ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:ងន សុវណ្ណារុន្ទ្រ
វ្យាធរបុរៈ[កែប្រែ]
📍 អារ្យធម៌ "វ្យាធបុរៈ" នៃអាណាចក្រហ្វូណន បច្ចុប្បន្ន "អង្គបុរី" ខេត្តតាកែវ
- វ្យាធរបុរៈ ឈ្មោះនេះប្រហែលៗទេ? អារ្យធម៌ស្រុកនេះខ្ពង់ខ្ពស់តាំងតែពីបុរេអង្គររៀងមក ដែលយើងប្រហែលជាពុំបានឮពីមុនសោះ។
- អង្គរបុរី ត្រូវបានអ្នកបុរាណវិទូជាច្រើនអះអាងថាឈ្មោះ វ្យាធបុរៈ ឬក៏ វ្យាធបុរី ដែលជាអតីតរាជធានីមួយដ៏ចំណាស់មួយរបស់ខ្មែរតាំងពីមុនសម័យមុនអង្គរ ដែលគេបានស្គាល់កាន់តែច្បាស់ក្នុងសម័យកាល #អាណាចក្រហ្វូណន ដែលមានអារ្យធម៌ដ៏ចំណាស់លាតសន្ធឹងទៅទិសខាងកើត និងខាងត្បូងក្នុងទឹកដីវៀតណាមសព្វថ្ងៃ ខាងលិចក្នុងទឹកដីថៃរហូតទល់នឹងឧបទ្វីបម៉ាឡេស៊ីសព្វថ្ងៃ ដែលគេស្រាវជ្រាវឃើញតឹងតាងជាច្រើននៅតាមស្ថានីយ៍សំខាន់ៗបី នៃអាណាចក្រនេះ ស្ថានីយ៍អូរកែវ (បច្ចុប្បន្នក្នុងទឹកដីវៀតណាមភាគខាងត្បូង) ស្ថានីយ៍បាភ្នំក្នុងខេត្តព្រៃវែង និងស្ថានីយ៍អង្គរបុរីក្នុងខេត្តតាកែវ។
ទីក្រុងបុរាណមួយនេះ ត្រូវបានអ្នកស្រាវជ្រាវ រុករកឃើញ ស្លាកស្នាម ជាគូទឹក និងកំពែងទីក្រុងធ្វើពីឥដ្ឋមានកម្ពស់ពី៦ទៅ៨ម៉ែត្រ ទទឹងប្រវែង១ម៉ែត្រ ដែលមានប្រវែងជិត៦គីឡូម៉ែត្រ។ ហើយពេលថ្មីៗនេះនៅស្រុកអង្គរបុរី គេក៏បានប្រទះឃើញវត្ថុបុរាណដូចជា អង្កាំ ធ្វើពីកែវ និងកុលាលភាជន៍ ព្រមទាំងសំណល់គ្រោងឆ្អឹងសព្វមនុស្សបុរាណដែលបានផ្ដល់ជាភស្តុតាងថា អង្គរបុរីនេះ មានអាយុកាលតាំងពីមុនគ.សមកម៉្លេះ។
តាមរយៈការស្រាវជ្រាវទាំងអស់នេះគេក៏បានដឹងផងដែរថា អង្គរបុរីមានសំណង់ប្រាសាទបុរាណយ៉ាងតិចណាស់ក៏ចំនួន១០ដែរ ដែលមានកាលបរិច្ឆេទចាប់ពីស.វទី១នៃគ.សទៅ ប៉ុន្តែសព្វថ្ងៃនេះគេឃើញនៅសល់រូបរាងជាប្រាសាទបុរាណនៅទីនោះតែ២គត់គឺ៖
📌 #ប្រាសាទអាស្រមមហាប្ញស្សី ឬ #អាស្រមមហាឥសី - ជាប្រាសាទចំណាស់ជាងគេរបស់ខ្មែរ - ប្រហែលជាសាងសង់នៅចុងសតវត្ស ទី៦ - ទំហំ 5.5 ម៉ែត្រ x 5.5 ម៉ែត្រ និងមានកម្ពស់ 8 ម៉ែត្រ - ប្រាសាទតូចមួយនេះមានមានជញ្ជាំង ២ ជាន់
