ពណ៌
ពណ៌ ( សំ. វណ៌; បា. វណ្ណ "សម្បុរ; ពួក; ថ្នាក់ត្រកូល; ភេទ; ពាក្យសរសើរ; គុណដែលគួរសរសើរ; អក្សរ..." ) រូបសម្បុរដែលបានមើលឃើញ គឺជាការយល់ឃើញដែលមើលឃើញ ដោយផ្អែកលើវិសាលគមអេឡិចត្រូម៉ាញ៉េទិច ។ ទោះបីជាពណ៌មិនមែនជាកម្មសិទ្ធិរបស់រូបធាតុក៏ដោយ ប៉ុន្តែការយល់ឃើញពណ៌គឺទាក់ទងទៅនឹង ការស្រូបពន្លឺ ការឆ្លុះបញ្ចាំង ការបំភាយ និង ការជ្រៀតជ្រែករបស់វត្ថុ។ សម្រាប់មនុស្សភាគច្រើន ពណ៌ត្រូវបានគេយល់ឃើញនៅក្នុងវិសាលគមពន្លឺដែលអាចមើលឃើញជាមួយនឹងកោសិកាកោណបីប្រភេទ ( ទ្រីឆ្រូមេស៊ី )។ សត្វផ្សេងទៀតអាចមានប្រភេទកោសិការាងកោណខុសៗគ្នា ឬមានភ្នែកដែលងាយនឹងរលកពន្លឺខុសៗគ្នា ដូចជា ឃ្មុំ ដែលអាចបែងចែកកាំរស្មីអ៊ុលត្រាវីយូឡេ ហើយដូច្នេះវាមានកម្រិតភាពប្រែប្រួលនៃពណ៌ផ្សេងគ្នា។ ការយល់ឃើញរបស់សត្វអំពីពណ៌មានប្រភពចេញពីរលកពន្លឺខុសៗគ្នា ឬ ភាពប្រែប្រួលនៃវិសាលគម នៅក្នុងប្រភេទកោសិកាកោណ ដែលបន្ទាប់មកត្រូវបានដំណើរការដោយខួរក្បាល ។
ពណ៌មានលក្ខណៈសម្បត្តិយល់ឃើញដូចជា ពណ៌រលាំពណ៌ ពណ៌ចម្រុះ (តិត្ថិភាព) និង ពន្លឺ ។ ពណ៌ក៏អាចត្រូវបានលាយបញ្ចូលគ្នាបន្ថែម (ប្រើជាទូទៅសម្រាប់ពន្លឺជាក់ស្តែង) ឬ លាយសណ្ដក (ប្រើជាទូទៅសម្រាប់សម្ភារៈ)។ ប្រសិនបើពណ៌ត្រូវបានលាយបញ្ចូលគ្នាក្នុងសមាមាត្រត្រឹមត្រូវ ដោយសារតែ មេតាមេរីស្សឹម ពួកវាអាចមើលទៅដូចគ្នាទៅនឹងពន្លឺរលកតែមួយ។ ដើម្បីភាពងាយស្រួល ពណ៌អាចត្រូវបានរៀបចំក្នុងចន្លោះពណ៌ដែលនៅពេលដែលត្រូវបានអរូបីជាគំរូពណ៌គណិតវិទ្យាអាចកំណត់តំបន់នីមួយៗនៃពណ៌ជាមួយនឹងសំណុំលេខដែលត្រូវគ្នា។ ដូច្នេះ ចន្លោះពណ៌គឺជាឧបករណ៍សំខាន់មួយសម្រាប់ ការបង្កើតឡើងវិញនូវពណ៌ នៅក្នុង ការបោះពុម្ព ការថតរូប ម៉ូនីទ័រកុំព្យូទ័រ និង ទូរទស្សន៍ ។ ម៉ូដែលពណ៌ដែលល្បីជាងគេគឺ RGB, CMYK, YUV, HSL និង HSV ។
ដោយសារការយល់ឃើញនៃពណ៌គឺជាទិដ្ឋភាពដ៏សំខាន់មួយនៃជីវិតមនុស្ស នោះពណ៌ផ្សេងគ្នាត្រូវបានគេភ្ជាប់ជាមួយនឹង អារម្មណ៍ សកម្មភាព និង សញ្ជាតិ ។ ឈ្មោះនៃ តំបន់ពណ៌ នៅក្នុងវប្បធម៌ផ្សេងគ្នាអាចមានខុសគ្នា ជួនកាលមានផ្ទៃត្រួតគ្នា។ នៅក្នុង សិល្បៈទស្សនីយភាព ទ្រឹស្ដីពណ៌ ត្រូវបានប្រើដើម្បីគ្រប់គ្រងការប្រើប្រាស់ពណ៌ ប្រកបដោយសោភ័ណភាព និង សុខដុមរមនា ។ ទ្រឹស្ដីនៃពណ៌រួមបញ្ចូល ការបំពេញបន្ថែមពណ៌ ; តុល្យភាពពណ៌ ; និងការចាត់ថ្នាក់នៃ ពណ៌ចម្បង (ជាប្រពៃណី ពណ៌ក្រហម លឿង ខៀវ ) ពណ៌បន្ទាប់បន្សំ (ជាប្រពៃណី ពណ៌ទឹកក្រូច បៃតង ពណ៌ស្វាយ ) និង ពណ៌ទីបី ។ ការសិក្សាអំពីពណ៌ជាទូទៅត្រូវបានគេហៅថា វិទ្យាសាស្ត្រពណ៌ ។