ការរត់ជាន់គ្នាទីក្រុងភ្នំពេញ
ការ រត់ជាន់គ្នានៅទីក្រុងភ្នំពេញ បានកើតឡើងកាលពីថ្ងៃទី ២២ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០១០ នៅពេលដែលមនុស្សចំនួន ៣៤៧ នាក់បានស្លាប់ និង ៧៥៥ នាក់ផ្សេងទៀតបានរងរបួសនៅក្នុងការ រត់ជាន់គ្នា នៅក្នុង ពិធីបុណ្យអុំទូកប្រពៃណីជាតិខ្មែរ នៅក្នុង ប្រទេសកម្ពុជា រាជធានីភ្នំពេញ ។
ផ្ទៃខាងក្រោយ
[កែប្រែ]ការរត់ជាន់គ្នានេះបានកើតឡើងនៅចុងពិធីបុណ្យអុំទូករយៈពេលបីថ្ងៃ ដើម្បីអបអរការបញ្ចប់ រដូវខ្យល់មូសុង និងការ ហូរច្រាសមកវិញនៃ ទឹកទន្លេសាប ។ [១] [២] [៣] សេចក្តីរាយការណ៍បឋមបង្ហាញថា អ្នកចូលរួមក្នុងពិធីបុណ្យបានប្រមូលផ្តុំគ្នានៅលើ កោះពេជ្រ ដែលជាដីហុយលាតសន្ធឹងចូលទៅក្នុងទន្លេសាប ដើម្បីទស្សនាការប្រណាំងទូក និងបន្ទាប់មកមានការប្រគុំតន្ត្រី។ [២] មនុស្សប្រហែលបួនលាននាក់បានចូលរួមពិធីបុណ្យនេះ។
វាជាឧបទ្ទវហេតុទីបីនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រនៃពិធីបុណ្យដែលបណ្តាលឱ្យមានអ្នកស្លាប់ទោះបីជាវាអាក្រក់បំផុតក៏ដោយ។ អ្នកចែវប្រាំនាក់នៅលើទូកមួយបានលង់ទឹកក្នុងឆ្នាំ ២០០៨ ហើយម្នាក់ទៀតបានលង់ទឹកក្នុងឆ្នាំ ២០០៩ ។
ឧប្បត្តិហេតុ
[កែប្រែ]ការរត់ជាន់គ្នាបានចាប់ផ្តើមនៅម៉ោង ៩:៣០ ម៉ោងក្នុងស្រុក (២:៣០ UTC ) នៅលើស្ពានឆ្លងទន្លេ [១] [៤] ទោះបីជាសាក្សីបាននិយាយថា មនុស្សត្រូវបាន "ជាប់គាំងនៅលើស្ពាន" ជាច្រើនម៉ោងមុន ហើយជនរងគ្រោះមិនត្រូវបានដោះលែងរហូតដល់ប៉ុន្មានម៉ោងបន្ទាប់ពីការរត់ជាន់គ្នាពិតប្រាកដបានកើតឡើង។ មនុស្ស ៣៤៧ នាក់បានស្លាប់ និងលើសពី ៧៥៥ មនុស្សជាច្រើនទៀតបានរងរបួស ខ្លះធ្ងន់ធ្ងរ ហើយមន្ទីរពេទ្យក្នុងស្រុកជាច្រើនត្រូវបានរុញច្រានហួសពីសមត្ថភាពដោយសារលំហូរនៃជនរងគ្រោះ។ [៣] [៥] នៅចំណុចមួយ ចំនួនអ្នកស្លាប់ត្រូវបានចុះបញ្ជីថាមានចំនួន ៤៥៦ នាក់ ប៉ុន្តែនៅថ្ងៃទី ២៥ ខែវិច្ឆិកា រដ្ឋាភិបាលបានកាត់បន្ថយចំនួនអ្នកស្លាប់ជាផ្លូវការមកត្រឹម ៣៤៧ នាក់ ដោយផ្អែកលើចំនួនសរុបដែលលើកឡើងដោយរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសង្គមកិច្ចកម្ពុជា លោក អ៊ិត សំហេង។ [៦]
មូលហេតុ
