន្ធដើមមិនស្គាល់ឈ្មោះ, ១៥៦៨
ចាប់ប្រើ10 ឧសភា 1932; 92 ឆ្នាំកន្លងទៅ (1932-០៥-10)
១៩៥៤ (អង់ទីលហូឡង់)
បោះបង់ប្រើ១៩៦៤ (អង់ទីលហូឡង់)
មុន"Wien Neêrlands Bloed"
គំរូសំឡេង
"Wilhelmus" (instrumental, one stanza)

" Wilhelmus van Nassouwe " ដែលត្រូវបានគេស្គាល់យ៉ាងសាមញ្ញថា " Wilhelmus " [lower-alpha ១] គឺជាភ្លេងជាតិទាំងប្រទេសហូឡង់បច្ចុប្បន្ន និងព្រះរាជាណាចក្រហូឡង់ពីអតីតកាល។ វាមានអាយុកាលតាំងពីឆ្នាំ១៥៧២មកម្ល៉េះ ដែលធ្វើឱ្យវាក្លាយជាភ្លេងជាតិចំណាស់ជាងគេបំផុតដែលកំពុងប្រើប្រាស់សព្វថ្ងៃ ដោយកំណត់លក្ខខណ្ឌទាំងការប្រើប្រាស់បទភ្លេង និងទំនុកច្រៀង។ [] ទោះបីជា "Wilhelmus" មិនត្រូវបានគេទទួលស្គាល់ថាជាភ្លេងជាតិផ្លូវការរហូតដល់ឆ្នាំ១៩៣២ ក៏ដោយ ក៏វាតែងតែមានប្រជាប្រិយភាពជាមួយផ្នែកខ្លះនៃប្រជាជនហូឡង់ ហើយបានលេចឡើងម្តងទៀតក្នុងឱកាសជាច្រើននៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រហូឡង់ មុនពេលទទួលបានឋានៈបច្ចុប្បន្នរបស់វា។ [] វាក៏ជាបទភ្លេងជាតិរបស់តំបន់ហូឡង់អង់ទីលផងដែរ ពីឆ្នាំ១៩៥៤ដល់ឆ្នាំ១៩៦៤ផងដែរ។

"Wilhelmus" មានដើមកំណើតពី ការបះបោរហូឡង់ ដែលជាការតស៊ូរបស់ប្រទេសជាតិដើម្បីសម្រេចបានឯករាជ្យពីចក្រភពអេស្ប៉ាញ។ អត្ថន័យរបស់បទនេះចង់និយាយ​ពី ​បិតា​ជាតិ​ វីល្លៀមនៃអូរ៉ង់ ដែល​ជាទេសាភិបាល(Statholder)នៅ​ប្រទេស​ហូឡង់​ក្រោមស្តេច​អេស្ប៉ាញ ។ នៅក្នុងការរៀបរាប់បែបបុរសទីមួយ ដូចជាការដកស្រង់សម្តីខ្លួនឯង វីល្លៀមនិយាយទៅកាន់ជនជាតិហូឡង់អំពីការបះបោរ និងការតស៊ូផ្ទាល់ខ្លួនរបស់គាត់ ជាមួយស្វាមីភក្តិចំពោះស្តេច [] ដោយមិនក្បត់នឹងមនសិការរបស់គាត់គឺ បម្រើព្រះ និងជនជាតិហូឡង់។ នៅ​ក្នុង​ទំនុក​ច្រៀង វីល្លៀម​បាន​ប្រៀបធៀប​ខ្លួន​គាត់​ជា​មួយ​នឹង ​ព្រះបាទ​ដាវីឌ ​ក្នុង​គម្ពីរ​ប៊ីប ដែល​បម្រើ​នៅ​ក្រោម​ស្តេច ​សូល ​ដែល​ឃោរឃៅ។ កាល​ដែល​ដាវីឌ​មាន​ចិត្ត​មេត្ដា​វាយ​ឈ្នះស្តេច​សូល​ដែល​អយុត្តិធម៌ ហើយ​ត្រូវ​បាន​រង្វាន់​ពី​ព្រះ​ជា​មួយ​នឹង ​រាជាណាចក្រ​អ៊ីស្រាអែល ដូច្នេះ វីល្លៀម​ក៏​សង្ឃឹម​ថា​នឹង​ទទួល​បាន​រង្វាន់​ជា​រាជាណាចក្រ​មួយ​ដែរ។ ទាំង "Wilhelmus" និងការបះបោរហូឡង់គួរតែត្រូវបានគេមើលឃើញនៅក្នុងពន្លឺនៃសតវត្សទី១៦នៃ កំណែទម្រង់សាសនា នៅអឺរ៉ុប និងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញពួកប្រូតេស្តង់ ដោយការស៊ើបអង្កេតអេស្ប៉ាញ នៅក្នុង តំបន់ស្រុកទាប ។ តន្ត្រីយោធា បានបង្ហាញសារៈប្រយោជន៍យ៉ាងខ្លាំងមិនត្រឹមតែក្នុងការចំអកដល់ពួកបព្វជិតរ៉ូម៉ាំង និងស្តេចដែលគាបសង្កត់ប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងក្នុងការបង្កើតភាពស្អិតរមួតក្នុងសង្គមដែលឆ្លងផុតពីវណ្ណៈទៀតផង។ នៅក្នុងការរួមបញ្ចូលដោយជោគជ័យនូវពាក្យពេជចន៍ ទំនុកតម្កើងព្រះ ជាមួយនឹងភាពពាក់ព័ន្ធផ្នែកនយោបាយ "Wilhelmus" ឈរជាឧទាហរណ៍ដ៏លេចធ្លោនៃស្នាដៃប្រភេទនេះ។ []

ការចាប់ផ្តើម

[កែប្រែ]

ប្រភពដើមនៃបទភ្លេង

[កែប្រែ]

បទភ្លេងនៃ "Wilhelmus" ត្រូវបានខ្ចីពីបទចម្រៀងបារាំង រ៉ូម៉ាំងកាតូលិក ដ៏ល្បីល្បាញមួយដែលមានចំណងជើងថា Autre chanson de la ville de Chartres assiégée par le prince de Condé [] [lower-alpha ២] (ឬ Chartres in short)។ បទចម្រៀងនេះបានចំអកឱ្យ ការឡោមព័ទ្ធឆាត្រស៍ ដែលបរាជ័យក្នុងឆ្នាំ១៥៦៨ ដោយ ពួកយូហ្គឺណុត (ប្រូតេស្តង់) ព្រះអង្គម្ចាស់នៃកុងដេ កំឡុងសង្គ្រាមសាសនាបារាំង។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ខ្លឹមសារនៃជ័យជម្នះរបស់ "Wilhelmus" ខុសគ្នាយ៉ាងខ្លាំងពីខ្លឹមសារនៃបទចម្រៀងដើម ដែលធ្វើឱ្យវាមានលក្ខណៈវិទ្ធង្សនាក្នុងកម្រិតជាច្រើន។ ដូច្នេះហើយ ពួកប្រូតេស្តង់ហូឡង់បានយកបទចម្រៀងប្រឆាំងប្រូតេស្តង់ ហើយបានកែសម្រួលវាទៅជាការឃោសនាសម្រាប់របៀបវារៈផ្ទាល់ខ្លួនរបស់ពួកគេ។ នៅក្នុងវិធីនោះ "Wilhelmus" គឺជារឿងធម្មតាសម្រាប់ពេលវេលារបស់វា ដោយវាគឺជាការអនុវត្តធម្មតានៅក្នុងសតវត្សទី១៦ សម្រាប់ក្រុមប្រយុទ្ធដើម្បីលួចបទចម្រៀងគ្នាទៅវិញទៅមកដើម្បី សរសេរឡើងវិញ ។ []

ទោះបីជាបទភ្លេងនេះមានដើមកំណើតពីឆ្នាំ១៥៦៨ក្តី ក៏បទភ្លេងដែលគេសរសេរដំបូងគេបានមកពីឆ្នាំ១៥៧៤។ នៅពេលនោះ បទភ្លេងនេះត្រូវបានច្រៀងក្នុងល្បឿនលឿន។ [] អ្នកនិពន្ធជនជាតិហូឡង់ អាឌ្រីយែន វ៉ាលែរុស បានកត់ត្រាបទភ្លេងបច្ចុប្បន្ននៃ "Wilhelmus" នៅក្នុង Nederlantsche Gedenck-clanck របស់គាត់នៅឆ្នាំ១៦២៦ ដោយបន្ថយល្បឿននៃបទភ្លេង ដើម្បីងាយស្រួលច្រៀងនៅក្នុងព្រះវិហារបាន។

ហ្វីលីពនៃម៉ានិច បង្ហាញ "Wilhelmus" ដល់ វីល្លៀម គូរដោយ ចេខុប ស្ពើល(កំឡុង ១៨៥០)។

ប្រភពដើមនៃអត្ថបទចម្រៀង

[កែប្រែ]

