សនិទានសូត្រ

ពីវិគីភីឌា

សនិទានសូត្រ[កែប្រែ]

[២៣] ​ព្រះ​មាន​ព្រះ​ភាគ​ ទ្រង់​គង់​នៅ​ជិត​ក្រុង​សាវត្ថី… ​ក្នុង​​ទី​​នោះ​ឯង ​ព្រះ​មាន​ព្រះ​ភាគ​… ​ទ្រង់​ត្រាស់​ថា ​ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ​ កាមវិតក្កៈ (​សេចក្តី​ត្រិះរិះ​ក្នុង​កាម) ប្រកប​ដោយ​ហេតុ​ទើបកើត​ឡើង​បាន​ មិន​មែន​ជា​មិន​មាន​ហេតុទេ; ព្យាបាទ​វិតក្កៈ (​សេចក្តី​ត្រិះរិះ​ក្នុង​ការព្យាបាទ) ប្រកប​ដោយ​ហេតុ​ទើបកើត​ឡើង​បាន​ មិន​មែន​ជា​មិន​មាន​ហេតុទេ; វិហឹសាវិតក្កៈ (​សេចក្តី​ត្រិះរិះ​ក្នុង​ការបៀតបៀន) ប្រកប​ដោយ​ហេតុ​ទើបកើត​ឡើង​បាន​ មិន​មែន​ជា​មិន​មាន​ហេតុទេ ។​

[២៤] ​ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ​ ចុះ​កាមវិតក្កៈ (sensual thought) ប្រកប​ដោយ​ហេតុ​ទើបកើត​ឡើង​ មិន​មែន​ជា​មិន​មាន​ហេតុ; ព្យាបាទ​វិតក្កៈ (malicious thought) ប្រកប​ដោយ​ហេតុ​ទើបកើត​ឡើង​ មិន​មែន​ជា​មិន​មាន​ហេតុ; វិហឹសាវិតក្កៈ (cruel thought) ប្រកប​ដោយ​ហេតុ​ទើបកើត​ឡើង​ មិន​មែន​ជា​មិន​មាន​ហេតុទេ តើ​ដូច​ម្តេច ។​ ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ​ កាមសញ្ញា (​សេចក្តី​សំគាល់​ក្នុង​កាម) កើត​ឡើង​​ព្រោះ​អាស្រ័យ​កាមធាតុ (element of sensuality); កាមសង្កប្បៈ (​សេចក្តី​ត្រិះរិះ​ក្នុង​កាម) កើត​ឡើង​​ព្រោះ​អាស្រ័យ​កាមសញ្ញា (sensual perceptions); កាមច្ឆន្ទៈ (​សេចក្តី​ប្រាថ្នា​ក្នុង​កាម) កើត​ឡើង​​ព្រោះ​អាស្រ័យ​កាមសង្កប្បៈ (sensual thought); កាមបរិឡាហៈ (​សេចក្តី​ក្រហល់ក្រហាយ​ក្នុង​កាម) កើត​ឡើង​​ព្រោះ​អាស្រ័យ​កាមច្ឆន្ទៈ (sensual desire); កាមបរិយេសនា (ការស្វែងរកកាម) កើត​ឡើង​​ព្រោះ​អាស្រ័យ​កាមបរិឡាហៈ (sensual passion) ។​ ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ​ បុថុជ្ជន ​អ្នក​មិន​ចេះដឹង កាលស្វែងរក​នូវ​កាមបរិយេសនា (search for sensual pleasure) ​រមែង​ប្រតិបត្តិខុស​ដោយ​ឋាន​ទាំង ​៣ ​គឺ​ កាយ វាចា ​ចិត្ត​ ។​ ​

ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ​ ព្យាបាទសញ្ញា (malicious perceptions) (​សេចក្តី​សំគាល់​ក្នុង​ព្យាបាទ) កើត​ឡើង​​ព្រោះ​អាស្រ័យ​ព្យាបាទធាតុ (element of malice); ព្យាបាទសង្កប្បៈ (malicious thought) (​សេចក្តី​ត្រិះរិះ​ក្នុង​ការព្យាបាទ) កើត​ឡើង​​ព្រោះ​អាស្រ័យ ព្យាបាទសញ្ញា; ព្យាបាទច្ឆន្ទៈ (malicious desire) (​សេចក្តី​ប្រាថ្នា​ក្នុង​ការព្យាបាទ) កើត​ឡើង​​ព្រោះ​អាស្រ័យសង្កប្បៈ; ព្យាបាទបរិឡាហៈ (malicious passion) (​សេចក្តី​ក្រហល់ក្រហាយ​ព្រោះ​ការ​ព្យាបាទ) កើត​ឡើង​​ព្រោះ​អាស្រ័យព្យាបាទច្ឆន្ទៈ; ព្យាបាទបរិយេសនា (malicious search) (ការស្វែងរកព្យាបាទ) កើត​ឡើង​​ព្រោះ​អាស្រ័យព្យាបាទបរិឡាហៈ ។​ ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ​ បុថុជ្ជន ​អ្នក​មិន​ចេះដឹង កាលស្វែងរក​នូវ​ព្យាបាទបរិយេសនា​​រមែង​ប្រតិបត្តិខុស​​ដោយ​ឋាន​ទាំង ​៣ ​គឺ​ កាយ វាចា ​ចិត្ត​ ។​ ​

ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ​ វិហឹសាសញ្ញា (cruel perceptions) (​សេចក្តី​សំគាល់​ក្នុង​ការបៀតបៀន) កើត​ឡើង​​ព្រោះ​អាស្រ័យ​វិហឹសាធាតុ (element of cruelty); វិហឹសាសង្កប្បៈ (cruel thoughts) (​សេចក្តី​ត្រិះរិះ​ក្នុង​ការបៀតបៀន) កើត​ឡើង​​ព្រោះ​អាស្រ័យវិហឹសាសញ្ញា; វិហឹសាឆន្ទៈ (cruel desires) (​សេចក្តី​ប្រាថ្នា​ក្នុង​ការបៀតបៀន) កើត​ឡើង​​ព្រោះ​អាស្រ័យវិហឹសាសង្កប្បៈ; វិហឹសាបរិឡាហៈ (cruel passion) (​សេចក្តី​ក្រហល់ក្រហាយ​ព្រោះ​ការបៀតបៀន) កើត​ឡើង​​ព្រោះ​អាស្រ័យវិហឹសាឆន្ទៈ; វិហឹសាបរិយេសនា (cruel searches) (ការស្វែងរក​នូវ​ការបៀតបៀន) កើត​ឡើង​​ព្រោះ​អាស្រ័យវិហឹសាបរិឡាហៈ ។​ ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ​ បុថុជ្ជន ​អ្នក​មិន​ចេះដឹង កាលស្វែងរក​នូវ​វិហឹសាបរិយេសនា ​រមែង​ប្រតិបត្តិខុស​ដោយ​ឋាន​ទាំង​ ​៣ ​គឺ​ កាយ វាចា ​ចិត្ត​ ។​

[២៥] ​ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ​ ​ដូច​ជា​បុរស​ដាក់គប់ស្មៅ​​ដែល​ភ្លើង​កំពុង​ឆេះ​ទៅ​ក្នុង​ព្រៃស្មៅ​ដ៏​ស្ងួត បើ​បុរស​នោះ​​មិន​លត់ភ្លើង​នោះ​​ឲ្យ​រលត់​ដោយ​ដៃ​ទាំង​ឡាយ​ផង​ ដោយ​ជើង​ទាំង​ឡាយ​ផង​ ឲ្យ​ឆាប់ទេ ​ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ​ ពួក​សត្វ​ដែល​អាស្រ័យ​នៅ​ដោយ​ស្មៅ​និង​ឈើ​មុខជា​ដល់​នូវ​សេចក្តី​មិន​ចម្រើន​​និង​ការវិនាស​ដោយ​ប្រការ​ដូច្នេះ​ឯង ​មាន​ឧបមា​ដូច​ម្តេចមិញ ​ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ​ សមណៈ​ ​ឬ​ព្រាហ្មណ៍ណា​មួយ​​មិន​លះបង់ ​មិន​បន្ទោបង់ ​មិន​ធ្វើ​ឲ្យ​វិនាស ​មិន​ឲ្យ​ដល់​នូវ​ការ​មិន​មាន​នូវ​អកុសលសញ្ញា (corrupt perception) ​ដែល​កើត​ឡើង​ មិន​រាបសា​យ៉ាងឆាប់ទេ សមណព្រាហ្មណ៍​នោះ​ នៅ​ជាទុក្ខ ប្រកប​ដោយ​សេចក្តី​ចង្អៀត​ចង្អល់ ប្រកប​ដោយ​សេចក្តី​តានតឹង ប្រកប​ដោយ​សេចក្តី​ក្តៅក្រហាយ​ក្នុង​បច្ចុប្បន្ន ​លុះ​បែក​ធ្លាយ​រាងកាយ ខាងនាយ​អំពី​មរណៈ​ទៅ​ ទុគ្គតិ​រមែង​ប្រាកដ ​ក៏​មាន​ឧបមេយ្យ​ដូច្នោះឯង ។​

