Jump to content

ខាទូម

ពីវិគីភីឌា
ខាទូម
الخرطوم
Kaartuɔ̈m
រដ្ឋធានីធំបំផុត
[[File:
|350px|none|alt=|ពីលើ៖ ទិដ្ឋភាពពេលយប់នៃទីក្រុងខាទូម, វិហារអ៊ីស្លាមខាទូម, សាកលវិទ្យាល័យខាទូម, និង ស្ពានអល់មេកនីម្ម័រ។]]ពីលើ៖ ទិដ្ឋភាពពេលយប់នៃទីក្រុងខាទូម, វិហារអ៊ីស្លាមខាទូម, សាកលវិទ្យាល័យខាទូម, និង ស្ពានអល់មេកនីម្ម័រ

ត្រា
រហស្សនាម: "រាជធានីត្រីកោណ"
[[file:ទំព័រគំរូ:Location map Sudan|240px|ខាទូម is located in ទំព័រគំរូ:Location map Sudan]]<div style="position: absolute; z-index: 2; top: Expression error: Unrecognized punctuation character "[".%; left: Expression error: Unrecognized punctuation character "[".%; height: 0; width: 0; margin: 0; padding: 0;">
[[File:ទំព័រគំរូ:Location map Sudan|6x6px|ខាទូម|link=|alt=]]
ខាទូម
Location in Sudan and Africa
ប្រទេស ស៊ូដង់
រដ្ឋខាទូម
ផ្ទៃក្រឡា[]
 • រដ្ឋធានីធំបំផុត១០១០ គម2 (៣៩០ ម៉ាយ ការ)
រយៈកំពស់[]៣៨១ m (១២៥០ ft)
ប្រជាជន (ទីក្រុង២០២១ ទាំងអស់ផ្សេងទៀត២០១៣)[][]
 • រដ្ឋធានីធំបំផុត៦៣៩ ៥៩៨
 • Urban៦ ០១៧ ០០០
 • Metro៥ ២៧៤ ៣២១

ខាទូមខាទុម ( kar-TOOM ; [] [] ) គឺជារដ្ឋធានីនៃ ប្រទេសស៊ូដង់ ។ ជាមួយនឹងចំនួនប្រជាជន៥ ២៧៤ ៣២១ នាក់ តំបន់ទីប្រជុំជនរបស់វាគឺធំជាងគេនៅស៊ូដង់។ វាមានទីតាំងនៅចំណុចប្រសព្វ នៃ នីលស ដែលហូរភាគខាងជើងពី បឹងវិចតូរីយ៉ា និង នីលខៀវ ដែលហូរទៅខាងលិចពី បឹងតាណ្ណា ក្នុងប្រទេសអេត្យូពី ។ កន្លែងដែលនីល្ស៍ទាំងពីរជួបគ្នាត្រូវបានគេស្គាល់ថា អល់-ម៉ូក្រាន់អល់-ម៉ូខ្វ្រាន់ ( المقرن ; អង់គ្លេស៖ "ប្រសព្វ")។ ពីទីនោះទន្លេនីល បន្តទៅភាគខាងជើងឆ្ពោះទៅប្រទេសអេហ្ស៊ីប និង សមុទ្រមេឌីទែរ៉ាណេ

បែងចែកដោយផ្នែកទាំងពីរនៃទន្លេនីល ទីក្រុងខាទូម គឺជាទីក្រុងត្រីភាគីដែលមានប្រជាជនប៉ាន់ប្រមាណជាងប្រាំលាននាក់ ដែលរួមមាន ខាទូមយ៉ាងត្រឹមត្រូវ និងភ្ជាប់ដោយស្ពានទៅ ខាទូមខាងជើង ( الخرطوم بحري ) និង អូមដឺម៉ាន់ ( أم درمان ) ទៅខាងលិច។

ខាទូម ត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ១៨២១ ដែលជាផ្នែកមួយនៃប្រទេសអេហ្ស៊ីប ភាគខាងជើងនៃទីក្រុងបុរាណស៊ូប្បា ។ ខណៈពេលដែលចក្រភពអង់គ្លេសបានប្រើអំណាចលើអេហ្ស៊ីប វាបានចាកចេញពីការគ្រប់គ្រងរបស់ស៊ូដង់ទៅវារហូតដល់កងកម្លាំងម៉ាឌីស បានកាន់កាប់ទីក្រុងខាទូម។ អង់គ្លេសបានព្យាយាមជម្លៀសយោធភូមិភាគអង់គ្លេស-អេហ្ស៊ីបពីប្រទេសស៊ូដង់ ប៉ុន្តែការឡោមព័ទ្ធទីក្រុងខាទូម ក្នុងឆ្នាំ១៨៨៤ បានបណ្តាលឱ្យមានការដណ្តើមយកទីក្រុងដោយកងកម្លាំងម៉ាឌីស និងការសម្លាប់រង្គាលនៃយោធភូមិភាគអង់គ្លេស-អេហ្ស៊ីប។ នៅឆ្នាំ១៨៩៨ វាត្រូវបានកាន់កាប់ឡើងវិញដោយកងកម្លាំងអង់គ្លេស និងជាកន្លែងអាសនៈរបស់រដ្ឋាភិបាលអង់គ្លេស-អេហ្ស៊ីប ស៊ូដង់ រហូតដល់ឆ្នាំ១៩៥៦។ []