ប្រភពដើមនៃបទចម្រៀងគឺមិនមានភាពច្បាស់លាស់ទេ។ "Wilhelmus" ត្រូវបានសរសេរជាលើកដំបូងនៅចន្លោះពេលចាប់ផ្តើមនៃសង្គ្រាម៨០ឆ្នាំ នៅខែមេសាឆ្នាំ១៥៦៨ និងការកាន់កាប់ប្រ៊ីយែល នៅថ្ងៃទី១ខែមេសាឆ្នាំ១៥៧២។ [] ភ្លាមៗបន្ទាប់ពីបទភ្លេងត្រូវបានតាក់តែងហើយ វាត្រូវបានគេនិយាយថាទាំងអតីតចៅហ្វាយក្រុងអានវើព ហ្វីលីពនៃម៉ានិច ឬអ្នកនយោបាយ ឌើក គូនហ៊ែត បានសរសេរអត្ថបទចម្រៀងនេះ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ វាមានលក្ខណៈមិនច្បាស់លាស់ ខណៈដែលទាំងម៉ានិច និងគូនហ៊ែត មិនដែលបាននិយាយថាពួកគេបានសរសេរអត្ថបទចម្រៀងនោះទេ ទោះបីជាបទចម្រៀងនេះមានប្រជាប្រិយភាពខ្លាំងនៅក្នុងសម័យរបស់ពួកគេក៏ដោយ។ "Wilhelmus" ក៏មាន ចង្វាក់ជួន ចម្លែកមួយចំនួននៅក្នុងវាផងដែរ។ ក្នុងករណីខ្លះ ស្រៈនៃពាក្យមួយចំនួនត្រូវបានផ្លាស់ប្តូរ ដើម្បីអនុញ្ញាតឱ្យវាជួនជាមួយពាក្យផ្សេងទៀត។ អ្នកខ្លះយល់ថានេះជាភ័ស្តុតាងដែលថា ម៉ានិចឬ គូនហ៊ែត មិនបាននិពន្ធបទភ្លេងនេះទេ ខណៈដែលពួកគេទាំងពីរនាក់គឺជាកវីដែលមានបទពិសោធន៍នៅពេលដែល "Wilhelmus" ត្រូវបានសរសេរ ហើយវាត្រូវបានគេនិយាយថាពួកគេនឹងមិនទទួលយកនូវកំហុសតូចៗទាំងនេះទេ។ ដូច្នេះហើយ អ្នកខ្លះជឿថាទំនុកច្រៀងនៃភ្លេងជាតិហូឡង់ គឺជាការបង្កើតនរណាម្នាក់ដែលទើបតែសរសេរកំណាព្យមួយសម្រាប់ឱកាសនោះ ហើយបន្ទាប់មកបានបាត់ពីប្រវត្តិសាស្ត្រទៅ។ ការបកប្រែជាភាសាបារាំងនៃ "Wilhelmus" បានបង្ហាញខ្លួននៅជុំវិញឆ្នាំ ១៥៨២។

ការស្រាវជ្រាវ ស្ទីឡូម៉ែត្រ ថ្មីៗនេះបានលើកឡើងពី ព្យែទើ ដាធីន អាចជាអ្នកនិពន្ធអត្ថបទនៃភ្លេងជាតិហូឡង់។ [] ដោយចៃដន្យ អ្នកស្រាវជ្រាវជនជាតិហូឡង់ និងហ្វ្លេមីស ( វិទ្យាស្ថានមើទែន សាកលវិទ្យាល័យអ៊ូត្រ៊ែច និង សាកលវិទ្យាល័យអានវើព ) បានរកឃើញភាពស្រដៀងគ្នាជាច្រើនរវាងលក្ខណៈស្នាដៃរបស់គាត់ និងភ្លេងជាតិ។ [១០] [១១]

រចនាសម្ព័ន្ធនិងការបកស្រាយ

[កែប្រែ]

អត្ថបទពេញលេញមានដប់ប្រាំវគ្គ។ ភ្លេងនេះគឺជាកំណាព្យដែលមានលក្ខណៈបង្កប់ ដោយអក្សរដំបូងនៃវគ្គទាំងដប់ប្រាំបានបង្កើតឈ្មោះថា "Willem van Nassov" ( ណាសូវ គឺជាបំរែបំរួល ការសរសេរនៃពាក្យបច្ចុប្បន្នរបស់ ណាសាវ ) ។ នៅក្នុងការប្រកបអក្ខរាវិរុទ្ធហូឡង់បច្ចុប្បន្ន ពាក្យដំបូងនៃវគ្គទី១២និងទី១៣ ចាប់ផ្តើមដោយ Z ជំនួសឱ្យ S ។

ដូចបទចម្រៀងជាច្រើននៃសម័យកាលនោះដែរ វាមានរចនាសម្ព័ន្ធស្មុគ្រស្មាញ តែងដោយប្រើវិធីចម្លាស់ល្បះ អត្ថបទគមានលក្ខណៈស៊ីមេទ្រី ក្នុងឃ្លាទី១ និង១៥មានលក្ខណៈស្រដៀងអត្ថន័យគ្នា ដូចវគ្គ២ និង១៤ វគ្គ៣ និង១៣ ជាដើម។ រហូត​ដល់​​ចូល​​ក្នុង​វគ្គទី​៨ ជា​ចំណុចស្នូល​នៃ​បទ​ចម្រៀង៖ «ឱ ​ដាវីឌ ទ្រង់​បាន​ស្វែង​រក​ទី​ជម្រក​ពី​ភាពផ្តាច់ការនៃស្តេច​សូល សូម្បីតែខ្ញុំក៏រត់គេចពីភាពចលាចលនេះដែរ» ដែលការប្រៀបធៀបត្រូវបានធ្វើឡើងមិនត្រឹមតែរវាងដាវីឌនៃគម្ពីរប៊ីប និងវីល្លៀមនៃអូរ៉ង់ ជាមេដឹកនាំដ៏មានមេត្តា និងយុត្តិធម៌នៃការបះបោរហូឡង់ប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងរវាងស្តេចសូល ដែលជាស្តេចផ្តាច់ការ និងរាជានិយមអេស្ប៉ាញ និងរវាងទឹកដីសន្យានៃអ៊ីស្រាអែលដែល​ព្រះ​បាន​ប្រទាន​ដល់​ដាវីឌ និង​​នគរ​មួយដែល​ព្រះ​បាន​ប្រទាន​ដល់​វីល្លៀម។ [១២]

នៅក្នុងលក្ខណៈបុរសទីមួយ ដូចជាការនិយាយពីខ្លួនគាត់ វីល្លៀមនិយាយពីការរំខានចិត្តរបស់គាត់ក្នុងការមិនយល់ស្របជាមួយស្តេចរបស់គាត់។ គាត់បានព្យាយាមស្មោះត្រង់ចំពោះស្តេចរបស់គាត់ [] ប៉ុន្តែលើសពីនេះគាត់ស្មោះត្រង់ចំពោះមនសិការរបស់គាត់៖ ដើម្បីបម្រើព្រះ និងប្រជាជនហូឡង់។ ដូច្នេះ ពីរជួរចុងក្រោយនៃវគ្គទីមួយបង្ហាញថា មេដឹកនាំនៃពួកហូឡង់ប្រឆាំងនឹងចក្រភពអេស្ប៉ាញ ដែលពួកគេជាផ្នែកមួយនៅក្នុង មិនមានជម្លោះជាក់លាក់ណាជាមួយស្តេច ហ្វីលីពទី២នៃប្រទេសអេស្ប៉ាញទេ ប៉ុន្តែជាជាមួយនឹងអ្នកតំណាងរបស់ទ្រង់នៅក្នុងស្រុកទាប មានដូចជា ហ្វ៊ែណង់ដូ អាល់វ៉ារែស ឌុចទី៣នៃអាល់បា។ នេះប្រហែលជាដោយសារតែនៅពេលនោះ (ចុងសតវត្សទី១៦) គេមិនអាចមានការសង្ស័យជាសាធារណៈអំពី សិទ្ធិទេវរាជរបស់ស្តេច ដែលទទួលខុសត្រូវចំពោះព្រះតែមួយគត់។ [១៣] ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយនៅឆ្នាំ១៥៨១ ហូឡង់បានច្រានចោលភាពស្របច្បាប់នៃការគ្រប់គ្រងរបស់ស្តេចអេស្ប៉ាញលើខ្លួននៅក្នុង ច្បាប់នៃការបោះបង់សច្ចាប្រណិធាន ។

