ក្រូអិនឡង់
ក្រូអិនឡង់ ឬ ហ្គ្រីនលែន គឺជាប្រទេសកោះមួយនៅអាមេរិកខាងជើង ដែលជាផ្នែកនៃព្រះរាជាណាចក្រដាណឺម៉ាក។ វាស្ថិតនៅចន្លោះមហាសមុទ្រអាកទិក និង មហាសមុទ្រអាត្លង់ទិក នៅភាគខាងកើតនៃប្រជុំកោះអាកទិករបស់កាណាដា។ ក្រូអិនឡង់ គឺជាកោះធំជាងគេបំផុតរបស់ពិភពលោក។ វាជាប្រទេសមួយក្នុងចំណោមប្រទេសចំនួនបីដែលបង្កើតបានជាព្រះរាជាណាចក្រដាណឺម៉ាក មួយទៀតគឺ ដាណឺម៉ាក និង កោះហ្វារ៉ូ។ ពលរដ្ឋនៃប្រទេសទាំងនេះគឺជាពលរដ្ឋនៃប្រទេសដាណឺម៉ាក និងនៃសហភាពអឺរ៉ុប។ រដ្ឋធានីក្រូអិនឡង់គឺ នូក ។ ប្រទេសនេះមានផ្ទៃក្រឡា ២ ១៦៦ ០៨៦ គីឡូម៉ែត្រការ៉េ។
ទោះបីជាជាផ្នែកមួយនៃទ្វីបអាមេរិកខាងជើងក៏ដោយក្រូអិនឡង់មានទំនាក់ទំនងនយោបាយ និងវប្បធម៌ជាមួយអឺរ៉ុប (ជាពិសេសន័រវែស និងដាណឺម៉ាក ដែលជាមហាអំណាចអាណានិគម) អស់រយៈពេលជាងមួយសហស្សវត្សរ៍ ដោយចាប់ផ្តើមនៅឆ្នាំ៩៨៦ ។ ក្រូអិនឡង់ ត្រូវបានរស់នៅតាមចន្លោះពេលយ៉ាងហោចណាស់ ៤៥០០ឆ្នាំចុងក្រោយដោយជនជាតិអាកទិក ដែលបុព្វបុរសបានធ្វើចំណាកស្រុកនៅទីនោះពីអ្វីដែលឥឡូវនេះជាប្រទេសកាណាដា។ ន័រសមេន បានតាំងលំនៅនៅផ្នែកខាងត្បូងដែលគ្មានមនុស្សរស់នៅនៃក្រូអិនឡង់ ចាប់ផ្តើមនៅសតវត្សទី១០ ដោយបានតាំងលំនៅនៅអ៊ីស្លង់ពីមុន។ អ៊ីនុតបានមកដល់សតវត្សទី១៣។ ទោះបីជាស្ថិតនៅក្រោមឥទ្ធិពលជាបន្តរបស់ន័រវេស និងន័រវេសក៏ដោយក្រូអិនឡង់មិនស្ថិតនៅក្រោមមកុដន័រវេសជាផ្លូវការទេរហូតដល់ឆ្នាំ១២៦១។ អាណានិគមន័រសបានបាត់ខ្លួននៅចុងសតវត្សទី១៥ បន្ទាប់ពីន័រវែសត្រូវបានវាយប្រហារដោយមរណៈខ្មៅ និងបានធ្លាក់ចូលយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ។
.svg)
នៅដើមសតវត្សទី១៧ អ្នករុករក ដាណូ ន័រវេកហ្គៀន បានទៅដល់ក្រូអិនឡង់ម្តងទៀត។ នៅពេលដែលប្រទេសដាណឺម៉ាក និងន័រវែសបានបំបែកក្រូអិនឡង់ក្លាយជាដាណឺម៉ាកនៅឆ្នាំ១៨១៤ ហើយត្រូវបានរួមបញ្ចូលយ៉ាងពេញលេញនៅក្នុងរដ្ឋដាណឺម៉ាកនៅឆ្នាំ១៩៥៣ ក្រោមរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃប្រទេសដាណឺម៉ាក ដែលបានធ្វើឱ្យប្រជាជននៅក្រូអិនឡង់ជាពលរដ្ឋនៃប្រទេសដាណឺម៉ាក។ នៅឆ្នាំ១៩៧៩ ដាណឺម៉ាកបានផ្តល់ការគ្រប់គ្រងផ្ទះដល់ក្រូអិនឡង់។ នៅក្នុងឆ្នាំ២០០៨ ក្រូអិនឡង់បានបោះឆ្នោតឱ្យច្បាប់គ្រប់គ្រងស្វ័យភាព ដែលបានផ្ទេរអំណាចបន្ថែមពីរដ្ឋាភិបាលដាណឺម៉ាកទៅឱ្យរដ្ឋាភិបាលក្រូអិនឡង់ក្នុងតំបន់។ នៅក្រោមរចនាសម្ព័ន្ធថ្មី ក្រូអិនឡង់បានទទួលខុសត្រូវបន្តិចម្តងៗសម្រាប់សេវាកម្មរដ្ឋាភិបាល និងផ្នែកខ្លះនៃសមត្ថកិច្ច។ រដ្ឋាភិបាលដាណឺម៉ាករក្សាការគ្រប់គ្រងលើសញ្ជាតិ គោលនយោបាយរូបិយវត្ថុ និងកិច្ចការបរទេស រួមទាំងវិស័យការពារជាតិផងដែរ។ អ្នករស់នៅក្រូអិនឡង់ ភាគច្រើនគឺ អ៊ីនុត។ ចំនួនប្រជាជនត្រូវបានប្រមូលផ្តុំជាចម្បងនៅលើឆ្នេរសមុទ្រភាគនិរតី ហើយនៅសល់នៃកោះនេះមានប្រជាជនតិច។ បីភាគបួននៃហ្គ្រីនឡែនត្រូវបានគ្របដណ្តប់ដោយផ្ទាំងទឹកកកអចិន្ត្រៃយ៍តែមួយគត់នៅខាងក្រៅអង់តាក់ទិក។ ជាមួយនឹងចំនួនប្រជាជន ៥៦ ០៨១ (គិតត្រឹម២០២០) ក្រូអិនឡង់ គឺជាតំបន់ដែលមានប្រជាជនតិចបំផុតនៅលើពិភពលោក។ ៦៧% នៃផលិតកម្មអគ្គិសនីរបស់វាបានមកពីថាមពលកកើតឡើងវិញ ដែលភាគច្រើនបានមកពីថាមពលវារីអគ្គិសនី។[១]
ឯកសារយោង
[កែប្រែ]- ↑ ដកស្រង់ចេញពីប្រភពឯកសារបរទេស