[២៦] ​ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ​ នេក្ខម្មវិតក្កៈ (​សេចក្តី​ត្រិះរិះ​ក្នុង​ការចេញ​ចាក​កាម) ប្រកប​ដោយ​ហេតុ​ទើបកើត​ឡើង​ មិន​មែន​ជា​មិន​មាន​ហេតុទេ អព្យាបាទវិតក្កៈ (​សេចក្តី​ត្រិះរិះ​ក្នុង​ការ​មិន​ព្យាបាទ) ប្រកប​ដោយ​ហេតុ​ទើបកើត​ឡើង​ មិន​មែន​ជា​មិន​មាន​ហេតុទេ អវិហឹសាវិតក្កៈ (​សេចក្តី​ត្រិះរិះ​ក្នុង​ការ​មិន​បៀតបៀន) ប្រកប​ដោយ​ហេតុ​ទើបកើត​ឡើង​ មិន​មែន​ជា​មិន​មាន​ហេតុទេ ។​

[២៧] ​ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ​ ចុះ​នេក្ខម្មវិតក្កៈ (thought of renunciation) ប្រកប​ដោយ​ហេតុ​ទើបកើត​ឡើង​ មិន​មែន​ជា​មិន​មាន​ហេតុទេ; អព្យាបាទវិតក្កៈ(thought of good will) ប្រកប​ដោយ​ហេតុ​ទើបកើត​ឡើង​ មិន​មែន​ជា​មិន​មាន​ហេតុទេ; អវិហឹសាវិតក្កៈ(thought of harmlessness) ប្រកប​ដោយ​ហេតុ​ទើបកើត​ឡើង​ មិន​មែន​ជា​មិន​មាន​ហេតុទេ តើ​ដូច​ម្តេច ។​ ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ​ នេក្ខម្មសញ្ញា (​សេចក្តី​សំគាល់​ក្នុង​ការចេញ​ចាក​កាម) កើត​ឡើង​​ព្រោះ​អាស្រ័យ​នេក្ខម្មធាតុ (elements of renunciation); នេក្ខម្មសង្កប្បៈ (​សេចក្តី​ត្រិះរិះ​ក្នុង​ការចេញ​ចាក​កាម) កើត​ឡើង​​ព្រោះ​អាស្រ័យ​នេក្ខម្មសញ្ញា (perceptions of renunciation); នេក្ខម្មច្ឆន្ទៈ (​សេចក្តី​ប្រាថ្នា​ក្នុង​ការចេញ​ចាក​កាម) កើត​ឡើង​​ព្រោះ​អាស្រ័យ​នេក្ខម្មសង្កប្បៈ (thought of renunciation); នេក្ខម្មបរិឡាហៈ (​សេចក្តី​ក្រហល់ក្រហាយ ​ក្នុង​ការចេញ​ចាក​កាម) កើត​ឡើង​​ព្រោះ​អាស្រ័យ​នេក្ខម្មច្ឆន្ទៈ (enthusiasm for renunciation), នេក្ខម្មបរិយេសនា (ការស្វែងរក​នូវ​ការ​ចេញ​ចាក​កាម) កើត​ឡើង​​ព្រោះ​អាស្រ័យ​នេក្ខម្មបរិឡាហៈ (fervor for renunciation) ។​ ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ​ អរិយ​សាវ័ក ​អ្នក​ចេះដឹង កាលស្វែងរក​នេក្ខម្មបរិយេសនា(search for renunciation) តែង​ប្រតិបត្តិត្រូវ ​ដោយ​ឋាន​ទាំង​ ៣ ​យ៉ាង ​គឺ​កាយ វាចា ​ចិត្ត​ ។​ ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ​ អព្យាបាទសញ្ញា​កើត​ឡើង​​ព្រោះ​អាស្រ័យ​អព្យាបាទធាតុ​ ។បេ។​ អព្យាបាទសង្កប្បៈ (​សេចក្តី​ត្រិះរិះ​ក្នុង​ការ​មិន​ព្យាបាទ)… អព្យាបាទច្ឆន្ទៈ (​សេចក្តី​ប្រាថ្នា​ក្នុង​ការ​មិន​ព្យាបាទ)… អព្យាបាទបរិឡាហៈ (​សេចក្តី​ក្រហល់ក្រហាយ ​ក្នុង​ការ​មិន​ព្យាបាទ)… អព្យាបាទបរិយេសនា (ការស្វែងរក​ក្នុង​ការ​មិន​ព្យាបាទ) ។​ ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ​ អរិយ​សាវ័ក ​អ្នក​ចេះដឹង កាលស្វែងរក​អព្យាបាទបរិយេសនា ​តែង​ប្រតិបត្តិត្រូវ ​ដោយ​ឋាន​ទាំង ​៣ ​យ៉ាង ​គឺ​កាយ វាចា ​ចិត្ត​ ។​ ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ​ អវិហឹសាសញ្ញា (harmlessness perceptions) ​កើត​ឡើង​​ព្រោះ​អាស្រ័យ​អវិហឹសាធាតុ (element of harmlessness); អវិហឹសាសង្កប្បៈ (harmlessness thoughts) ​កើត​ឡើង​​ព្រោះ​អាស្រ័យ​អវិហឹសាសញ្ញា; អវិហឹសាឆន្ទៈ (enthusiasm for harmlessness) ​កើត​ឡើង​​ព្រោះ​អាស្រ័យ​អវិហឹសាសង្កប្បៈ; អវិហឹសាបរិឡាហៈ (fervor for harmlessness) កើត​ឡើង​​ព្រោះ​អាស្រ័យ​អវិហឹសាឆន្ទៈ; អវិហឹសាបរិយេសនា (search for harmlessness) ​កើត​ឡើង​​ព្រោះ​អាស្រ័យ​អវិហឹសាបរិឡាហៈ ។​ ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ​ អរិយ​សាវ័ក ​អ្នក​ចេះដឹង កាលស្វែងរក​អវិហឹសាបរិយេសនា​ ​តែង​ប្រតិបត្តិត្រូវ​ដោយ​ឋាន​ទាំង​ ៣​ គឺ​កាយ វាចា ​ចិត្ត​ ។​