ពាក្យ Duytschen នៅក្នុងវគ្គទីមួយ ជាទូទៅត្រូវបានបកប្រែជាភាសាអង់គ្លេសថា ហូឡង់ ដើម ឬ លក្ខណៈអាល្លឺម៉ង់ គឺសំដៅទៅលើឫសគល់របស់វីល្លៀម។ សមមូល​ហូឡង់​ទំនើប​របស់​វាគឺ Duits មាន​ន័យ​ទាំងស្រុង​ថា អាល្លឺម៉ង់ ហើយ​ខណៈ​ដែល​វា​អាច​សំដៅ​ទៅ​ស្រុកកំណើតដូនតារបស់វីល្លៀម(ណាសាវ, អាល្លឺម៉ង់) ឬ​ទៅ​កាន់​ទឹកដី​នៃចក្រភព​ហូលីរ៉ូម៉ាំង។ វា​ប្រហែល​ជា​យោង​ទៅ​លើ​អត្ថន័យ​ចាស់​នៃ​ពាក្យ ដែលអាចត្រូវបានបកប្រែជា អាល្លឺម៉ង់ និងស្វែងរកទីតាំងសម្រាប់វីល្លៀម ជាមនុស្សម្នាក់ដែលមានទំនាក់ទំនងផ្ទាល់ខ្លួនជាមួយតំបន់ស្រុកទាបដែលផ្ទុយពីស្តេចនៃអេស្ប៉ាញ ហ្វីលីពទី២ ដែលជាទូទៅត្រូវបានបង្ហាញជាជនបរទេស ផ្តាច់ទំនាក់ទំនង និងគ្មានទំនាក់ទំនង។ ក្នុងការធ្វើដូច្នេះ វីល្លៀមក៏កំពុងប្រៀបធៀបខ្លួនគាត់ដោយប្រយោលជាមួយនឹងស្តេចដែលមានប្រជាប្រិយភាព ឆាលទី៥ (បិតារបស់ហ្វីលីព) ដែលខុសពីរាជបុត្ររបស់ទ្រង់ ដោយបានកើតក្នុងស្រុកទាប និយាយភាសាហូឡង់ និងយាងទៅស្រុកទាបញឹកញាប់ជាងផ្នែកផ្សេងទៀតនៃអាណាចក្ររបស់ព្រះអង្គ។ [១៤] [១៥]

ការសម្តែង

[កែប្រែ]
វីល្លៀមទី១ មេដឹកនាំ បដិវត្តបះបោរហូឡង់ គូរដោយ អាឌ្រីយែន ថូម៉ាស​ ឃី។

ប្រវត្តិ

[កែប្រែ]
ការថតជាលើកដំបូងនៃ "Wilhelmus" ក្នុងឆ្នាំ១៨៩៩
ការច្រៀងផ្ទាល់នៃ "Wilhelmus" ក្នុងឆ្នាំ១៩២០

ទោះបីជាទើបតែប្រកាសជាភ្លេងជាតិនៅឆ្នាំ១៩៣២ ក៏ដោយ"Wilhelmus"មានប្រវត្តិជាច្រើនសតវត្សមកហើយ។ វាត្រូវបានច្រៀងក្នុងពិធីផ្លូវការជាច្រើន និងនៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍សំខាន់ៗជាច្រើន ចាប់តាំងពីការផ្ទុះឡើងនៃការបះបោរហូឡង់ក្នុងឆ្នាំ១៥៦៨ ដូចជាការឡោមព័ទ្ធហាឡឹម ក្នុងឆ្នាំ១៥៧៣ និងការចូលជាផ្លូវការរបស់ព្រះអង្គម្ចាស់នៃអូរ៉ង់ ចូលទៅក្នុងទីក្រុងព្រុចសែល នៅថ្ងៃទី១៨ខែកញ្ញាឆ្នាំ ១៥៧៨។

វាត្រូវបានគេអះអាងថាក្នុងអំឡុងពេលធ្វើទារុណកម្មដ៏អាក្រក់របស់ បាល់ថាសារ ហ្ស៊ែរ៉ាដ (អ្នកធ្វើឃាតវីល្លៀមនៃអូរ៉ង់) ក្នុងឆ្នាំ១៥៨៤ បទចម្រៀងនេះត្រូវបានច្រៀងដោយឆ្មាំដែលព្យាយាមយកឈ្នះលើការស្រែករបស់ហ្ស៊ែរ៉ាដ នៅពេលដែលខ្លាញ់ជ្រូកកំពុងពុះត្រូវបានចាក់ពីលើគាត់។ ហ្ស៊ែរ៉ាដ បាន​ឆ្លើយ​តប​ថា "ច្រៀង! ពួកមាន​បាប​ហូឡង់! ច្រៀង! ប៉ុន្តែ​ដឹង​ថា​មិន​យូរ​ប៉ុន្មាន​ខ្ញុំ​នឹង​ត្រូវ​បាន​ច្រៀងវិញ!"។ [១៦]

រឿងព្រេងមួយទៀតអះអាងថា អនុវត្តតាមច្បាប់នាវាចរណ៍ឆ្នាំ១៦៥១ (បទបញ្ញត្តិដោយ អូលីវើ ក្រុមវែល តម្រូវឱ្យកងនាវាបរទេសទាំងអស់នៅ សមុទ្រខាងជើង ឬ ច្រកសមុទ្រអង់គ្លេស ត្រូវដាក់ទង់ជាតិរបស់ពួកគេចុះជាការគោរព) "Wilhelmus" ត្រូវបានច្រៀង(ឬផ្ទុយទៅវិញស្រែក) ដោយនាវិកនៅលើសំពៅ Brederode របស់ហូឡង់ជាការឆ្លើយតបទៅនឹងការបាញ់ព្រមានដំបូងដែលត្រូវបានបាញ់ដោយកងនាវាអង់គ្លេសក្រោមការដឹកនាំរបស់ រ៉ូប៊ើត ប្ល៊ែក នៅពេលដែលនាយនាវាហូឡង់ ម៉ាទែន ត្រុម បានបដិសេធមិនព្រមដាក់ទង់សំពៅគាត់ចុះ។ នៅចុងបញ្ចប់នៃបទចម្រៀង ដែលស្របគ្នានឹងការបាញ់ព្រមានដោយពួកអង់គ្លេសលើកទីបី និងចុងក្រោយ លោកត្រុម បានបាញ់ពេញមួយចំហៀងពីសំពៅ ដោយហេតុការណ៍នេះចាប់ផ្តើម សមរភូមិឆ្នេរហ្គោតវីន និង សង្រ្គាមអង់គ្លេស-ហូឡង់លើកទីមួយ ។ [១៦]

ក្នុងកំឡុងយុគមាសរបស់ហូឡង់ វាត្រូវបានចាត់ទុកថាជាភ្លេងរបស់សន្តតិវង្សអូរ៉ង់-ណាសាវ និង អ្នកគាំទ្រ របស់គេ ដែលមានន័យថានៅក្នុងនយោបាយនៃសម័យនោះ ជាភ្លេងនៃក្រុមនយោបាយជាក់លាក់មួយដែលបានចូលរួមក្នុងការតស៊ូដ៏យូរជាមួយនឹងការប្រឆាំងក្រុមមួយទៀត (ដែលជួនកាលក្លាយជាហិង្សា ឈានជិតដល់សង្គ្រាមស៊ីវិល)។ ដូច្នេះ ជោគវាសនា​នៃ​បទ​ចម្រៀង​នេះ​ដើរទន្ទឹម​នឹង​ក្រុម​អូរ៉ង់ជីស។ អ្នកផ្លុំត្រែ បានលេងបទ "Wilhelmus" នៅពេលដែលព្រះអង្គម្ចាស់ម៉ូរីស បានទៅទស្សនកិច្ចប្រេដា ហើយម្តងទៀតនៅពេលដែលគាត់ត្រូវបានគេទទួលជាផ្លូវរដ្ឋនៅ ទីក្រុងអាំស្ទែដាម ក្នុងខែឧសភាឆ្នាំ១៦១៨។ នៅពេលដែលវីល្លៀមទី៥ បានមកដល់ ស្គូនហូវែន ក្នុងឆ្នាំ១៧៨៧ បន្ទាប់ពីតំណែងទេសាភិបាលត្រូវបានស្ដារឡើងវិញ កណ្តឹងព្រះវិហារត្រូវបានគេនិយាយថាបានលេងបទ "Wilhelmus" ជាបន្តបន្ទាប់។ បន្ទាប់ពីបដិវត្តន៍បាតាវៀន ដែលត្រូវបានបំផុសគំនិតដោយ បដិវត្តន៍បារាំង វាត្រូវបានគេហៅថា "បទភ្លេងពួកព្រះអង្គម្ចាស់" ខណៈដែលវាត្រូវបានហាមឃាត់ក្នុងអំឡុងពេលនៃការគ្រប់គ្រងរបស់ក្រុមអ្នកស្នេហាជាតិ ដែលមិនគាំទ្រសន្តតិវង្សអូរ៉ង់-ណាសាវ ។

ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយនៅក្នុងពេលនៃការបង្កើតព្រះរាជាណាចក្រហូឡង់ ក្នុងឆ្នាំ១៨១៣ "Wilhelmus" បានធ្លាក់ចុះប្រជាប្រិយភាព។ ដោយបានក្លាយជារាជាធិបតេយ្យជាមួយនឹងការតំណាងឱ្យជាតិទាំងមូលនិងឈរនៅពីលើបក្សពួក រាជវង្សអូរ៉ង់បានសម្រេចចិត្តបំបែកជាមួយនឹងបទចម្រៀងនេះដែលបង្ហាញថាពួកគេជាប្រមុខនៃបក្សក្រុមមួយ។ "Wilhelmus" ត្រូវបានជំនួសដោយបទចម្រៀងរបស់ ហែនរីក តូលែន " Wien Neêrlands Bloed ” ដែលជាភ្លេងផ្លូវការរបស់ប្រទេសហូឡង់ពីឆ្នាំ១៨១៥រហូតដល់ឆ្នាំ១៩៣២។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ "Wilhelmus" នៅតែមានប្រជាប្រិយភាពនិងបាត់បង់អត្តសញ្ញាណរបស់ខ្លួនជាបទចម្រៀងតំណាងឲ្យបក្សមួយ ហើយនៅថ្ងៃទី ១០ខែឧសភាឆ្នាំ១៩៣២ វាត្រូវបានសម្រេចថាក្នុងពិធីផ្លូវការទាំងអស់ដែលតម្រូវឱ្យមានការប្រគំបទភ្លេងជាតិ "Wilhelmus" ដោយហេតុនេះការជំនួសឲ្យចម្រៀងរបស់តូលែន។

"Wilhelmus" ក៏​ត្រូវ​បាន​បកប្រែ​ជា​ភាសា ​ម៉ាឡេ ដែល​ត្រូវ​បាន​ច្រៀងនៅ​ពេល ​ប្រទេស​ឥណ្ឌូនេស៊ី​ស្ថិត​នៅ​ក្រោម​ការ​គ្រប់គ្រង​របស់​អាណានិគម​ហូឡង់ [១៧] ជាមួយ​នឹង​អត្ថបទ​ចម្រៀង​ដូច​ខាង​ក្រោម៖

Selamat bagi Ratu yang maha mulia
Aman dan sentosa di atas takhtanya
Umur dan usia dilanjutkan Allah
Rezeki murah lipat berganda-ganda

Bulan yang kedelapan diinilah waktu
Tiga puluh satu bilangan tertentu
Hari lahir Baginda Putri Ratu
Mengucapkan selamat kami sekutu

ក្នុងអំឡុងពេលនៃការកាន់កាប់របស់អាល្លឺម៉ង់នៃប្រទេសហូឡង់ អាក់ទើ សីអ៊ីនកាត ដែលជាមេបញ្ជាការណាស៊ី បានហាមឃាត់និមិត្តសញ្ញាទាំងអស់នៃគ្រួសាររាជវង្សហូឡង់រួមទាំង "Wilhelmus" ។ បន្ទាប់មកវាត្រូវបានយកទៅប្រើដោយក្រុមបក្សទាំងអស់នៃការតស៊ូរបស់ហូឡង់ សូម្បីតែអ្នកសង្គមនិយមដែលធ្លាប់ប្រកាន់ជំហរប្រឆាំងរាជានិយមក៏ដោយ។ អ្នកគាំទ្រពួកអាល្លឺម៉ង់ Nationaal-Socialistische Beweging (NSB) ដែលបានច្រៀង "Wilhelmus" នៅឯកិច្ចប្រជុំរបស់ពួកគេមុនសម័យកាន់កាប់នោះបានជំនួសវាដោយ "Alle Man van Neerlands Stam" ("បុរសទាំងអស់នៃដើមកំណើតហូឡង់") ។ [១៨] បទចម្រៀងនេះត្រូវបានទាក់ទាញចំណាប់អារម្មណ៍របស់ពិភពលោកដែលនិយាយភាសាអង់គ្លេសដោយ ខ្សែភាពយន្តសង្គ្រាមអង់គ្លេសឆ្នាំ១៩៤២ One of Our Aircraft Is Missing ។ ខ្សែភាពយន្តនេះទាក់ទងនឹងនាវិកយន្តហោះទម្លាក់គ្រាប់បែករបស់ កងភូមិន្ទអាកាសអង់គ្លេស ដែលត្រូវបានបាញ់ទម្លាក់ចុះមកប្រទេសហូឡង់កាន់កាប់ដោយណាស៊ី ហើយត្រូវបានជួយដោយអ្នកស្រុក។ បទភ្លេងនេះត្រូវបានឮក្នុងអំឡុងពេលខ្សែភាពយន្តដែលជាផ្នែកមួយនៃយុទ្ធនាការនៃការតស៊ូអកម្មដោយប្រជាជន ហើយវាបានបញ្ចប់ជាមួយនឹងសញ្ញាជាតិនៃប្រទេសហូឡង់ នៅលើអេក្រង់ខណៈពេលដែល "Wilhelmus" ត្រូវបានចាក់។

បច្ចុប្បន្ន

[កែប្រែ]
វគ្គទីមួយនៃ "Wilhelmus"

"Wilhelmus" គឺត្រូវលេងតែមួយវគ្គគត់ក្នុងពិធី ឬព្រឹត្តិការណ៍ផ្សេងទៀត ហើយប្រសិនបើអាចធ្វើទៅបាន វាគឺជាតន្ត្រីចុងក្រោយដែលត្រូវចាក់នៅពេលទទួលប្រមុខរដ្ឋបរទេស ឬអ្នកតំណាង។

ក្នុងអំឡុងពេលព្រឹត្តិការណ៍កីឡាអន្តរជាតិដូចជា ការប្រកួតបាល់់ទាត់ពិភពលោក UEFA European Football Championship កីឡាអូឡាំពិក និង Dutch Grand Prixilhelmus" ក៏ត្រូវបានលេងផងដែរ។ ស្ទើរតែគ្រប់ករណីទាំងអស់វគ្គទី១ និងទី៦ (ឬការនិយាយឡើងវិញនូវបន្ទាត់ចុងក្រោយ) ឬឃ្លាទី១តែម្នាក់ឯងត្រូវបានច្រៀងឬលេងជាជាងបទចម្រៀងទាំងមូល ដែលអាចនឹងលេងរហូតដល់១៥នាទីឯណោះ។

"Wilhelmus" ក៏ត្រូវបានគេប្រើយ៉ាងទូលំទូលាយនៅក្នុងការជួបជុំជាតិនិយមហ្វ្លេមីស ជានិមិត្តរូបនៃការរួបរួមវប្បធម៌ជាមួយប្រទេសហូឡង់។ ការប្រមូលផ្តុំប្រចាំឆ្នាំដូចជា " IJzerbedevaart " និង "Vlaams Nationalaal Zangfeest" បិទបញ្ចប់ជាមួយនឹងការច្រៀងវគ្គទី៦ បន្ទាប់មកភ្លេងជាតិហ្វ្លេមីស " De Vlaamse Leeuw " ត្រូវបានច្រៀង។

ការប្រែប្រួល

[កែប្រែ]

លក្ខណៈនៃការប្រែប្រួលដ៏សំខាន់មួយនៅលើបទភ្លេងនៃ "Wilhelmus van Nassouwe" គឺថាដោយអ្នកវាយជួងពិការភ្នែក ចាខុប​ វ៉ាន់អ៊ីប នៅក្នុងការប្រមូលពាក់កណ្តាលសតវត្សទី១៧របស់គាត់នៃការប្រែប្រួល Der Fluyten Lust-hof[១៩]

ភ្លេងជាតិមហាក្សត្រ លុចសំបួ (ហៅថា " ដឺ វីលហេមុស ") គឺជាការកែសម្រួលបទ "Wilhelmus" ។ ភ្លេង​នេះ​ត្រូវ​បាន​គេ​ប្រើ​ជា​លើក​ដំបូង​ក្នុង​ប្រទេស​លុចសំបួ (ពេល​នោះ​ក្នុងការ​រួបរួម​ផ្ទាល់​ខ្លួនជាមួយ ​ព្រះរាជាណាចក្រ​ហូឡង់) ក្នុង​ឱកាស​នៃ​ព្រះរាជ​ទស្សនកិច្ច​របស់​ស្តេច​ហូឡង់ និងក្រង់ឌុច​នៃ​លុចសំបួ វីល្លៀមទី៣ ក្នុង​ឆ្នាំ១៨៨៣។ ក្រោយ​មក ភ្លេង​នេះ​ត្រូវ​បាន​លេង​ឲ្យ​ ក្រង់ឌុចអាដូល្វនៃ​ប្រទេសលុចសំបួរ រួម​ជាមួយ​នឹង ​ភ្លេង​ជាតិ​របស់​ពួក​គេ ។ សាច់ភ្លេងគឺស្រដៀងគ្នា ប៉ុន្តែមិនដូចគ្នាទៅនឹងបទ "Wilhelmus" ទេ។ វាត្រូវបានប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការតាំងពីឆ្នាំ១៩១៩។

បទចម្រៀង " Wenn alle untreu werden " ("នៅពេលមនុស្សទាំងអស់អស់ជំនឿ") ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថាជា "Das Treuelied" និពន្ធដោយកវី ម៉ាក្ស វុនស៊ែនឃែនដូហ្វ បានប្រើភ្លេងដូចគ្នាទៅនឹង "Wilhelmus"។ បន្ទាប់ពីសង្គ្រាមលោកលើកទី១ បទចម្រៀងនេះបានក្លាយជាការពេញនិយមក្នុងចំណោមក្រុមជាតិនិយមអាល្លឺម៉ង់ ។ វា​បាន​ក្លាយ​ជា​បទ​ចម្រៀង​ដ៏​ពេញ​និយម​បំផុត​មួយ​របស់ពួកSS រួម​ជាមួយ​នឹងបទ " Horst-Wessel-Lied "។

