ថូនទាសី
រឿង ថូនទាសី គឺជាឧទាហរណ៍មួយដែលបង្ហាញពីការឈ្នានីស និងព្យាបាទរបស់ព្រាហ្មណ៍សាសនាមកលើព្រះពុទ្ធសាសនា។
ក្នុងពុទ្ធកាល ថ្ងៃមួយព្រះសម្ពុទ្ធបរមគ្រូ ស្តេចយាងទៅដែនកោសល ជាមួយនឹងភិក្ខុសង្ឃ ៥០០អង្គ ទ្រង់យាងចូលទៅសម្រាកព្រះកាយកក្នុងថូនគ្រាម ដើម្បីកំចាត់បង់នូវមិច្ឋាទិដ្ឋិរបស់ពួកព្រាហ្មណ៍ក្នុងថូនគ្រាមនោះ។ ពួកព្រាហ្មណ៍ទាំងឡាយបានលឺដំណឹងថា ព្រះសម្ពុទ្ធព្រមទាំងភិក្ខុសង្ឃ ស្តេចយាងនិមន្តមកដល់ត្រើយស្ទឹងខាងនាយ បម្រុងនឹងឆ្លងចូលទៅក្នុងថូនគ្រាមហើយ ពួកព្រាហ្មណ៍ព្រិទ្ធាចារ្យទាំងឡាយបានប្រកាសប្រាប់ដល់ព្រាហ្មណ៍ទាំងឡាយជាបរិស័ទថា យើងទាំងអស់គនាមិនគប្បីគួរសមរាប់រកឲ្យវត្ថុអ្វីដល់សមណគោតមឡើយ។ ម្យ៉ាងទៀតយើងទាំងអស់គ្នា ត្រូវអូសទូកឡើងពីកំពង់ឲ្យអស់ ហើយរុះស្ពានចោលចេញ ទាំងសាលាសំណាក់ក៏ត្រូវរុះស្បូវរើរនាបឲ្យអស់ បើអ្នកណាមួយទៅគួរសមឲ្យវត្ថុអ្វីដល់សមណគោតម និងភិក្ខុសង្ឃ ត្រុវធ្វើទោសង្នកនោះដល់ជីវិត។ ប្រះសម្ពុទ្ធទ្រង់ជ្រាបវិប្បការៈរបស់ព្រាហ្មណ៍ដូច្នោះហើយ ក៏នាភិក្ខុសង្ឃទាំង ៥០០ ហោះឭដ៏អាកាស ឆ្លងស្ទឹងទៅចុះត្រង់កណ្តាលស្រុកនោះ ទ្រង់និមន្តទៅគង់ក្រោមម្លប់ឈើមួយដើមក្បែរអណ្តូងទឹក។
សម័យនោះមាននាងទាសីម្នាក់ ជាខ្ជុំបំរើត្រកូលព្រាហ្មណ៍មួយក្នុងថូនគ្រាមនោះ កំពុងកណ្តៀតក្អប់ទៅដងទឹកអណ្តូង បានឃើញប្រះមានព្រះភាគ ក៏មានចិតត្ជ្រះ ថ្លាកើតឡើង នាងគិតថា សម័យនេះ ក្តៅណាស់ ព្រះសម្ពទ្ធ និងព្រះសង្ឃទាំងអស់អង្គប្រហែលជាស្រេកទឹកខ្លាំងបានជាមកគង់ក្នុងទីនេះ អញត្រូវតែដងទឹកមួយក្អមយកទៅប្រគេនទើបគួរ ប៉ុន្តែព្រាហ្មណ៍ព្រិទ្ធាចារ្យបានដាក់អាជ្ញាថា បើអ្នកណាទៅគួរសមយកវត្ថុអ្វីៗទៅប្រគេនដល់សមណគោតម និងព្រះសង្ឃនេះ ត្រូវមានតោសដល់ជីវិត ។ នាងគិតដូច្នវហើយ ក៏ដើរហួសទៅដងទឹក លុះត្រលប់មកវិញសទ្ធាក៏កាន់តែកើតខ្លាំងឡើងៗ គិតថាណ្ហើយចុះអញបានជួបនឹងស្រែបុណ្យដ៏ប្រសើរយ៉ាងនេះហើយ គួតេធ្វើទានកុំខាន