សង្រ្គាមលោកលើកទី២

ការចាប់ផ្តើមនៃសង្រ្គាម

1. • World War II, or the Second World War (often abbreviated as WWII or WW2), was a global military

The Worl War II ឬក៏ម៉្យាងទៀតThe Second Worl War( ដែលមានពាក្យបំព្រួញWW II ឬ WW2 )គឺជាសង្រ្កា មយោធាដែលកើតតាំងពីឆ្នាំ១៩៣៩ដល់ឆ្នាំ១៩៤៥។ហើយសង្រ្គាមនេះមានការទាក់ទងទៅនិងបណ្តាប្រទេ សជាច្រើននៅលើពីភពលោក រួមបញ្ចូលទាំងបណ្តាប្រទេសមហាអំណាចជាច្រើននិងជាពិសេសគឺបង្កើតបាន ជាបក្សប្រឆាំងពីរធំៗគឺមានឈ្នោះថា The Allies និង The Axis វាជាសង្រ្គាមដែលកើធំជាងគេនៅក្នុងប្រវត្តិ សាស្រ្តនៃពីភពលោកទាំងមូល ។ នៅក្នុងសង្រ្គាមលោកលើកទី២នោះមានកងទាហ៊ានរាប់រយលាននាក់បាន ចូលរួមហើយបណ្តាប្រទេសមហាអំណាចធំៗក៏បានដាក់នូវសេដ្ឋកិច្ច ឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្រ្ត របស់ពួកគេ ក្នុងការជួយជំរុញក្នុងដំនើការលោកលើកទី២នោះ ។ ភាពដាច់ពីគ្នារវាងកងទ័ពនិងប្រជាជន និងជាព្រឹត្តិការមួ យដែលទាក់ទងទៅនិងការស្លាប់របស់ប្រជាជនរាប់មិនអស់ នៅក្នុង Holocaust និង Only use of nuclear waeponns warfare ហើយវាក៏ជាសង្រ្កាមដែលសម្លាប់មនុស្សនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្តចំនួន៥០និងលើសពី៧០ លាននាក់​។

• • សង្រ្គាមលោកលើកទី២បានចាប់ឡើងនៅនៅថ្ងៃទី១ខែកញ្ញាឆ្នាំ១៩៣៩ដោយការចូលលុកលុយទោក្នុងប្រ

ទេសPoland ប្រទេសអាឡឺម៉ង់និងប្រទេសស្លូវ៉ាគីនិងការប្រកាសសង្រ្កាមជាចន្តបន្ទាប់ទៀតទៅលើប្រទេសអា ឡឹម៉ង់ដោយប្រទេសបារាំងនិងបណ្តាប្រទេសនៅចក្រភពអង់គ្លេសនិងប្រទេសអ្នកមានទ្រព្យសម្បត្តិដូចជាប្រ ទេសអាឡឺម៉ង់ដែលចូលរួមជាមួយនិងចក្រភពធំៗនៅអឺរ៉ុប ។ ចាប់តាំងពីចុងឆ្នាំ១៩៣៩ដល់ដើមឆ្នាំ១៩៤១ ការចូលរួមនៅក្នុងសង្រ្កាមលោកលើកទី២ជាបន្តបន្ទាប់ក៏មានច្រើន ហើយអាឡឺម៉ង់បានចាប់ផ្តើមធ្វើការវាយ លុកបណ្តាប្រទេសជាច្រើននៅទ្វីបអឺរ៉ុប ។ ក្រុមបក្សពួក អព្យាក្រឹតរបស់សហភាពសូវៀតទាំងមូលក៏បានចូល ជាបក្សសម្ព័ននៃក្រុមតែមួយគឺមានសមាជិកអឺរ៉ុបចំនួន៦ចក្រភពអង់គ្លេសនិងបណ្តាប្រទេសដែលមានទ្រព្យ សម្បត្តិធំៗជាច្រើននៅតែបន្តប្រយុទ្ធប្រឆាំងនិងពួក Axis នៅក្នុងអាព្រិចខាងជើងហើយនិងនៅក្នុងNaval war FARE នៅក្នុងខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩៤១ពួកអឺរ៉ុបចាប់ផ្តើមដោយជើងគោកក្នុងការវាយប្រហាដល់សហភាពសូវៀត ដែលបានបង្ករការអោយក្លាយជាប្រវត្តិសាស្រ្តនៃសង្រ្គាមរបស់ប្រទេសសូវៀតចាប់តាំងពីពេលនោះមកធ្វើអោ យមានករអន់ថយដល់ក្រុមមហាអំណាចយោធារបស់ពួក Axis ។ នៅក្នុងខែធ្នូឆ្នាំ១៩៤១ប្រទេសជប៉ុនក៏កំពុង មានសង្រ្គាមជាមួយនិងប្រទេសចិនចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៣៧ហើយដែលមានបំណងចង់ត្រួតត្រាលើទ្វីបអាស៊ីនិ ងវាយប្រហាសហរដ្ឋអាមេរិកនិងដណ្តើមយកទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ពួកអឺរ៉ុបនៅក្នុងមហាសមុទ្រប៉ាស៊ីភិចក៏ចាប់ ផ្តើមប្រកាសសង្រ្គាម នៅតាមតំបន់ជាច្រើន ។