ភ្លេង​នេះក៏​ត្រូវ​បាន​គេ​ប្រើ​ក្នុង ​បទ​ចម្រៀង​ប្រជាប្រិយ ​របស់​ស៊ុយអែត " Ack, Göta konungarike [ sv ] " ("ទីបំផុត, អាណាចក្រពួកហ្គោធិច ") ដែលត្រូវបានសរសេរនៅឆ្នាំ១៦២៦ ដែលនិយាយអំពីការតស៊ូរំដោះប្រទេសស៊ុយអែត ដោយស្តេច ហ្គូស្តាហ្វ វ៉ាសា កំឡុងសតវត្សទី១៦។

អត្ថបទចម្រៀង

[កែប្រែ]

"Wilhelmus" ត្រូវបានបោះពុម្ពជាលើកដំបូងនៅក្នុង geuzenliedboek ( បកប្រែថា សៀវភៅចម្រៀង 'អ្នកសុំទាន ') នៅឆ្នាំ១៥៨១។ វាបានប្រើអត្ថបទខាងក្រោមជាស្តេចក្តីផ្តើមទៅកាន់ "Wilhelmus"៖'[ត្រូវការអំណះអំណាង]

Een nieuw Christelick Liedt gemaect ter eeren des Doorluchtichsten Heeren, Heere Wilhelm Prince van Oraengien, Grave van Nassou, Patris Patriae, mijnen Genaedigen Forsten ende Heeren. Waer van deerste Capitael letteren van elck veers syner Genaedigen Forstens name metbrengen. Na de wijse van Chartres. ចម្រៀងសាសនាគ្រិស្តថ្មីត្រូវបានតាក់តែងក្នុងកិត្តិនាមនៃលោកម្ចាស់អធិបតី, លោកម្ចាស់វីល្លៀម ព្រះអង្គម្ចាស់នៃអូរ៉ង់,ខោននៃណាសាវ, Pater Patriae (បិតាជាតិ), ជាព្រះអង្គម្ចាស់ដ៏មានមេត្តា និងជាម្ចាស់នៃយើង។[ចម្រៀងមួយ​]ដែលអក្សរដំបូងនៃគ្រប់វគ្គ បង្កើតចេញជាឈ្មោះនៃព្រះអង្គម្ចាស់យើង។ សាច់ភ្លេងដែលមានប្រភពពីឆាត្រឹស៍។

អត្ថបទដើមមាន១៥វគ្គ និងត្រូវបានសរសេរក្នុងទម្រង់នៃការបង្កប់ន័យមួយ ដោយអក្សរទីមួយក្នុងឃ្លាខាងក្រោមនីមួយៗ ដែលគូសបញ្ជាក់ជា អក្សរដិត ខាងក្រោម ប្រកបជា វីល្លៀននៃណាសាវ William of Nassau

ភាសាហូឡង់ដើម(១៥៦៨)

WILLEM VAN NASSOV
ភាសាហូឡង់ទំនើប

WILLEM VAN NAZZOV
ការបកសម្រាយជាIPA [lower-alpha ៣] ការបកសម្រាយជាភាសាខ្មែរ

វីល្លៀមនៃណាសាវ

Wilhelmus van Nassouwe
Ben ick van Duytschen bloet
Den Vaderlant getrouwe
Blyf ick tot in den doet:
Een Prince van Oraengien
Ben ick vrij onverveert,
Den Coninck van Hispaengien
Heb ick altijt gheeert.

In Godes vrees te leven
Heb ick altyt betracht,
Daerom ben ick verdreven
Om Landt om Luyd ghebracht:
Maer God sal mij regeren
Als een goet Instrument,
Dat ick zal wederkeeren
In mijnen Regiment.

Lydt u myn Ondersaten
Die oprecht zyn van aert,
Godt sal u niet verlaten
Al zijt ghy nu beswaert:
Die vroom begheert te leven
Bidt Godt nacht ende dach,
Dat hy my cracht wil gheven
Dat ick u helpen mach.

Lyf en goet al te samen
Heb ick u niet verschoont,
Mijn broeders hooch van Namen
Hebbent u oock vertoont:
Graef Adolff is ghebleven
In Vriesland in den slaech,
Syn Siel int ewich Leven
Verwacht den Jongsten dach.

Edel en Hooch gheboren
Van Keyserlicken Stam:
Een Vorst des Rijcks vercoren
Als een vroom Christen man,
Voor Godes Woort ghepreesen
Heb ick vrij onversaecht,
Als een Helt sonder vreesen
Mijn edel bloet ghewaecht.

Mijn Schilt ende betrouwen
Sijt ghy, o Godt mijn Heer,
Op u soo wil ick bouwen
Verlaet mij nimmermeer:
Dat ick doch vroom mach blijven
V dienaer taller stondt,
Die Tyranny verdrijven,
Die my mijn hert doorwondt.

Van al die my beswaren,
End mijn Vervolghers zijn,
Mijn Godt wilt doch bewaren
Den trouwen dienaer dijn:
Dat sy my niet verrasschen
In haren boosen moet,
Haer handen niet en wasschen
In mijn onschuldich bloet.

Als David moeste vluchten
Voor Saul den Tyran:
Soo heb ick moeten suchten
Met menich Edelman:
Maer Godt heeft hem verheven
Verlost uit alder noot,
Een Coninckrijk ghegheven
In Israel seer groot.

Na tsuer sal ick ontfanghen
Van Godt mijn Heer dat soet,
Daer na so doet verlanghen
Mijn Vorstelick ghemoet:
Dat is dat ick mach sterven
Met eeren in dat Velt,
Een eewich Rijck verwerven
Als een ghetrouwe Helt.

Niet doet my meer erbarmen
In mijnen wederspoet,
Dan dat men siet verarmen
Des Conincks Landen goet,
Dat van de Spaengiaerts crencken
O Edel Neerlandt soet,
Als ick daer aen ghedencke
Mijn Edel hert dat bloet.

Als een Prins op gheseten
Met mijner Heyres cracht,
Van den Tyran vermeten
Heb ick den Slach verwacht,
Die by Maestricht begraven
Bevreesden mijn ghewelt,
Mijn ruyters sach men draven.
Seer moedich door dat Velt.

Soo het den wille des Heeren
Op die tyt had gheweest,
Had ick gheern willen keeren
Van v dit swear tempeest:
Maer de Heer van hier boven
Die alle dinck regeert.
Diemen altijd moet loven
En heeftet niet begheert.

Seer Christlick was ghedreven
Mijn Princelick ghemoet,
Stantvastich is ghebleven
Mijn hert in teghenspoet,
Den Heer heb ick ghebeden
Van mijnes herten gront,
Dat hy mijn saeck wil reden,
Mijn onschult doen bekant.

Oorlof mijn arme Schapen
Die zijt in grooten noot,
V Herder sal niet slapen
Al zijt ghy nu verstroyt:
Tot Godt wilt v begheven,
Syn heylsaem Woort neemt aen,
Als vrome Christen leven,
Tsal hier haest zijn ghedaen.

Voor Godt wil ick belijden
End zijner grooter Macht,
Dat ick tot gheenen tijden
Den Coninck heb veracht:
Dan dat ick Godt den Heere
Der hoochster Maiesteyt,
Heb moeten obedieren,
Inder gherechticheyt.

Wilhelmus van Nassouwe
ben ik, van Duitsen bloed,
den vaderland getrouwe
blijf ik tot in den dood.
Een Prinse van Oranje
ben ik, vrij onverveerd,
den Koning van Hispanje
heb ik altijd geëerd.

In Godes vrees te leven
heb ik altijd betracht,
daarom ben ik verdreven,
om land, om luid gebracht.
Maar God zal mij regeren
als een goed instrument,
dat ik zal wederkeren
in mijnen regiment.

Lijdt u, mijn onderzaten
die oprecht zijt van aard,
God zal u niet verlaten,
al zijt gij nu bezwaard.
Die vroom begeert te leven,
bidt God nacht ende dag,
dat Hij mij kracht wil geven,
dat ik u helpen mag.

Lijf en goed al te samen
heb ik u niet verschoond,
mijn broeders hoog van namen
hebben 't u ook vertoond:
Graaf Adolf is gebleven
in Friesland in de slag,
zijn ziel in 't eeuwig leven
verwacht de jongste dag.

Edel en hooggeboren,
van keizerlijke stam,
een vorst des rijks verkoren,
als een vroom christenman,
voor Godes woord geprezen,
heb ik, vrij onversaagd,
als een held zonder vreze
mijn edel bloed gewaagd.

Mijn schild ende betrouwen
zijt Gij, o God mijn Heer,
op U zo wil ik bouwen,
verlaat mij nimmermeer.
Dat ik doch vroom mag blijven,
uw dienaar t'aller stond,
de tirannie verdrijven
die mij mijn hart doorwondt.

