ប្រវត្តិសាស្ត្រ៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា
No edit summary |
|||
បន្ទាត់ទី៤៖ | បន្ទាត់ទី៤៖ | ||
ស្គាល់ប្រវត្តិគឹជាសារះសំខាន់សំរាប់ស្វែងយល់បច្ចុប្បន្នកាលពីព្រោះសង្គមបច្ចុប្បន្នគឹជាលទ្ចផលរបស់អតីត។ហើយនិងពេលគេស្គាល់ប្រវត្តគេបានគិតដល់អនាគតកាល។ |
ស្គាល់ប្រវត្តិគឹជាសារះសំខាន់សំរាប់ស្វែងយល់បច្ចុប្បន្នកាលពីព្រោះសង្គមបច្ចុប្បន្នគឹជាលទ្ចផលរបស់អតីត។ហើយនិងពេលគេស្គាល់ប្រវត្តគេបានគិតដល់អនាគតកាល។ |
||
[[Image:AGMA Hérodote.jpg|thumb|right|200px|Herodoto អ្នកទីមួយដែលចេះសរសេរប្រវត្តិ។]] |
[[Image:AGMA Hérodote.jpg|thumb|right|200px|Herodoto អ្នកទីមួយដែលចេះសរសេរប្រវត្តិ។]] |
||
== បុរេប្រវត្តិសាស្រ្ត == |
|||
⚫ | |||
''''[[បុរេប្រវត្តិសាស្រ្ត]]'''' |
''''[[បុរេប្រវត្តិសាស្រ្ត]]'''' |
||
បន្ទាត់ទី១២៖ | បន្ទាត់ទី១៣៖ | ||
* ប្រវត្តិ:១០០០០ឆ្នាំ។ |
* ប្រវត្តិ:១០០០០ឆ្នាំ។ |
||
== ប្រវតិ្តនៃបណ្តាទ្វីប == |
|||
== ប្រវតិ្ត == |
|||
អត្ថបទនេះបង្ហាញនូវគំនិតដែលគិតថាប្រវត្តិចាប់ផ្តើមនៅពេលមនុស្សបងើ្កត[[ការសរសេរ]]។ប៉ុនែ្តក៏មានគំនិតដែលគិតថាប្រវត្តិអត់ត្រូវការរសរសេរពីពោ្រះមានរបៀបផ្សេងៗទៀតសំរាប់បញ្ជីប្រវត្តិ។ |
អត្ថបទនេះបង្ហាញនូវគំនិតដែលគិតថាប្រវត្តិចាប់ផ្តើមនៅពេលមនុស្សបងើ្កត[[ការសរសេរ]]។ប៉ុនែ្តក៏មានគំនិតដែលគិតថាប្រវត្តិអត់ត្រូវការរសរសេរពីពោ្រះមានរបៀបផ្សេងៗទៀតសំរាប់បញ្ជីប្រវត្តិ។ |
||
បន្ទាត់ទី៤៧៖ | បន្ទាត់ទី៤៨៖ | ||
[hide] |
[hide] |
||
⚫ | |||
==២. ឬសគល់នៃពាក្យ== |
==២. ឬសគល់នៃពាក្យ== |
||
==៣. វិជ្ជាតែងប្រវត្តិ== |
==៣. វិជ្ជាតែងប្រវត្តិ== |
កំណែនៅ ម៉ោង២០:០៥ ថ្ងៃពុធ ទី០៤ ខែមេសា ឆ្នាំ២០០៧
ប្រវតិ្តគឺជាវិទ្យាសាស្រ្តដែលរៀនហេតុការណ៏របស់មនុស្ស។មានពីរគំនិតអំពីប្រវត្តិមួយដែលនិយាយថាប្រវត្តិជើ្ពមនៅពេលមនុស្សបានបង្កិតអក្សរ(១០០០០ឆ្នាំំហើយនៅទី្វបអាស៊ីខាងលិច)។
ប្រវត្តិមុនមនុស្សស្គាល់អក្សរគេហៅពេលនោះបុរេប្រវត្តិសាស្រ្ត។មួយទៀតដែលគិតថាប្រវត្តិជើ្ពមនៅ
ប្រទេសមួយពេលមាននិវេទន៏របស់ប្រទេសមួយ។
ស្គាល់ប្រវត្តិគឹជាសារះសំខាន់សំរាប់ស្វែងយល់បច្ចុប្បន្នកាលពីព្រោះសង្គមបច្ចុប្បន្នគឹជាលទ្ចផលរបស់អតីត។ហើយនិងពេលគេស្គាល់ប្រវត្តគេបានគិតដល់អនាគតកាល។
