ទិព្វសូដាច័ន្ទ (ភាពយន្ត)
ខ្សែភាពយន្ត រឿងទិព្វសូដាចន្ទ័ ជាខ្សែភាពយន្តខ្មែរដ៏ល្បីល្បាញមួយក្នុងប្រទេសកម្ពុជានាសម័យទសវត្សឆ្នាំ៦០ ខ្សែភាពយន្តនេះត្រូវបានផលិតឡើងនៅឆ្នាំ ១៩៦៨ ដោយក្រុមហ៊ុន វណ្ណចន្ទភាពយន្ត ខ្សែភាពយន្តនេះមានរយៈពេលត្រឹមតែ ១០៤ នាទីតែប៉ុណ្ណោះ រឿង ទិព្វសូដាច័ន្ទ ត្រូវបានផលិតដោយផលិតករលោក វណ្ណ ចន្ទ និងនាយកគ្រប់គ្រងលោក ឡាយហួន ហេង លោកទាំងពីរនាក់បានទទួលមរណភាពទៅហើយ។
សាច់រឿង
[កែប្រែ]រឿងទិព្វសូដាច័ន្ទជាប្រភេទរឿងមន្ដអាគមគាថា ដោយសារសាច់រឿងមានតួសម្ដែងទេវតា និងមានវេទមន្ដ។ ដំណើរផ្ដើមដោយទេវតាមួយអង្គដែលសម្ដែងដោយតារាឯកស្រី វិជ្ជរា ដានី ដែលបានរត់គេចខ្លួនពីឋានសួគ៌មកជួបមាណពកំសត់ម្នាក់ឈ្មោះវាសនា ដែលសម្ដែងដោយតារាឯកប្រុស លោកគង់ សំអឿន។ វាសនាគឺជាអ្នកបម្រើមហាសេដ្ឋីម្នាក់ពីព្រោះលោកជំពាក់ប្រាក់ សេដ្ឋីនោះច្រើនណាស់។ វាសនាស្លៀកសម្លៀកបំពាក់រខេករខាក ធ្វើការយ៉ាងលំបាកដើម្បីកាត់បំណុលខ្លួន។
នៅលើឋានសួគ៌ ទេវតាត្រូវហាមមិនឲ្យរៀបអភិសេកជាមួយបុរសឋានកណ្ដាលទេ ប៉ុន្ដែ ទិព្វសូដាច័ន្ទ បានប្រឆាំងនឹងច្បាប់ឋានសួគ៌ ដូច្នេះព្រះបិតារបស់ទ្រង់បានបណ្ដេញចេញពីឋានសួគ៌ឲ្យមករស់នៅ ជាស្រ្តីសាមញ្ញវិញ និងបញ្ជាឲ្យទ្រង់រៀបអភិសេកជាមួយមាណពវាសនានេះតែម្ដង។ ពួកគេខិតខំតស៊ូក្នុងជីវភាពវេទនាយ៉ាងត្រដាបត្រដួសណាស់ខណៈ ដែលលោកមហាសេដ្ឋីតែងតែជ្រៀតជ្រែកជីវិតពួកគេតាំងពីដើមដល់ចប់។
ភាពយន្ដប្រលោមលោក ឬក៏កំណាព្យខ្មែរខ្លះទៀត នៅសម័យនោះ បានសម្ដែងជាឋានៈផ្សេងគ្នាដើម្បីធ្វើឲ្យមានចំណាប់អារម្មណ៍បែប នេះ។
ក្រុមផលិតករ ឬអ្នកនិពន្ធជាទូទៅបានឲ្យតួសម្ដែងប្រុសជាមនុស្សក្រីក្រ ដើម្បីមើលទៅគួរឲ្យអាណិតអាសូរ ប៉ុន្ដែពួកគេមានសេចក្ដីក្លាហានមោះមុតស៊ូដើម្បីស្រ្តីដែលខ្លួន ស្រឡាញ់។ តួឯកស្រីភាគច្រើន ជាឧទាហរណ៍ ទិព្វសូដាច័ន្ទ ជាធម្មតាជាមនុស្សមានឋានៈខ្ពស់ ប៉ុន្ដែនាងអាចបន្ទាបខ្លួនទទួលយកមាណពកំសត់វាសនាជាគូ ដោយសារនាងស្រឡាញ់ចរិយាធម៌ ភាពស្មោះត្រង់ និងការតស៊ូរបស់គាត់។