Van al die mij bezwaren
en mijn vervolgers zijn,
mijn God, wil doch bewaren
de trouwe dienaar dijn,
dat zij mij niet verrassen
in hunne boze moed,
hun handen niet en wassen
in mijn onschuldig bloed.

Als David moeste vluchten
voor Sauel den tiran,
zo heb ik moeten zuchten
als menig edelman.
Maar God heeft hem verheven,
verlost uit alder nood,
een koninkrijk gegeven
in Israël zeer groot.

Na 't zuur zal ik ontvangen
van God mijn Heer het zoet,
daarnaar zo doet verlangen
mijn vorstelijk gemoed:
dat is, dat ik mag sterven
met ere in dat veld,
een eeuwig rijk verwerven
als een getrouwe held.

Niets doet mij meer erbarmen
in mijne wederspoed
dan dat men ziet verarmen
des Konings landen goed.
Dat u de Spanjaards krenken,
o edel Neerland zoet,
als ik daaraan gedenke,
mijn edel hart dat bloedt.

Als een prins opgezeten
met mijner heireskracht,
van de tiran vermeten
heb ik de slag verwacht,
die, bij Maastricht begraven,
bevreesden mijn geweld;
mijn ruiters zag men draven
zeer moedig door dat veld.

Zo het de wil des Heren
op die tijd was geweest,
had ik geern willen keren
van u dit zwaar tempeest.
Maar de Heer van hierboven,
die alle ding regeert,
die men altijd moet loven,
Hij heeft het niet begeerd.

Zeer christlijk was gedreven
mijn prinselijk gemoed,
standvastig is gebleven
mijn hart in tegenspoed.
De Heer heb ik gebeden
uit mijnes harten grond,
dat Hij mijn zaak wil redden,
mijn onschuld maken kond.

Oorlof, mijn arme schapen
die zijt in grote nood,
uw herder zal niet slapen,
al zijt gij nu verstrooid.
Tot God wilt u begeven,
zijn heilzaam woord neemt aan,
als vrome christen leven,—
't zal hier haast zijn gedaan.

Voor God wil ik belijden
en zijne grote macht,
dat ik tot gene tijden
de Koning heb veracht,
dan dat ik God de Here,
de hoogste Majesteit,
heb moeten obediëren
in de gerechtigheid.

[ʋɪɫ.ˈɦɛɫ.mʏs̠ vɑn nɑ.ˈs̠ɑu̯.ə]
[bɛn ɪk vɑn ˈdœy̑t.s̠ən blut]
[dɛn ˈvaː.dər.ˌlɑnt ɣə.ˈtrɑu̯.ə]
[blɛi̯v ɪk tɔt ɪn dɛn doːt]
[ən ˈprɪn.s̠ə vɑn ˌoː.ˈrɑn.jə]
[bɛn ɪk frɛi̯ ˌɔɱ.vər.ˈveːrt]
[dɛn ˈkoː.nɪŋ vɑn ɦɪ.ˈs̠pɑn.jə]
[ɦɛp ɪk ˈɑɫ.tɛi̯t ɣə.ˈeːrt]

[ɪn ˈɣɔ.dəs̠ vreːs̠ tə ˈleː.vən]
[ɦɛp ɪk ˈɑɫ.tɛi̯t bə.ˈtrɑxt]
[daːr.ˈɔm bɛn ɪk vər.ˈdreː.vən]
[ɔm lɑnt ɔm lœy̑t ɣə.ˈbrɑxt]
[maːr ɣɔt z̠ɑɫ mɛi̯ rə.ˈɣeː.rən]
[ɑɫs̠ eːn ɣut ˌɪn.s̠try.ˈmɛnt]
[dɑt ɪk z̠ɑɫ ˌʋeː.dər.ˈkeː.rən]
[ɪn ˈmɛi̯.nən ˌreː.ʒi.ˈmɛnt]

[lɛi̯t y mɛi̯n ˌɔn.dər.ˈz̠aː.tən]
[di ɔ.ˈprɛxt z̠ɛi̯t vɑn aːrt]
[ɣɔt z̠ɑɫ y nit vər.ˈlaː.tən]
[ɑɫ z̠ɛi̯t ɣɛi̯ nʏ bə.ˈz̠ʋaːrt]
[di vroːm bə.ˈɣeːrt tə ˈleː.vən]
[bɪt ɣɔt nɑxt ˈɛn.də dɑx]
[dɑt ɦɛi̯ mɛi̯ krɑxt ʋɪɫ ˈɣeː.vən]
[dɑt ɪk y ˈɦɛɫ.pən mɑx]

[lɛi̯v ən ɣut ɑɫ tə ˈs̠aː.mən]
[ɦɛp ɪk y nit vər.ˈs̠xoːnt]
[mɛi̯n ˈbru.dərs̠ ɦoːx vɑn ˈnaː.mən]
[ˈɦɛ.bən t‿y oːk vər.ˈtoːnt]
[ɣraːv ˈaː.dɔɫf ɪs̠ ɣə.ˈbleː.vən]
[ɪn ˈfris̠.lɑnt ɪn də s̠lɑx]
[z̠ɛi̯n z̠iɫ ɪn t‿ˈeːu̯.əx ˈleː.vən]
[vər.ˈʋɑxt də ˈjɔŋ.s̠tə dɑx]

eː.dəɫ ən ˌɦoː.ɣə.ˈboː.rən]
[vɑn ˈkɛi̯.z̠ər.lə.kə s̠tɑm]
[ən vɔrs̠t dɛs̠ rɛi̯ks̠ vər.ˈkɔ.rən]
[ɑɫs̠ ən vroːm ˈkrɪs̠.tən.mɑn]
[voːr ˈɣɔ.dəs̠ ʋoːrt ɣə.ˈpreː.z̠ən]
[ɦɛp ɪk vrɛi̯ ˌɔɱ.vər.ˈs̠aːxt]
[ɑɫs̠ ən ɦɛɫt ˈz̠ɔn.dər ˈvreː.z̠ə]
[mɛi̯n ˈeː.dəɫ blut ɣə.ˈʋaːxt]

[mɛi̯n s̠xɪɫt ˈɛn.də bə.ˈtrɑu̯.ən]
[ˈz̠ɛi̯t ɣɛi̯ oː ɣɔt mɛi̯n ɦeːr]
[ɔp y z̠oː ʋɪɫ ɪk ˈbɑu̯.ən]
[vər.ˈlaːt mɛi̯ ˌnɪ.mər.ˈmeːr]
[dɑt ɪk dɔx froːm mɑɣ ˈblɛi̯.vən]
[yu̯ ˈdi.naːr ˈt‿ɑ.lər s̠tɔnt]
[də ˌti.rɑ.ˈni vər.ˈdrɛi̯.vən]
[di mɛi̯ mɛi̯n ɦɑrt ˈdoːr.ʋɔnt]

[vɑn ɑɫ di mɛi̯ bə.ˈz̠ʋaː.rən]
[ɛn mɛi̯n vər.ˈvɔɫ.gərs̠ z̠ɛi̯n]
[mɛi̯n ɣɔt ʋɪɫ dɔx bə.ˈʋaː.rən]
[də ˈtrɑu̯.ə ˈdi.naːr dɛi̯n]
[dɑt z̠ɛi̯ mɛi̯ nit və.ˈrɑ.s̠ən]
[ɪn ˈɦʏ.nə ˈboː.z̠ə mut]
[ˈɦʏn ˈɦɑn.dən nit ɛn ˈʋɑ.s̠ən]
[ɪn mɛi̯n ˌɔn.ˈs̠xʏɫ.dəx blut]

[ɑɫs̠ ˈdaː.vɪt ˈmu.s̠tə ˈvlʏx.tən]
[voːr ˈs̠ɑu̯.əɫ dɛn ti.ˈrɑn]
[z̠oː ɦɛp ɪk ˈmu.tən ˈz̠ʏx.tən]
[ɑɫs̠ ˈmeː.nəx ˈeː.dəɫ.ˌmɑn]
[maːr ɣɔt ɦeːft ɦɛm vər.ˈɦeː.vən]
[vər.ˈlɔs̠t œy̑t ˈɑɫ.dər noːt]
[ən ˈkoː.nɪŋ.ˌkrɛi̯k ɣə.ˈɣeː.vən]
[ɪn ˈɪs̠.raː.ˌɛɫ z̠eːr ɣroːt]

[naː‿t z̠yːr z̠ɑɫ ɪk ɔnt.ˈfɑŋ.ən]
[vɑn ɣɔt mɛi̯n ɦeːr ɦɛt z̠ut]
[ˈdaːr.ˌnaːr z̠oː dut vər.ˈlɑŋ.ən]
[mɛi̯n ˈvɔr.s̠tə.lək ɣə.ˈmut]
[dɑt ɪs̠ dɑt ɪk mɑx ˈs̠tɛr.vən]
[mɛt ˈeː.rə ɪn dɑt vɛɫt]
[ən ˈeːu̯.əx rɛi̯k vər.ˈʋɛr.vən]
[ɑɫs̠ ən ɣə.ˈtrɑu̯.ə ɦɛɫt]