• • • ពួកក្រុម Axis advance បានបញ្ឈបនៅឆ្នាំ១៩៤២ បន្ទាប់ពីទទួលបានជោគជ័យរបស់ប្រទេសជប៉ុននៅក្នុងស

ង្រ្គាមជើងទឹកនិងបន្ទាប់ពីការទទយលបានជោកជ័យនៃទាហ៊ាន Axis នៅក្នុងអាព្រិចខាងជើង។នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៤៣ការទទួលបានជោគជ័យរបស់អាលឺម៉ង់ក្នុងអឺរ៉ុបខាងកើតនិងការចូលលុកលុយរបស់ក្រុម Allied inva- sion នៃពួកផាស៊ីសអ៊ីតាលី Fascist Italy និងការទទយលជោគជ័យរបស់អាមេរិច លើមហាសុទ្រប៉ាស៊ីភិច ។ នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៤៤ ក្រុម Western Allies បានចូលលុកលុយប្រទេសបារាំងនៅពេលឌេលសហភាពសូវៀតដ ណ្តើមបានជ័យជំនះវិញនិងបានចូលលុកលុយប្រទេសអាលឺម៉ង់និងក្រុមនៃ allies ។

• • • • សង្រ្គាមនៅក្នុងទ្វីបអឺរ៉ុបត្រូវបានបញ្ចប់ដោយទាហ៊ានរបស់សូវៀតនិងប៉ូឡូញចាប់យកទិក្រុងបេឡាំងនិងការ

ហ៊ំព័ទ្ធរបស់អាឡឺម៉ង់ដែលគា្មនល័ក្ខខ័ណ្ឌនៅថ្ងៃទី៨ខែមេសាឆ្នាំ១៩៤៥នៅពេលនោះទាហ៊ានជើងទឹករបស់ ជប៉ុនក៏ទទួលបានជោគជ័យដោយសហរដ្ឋអាមេរិកនិងការចូលលុកលុយទៅលើប្រជុំកោះអាឃីប៉ែលហ្គូ

(“Home Island”)កាន់តែខ្លាំងទៅៗ សង្រ្គាមលោកត្រូវបានបញ្ចប់នៅទ្វីបអាស៊ីនៅថ្ងៃទី១៥ខែសីហាឆ្នាំ១៩៤៥

នៅពេលដែលជប៉ុនយលព្រមចុះចាញ់ ។

• • • • • សង្រ្គាមត្រូវបានបញ្ចប់ដោយការទទួលបានជោគជ័យដោយក្រុម Allies ទោលើប្រទេសអាឡឺម៉ង់នៅឆ្នាំ១៩៤