នៅឆ្នាំ១៩៥៦ ទីក្រុងនេះត្រូវបានគេកំណត់ថាជារដ្ឋធានីនៃប្រទេសស៊ូដង់ឯករាជ្យមួយ។ ចំណាប់ខ្មាំងបីនាក់ត្រូវបានសម្លាប់ក្នុងអំឡុងពេលការវាយប្រហារលើស្ថានទូតអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតនៅទីក្រុងខាទូម ក្នុងឆ្នាំ១៩៧៣ ។

ក្នុង​ឆ្នាំ២០០៨ ចលនា​យុត្តិធម៌ និង​ សមភាព ​បាន​ចូល​រួម​ក្នុងការប្រយុទ្ធគ្នា ​ក្នុង​ទីក្រុង​ជាមួយកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធស៊ូដង់ ដែល​ជា​ផ្នែក​មួយ​នៃសង្រ្គាមនៅដាហ្វួរការសម្លាប់រង្គាលនៅខាទូម បានកើតឡើងក្នុងឆ្នាំ២០១៩ កំឡុងបដិវត្តស៊ូដង់ ។ ទីក្រុងនេះបានមើលឃើញការប្រយុទ្ធយ៉ាងទូលំទូលាយក្នុងអំឡុងពេលការប៉ះទង្គិចនៅស៊ូដង់ឆ្នាំ២០២៣ រវាងកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ និង កងកម្លាំងគាំទ្ររហ័ស (RSF) ដែលប៉ះពាល់ដល់អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិខាទូម និងទីតាំងសំខាន់ៗផ្សេងទៀត។ []

ខាទូម គឺជាមជ្ឈមណ្ឌលសេដ្ឋកិច្ច និងពាណិជ្ជកម្មមួយនៅអាហ្វ្រិកខាងជើង ដែលមានផ្លូវដែកពីច្រកចូលស៊ូដង់ និង អេល-អូបែ្បដ ។ វាត្រូវបានបម្រើដោយអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិខាទូម ហើយ អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិខាទូមថ្មី កំពុងសាងសង់។ ស្ថាប័នជាតិ និងវប្បធម៌ជាច្រើនស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងខាទូម និងតំបន់ទីប្រជុំជនរបស់ខ្លួន រួមទាំង សារមន្ទីរជាតិស៊ូដង់ សារមន្ទីរសំណាក់ខាលីហ្វា សាកលវិទ្យាល័យខាទូម និង សាកលវិទ្យាល័យវិទ្យាសាស្ត្រ និងបច្ចេកវិទ្យាស៊ូដង់

ឯកសារយោង

[កែប្រែ]
  1. "Sudan: States, Major Cities, Towns & Agglomeration - Population Statistics, Maps, Charts, Weather and Web Information". www.citypopulation.de. Archived from the original on 12 April 2020. Retrieved 11 September 2021.
  2. "Where is Khartoum, The Sudan?". worldatlas.com. 2018. Archived from the original on 29 January 2018. Retrieved 2018-01-28.
  3. "Sudan Facts on Largest Cities, Populations, Symbols - Worldatlas.com". www.worldatlas.com (in អង់គ្លេស). 7 April 2017. Archived from the original on 9 February 2018. Retrieved 9 February 2018.
  4. Demographia World Urban Areas (17th រ.រ.). Demographia. May 2021. p. 42. http://www.demographia.com/db-worldua.pdf។ បានយកមក 8 May 2021. 
  5. "Khartoum". Dictionary.reference.com. http://dictionary.reference.com/browse/Khartoum. 
  6. "Khartoum". TheFreeDictionary.com. Archived from the original on 10 September 2012. Retrieved 28 November 2012.
  7. "Khartoum | Location, Facts, & History". Encyclopedia Britannica (in អង់គ្លេស). Archived from the original on 26 June 2015. Retrieved 2020-04-28.
  8. Leiro, Roberto (2023-04-15). "Sudan's RSF Clashes with Army in Khartoum Airport". Airways (in American English). Archived from the original on 16 April 2023. Retrieved 2023-04-16.