[nits̠ dut mɛi̯ meːr ɛr.ˈbɑr.mən]
[ɪn ˈmɛi̯.nə ˈʋeː.dər.ˌs̠put]
[dɑn dɑt mɛn z̠it vər.ˈɑr.mən]
[dɛs̠ ˈkoː.nɪŋs̠ ˈlɑn.dən ɣut]
[dɑt y də ˈs̠pɑn.jaːrts̠ ˈkrɛŋ.kən]
[oː ˈeː.dəɫ ˈneːr.ˌlɑnt z̠ut]
[ɑɫs̠ ɪk ˈdaːr.ˌaːn ɣə.ˈdɛŋ.kə]
[mɛi̯n ˈeː.dəɫ ɦɑrt dɑt blut]

[ɑɫs̠ ən prɪns̠ ˈɔp.ɣə.ˌz̠eː.tən]
[mɛt ˈmɛi̯.nər ˈɦɛi̯.rəs̠.ˌkrɑxt]
[vɑn də ti.ˈrɑn vər.ˈmeː.tən]
[ɦɛp ɪk də s̠lɑx vər.ˈʋɑxt]
[di bɛi̯ maː.ˈs̠trɪxt bə.ˈɣraː.vən]
[bə.ˈvreːz̠.dən mɛi̯n ɣə.ˈʋɛɫt]
[mɛi̯n ˈrœy̑.tərs̠ z̠ɑx mɛn ˈdraː.vən]
[z̠eːr ˈmu.dəɣ doːr dɑt vɛɫt]

[oː ɦɛt də ʋɪɫ dɛs̠ ˈɦeː.rən]
[ɔp di tɛi̯t ʋɑs̠ ɣə.ˈʋeːs̠t]
[ɦɑt ɪk ɣeːrn ˈʋɪ.lən ˈkeː.rən]
[vɑn y dɪt z̠ʋaːr tɛm.ˈpeːs̠t]
[maːr də ɦeːr vɑn ˌɦiːr.ˈboː.vən]
[di ˈɑ.lə dɪŋ rə.ˈɣeːrt]
[di mɛn ˈɑɫ.tɛi̯t mut ˈloː.vən]
[ɦɛi̯ ɦeːft ɦɛt nit bə.ˈɣeːrt]

[eːr ˈkrɪs̠t.lək ʋɑs̠ ɣə.ˈdreː.vən]
[mɛi̯n ˈprɪn.s̠ə.lək ɣə.ˈmut]
[ˌs̠tɑnd.ˈvɑs̠.təx ɪs̠ ɣə.ˈbleː.vən]
[mɛi̯n ɦɑrt ɪn ˈteː.ɣən.ˌs̠put]
[də ɦeːr ɦɛp ɪk ɣə.ˈbeː.dən]
[œy̑t ˈmɛi̯.nəs̠ ˈɦɑr.tən ˈɣrɔnt]
[dɑt ɦɛi̯ mɛi̯n z̠aːk ʋɪɫ ˈrɛ.dən]
[mɛi̯n ˈɔn.s̠xʏɫt ˈmaː.kən kɔnt]

oːr.lɔf mɛi̯n ˈɑr.mə ˈs̠xaː.pən]
[di z̠ɛi̯t ɪn ˈɣroː.tə noːt]
[yu̯ ˈɦɛr.dər z̠ɑɫ nit ˈs̠laː.pən]
[ɑɫ z̠ɛi̯t ɣɛi̯ ny vər.ˈs̠troːi̯t]
[tɔt ɣɔt ʋɪɫt y bə.ˈɣeː.vən]
[z̠ɛi̯n ˈɦɛi̯ɫ.z̠aːm ʋoːrt neːmt aːn]
[ɑɫs̠ ˈvroː.mə ˈkrɪs̠.tən ˈleː.vən]
[t‿z̠ɑɫ ɦiːr ɦaːs̠t z̠ɛi̯n ɣə.ˈdaːn]

[voːr ɣɔt ʋɪɫ ɪk bə.ˈlɛi̯.dən]
[ɛn ˈz̠ɛi̯.nə ˈɣroː.tə mɑxt]
[dɑt ɪk tɔt ˈɣeː.nə ˈtɛi̯.dən]
[də ˈkoː.nɪŋ ɦɛb vər.ˈɑxt]
[dɑn dɑt ɪk ɣɔd də ˈɦeː.rə]
[də ˈɦoːx.s̠tə maː.jəs̠.ˈtɛi̯t]
[ɦɛp ˈmu.tən ˌoː.bə.di.ˈeː.rən
[ɪn də ɣə.ˈrɛx.təx.ɦɛi̯t]

វីល្លៀមនៃណាសាវ ជាពូជផៅ
កូនចៅជាតិហូឡង់ តពូជពង្សយូរលង់អង្វែង
ខ្ញុំលះបង់ដោយមិនខ្លាចស្លាប់
យ៉ាងស្មោះស្ម័គ្រនឹងមាតុភូមិនេះ។
ជាព្រះអង្គម្ចាស់ ដោយមិនខ្លបខ្លាច
នៃអូរ៉ង់ សេរីជានិច្ច
ទៅកាន់មហាក្សត្រអេស្ប៉ាញ ខ្ញុំផ្តល់ថ្វាយ
នូវស្វាមីភក្តិពេញមួយជីវិត។

ខ្ញុំព្យាយាមរស់នៅក្នុង
ការភ័យខ្លាចនៃបញ្ជាព្រះជាម្ចាស់
ដូច្នោះខ្ញុំត្រូវបានបណ្តេញឲ្យឃ្លាត
ពីប្រជាជន ផ្ទះ និងទឹកដី
តែព្រះ ខ្ញុំជឿ ថានឹងការក្តីខ្ញុំ
តាមសុភវិនិច្ឆ័យរបស់ទ្រង់
ហើយថ្ងៃណាមួយតាំងតែខ្ញុំវិញ
ទៅក្នុងរដ្ឋាភិបាលខ្ញុំ។

កុំឲ្យភាពសោកសៅក្បត់អ្នក
ប្រជានុរាស្រ្តដ៏ល្អ និងស្មោះសរ
ព្រះជាអម្ចាស់ ច្បាស់ជាគង់ជាមួយអ្នក
ទោះឥឡូវអ្នកត្រូវគេដេញតាម។
អ្នកដែលរស់ដោយប្រតិបត្តិខ្ជាប់ខ្ជួន
ត្រូវបួងសួងព្រះទាំងថ្ងៃ និងយប់
ដើម្បីឲ្យទ្រង់បោះអំណាចឲ្យខ្ញុំ
ជាអ្នកការពារនៃសិទ្ធិរបស់អ្នក

ជីវិត និងអ្វីដែលខ្ញុំមាន
ខ្ញុំបូជា សម្រាប់អ្នក​!
ព្រមទាំងបងប្អូនខ្ញុំទាំងអស់
បានបញ្ជាក់ភាពស្មោះស្ម័គ្រដែរ។
ខោនអាដូលហ្វ៍ គួរឲ្យអាណិត
ធ្លាក់ក្នុងចលាចលពួកហ្វ្រីស៊ាន
និងក្នុងក្រុងអមតៈ
រង់ចាំថ្ងៃជំនុំជម្រះ។

ខ្ញុំមានកំណើតអភិជន កើតចេញពី
ពូជពង្សរាជត្រកូល។
ជាព្រះអង្គម្ចាស់នៃចក្រភព បានការពារ
(ហានក្លានឹងសមរភូមិ
ដោយមិនខ្លបខ្លាច
ជាអ្វីដែលគ្រិស្តបរិស័ទត្រូវធ្វើ)
ជាមួយនឹងឈាមខ្ញុំ នូវ
ព្រះគម្ពីរនៃព្រះជាអម្ចាស់នៃយើង។

ខែលមួយ និងការជឿជាក់ខ្ញុំ
អូព្រះ អ្នកតែងតែជា។
ខ្ញុំនឹងទុកចិត្តលើការត្រួសត្រាយទ្រង់។
អូ កុំទុកឲ្យខ្ញុំគ្មានវិន័យ។
ដែលសូមឲ្យខ្ញុំនៅតែប្រតិបត្តិគោរព
ជាអ្នកបម្រើទ្រង់ជានិរន្តរ៍។
ហើយកម្ចាត់រោគពិសដែលសាកល្បងយើង
និងអំណាចផ្តាច់ការចេញ។

ព្រះជាអម្ចាស់ ខ្ញុំបន់ដល់ទ្រង់ សូមសង្គ្រោះខ្ញុំ
ពីពួកអ្នកដែលតាមដេញ
និងគម្រាមដាក់ខ្ញុំជាទាសាករ
ខ្ញុំជាអ្នកបម្រើស្មោះស្ម័គ្ររបស់ទ្រង់។
អូព្រះបិតា​ សូមកុំប្រោះព្រំ
គំនិតបិសាចរបស់ពួកគេ
កុំឲ្យពួកគេលាងដៃក្នុង
លោហិតដ៏បរិសុទ្ធនៃខ្ញុំនេះ។.

