ហឝ៌វម៌្មទី៤៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា

ពីវិគីភីឌា
ខ្លឹមសារដែលបានលុបចោល ខ្លឹមសារដែលបានសរសេរបន្ថែម
No edit summary
No edit summary
បន្ទាត់ទី២៦៖ បន្ទាត់ទី២៦៖


វ្រះបាទ'''ហឝ៌វម៌្មទី៤''' រជ្ជកាល (គ.ស ១០៦៦-១០៨០) ព្រះនាមពេលសោយរាជ្យ '''ធូលីវ្រះបាទ ធូលីជេងវ្រះកម្រតេង អញឝ្រីហឝ៌វម្ម៌ទេវ'''។
វ្រះបាទ'''ហឝ៌វម៌្មទី៤''' រជ្ជកាល (គ.ស ១០៦៦-១០៨០) ព្រះនាមពេលសោយរាជ្យ '''ធូលីវ្រះបាទ ធូលីជេងវ្រះកម្រតេង អញឝ្រីហឝ៌វម្ម៌ទេវ'''។
ព្រះអង្គជារាជបុត្រព្រះបាទ[[សូរ្យវម៌្មទី១|សូយ៌្យវម៌្មទី១]]។ ព្រាហ្មណ៍បុរោហិត [[យោគិឝ្វរបណ្ឌិត]] ឯកសារលោក[[ត្រឹង ងា|ត្រឹង-ងា]] ថារាជបុរោហិតព្រាហ្មណ៍ [[ទិវាករបណ្ឌិត]]។ ទ្រង់មានព្រះបរមមរណនាមថា '''វ្រះបាទសទាឝិវបទ'''។ ព្រះបាទន្ឫបតេន្ទ្រវម៌្មទី២ មានជាប់សាច់ញាតិជាមួយ ឬអាចជាព្រះអនុជព្រះបាទ[[ឧទយាទិត្យវម៌្មទី២]] និងហឝ៌វម៌្មទី៤។ ទ្រង់បានសោយរាជបន្តពីព្រះជេដ្ឋាព្រះអង្គ [[ឧទយាទិត្យវម៌្មទី២]] ហើយរាជធានីរបស់ទ្រង់ក៏អាចហៅថា ''យឝោធរបុរទីពីរ'' ក៏បានដែលមានមណ្ឌលនៅចំកណ្ដាលជា[[ប្រាសាទបាពួន]] សាងឡើងដោយព្រះភាតារបស់ទ្រង់ និង[[បារាយណ៍ខាងលិច]]ជា[[ស្ថាបត្យកម្មខ្មែរ#ស្រះ និង បារាយណ៍|បារាយណ៍]]ធំ។
ព្រះអង្គជារាជបុត្រព្រះបាទ[[សូរ្យវម៌្មទី១|សូយ៌្យវម៌្មទី១]]។ ព្រាហ្មណ៍បុរោហិត [[យោគេឝ្វរបណ្ឌិត]] ឯកសារលោក[[ត្រឹង ងា|ត្រឹង-ងា]] ថារាជបុរោហិតព្រាហ្មណ៍ [[ទិវាករបណ្ឌិត]]។ ទ្រង់មានព្រះបរមមរណនាមថា '''វ្រះបាទសទាឝិវបទ'''។ ព្រះបាទន្ឫបតេន្ទ្រវម៌្មទី២ មានជាប់សាច់ញាតិជាមួយ ឬអាចជាព្រះអនុជព្រះបាទ[[ឧទយាទិត្យវម៌្មទី២]] និងហឝ៌វម៌្មទី៤។ ទ្រង់បានសោយរាជបន្តពីព្រះជេដ្ឋាព្រះអង្គ [[ឧទយាទិត្យវម៌្មទី២]] ហើយរាជធានីរបស់ទ្រង់ក៏អាចហៅថា ''យឝោធរបុរទីពីរ'' ក៏បានដែលមានមណ្ឌលនៅចំកណ្ដាលជា[[ប្រាសាទបាពួន]] សាងឡើងដោយព្រះភាតារបស់ទ្រង់ និង[[បារាយណ៍ខាងលិច]]ជា[[ស្ថាបត្យកម្មខ្មែរ#ស្រះ និង បារាយណ៍|បារាយណ៍]]ធំ។


