សីដក់

សីដក់ ឬ សីមេលោង ជាប្រភេទល្បែងបែបប្រពៃណីមួយដែលមានលក្ខណៈពហុសាសន៍ដោយសារតែប្រទេស ភាគច្រើននៅទ្វីបអាស៊ីសុទ្ធតែអះអាងថា វាជាប្រភេទកីឡាដែលដូនតារបស់ពួកគេបន្សល់ទុកឲ្យទើបគេបានកដាក់ឈ្មោះឲ្យវាថា សីប៉ាក់តាក្រ។ សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជាគេហៅថាសីដក់ ឬ សីមេលោង មានរឿងព្រេងខ្មែរជាច្រើនបានអះអាងពីការលេងសីដក់នេះដូចជាក្នុង រឿងឃុនឆាង-ឃុនផែនជាដើម។

រូបរាង

សីដក់ ឬ សីមេលោងជាប្រភេទសីដែលដែត្បាញ ដោយបន្ទះផ្ដៅ ចាក់ជាក្រឡា ៤ ជ្រុងតូចៗដោយរក្សាទម្រង់សីនេះឲ្យមូលសម្រាប់ទាត់ នឹង ខ្នងជើង ។ សីមួយប្រភេទទៀត ត្បាញពីបន្ទះផ្ដៅដែរដែលសីប្រភេទនេះសម្រាប់ទាត់នឹងខ្នងជើង កែងដៃ ជង្គង់ ក្បាលជាដើម ។សីមួយប្រភេទទៀតដែលធ្វើពីស្លាបសត្វនោះគេហៅថាជាប្រភេទសីពែន ។ សីដក់ និង សីមេលោងនេះមានប្រវត្តិនៅលើទឹកដីកម្ពុជាប្រមាណជាង ៥០០ឆ្នាំមកហើយ ។ សីនេះគេលេងដោយឈរជាវង់ហើយទាត់ឲ្យគ្នាទៅវិញទៅមកដោយពួកគេអាច ប្រើស្មា ជង្គង់ ក្បាលជាដើមការលេងនេះសម្រាប់អ្នកដែលធ្វើឲ្យសីធ្លាក់ដីនោះគេអាចពិន័យដោយដាក់កន្ទុយ បង្អកស្រា ឬ ប្រើពាក្យចំអក ឲ្យទៅតាមការនិយមនៃតំបន់នីមួយៗ ។

ការវិវត្តន៍នៃសីដក់ ឬ សីមេលោងនៅអាស៊ី

នៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍នេះសីប៉ាក់តាក្រនេះបានវិវត្តន៍យ៉ាង ស្មុគស្មាញ ហើយប្រទេសមួយចំនួនបានប្រកាសជាចំហរថាសីនេះមានកំណើតនៅក្នុងប្រទេសរបស់គេ ។ ឆ្នាំ១៩៣០ប្រទេសថៃ និង ប្រទេសមួយចំនួនទៀតនៅក្នុងតំបន់បានប្រជែងគ្នាដោយអះអាងថាសីនេះជា របស់ខ្លួន ។ ការប្រជែងដោយគ្មានឈ្នះគ្មានចាញ់បែបនេះទើបប្រទេសទាំងនោះ ឯកភាពគ្នាដាក់ឈ្មោះឲ្យសីនេះដោយមិនឲ្យនរណាចំណេញលើនរណាឡើយ ។ ឈ្មោះដែលគេដាក់កាលនោះគឺសីប៉ាក់រ៉ាហ្គាហ្សារីង(Sepak Raga Jaring) ។ ចំណេរក្រោយមកសីនេះគេបានឯកភាពគ្នាប្ដូរទៅជាសីប៉ាក់តាក្រវិញ ទល់សព្វថ្ងៃ ។ជាមួយនឹងការដាក់ឈ្មោះថ្មីនោះសីប៉ាក់តាក្រគេច្នៃវាឲ្យទៅជា ប្រភេទកីឡាដែលលេងដោយមានទីលាន ត្រឹមត្រូវ ហើយគេក៏បានចងក្រងជាច្បាប់-ក្បួនសម្រាប់ប្រកួត ។ វាមិនទាន់ក្លាយជាប្រភេទកីឡាអូឡាំពិកទេតែសី នេះមានប្រកួតរហូតដល់ជើងឯកតាមតំបន់-ទ្វីប និង ពិភពលោកទៀតផង ។