អូដាវីឌ អ្នកដែលស្វែងរកជម្រក
ពីអំណាចផ្តាច់ការនៃស្តេចសូល។
សូម្បីតែខ្ញុំត្រូវគេចពីភាពចលាចលនេះ
ជាមួយនឹងលោកម្ចាស់ជាច្រើនទៀត។
តែព្រះបានសង្គ្រោះខ្ញុំ
ពីការនិរទេស និងនរកវា
ហើយក្នុងក្តីមេត្តាព្រះអង្គ បានឲ្យទ្រង់
នគរមួយក្នុងអ៊ីស្រាអែល។

កុំភ័យនឹងភ្លៀងមិនរាំង
ពពកគង់តែត្រូវរសាត់ចេញ
ខ្ញុំប្រាកដថាទិដ្ឋភាពនោះនឹងគួរជាទីពេញចិត្ត
នៃហឬទ័យរបស់ខ្ញុំ
ដែលខ្ញុំមានកិត្តិយស
ប្រឈមមុខនឹងសេចក្តីស្លាប់ក្នុងសង្គ្រាម
និងជួបនៅឋានសួគ៌នូវអ្នកប្រទានកំណើតឲ្យ
អ្នកចម្បាំងដ៏ស្មោះស្ម័គ្ររបស់ទ្រង់។

គ្មានអ្វីដែលធ្វើឲ្យខ្ញុំរំជួលចិត្ត
ជាងឃើញទឹកដីនេះ
វាល ភូមិ ប្រជុំជន និងទីក្រុង
កម្ទេចបំផ្លាញដោយដៃសាមន្យ។
អូ ពួកអេស្ប៉ាញដែលបំពានអ្នក
ហូឡង់ជាទីស្រលាញ់នៃខ្ញុំ
គំនិតនេះធ្វើឆក់បំផ្លាញខ្ញុំ
ធ្វើឲ្យបេះដូងខ្ញុំហូរឈាម។

ជិះសេះជាមួយនឹងភាពជឿជាក់
ខ្ញុំបានចាំជាមួយព្រះជាម្ចាស់
នូវការហៅចូលសមរភូមិនៃពួកផ្តាច់ការ
ដែលមានភាពស្រេកឃ្លាន។
ដោយនៅក្បែរម៉ាស្រ្ទីច គេតាំងទី
ខ្លបខ្លាចកម្លាំងដែលយើងមាន។
ទ័ពសេះរបស់ខ្ញុំបានជិះហក់បោល
ពេញដោយភាពក្លាហានឆ្លងកាត់ទីវាល។

ច្បាស់ណាស់ បើព្រះជាម្ចាស់អនុញ្ញាត
នៅពេលដែលព្យុះកំណាចនោះបក់បោក
អំណាចខ្ញុំនឹងអាចគ្រប់គ្រងវា
ឬបង្វែរវាពីអ្នក។
តែព្រះអង្គដែលគង់នៅឋានសួគ៌
ពេលដែលព្រះប្រោះព្រំថែរក្សាយើង
ដែលយើងគួរសរសើរទ្រង់
មិនប្រាថ្នាដូច្នោះទេ។

បេះដូងខ្ញុំនៅតែស្មោះស្ម័គ្រ
ក្នុងការប្រឆាំងរបស់ខ្ញុំ
ភាពអាចអង់អាចរបស់ខ្ញុំកាន់តែរឹងមាំ
ដើម្បីការរស់រានមានសេរី។
ខ្ញុំបួងសួងដល់ព្រះជាអម្ចាស់
ជាមួយនឹងបេះដូងដ៏បរិសុទ្ធ
ឲ្យសង្រ្គោះខ្ញុំពីមហន្តរាយ
ហើយបញ្ជាក់ពីភាពបរិសុទ្ធខ្ញុំ។

ទីបំផុត! កូនចៅនៃខ្ញុំអើយ។ ត្រូវកាត់ផ្តាច់ពីគ្នាពិតជាពិបាកណាស់។ លាហើយ។
អ្នកគង្វាលចៀមរបស់អ្នកនឹងភ្ញាក់ គ្រប់ទី
ដែលអ្នកបែកខ្ញែករសាត់ទៅ
បួងសួងដល់ព្រះ ឲ្យព្រះអង្គជួយ
ព្រះគម្ពីរទ្រង់ជាឱសថអ្នក
ដើរតាមជំហាននៃព្រះយេស៊ូ
ជីវិតនេះនឹងមិនឋិតឋេរទេ។

ដល់ព្រះជាម្ចាស់ នៃអំណាចទ្រង់
ខ្ញុំសូមសារភាពថា
មិនថាវេលាណា
ខ្ញុំមិនដែលនិយាយអាក្រក់ពីមហាក្សត្រ។
តែទៅកាន់ព្រះ មានឬទ្ធី
បារមី ខ្ញុំសូមប្រកាន់
ការស្តាប់បង្គាប់ជាអាទិ៍ និងជាបន្ទាប់ចុងក្រោយមក
សម្រាប់យុត្តិធម៌ដែលនឹងផ្តល់ឲ្យ។

កំណត់ចំណាំ

[កែប្រែ]
  1. Dutch: Het Wilhelmus; pronounced [ɦɛt ʋɪlˈɦɛlmʏs] ;  "The Wilhelmus"
  2. Translated as "Another Song of the Town of Chartres Besieged by the Prince of Condé".
  3. See Help:IPA/Dutch and Dutch phonology.
  1. ទំព័រគំរូ:Langx; nl; ទំព័រគំរូ:Lit "The Wilhelmus"
  2. Translated as "Another Song of the Town of Chartres Besieged by the Prince of Condé".
  3. See Help:IPA/Dutch and Dutch phonology.

ឯកសារយោង

[កែប្រែ]
  1. M. de Bruin, "Het Wilhelmus tijdens de Republiek", in: L.P. Grijp (ed.), Nationale hymnen. Het Wilhelmus en zijn buren. Volkskundig bulletin 24 (1998), p. 16–42, 199–200; esp. p. 28 n. 65.
  2. "Facts About National Anthems". www.national-anthems.org. The words of the Japanese anthem Kimigayo date from the 9th century.
  3. "Netherlands – Het Wilhelmus". NationalAnthems.me. Retrieved 21 November 2011.
  4. ៤,០ ៤,១ ៤,២ "Geuzenliedboek". cf.hum.uva.nl.
  5. (ជាen) The Reformed David(s) and the Question of Resistance to Tyranny: Reading the Bible in the 16th and 17th Centuries. 2014. p. 87. ល.ស.ប.អ. 978-0-567-65549-3. https://books.google.com/books?id=eqPvAwAAQBAJ&pg=PA87. 
  6. "O la folle entreprise du Prince de Condé" (Wilhelmus van Nassau), c. 1568 on YouTube
  7. "Het Wilhelmus" (reconstruction) on YouTube, in the pace of the 16th century version
  8. "Louis Peter Grijp-lezing 10 mei 2016". Vimeo. 20 May 2016. Retrieved 2016-08-13.
  9. "Schrijver Wilhelmus is te ontdekken met computeralgoritme" (in ហូឡង់). 10 May 2016. Retrieved 2016-08-13.
  10. "Toevallig op Petrus Datheen stuiten" (in ហូឡង់). 2016-05-11. Retrieved 2016-08-13.
  11. "Louis Peter Grijp-lezing online" (in ហូឡង់). 2016-05-22. Retrieved 2016-08-13.
  12. DeLapp, Nevada Levi (2014-08-28) (ជាen). The Reformed David(s) and the Question of Resistance to Tyranny: Reading the Bible in the 16th and 17th Centuries. Bloomsbury Publishing. pp. 88–90. ល.ស.ប.អ. 9780567655493. https://books.google.com/books?id=eqPvAwAAQBAJ. 
  13. The Reformed David(s) and the Question of Resistance to Tyranny: Reading the Bible in the 16th and 17th Centuries. 2014-08-28. pp. 155. ល.ស.ប.អ. 9780567655493. https://books.google.com/books?id=eqPvAwAAQBAJ. 
  14. Emerging Mother-Tongue Awareness: The special case of Dutch and German in the Middle Ages and the early Modern Period, in: Standardisation: studies from the Germanic languages. 2002. pp. 99–116. 
  15. Nationaal denken in Europa: een cultuurhistorische schets. 1999. pp. 29. 
  16. ១៦,០ ១៦,១ van Doorn, T. H. "Het Wilhelmus, analyse van de inhoud, de structuur en de boodschap". www.cubra.nl. Archived from the original on 28 October 2017. Retrieved 2016-08-14. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  17. "Lagu Wilhelmus dan Nasionalisme yang Dipaksakan di Hindia Belanda".
  18. Dewulf, Jeroen (2010), Spirit of Resistance: Dutch Clandestine Literature During the Nazi Occupation, Camden House, New York ISBN 978-1-57113-493-6 (p. 115)
  19. Michel, Winfried, រៀ. (1984). Jacob van Eyck (ca. 1590–1657): Der Fluyten Lust-hof. Winterthur: Amadeus Verlag – Bernhard Päuler.