រជ្ជកាលរបស់ទ្រង់ច្របូកច្របល់ដោយសារការរំជើបរំជួលផ្ទៃក្នុងដែលនៅទីបញ្ចប់ទ្រង់មិនអាចច្បាំងបញ្ចប់សង្គ្រាមបាន។ ដូច្នេះ ហឝ៌វម៌្មទី៤ ទ្រង់ជាក្សត្រចុងក្រោយនៃសន្តតិវង្សរបស់ទ្រង់។ ស្ដេចស្នងរាជ្យបន្តពីទ្រង់គឺ [[ជយវម៌្មទី៧]] ជាក្សត្រជ្រែករាជ្យមកពីតំបន់[[ប្រាសាទវិមាយ|វិមាយ]] នៅ[[ខ្ពង់រាបគោរាជ]] នៅក្នុងប្រទេសថៃបច្ចុប្បន្ន។<ref>[[#Higham2003|Higham, 2003]], pp.107 ff</ref> ប្រហែលជាហឝ៌វម៌្មទ្រង់មិនទាន់បានសុគតនៅឡើយទេក្នុងឆ្នាំ ១០៨០ ប៉ុន្តែផ្ទុយទៅវិញទ្រង់បានបោះបង់[[អង្គរ]]ចោលទៅវិញទេ និង បានភៀសព្រះកាយទៅខាងត្បូងវិញ ដែលជាកន្លែងពួកអ្នកដង្ហែតាមទ្រង់បានបន្តការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹង[[ជយវម៌្មទី៧]]{{Citation needed|date=ខែសីហា ២០០៩}}។
រជ្ជកាលរបស់ទ្រង់ច្របូកច្របល់ដោយសារការរំជើបរំជួលផ្ទៃក្នុងដែលនៅទីបញ្ចប់ទ្រង់មិនអាចច្បាំងបញ្ចប់សង្គ្រាមបាន។ ដូច្នេះ ហឝ៌វម៌្មទី៤ ទ្រង់ជាក្សត្រចុងក្រោយនៃសន្តតិវង្សរបស់ទ្រង់។ ស្ដេចស្នងរាជ្យបន្តពីទ្រង់គឺ [[ជយវម៌្មទី៧]] ជាក្សត្រជ្រែករាជ្យមកពីតំបន់[[ប្រាសាទវិមាយ|វិមាយ]] នៅ[[ខ្ពង់រាបគោរាជ]] នៅក្នុងប្រទេសថៃបច្ចុប្បន្ន។<ref>[[#Higham2003|Higham, 2003]], pp.107 ff</ref> ប្រហែលជាហឝ៌វម៌្មទ្រង់មិនទាន់បានសុគតនៅឡើយទេក្នុងឆ្នាំ ១០៨០ ប៉ុន្តែផ្ទុយទៅវិញទ្រង់បានបោះបង់[[អង្គរ]]ចោលទៅវិញទេ និង បានភៀសព្រះកាយទៅខាងត្បូងវិញ ដែលជាកន្លែងពួកអ្នកដង្ហែតាមទ្រង់បានបន្តការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹង[[ជយវម៌្មទី៧]]{{Citation needed|date=ខែសីហា ២០០៩}}។

កំណែនៅ ម៉ោង០៩:៤១ ថ្ងៃអង្គារ ទី១៤ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៥

ហឝ៌វម៌្មទី៤
វ្រះបាទ
រជ្ជកាលគ.ស ១០៦៦-១០៨០
រាជ្យមុនឧទយាទិត្យវម៌្មទី២
រាជ្យបន្តជយវម៌្មទី៧, ន្ឫបតេន្ទ្រវម៌្មទី២
ព្រះនាមពេញ
ធូលីវ្រះបាទ ធូលីជេងវ្រះកម្រតេង អញឝ្រីហឝ៌វម្ម៌ទេវ
បច្ឆាមរណនាម
សទាឝិវបទ
បិតាសូយ៌្យវម៌្មទី១