📌 #ប្រាសាទភ្នំដា - កសាងឡើងពីថ្មបាយក្រៀមនៅកំឡុង សតវត្សរ៍ ទី១១ នៅលើគ្រឹះចាស់នៃប្រាសាទធ្វើពីឥដ្ឋដែលត្រូវបានកសាងតាំងពី សតវត្សរ៍ ទី៥ ឬទី៦។ - ទំហំ 12 ម៉ែត្រ x 12 ម៉ែត្រ និងមានកម្ពស់ 18 ម៉ែត្រ។ - មានរូងសិប្បនិម្មិតចំនួន 5 នៅតាមចង្កេះភ្នំដាដែលគេស្គាល់ថាជាអារ្យធម៌របស់ហ្វូណនដែលគេលុងភ្នំធ្វើជាទីសក្ការៈ។
ក្រៅពីប្រាសាទ ទីរួមស្រុកអង្គបុរី ក៏មានសារមន្ទីរថ្នាក់មួយគឺ 📌 #សារមន្ទីរស្រុកអង្គរបុរី ដែលត្រូវបានគេផ្តួចផ្តើមកាលពីឆ្នាំ២០០៦ ដោយសារចំនួននៃវត្ថុមានច្រើនលើសលប់ ទោះបីជាខេត្តតាកែវមានសារមន្ទីរថ្នាក់ខេត្តក៏ដោយ ក៏ហាក់ដូចជាពុំមានទំហំគ្រប់គ្រាន់ សម្រាប់ទុកដាក់វត្ថុបុរាណទាំងនោះ ហើយប្រសិនបើបញ្ជូនមកសារមន្ទីរជាតិភ្នំពេញក៏ដូចជាចំណាយពេលវេលានិងថវិកាច្រើន ដូចនេះគេក៏បានបង្កើតសារមន្ទីរថ្នាក់ស្រុកនេះឡើងសម្រាប់តម្កល់នូវវត្ថុបុរាណផ្សេងៗដែលគេមានសេសសល់នៅក្នុងតំបន់ ក៏ដូចជាតឹងតាងផ្សេងៗដែលគេបានធ្វើកំណាយឃើញ ហើយក៏ជាកន្លែងមួយសម្រាប់ភ្ញៀវទេសចរ និងសិស្សនិស្សិត អាចស្វែងយល់ និងទទួលបានព័ត៌មានអំពីប្រវត្តិសាស្ត្រសម័័យនគរភ្នំផងដែរ។
វត្ថុបុរាណដែលរក្សាទុកនៅក្នុង សារមន្ទីរស្រុក អង្គរបុរី ត្រូវបានបែងចែកជា៤ប្រភេទគឺ៖ ប្រភេទថ្ម ប្រភេទដីដុត ប្រភេទឆ្អឹង និងប្រភេទស្ពាន់ ។ វត្ថុបុរាណភាគច្រើនប្រមូលពីបណ្តាឃុំនានា នៅក្នុងស្រុកអង្គរបុរី ជាពិសេសភាគច្រើននៅក្នុងឃុំព្រែកផ្ទោល និងឃុំអង្គរបុរី។
រឿងរ៉ាវទាំងនេះពិតជាអ្វីមួយដែល ឆ្លុះបញ្ចាំងពីអារ្យធម៌នៃជនជនខ្មែរយើងតាំងពីយូរលង់មកហើយ ដូចនេះប្រសិនបានមានពេលឆ្លៀតបាន យើងគួរតែមានពេលវេលាខ្លះទៅសិក្សា ស្វែងយល់ ដឹងឮអំពីវាឲ្យបានកាន់តែច្រើន កាន់តែល្អ។
- byEvan #Takeo #AngkorBorei #PhnomDa #AsramMohaRussei #Funan
ងន សុវណ្ណារុន្ទ្រ (ការពិភាក្សា) ម៉ោង០៨:៤៦ ថ្ងៃសុក្រ ទី១១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៣ (UTC)