សុជាតកុមារ
រឿងសុជាតកុមារ ( ចាក សុ. ប. )
( អ្នកតូចគួរទូន្មានអ្នកធំ ដោយឧបាយកល )
ក្នុងកាលកន្លងទៅហើយ ព្រះបាទព្រហ្មទត្តសោយរាជសម្បត្តិ ក្នុងក្រុងពារាណសី កាលនោះព្រះសម្ពុទ្ធបរមគ្រូទ្រង់សោយព្រះជាតិក្នុងត្រកូល កុដុម្ពី ក៍មាននាមប្បញ្ញត្តិថា សុជាតៈ បានសិក្សាសិល្បសាស្រ្តចេះសព្វគ្រប់ហើយ ក៏ទំនុកបំរុងបំរើមាតាបិតាដោយគោរព ។
ថ្ងៃមួយជីតារបស់សុជាតកុមារ អនិច្ចកម្មទៅ កុដុម្ពីក៍ជាបិតារបស់សុជាត កុមារ មានសេចក្តីសោកស្តាយ វិយោគយំរៀបរាប់ អាល័យចំពោះបិតានោះក្រៃពេក លុះធ្វើឈាបនកិច្ចបូជាសពរួចហើយ រើសប្រមូលឆ្អឹងខ្ចប់នឹងកំណាត់សំពត់ យកទៅបញ្ចុះទុកក្នុងស្តូប ដែលសាងទុកក្នុងសួនដំណាំខាងក្រោយផ្ទះរបស់ខ្លួន ។
រាល់តែថ្ងៃ បិតារបស់សុជាតកុមារ តែងទៅធ្វើកិច្ចគោរពបូជាស្តូប នោះដោយមែកឈើ ផ្កាឈើផ្សេងៗ ហើយដើរប្រទក្សិណយំរៀបរាប់សោកស្តាយជាអនេកប្បការ រូបកាយរបស់គាត់ ក៏ក្រៀមក្រមសៅហ្មងដោយទឹកភ្នែក ដេកមិនលក់បក់មិនល្ហើយ ភ្លេចបាយភ្លេចទឹក ការងារទាំងពួង ក៏អាក់ខានឈប់ធ្វើអស់ ។
សុជាតកុមារ បានឃើញវិប្បការៈរបស់បិតាខុសប្រក្រតីដូច្នេះហើយ ក៏គិតថា បិតាអញតាំងពីលោកតាអនិច្ចកម្មទៅ មានតែសេចក្តីទុក្ខសោកសៅតែម្យ៉ាង មនុស្សដ៏ទៃក្រៅពីអាត្មាអញមិនមាននណារមួយ អាចជួយដោះទុក្ខគាត់បាន តើអញនឹងរកឧបាយកលដូចម្តេច នឹងរំលត់សេចទុក្ខរបស់គាត់ ។
សុជាតកុមារ ខំគិតរកឧបាយកលជាច្រើនថ្ងៃ ថ្ងៃមួយចេញអំពីផ្ទះទៅក្រៅភូមិ បានឃើញគោស្លាប់មួយ ដែលគេអូសយកទៅចោល. ឧបាយដែលគិតទុកយូណាស់មកហើយ ក៏លេចប្រាកដឡើង ទើបទៅយកស្មៅនិងទឹក មកដាក់ក្បែមាត់ខ្មោចគោនោះ កាលបើឃើញជនណាមួយដើរទៅជិត ក៏តាំងយំសោកនិយាយអង្វរខ្មោចគោនោះថា នែសំឡាញ់ ! ចូរក្រោកឡើង ! ស៊ីស្មៅផឹកទឹកទៅ កុំដេកយូរពេក ។
មនុស្សទាំងឡាយឃើញដូច្នោះហើយសង្ស័យណាស់ ទើបសួរថា លោកសុជាត ! ពីពេលមុន ខ្ញុំស្គាល់លោកច្បាស់ថា ជាអ្នកប្រាជ្ញ ជាមនុស្សល្អត្រឹមត្រូវ ថ្ងៃនេះខ្ញុំមើលទៅលោក ហាក់ដូចជាមនុស្សវិកលចរិត ។ សុជាតកុមារ មិនអើពើនឹងពាក្យសំដីរបស់មហាជនឡើយ នៅតែធ្វើអាការៈដូច្នោះយ៉ាងព្រងើយកន្តើយ ហាក់ដូចជាមិនដឹងមិនឮ ។