៥ ហើយសង្រ្គាមលោកលើកទី២ក៏បានធ្វើអោយខូចខាតទៅលើបញ្ហានយោបាយ និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័នរបស់ ពីភពលោក ។ អង្គការសហប្រជាជាតិ ( UN ) ក៏បានបង្កើតឡើងនូវកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិនិងការការ ពាជំលោះណៅពេលអណាគត សហភាពសូវៀតនិងសហរដហឋអាមេរិចបានក្លាយទៅជាប្រទេសមហាអំ ណាចនៅលើពីភពលោកជាហេតុដែលបណ្តាយអោយកើតមានសង្រ្គាមត្រជាក់គឺកង្កអស់រយះពេល៤៦ឆ្នាំ ក្រោយទៀតបន្ទាប់ពីសង្រ្គាមលោកលើកទី២នៅពែលជាមួយគ្នានោះដែរឥទ្ធិពលរបស់ពួកអឺរ៉ុបដែលធ្លាប់ខ្លាំង ក្លាក៏ត្រូវបានធ្លាក់ចុះជាលំដាប់ផ្ទុយទោវិញការធ្វើអាណានីកមន៏របស់អាស៊ីនងអាព្រិចត្រូវបានចាប់ផ្តើមឡើង នៅក្នុងបណ្តាប្រទេសជាច្រើននៅក្នុងអឺរ៉ុបនិងការក្លាយទៅជាសមាជិកនៃការទំនាក់ទំនិងនិងប្រទេសមហាអំ ណាច ។

• • • • • • សង្រ្គាមត្រូវបានចាប់ផ្តើមឡើងនៅថ្ងៃទី១ខែកញ្ញាឆ្នាំ១៩៣៩គឺជាការចាប់ផ្តើមនៃការចូលលុកលុយនៃប្រទេស

ប៉ូឡូញ បន្ទាប់ប្រទេសអង់គ្លេស និងបានរាំងក៏បានប្រកាសសង្រ្គាមជាមួយនិងប្រទេសអាឡឺម៉ង់ពីរថ្ងៃក្រោយ មកនិងក៏ជាថ្ងៃដែលសង្រ្គាមត្រូវបានចាប់ផ្តើមនៃការលុកលុយរបស់ប្រទេសជប៉ុនទោលើ Manchuria នៅថ្ងៃទី ១៣ខែកញ្ញាឆ្នាំ១៩៣១និង សង្រ្គាម Second Sin- Japanese War នៅថ្ងៃទី៧ខែកដ្ដដាឆ្នាំ១៩៣៧។ អ្នកប្រវត្តិសាស្រ្តផ្សេងៗទៀតរបស់អឺរ៉ុបគឺ A. J. P. Taylor, ដែលមានឈ្មោះឡើងដំណាលគ្នាជាមួយនិង សង្រ្គាមរបស់ជប៉ុនគឺ Sino-Japanese War នៅក្នុងអាស៊ីខាងកើត និងសង្រ្គាមទី២របស់អឺរ៉ុបនៅក្នុងទ្វីបអឺរ៉ុប ជាមួយនិងអាណានីគមន៏ ។ សង្រ្គាមពីរបានរួមបញ្ចូលគ្នាជាសង្រ្គាមតែមួយគឺជាសង្រ្គាមពីភពលោកដែលធំ ធេងបំផុតហើយសង្រ្គាមក៏ចាប់ផ្តើមរហូលដល់ឆនាំ១៩៤៥ ។ ការបរិច្ឆេទនៃការបញ្ចប់នៅសង្រ្គាមមិនមានកិច្ចព្រមព្រៀងពិតប្រាកដនៅឡើននោះទេតែត្រូវបានគេផ្តល់ជា យោបល់ថាសង្រ្គាមលោកត្រូវបានបញ្ចប់នៅថ្ងៃទី១៤ខែសីហាឆ្នាំ១៩៤៥ឬ ( V-J Day ) និងជប៉ុនបរាជ័យនៅ ថ្ងៃទី២ខែកញ្ញាឆ្នាំ១៩៤៥ គឺជាឆ្នាំដែលប្រវត្តិសាស្រ្តរបស់អ្នកប្រវត្តិសាស្រ្តអឺរ៉ុប ។ វាត្រូវបានបញ្ចប់នៅថ្ងៃទី៨ ខែឧសភាឆ្នាំ១៩៤៥ បើទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយក៏កិច្ចព្រមព្រៀងរបស់សន្តិភាពរបស់ជប៉ុនដែលមិនបានចុះ ហត្ថលេខារហូតដល់ឆ្នាំ១៩៥១ ។