ប្រវត្តិ និង បុរេប្រវត្តិ
សំរាប់អ្នកប្រាជ្ញបុរេប្រវត្តិសាស្រ្តគឹជាពេលវេលាដែលមនុស្សអត់ស្គាល់ការសរសេរទេ។ថ្វីបើមនុស្សបានកើតឡើងហើយរស់នៅមានប្រហែល២លានឆ្នាំនៅលើផែនដីបុរេប្រវត្តិសាស្រ្តវែងមេនពិត។ អ្នកប្រាជញបានចែកពេលវេលារបស់មនុស្សដូចតទៅ៖
- បុរេប្រវត្តិសាស្រ្ត: ប្រហែល២លានឆ្នាំ។
- ប្រវត្តិ:១០០០០ឆ្នាំ។
ប្រវតិ្តនៃបណ្តាទ្វីប
អត្ថបទនេះបង្ហាញនូវគំនិតដែលគិតថាប្រវត្តិចាប់ផ្តើមនៅពេលមនុស្សបងើ្កតការសរសេរ។ប៉ុនែ្តក៏មានគំនិតដែលគិតថាប្រវត្តិអត់ត្រូវការរសរសេរពីពោ្រះមានរបៀបផ្សេងៗទៀតសំរាប់បញ្ជីប្រវត្តិ។
ប្រវត្តិទ្វីបអាស៊ី
ប្រវត្តិទ្វីបអាស៊ី អាចនិយាយថាជាសំណុំមួយនៃប្រវត្តិសាស្ត្រច្រើនតំបន់ឆ្នេរនៅដាច់ពីគ្នា៖ អាស៊ីខាងកើត, អាស៊ីខាងត្បូង និងមជ្ឍឹមបូព៌ាដែលជាតំបន់ដ៏ធំមួយថិតនៅចន្លោះទ្វីបអ៊ឺរ៉ុប-អាស៊ី។ តំបន់ជុំវិញឆ្នេរជាទីកំណើតនៃអរិយធម៌បូរាណបំផុតលើពិភពលោក។ តំបន់ទាំងបីនោះសុទ្ធសឹងបានអភិវឌ្ឍអរិយធម៌ដំបូងបំផុតនៅលើដីមានជីរជាតិនៃខ្ពង់រាបក្បែរទន្លេ។ អរិយធម៌នៅតំបន់មេសូប៉ូតាមី, ខ្ពង់រាបនៃប្រទេសឥណ្ឌា និង នៅប្រទេសចិន មានលក្ខណះប្រហាក់ប្រហែលគ្នាផ្លាស់ប្តូរទៅវិញទៅមកនូវបច្ចេកវិទ្យានិងគំនិត ដូចជា គណិតវិទ្យា និងផលប្រយោជ។ សញ្ញាណផ្សេងទៀតដូចជាអក្សរ អាចត្រូវបានអភិវឌ្ឍនៅតាមតំបន់នីមួយៗ ដាច់ដោយឡែកពីគ្នា។ បណ្តាទីក្រុង, បណ្តារដ្ឋ និងបណ្តាអាណាចក្រផងដែរ ត្រូវបានអភិវឌ្ឍលើវាលរាបទាំងនោះ។
ទ្វីបអាស៊ីមានប្រវត្តិមួយយ៉ាងចាស់។អារិយធម៌ធំដំបូងចាប់កំណើតនៅទី្វបនេះដូចជាប្រទេចិនប្រទេសឥណ្ឌានិងភូមិភាគមេសូផូតាមី។ពីព្រោះទ្វីបនេះជាទី្វបមួយធំអ្នកប្រាជ្ញចែកវាជាបួនផ្នែក៖
ប្រវត្តិទ្វីបអឺរ៉ុប
ប្រវត្តិនៅទី្វបអឺរ៉ុបបានចាប់ផ្តើមជាមួយប្រទេសក្រិក។Herodoto គឹជាអ្នកទីមួយដែលចេះសរសេរប្រវត្តិ។ទស្សនវិជ្ជាក៏បានចាប់កំណើតនៅទីនោះ។
ប្រវត្តិទ្វីបអាហ្រ្វីក
ប្រវត្តិនៅទី្វបអាហ្រ្វីកបានផ្តើមឡើងជាមួយប្រទេសអេហ្សីប។
ប្រវត្តិទ្វីបអាមេរិក
ប្រវត្តិរបស់ទី្វបអាមេរិកផ្តើមឡើងបាន៨០០០ឆ្នាំជាមួយប្រជាជនTolteca។នៅសតវត្សរ៏ទី៩គ.ស.មានប្រជាជនថី្មហៅថាMayaដែលមានការសរសរនិងប្រតិទិនមួយដែលល្អបំផុតក្នុងប្រវត្តិរបស់ពិភកលោក។គេបានរកឃើញលេខ០ដែលជួយដល់អភិវឌ្ឍន៏របស់ចំណោទលេខនព្វន្ធ។
Contents [hide]