[កែប្រែ]សាក្សីម្នាក់បាននិយាយថា មូលហេតុនៃការរត់ជាន់គ្នាគឺ «មនុស្សច្រើនពេកនៅលើស្ពាន ហើយ... ចុងទាំងពីរត្រូវបានរុញ។ នេះបណ្តាលឱ្យមានការភ័យស្លន់ស្លោភ្លាមៗ។ ការរុញបានបណ្តាលឱ្យអ្នកនៅកណ្តាលដួលទៅនឹងដី បន្ទាប់មក [ត្រូវបាន [៧] បុក។ លោកថា ខណៈកំពុងព្យាយាមរត់គេចពីការរត់ជាន់គ្នានោះ លោកបាននិយាយថា ប្រជាពលរដ្ឋបានទាញខ្សែភ្លើងបណ្ដាលឲ្យមនុស្សស្លាប់ដោយសារការឆក់ខ្សែភ្លើងថែមទៀត។ [៧] ការអះអាងទាំងនេះត្រូវបានគាំទ្រដោយវេជ្ជបណ្ឌិតម្នាក់ក្នុងចំណោមគ្រូពេទ្យព្យាបាលអ្នកជំងឺ ដែលបាននិយាយថា ការដាច់ ចរន្តអគ្គិសនី និង ការថប់ដង្ហើម គឺជាមូលហេតុចម្បងនៃការស្លាប់ក្នុងចំណោមអ្នកស្លាប់ និងរបួស ទោះបីជារដ្ឋាភិបាលបានជំទាស់នឹងការអះអាងនៃការឆក់ខ្សែភ្លើងក៏ដោយ។
អ្នកកាសែត ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ បាននិយាយថាការរត់ជាន់គ្នានេះបានកើតឡើងដោយសារតែកម្លាំងសមត្ថកិច្ចបានបាញ់កាំភ្លើងបាញ់ ទឹក ទៅលើស្ពានក្នុងបំណងបង្ខំពួកគេឲ្យចុះពីលើស្ពានបន្ទាប់ពីវាបានចាប់ផ្តើមមានការភ្ញាក់ផ្អើលដល់អ្នកនៅលើនោះ។ .
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងព័ត៌មាន លោក ខៀវ កាញ៉ារីទ្ធិ មានប្រសាសន៍ថា ការរត់ជាន់គ្នាបានចាប់ផ្តើមនៅពេលដែលមានការភ្ញាក់ផ្អើល បន្ទាប់ពីមនុស្សជាច្រើនបានសន្លប់នៅលើកោះដែលមានមនុស្សច្រើន។ [៥]
ប្រតិកម្ម
[កែប្រែ]សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃកម្ពុជា បានថ្លែងថា «ក្នុងហេតុការណ៍ដ៏សោកសៅនេះ ខ្ញុំសូមចូលរួមរំលែកទុក្ខជាមួយបងប្អូនជនរួមជាតិ និងក្រុមគ្រួសារនៃជនរងគ្រោះ»។ លោកបានបញ្ជាឲ្យមានការស៊ើបអង្កេតដើម្បីឆ្លើយតបនឹងឧបទ្ទវហេតុនេះ ហើយបានប្រកាសថ្ងៃទី ២៥ វិច្ឆិកា ជា ថ្ងៃកាន់ទុក្ខ ។ រដ្ឋាភិបាលបាននិយាយថាការស៊ើបអង្កេតនឹងត្រូវធ្វើឡើងដោយគណៈកម្មាធិការពិសេសដែលនឹងយកភស្តុតាងនិងសក្ខីកម្មពីសាក្សីចំពោះឧប្បត្តិហេតុនេះ។ របាយការណ៍បឋមនៃការស៊ើបអង្កេតដែលបានចេញផ្សាយនៅថ្ងៃទី 24 ខែវិច្ឆិកាបាននិយាយថាការរត់ជាន់គ្នាត្រូវបានបង្កឡើងដោយការរអិលនៃស្ពានដែលបណ្តាលឱ្យមានការភ្ញាក់ផ្អើលក្នុងចំណោមមនុស្សជាច្រើននៅលើនោះ។
រដ្ឋាភិបាលបានឲ្យដឹងថា ខ្លួននឹងបង់ប្រាក់ចំនួន ៥ លាន រៀល ឬ ១.២៥០ ដុល្លារអាមេរិក ដល់គ្រួសារនៃអ្នកស្លាប់ក្នុងម្នាក់ៗ ព្រមទាំងចំណាយមួយលានរៀល (២៥០ ដុល្លារ) ដល់អ្នករបួសម្នាក់ៗ។ កាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែវិច្ឆិកា រដ្ឋាភិបាលបានប្រកាសថា ខ្លួនគ្រោងនឹងសាងសង់ ស្តូប ជាស្តូបអនុស្សាវរីយ៍ដល់អ្នកស្លាប់ក្នុងឧបទ្ទវហេតុនេះ។