វ្រះបាទហឝ៌វម៌្មទី៤ រជ្ជកាល (គ.ស ១០៦៦-១០៨០) ព្រះនាមពេលសោយរាជ្យ ធូលីវ្រះបាទ ធូលីជេងវ្រះកម្រតេង អញឝ្រីហឝ៌វម្ម៌ទេវ។ ព្រះអង្គជារាជបុត្រព្រះបាទសូយ៌្យវម៌្មទី១។ ព្រាហ្មណ៍បុរោហិត យោគេឝ្វរបណ្ឌិត ឯកសារលោកត្រឹង-ងា ថារាជបុរោហិតព្រាហ្មណ៍ ទិវាករបណ្ឌិត។ ទ្រង់មានព្រះបរមមរណនាមថា វ្រះបាទសទាឝិវបទ។ ព្រះបាទន្ឫបតេន្ទ្រវម៌្មទី២ មានជាប់សាច់ញាតិជាមួយ ឬអាចជាព្រះអនុជព្រះបាទឧទយាទិត្យវម៌្មទី២ និងហឝ៌វម៌្មទី៤។ ទ្រង់បានសោយរាជបន្តពីព្រះជេដ្ឋាព្រះអង្គ ឧទយាទិត្យវម៌្មទី២ ហើយរាជធានីរបស់ទ្រង់ក៏អាចហៅថា យឝោធរបុរទីពីរ ក៏បានដែលមានមណ្ឌលនៅចំកណ្ដាលជាប្រាសាទបាពួន សាងឡើងដោយព្រះភាតារបស់ទ្រង់ និងបារាយណ៍ខាងលិចជាបារាយណ៍ធំ។

រជ្ជកាលរបស់ទ្រង់ច្របូកច្របល់ដោយសារការរំជើបរំជួលផ្ទៃក្នុងដែលនៅទីបញ្ចប់ទ្រង់មិនអាចច្បាំងបញ្ចប់សង្គ្រាមបាន។ ដូច្នេះ ហឝ៌វម៌្មទី៤ ទ្រង់ជាក្សត្រចុងក្រោយនៃសន្តតិវង្សរបស់ទ្រង់។ ស្ដេចស្នងរាជ្យបន្តពីទ្រង់គឺ ជយវម៌្មទី៧ ជាក្សត្រជ្រែករាជ្យមកពីតំបន់វិមាយ នៅខ្ពង់រាបគោរាជ នៅក្នុងប្រទេសថៃបច្ចុប្បន្ន។[១] ប្រហែលជាហឝ៌វម៌្មទ្រង់មិនទាន់បានសុគតនៅឡើយទេក្នុងឆ្នាំ ១០៨០ ប៉ុន្តែផ្ទុយទៅវិញទ្រង់បានបោះបង់អង្គរចោលទៅវិញទេ និង បានភៀសព្រះកាយទៅខាងត្បូងវិញ ដែលជាកន្លែងពួកអ្នកដង្ហែតាមទ្រង់បានបន្តការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជយវម៌្មទី៧[ត្រូវការអំណះអំណាង]

ទ្រង់មានព្រះនាមក្នុងផ្ទាំងសិលាចារឹក K.៩០៨ នៅប្រាសាទព្រះខ័ន ជាបុព្វការីជនខាងមាតារបស់ព្រះបាទជយវម៌្មទី៨ ហាក់បីដូចជាជំលោះយូរយារបានកើតឡើងដោយសារបញ្ហាដណ្ដើមរាជ្យនេះ។[២]

កំណត់ជើងក្រោម

  1. Higham, 2003, pp.107 ff
  2. John, Sunday; et al. (April 11, 1997). "Preah Khan Conservation Project - Report VII Appendix A" (PDF). New York, USA: World Monuments Fund. pp. 27–28. Retrieved 2009-08-17. {{cite web}}: Explicit use of et al. in: |author2= (help)

ឯកសារយោង

គោរម្យងារសំរាប់រាជ្យ
មុនដោយ
ឧទយាទិត្យវម៌្មទី២
ចក្រវរ្តិននៃកម្វុជទេឝ
១០៦៦–១០៨០
តដោយ
ជយវម៌្មទី៧, ន្ឫបតេន្ទ្រវម៌្មទី២