ទោះបីគេសម្លាប់ រដាក់អាជ្ញាយ៉ាងណាតាមការចុះ នាងក៏កណ្តៀតក្អមចូលទៅកណ្តាលហ្វូងភិក្ខសង្ឃ យកទឹកមួយក្អមទៅប្រគេនព្រះ សម្ពុទ្ថៗ ទទួលដោយព្រះ ហស្ថទាំងពីរ ថ្លែងអាការៈឲ្យនាងដឹងថា ព្រះអង្គត្រូវការទឹកខ្លាំងណាស់ ទ្រង់ចាក់ទឹកនោះលប់ព្រះ ភ័ក្ត្រ ហើយឆាន់ក្នុងទីចំពោះមុខរបស់នាង ដោយអំណាចឬទ្ធិរបស់ព្រះអង្គទឹកក្នុងក្អមនៅពេញដដែល ទើបឲ្ក្អមទឹកនោះទៅភិក្ខុសង្ឃទាំង ៥០០អង្គទៀតឆាន់ ទឹកក្អមក៏នៅតែពេញដដែល ។ នាងថូនទាសីបានឃើញចំឡែកអស្ចារ្យដូច្នេះហើយ សេចក្តីជ្រះថ្លាក្នុងព្រះសាស្តាក៏កាន់តែចម្រើនស្ថាពរឡើងជារយគុណ ។ កាលភិក្ខុសង្ឃទាំង ៥០០អង្គឆាន់ឆ្អែតស្កប់ស្កល់ហើយ ព្រះ សម្ពុទ្ធទ្រឹង់ប្រទានក្អមទឹកនោះដល់នាងថូនទាសីវិញ នាងបានទទួលក្អមហើយ ថ្វាយបង្គំលាព្រះមានព្រះ ភាគទៅ គេហដ្ឋានរបស់នាងវិញ ។ ជាលំដាប់នោះពួកព្រាហ្មណ៍ទាំងឡាយក៏ចាប់នាងវាយតប់ បណ្តើរយកទៅឲ្យព្រាហ្មណ៍ជាចៅហ្វាយទាំងឡាយនាយៗ បានវាយថេមទៀតទាល់តែស្លាប់ក្នុងពេលនោះទៅ ។ ចំណែកខាងព្រះមានព្រះភាគ កាលបើនាងថូនទាសីចេញទៅផុតហើយ ទ្រង់ត្រាស់ហៅព្រះអានន្ទ ប្រើឲ្យយកបាត្រព្រះអង្គទៅដងទឹកអណ្តូង ព្រះ អានន្ទមិនហ៊ានទៅដង ព្រោះខ្លាចព្រាហ្មណ៍វាយសម្លាប់ ទ្រង់ប្រើជាគម្រប់បីដង ព្រះអនន្ទមិនហ៊ានប្រកែក ទើបកាន់យកបាត្រនិមន្តទៅអណ្តូងទឹក គ្រាន់តែទៅដលល់មាត់អណ្តូងទឹកក៏បាញ់ចេញពីក្នុងអណ្តូងជោរចនរាជទៅលើមហាប្រថពី លិចភូមិស្រុកថូនគ្រាមនោះមួយរំពេច ប៉ុន្តែត្រង់កន្លែងដេលព្រះសម្ពុទ្ធ និងព្រះសង្ឃគង់នោះមិនមានទឹកលិចឡើយ ។ ពួកព្រាហ្មណ៍ទាំងឡាយ ខើញហេតុអស្ចារ្យដូច្នោះហើយភិតភ័យខ្លាំងណាស់ ក៏នាំគ្នារត់ចូលទៅសុំទោសព្រះសម្ពុទ្ធថ្វាយខ្លួនជាឧបាសក ឧបាសិកា យកព្រះរតនត្រ័យជាទីពឹងទីរលឹកស្មើដោយជីវិត ទឹកក៏បាត់អស់រលីងក្នុងខណៈនោះទៅ ។