នៅថ្ងៃទី ២៣ ខែវិច្ឆិកា មួយថ្ងៃបន្ទាប់ពីឧបទ្ទវហេតុនេះ ព្រះសង្ឃ ប្រមាណ ៥០០ នាក់បានទៅលេងកន្លែងនៃការរត់ជាន់គ្នាដើម្បីសូត្រធម៌សម្រាប់អ្នកដែលបានស្លាប់។
ឯកសារយោង
[កែប្រែ]- ↑ ១,០ ១,១ "Cerca de 340 muertos en una estampida en la capital de Camboya", La Vanguardia, ២២ ខែវិច្ឆិកា ២០១០, Archived from the original on 3 មករា 2011, https://web.archive.org/web/20110103024641/http://www.lavanguardia.es/sucesos/noticias/20101122/54073527809/cerca-de-200-muertos-en-una-estampida-en-la-capital-de-camboya.html, បានយកមក 19 កក្កដា 2022.
- ↑ ២,០ ២,១ Scores dead in stampede at Phnom Penh water festival, France24, ២២ ខែវិច្ឆិកា ២០១០, http://www.france24.com/en/20101122-deadly-stampede-water-festival-phnom-penh-cambodia-tonle-sap-accident.
- ↑ ៣,០ ៣,១ "Scores killed in Cambodia festival stampede", BBC News, ២២ ខែវិច្ឆិកា ២០១០, https://www.bbc.co.uk/news/world-asia-pacific-11814894.
- ↑ "Une fête dégénère au Cambodge, près de 340 morts", Le Figaro, ២២ ខែវិច្ឆិកា ២០១០, http://www.lefigaro.fr/international/2010/11/22/01003-20101122ARTFIG00571-une-fete-degenere-au-cambodge-plus-de-100-morts.php
- ↑ ៥,០ ៥,១ Sopheng Cheang (២៣ ខែវិច្ឆិកា ២០១០), At least 330 die in Cambodian stampede, Sydney Morning Herald, http://news.smh.com.au/breaking-news-world/at-least-330-die-in-cambodian-stampede-20101123-184eu.html.
- ↑ Cite error: Invalid
<ref>
tag; no text was provided for refs namedcnn25
- ↑ ៧,០ ៧,១ Cite error: Invalid
<ref>
tag; no text was provided for refs namedguardian
- 1 2 1 2
- 1 2 1 2 3 4
- 1 2 3 4 ↑
- ↑ ↑
- ↑ 1 2
- 1 2 1 2 3
- 1 2 3 1 2
- 1 2 ↑
- ↑ ↑
- ↑ ↑
- ↑ ↑
- ↑ ↑
- ↑ .mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:#d33}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:#d33}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}"Death Toll at Cambodia's Water Festival Rises as Nation Mourns". Voice of America. 23 November 2010. Retrieved 23 November 2010.