កិច្ចការដែលសុជាតកុមារប្រព្រឹត្តធ្វើទាំងប៉ុន្មាន ក៏ឮរន្ទឺសុះសាយពេញពាសទីក្រុងទាំងមូល ។ ជនជាញាតិមិត្របងប្អូន បានឮដំណឹងនោះហើយ ក៏ទៅប្រាប់ដល់កុដុម្ពីក៍ជាបិតាថា លោកកុដុម្ពីក៍ ! កូនរបស់លោកវិកលចរិតហើយ បានយកទឹកនិងស្មៅទៅដាក់ក្បែរមាត់គោស្លាប់មួយខាងក្រៅភូមិ ហើយយំសោករៀបរាប់ ហៅខ្មោចគោនោះឳ្យក្រោកស៊ីស្មៅផឹកទឹក. លោកមិនដឹងទេឬ ? ។
កុដុម្ពីក៍បានឮដូច្នោះហើយ ទើបហៅកូនមកសួរថា កូនសំឡាញ់បិតា ! បិតាឮថាកូនឯងយំសោកអាឡោះអាល័យចំពោះគោស្លាប់ ដែលគេអោសទៅចោលខាងក្រៅភូមិមែនឬ ? បាទ ! ខ្ញុំធ្វើយ៉ាងហ្នឹងមែនលោកឪពុក, ឳកូនសំឡាញ់ ! ហេតុអ្វីក៏ឆោតម្លេះ បិតាសូមសួរកូនបន្តិច កូននឹកឃើញដូចម្តេច ? បានជាយកស្មៅនិងទឹកទៅដាក់ក្បែរមាត់គោស្លាប់ ហើយយំសោករៀបរាប់អង្វរគោឳ្យស៊ីស្មៅផឹកទឹក ? ធ្វើដូច្នេះមិនមែនជាលក្ខណៈរបស់បណ្ឌិតទេ ជាអំពើប្រាស់ចាកប្រយោជន៍ទាំងពួង ។
សុជាតកុមារបានស្តាប់បិតានិយាយដូច្នេះហើយ មានសេចក្តីត្រេកអរណាស់ដោយនឹកឃើញថា ឳកាស់នេះសមគួរហើយ ទើបនិយាយដោយវាចាទន់ភ្លន់តបពាក្យបិតាថា បាទលោកឪពុក ! ការដែលខ្ញុំធ្វើនោះ ខ្ញុំសូមទទួលកំហុសទាំងអស់ព្រោះជាអំពើរបស់មនុស្សទន់ខ្សោយ គ្មានវិចារណញ្ញាណ, ធម្មតាគោស្លាប់ហើយ អវយវៈគ្រប់ចំណែក ក៏ស្លាប់ទៅព្រមគ្នាមិនអាចកំរើកបានឡើយ ប៉ុន្តែគោដែលស្លាប់នោះ នៅមានរូបប្រាកដមើលឃើញច្បាស់ គួរឳ្យអាឡោះអាល័យបាន ។
ខ្ញុំសូមសួរលោកឪពុកបន្តិចថា ការដែលលោកឪពុកយំសោកអាឡោះអាល័យលោកតា ដែលអនិច្ចកម្មទៅនៅសល់តែឆ្អឹង បញ្ចុះក្នុងចេតិយ ឥតឃើញរូបប្រាកដដល់ភ្នែក សូម្បីត្រឹមតែអវយវៈណាមួយ ក៏មើលមិនឃើញនោះ តើលោកតានឹងត្រឡប់រស់ឡើងវិញដោយការយំសោករបស់លោកឪពុកនោះឬ ? សូមលោកឪពុកពិនិត្យមើល តើអំពើរបស់ខ្ញុំនិងលោកឪពុកខាងណាគ្រាន់បើជាង ? ។
កុដុម្ពីក៍ បានស្តាប់ពាក្យសំដីដែលសមហេតុផល របស់បុត្រហើយក៏គិតថា កូនរបស់អញជាបណ្ឌិត មានប្រាជ្ញាអាចជួយដោះទុក្ខរបស់អញបានដោយឧបាយដ៏ប្រសើរ. ទើបនិយាយនឹងកូនថា ម្នាលសុជាត ! ឪពុកត្រេកអរណាស់ អ្នកបានគិតរកឧបាយបង្ហាញឪពុកឳ្យដឹងច្បាស់ នូវការមិនទៀងរបស់សង្ខារបានដោយជាក់ច្បាស់ចាប់តាំងពីពេលនេះទៅ ឪពុកអស់សេចក្តីទុក្ខសោកអាឡោះអាល័យទៀតហើយ ។ បិតារបស់សុជាកុមារ ក៏អស់សេចក្តីសោកចំពោះបិតាតាំងពីថ្ងៃនោះទៅ ៕
ឯកសារយោង[កែប្រែ]
- ដកស្រង់ចេញប្រជុំនិទានជាតកភាគ១ របស់ព្រះបាឡាត់ឧត្តមលិខិត សុង ស៊ីវ ។
- ព្រះត្រៃបិដក > សុត្តន្តបិដក > ខុទ្ទកនិកាយ > បេតវត្ថុ > រឿងគោណប្រេត (សៀវភៅលេខ ៥៦ ទំព័រទី ១០ ដល់ទំព័រទី ១១) ។