របៀបលេង

សីដក់ ឬ សីមេលោងលេងម្ខា ៣ នាក់ដោយមិនគិតពីកីឡាករបម្រុងនោះទេ តែនៅក្នុងការប្រកួតក្រុមនីមួយៗអនុញ្ញាតឲ្យមានកីឡាករតែ ៤ នាក់ប៉ុណ្ណោះដោយរាប់ទាំងកីឡាករបម្រុងម្នាក់ផង ។ កីឡាករបម្រុងម្នាក់នោះអាច ផ្លាស់ប្ដូរបានរហូតដូចកីឡាបាល់ទះដែរ ។ លក្ខខណ្ឌនៃការប្រកួតបើមានក្រុមណាមួយឈ្នះ ២ សិតជាប់គ្នានោះគឺបានឈ្នះជាស្ថាពរ ។តាមធម្មតាមួយសិតមាន ១៥ពិន្ទុតែក្នុងករណីការប្រកួតឈ្នះ-ចាញ់មួយសិតម្នាក់នោះគឺត្រូវ លេងសិតទី ៣ ទៀតដើម្បីរកអ្នកចាញ់អ្នកឈ្នះដែលសិតទី ៣ នេះលេងដោយកំណត់ពិន្ទុតែ៦ ប៉ុណ្ណោះហើយលេងបាន ៣ ពិន្ទុនឹងធ្វើការផ្លាស់ប្ដូរតារាងគ្នា ។កីឡានេះលេង ៣ ប៉ះដូចបាល់ទះដែរហើយគេអាចប្រើក្បាលដើម្បីលេង ។ ការលេង ៣ ប៉ះនេះខុសពីបាល់ទះដោយកីឡាករតែម្នាក់ឯងអាចលេងបានទាំង ៣ ប៉ះដោយគ្មានបញ្ហា ។

ទីលាន

ទីលានសម្រាប់លេងសីដក់ ឬ សីមេលោងមានទទឹង ៦២០ម៉ែត្រ បណ្ដោយ១៣ម៉ែត្រ ។ទីលានសម្រាប់បុរស និង សម្រាប់នារីមានទំហំប៉ុនគ្នាដោយគ្រាន់តែកំពស់សំណាញ់ខុសគ្នា ដោយសំណាញ់បុរសកំពស់១៥៥ម៉ែត្រ ចំពោះសំណាញ់នារី១៤៥ម៉ែត្រ ។ ទីលានទាំងសងខាងសុទ្ធតែមានផ្ចិតមួយដែលមានកាំ០៣០ម៉ែត្រ ហើយស្ថិតនៅចម្ងាយពីខ្សែបន្ទាត់ទទឹងខាងក្រោយ២៤៥ម៉ែត្រនិង ចម្ងាយ៣០៥ម៉ែត្រពីខ្សែបន្ទាត់បណ្ដោយដែលគេហៅថា រង្វង់វាយសេវា ។ នៅក្បែររង្គោលសំណាញ់ជាកន្លែងបោះសេវាដែលមានរាង១ភាគ៤នៃ រង្វង់ដែលមានកាំ០៩០ម៉ែត្រ ។ គួរបញ្ជាក់ថា របៀបវាយសេវារបស់សីប៉ាក់តាក្រមិនមែនអ្នកវាសេវានោះចាប់សីទាត់ សំដៅទៅទីម្ខាងទៀតដោយខ្លួនឯងនោះទេ គឺកីឡាករម្នាក់ក្នុងចំណោម ៣ នាក់ជាអ្នកឈរបោះនៅកន្លែងបោះសេវា ។

លក្ខណៈថ្មី

ក្នុងសម័យទំនើបនេះសីប៉ាក់តាក្រគេលែងត្បាញពីផ្ដៅទៀតហើយ គឺគេផលិតចេញពី ស៊ីនថេទីក (Synthetic) ។ សី សម្រាប់បុរសមានទម្ងន់០,៤២ ទៅ០,៤៤ក្រាម ឯ សីសម្រាប់នារីមានទម្ងន់ពី១៥០ ទៅ ១៦០ក្រាម ។ សព្វថ្ងៃនេះវិញ្ញាសាសីប៉ាក់តាក្រ មានលក្ខណៈទ្វេ ដែលលេងម្ខាង ២ នាក់ រីហ្គូ (Regu) ដែលលេងម្ខាង៣នាក់ វិញ្ញាសាជាក្រុម ដែលមានគ្នាម្ខាង១២នាក់គឺមាន ៣ រីហ្គូ (Regu) និងវិញ្ញាសា ហ៊ូប (Hoop) (ទាត់សីដាក់កន្ត្រក) ។ការទាត់សីដាក់កន្ត្រកនេះមាន ៨ របៀបគឺ ទាត់ពែនក្នុង ទាត់ពែនក្រៅ ការប្រើស្មាបញ្ជាសី ប្រើក្បាលបញ្ជាសី ប្រើជង្កង់បញ្ជាសីទាត់ដោយខ្នងជើង លោតខ្វែង និង ទាត់ពែនក្រោយ ។