[២៨] ​ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ​ ​ដូច​ជា​បុរស​ដាក់គប់ស្មៅ​​ដែល​ភ្លើង​កំពុង​ឆេះ​ក្នុង​ព្រៃស្មៅ​ដ៏​ស្ងួត​គប្បី​លត់​គប់ស្មៅ​នោះ​​ដោយ​ដៃ​ទាំង​ឡាយ​ផង​ ដោយ​ជើង​ទាំង​ឡាយ​ផង​ ជាឆាប់ ​ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ​ ឯ​ពួក​សត្វ​​ដែល​អាស្រ័យ​នៅ​ដោយ​ស្មៅ​​និង​ឈើ ​ក៏​មិន​ដល់​នូវ​សេចក្តី​មិន​ចម្រើន​ និង​ការវិនាស​ដោយ​ប្រការ​ដូច្នេះ​ឯង ​មាន​ឧបមា​ដូច​ម្តេចមិញ ​ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ​សមណព្រាហ្មណ៍​ណា​​មួយ​ លះបង់ ​បន្ទោបង់ ​ធ្វើ​ឲ្យ​វិនាស ​ធ្វើ​ឲ្យ​ដល់​នូវ​ការ​មិន​មាន​ នូវ​អកុសលសញ្ញា​​ដែល​កើត​ឡើង​ មិន​រាបសា យ៉ាងឆាប់ សមណព្រាហ្មណ៍​នោះ​ រមែង​នៅ​ជាសុខ ​មិន​មាន​សេចក្តី​ចង្អៀត​ចង្អល់ ​មិន​មាន​សេចក្តី​តានតឹង ​មិន​មាន​សេចក្តី​ក្តៅក្រហាយ ​ក្នុង​បច្ចុប្បន្ន ​លុះ​បែក​ធ្លាយ​រាង​កាយ ខាងនាយ​អំពី​មរណៈ​ទៅ​ សុគតិ​រមែង​ប្រាកដ ​ក៏​មាន​ឧបមេយ្យ​ ដូច្នោះឯង ។​ ​

ចប់​សូត្រ ទី ២ ។​

ឯកសារយោង[កែប្រែ]

ព្រះត្រៃបិដក > សុត្តន្តបិដក > សំយុត្តនិកាយ > និទានវគ្គ > ធាតុសំយុត្ត > សត្តធាតុវគ្គ

พระไตรปิฎก เล่มที่ ๑๖ > พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ ๘ > สังยุตตนิกาย > นิทานวรรค > ธาตุสังยุตต์ > สนิทานสูตร

Sanidāna Sutta​: With A Cause (SN 14.12)

Sanidāna Sutta: With a Cause (SN 14.12)