ឯនាងថូនទាសី ដែលព្រាហ្មណ៍វាយសម្លាប់នោះ បានទៅកើតឡើងក្នុងស្ថានត្រៃត្រឹង្ស មានរូបល្អឥតឧបមា មានរស្មីចែងចាំងចេញអំពីកាយផ្សាយទៅក្នុងទិសទាំងពួង មានស្រីទេពអប្សរមួយពាន់ចោមរោមជាបរិវារ ស្ថិតនៅក្នុងវិមានមាស មានសណ្ធានដូចជាទូកកឹង ប្រតិស្ឋាននៅលើទឹកទិព្វ ក្នុងមហាស្រះបោក្ខរណីមួយ ។ លើមាត់ស្រះមានដើមកប្បព្រឹក្សដុះព័ទ្ធជុំវិញ ក្នុងស្រះនោះមានឈូកដុះព្រោងព្រាត បញ្ចេញផ្កាផ្លែផ្សាយក្លិនក្រអូបឈ្ងុយឈ្ងុប ។ ឈូកនោះមានផ្កា ៥ពណ៌ ខ្លះដើមជាត្បូងទទឹម ស្លឹកជាប្រាក់ ខ្លះដើមជាមាស ស្លឹកជាកែវមណី ផ្កាជាប្រាក់ ផ្លែជាត្បូងទទឹម ផ្កាជាកែវមណី ផ្លែជាមាស ដុះព័ទ្ធព័ន្ធវិមានប្រាសាទ ។ ក្នុងពេលនោះនាងគិតពិចារណាមើលអតីតជាតិរបស់នាង ក៏បានដឹងសព្វគ្រប់។ ដូច្នោះហើយនាងក៏ចុះមករកព្រះពុទ្ធនៅកន្លែងដដែល ។ នាងទេបធីតាបាននាំបរិវារទាំងមួយពាន់ ចេញពីវិមានប្រាសាទ ទៅថ្វាយបង្គំព្រះសម្ពុទ្ធជាបរមគ្រូ ។ ពេលនោះពួកព្រាហ្មណ៍ទាំងឡាយ ដែលកំបុងអង្គុយគាល់ព្រះមានព្រះភាគផ្អើលឈូឆរ នឹកស្ងើចក្នុងចិត្តឥតឧបមា។ ព្រះមានព្រះភាគត្រង់ត្រាស់សួរនាងទេពធីតា ដើម្បីឲ្យព្រាហ្មណ៍ទាំងអស់បានដឹងក្នុងពេលនោះថា ម្នាលទេបធីតា អ្នកបរិបូណ៍ដោយទិព្វសិរី មានពន្លឹចែងចាំងជានិច្ច តើនាងមកអំពីទីណា ? បានធ្វើបុណ្យអ្វីក្នុងជាតិមុន ? នាងទេពធីតាក្រាបទូលថា បពិត្រព្រះមានព្រះភាគ ខ្ញុំព្រះ អង្គមកពីស្ថានត្រៃត្រឹង្ស កាលពី ម្សិលមិញ ខ្ញុំព្រះអង្គនៅក្នុងស្រុកថូនគ្រាមនវបានដងទឹកមួយក្អមប្រគេនព្រះអង្គ លុះត្រលប់ទៅផ្ទះ ពួកព្រាហ្មណ៍ទាំងឡាយសម្លាប់ចោល ។ ហើយនាងក៏បានប្រាប់ពីទិព្វសម្បត្តិរបស់នាងក្នុងស្ថានសួគ៌ដោយសព្វគ្រប់ លុះចប់ហើយព្រះ សម្ពុទ្ធបរមគ្រូ ត្រង់សំដែងនូវធម្មកថា បន្យល់អំពីអរិយសច្ចៈធម៌ ៤ប្រការ នាងទេពធីតាក៏បានសម្រេចដល់សោតាបត្តិផលក្នុងពេលនោះ ទើបថ្វាយបង្គំលាប្រះមានព្រះភាគ ទៅស្ថានត្រៃត្រឹង្សវិញ ។ ពួកព្រាហ្មណ៍ទាំងឡាយក្នុងថូនគ្រាម ក៏បានយល់ជាក់នូវលទ្ធិពុទ្ធសាសនាក្នុងពេលនោះ ។
ឯកសារយោង[កែប្រែ]
សៀវភៅប្រជុំនិទានជាតក រឿង “នាងថូនទាសី