រ៉ូទ្រីហ្គោ ឌូដឺតេ

រ៉ូទ្រីហ្គោ ឌូដឺតេ គឺជា មេធាវីហ្វីលីពីន និង អ្នកនយោបាយដែលបានបម្រើការជាប្រធានាធិបតីទី ១៦ នៃ ហ្វីលីពីន ពីឆ្នាំ ២០១៦ ដល់ដែលជាគណបក្សនយោបាយដែលកំពុងកាន់អំណាចក្នុងប្រទេសហ្វីលីពីនអំឡុងពេលលោកកាន់តំណែងជាប្រធានាធិបតី។ លោក ឌូដឺតេ គឺជាប្រធានាធិបតីទីមួយរបស់ប្រទេសហ្វីលីពីន ដែលមកពី កោះមីនដាណាវ និងជាបុគ្គលដែលមានវ័យចំណាស់បំផុតក្នុងការឡើងកាន់តំណែងដោយចាប់ផ្តើមអាណត្តិរបស់គាត់នៅអាយុ ៧១ ឆ្នាំ។

លោកកើតនៅ ម៉ាសិន , ឡីយតេ (ឥឡូវនៅ ឡីយតេ ភាគខាងត្បូង) លោក ឌូដឺតេ បានផ្លាស់ទៅ ដាវ៉ៅ កាលពីកុមារភាពដែលឪពុករបស់គាត់គឺ វីសេនតេ ឌូដឺតេ បម្រើការជាអភិបាលខេត្ត។ គាត់បានសិក្សាផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយនៅសាកលវិទ្យាល័យ លីសៀមនៃប្រទេសហ្វីលីពីន បានបញ្ចប់ការសិក្សានៅឆ្នាំ ១៩៦៨ មុនពេលទទួលបានសញ្ញាប័ត្រច្បាប់ពីមហាវិទ្យាល័យច្បាប់ សាន់បេដា ក្នុងឆ្នាំ ១៩៧២។ បន្ទាប់មកគាត់បានធ្វើការជាមេធាវី និងជាព្រះរាជអាជ្ញាសម្រាប់ទីក្រុង ដាវ៉ៅ មុនពេលក្លាយជាអភិបាលរង និង ក្រោយមកអភិបាលក្រុង បន្ទាប់ពីបដិវត្តន៍អំណាចប្រជាជនឆ្នាំ ១៩៨៦។ លោក ឌូដឺតេ បានឈ្នះប្រាំពីរអាណត្តិ និងបានបម្រើការជាអភិបាលក្រុង ដាវ៉ៅ អស់រយៈពេលជាង ២២ ឆ្នាំ ក្នុងអំឡុងពេលដែលលោកបានផ្លាស់ប្តូរទីក្រុងដែលធ្លាប់មានឧក្រិដ្ឋកម្ម ទៅជាទីក្រុងសន្តិភាព និងជាទីពេញចិត្តរបស់វិនិយោគិន។

យុទ្ធនាការប្រធានាធិបតីឆ្នាំ ២០១៦ របស់លោក ឌូដឺតេ បាននាំឲ្យគាត់ទទួលបានជ័យជម្នះក្នុងការបោះឆ្នោត។ ក្នុងអំឡុងពេលកាន់តំណែងជាប្រធានាធិបតី គោលនយោបាយក្នុងស្រុករបស់គាត់បានផ្តោតលើការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការជួញដូរគ្រឿងញៀនខុសច្បាប់ដោយចាប់ផ្តើមសង្រ្គាមដ៏ចម្រូងចម្រាសលើគ្រឿងញៀន ការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងឧក្រិដ្ឋកម្ម និងអំពើពុករលួយ និងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងកាន់តែខ្លាំងប្រឆាំងនឹងភេរវកម្ម និងបះបោរកុម្មុយនិស្ត។ គាត់បានចាប់ផ្តើមផែនការហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដ៏ធំមួយ បានផ្តួចផ្តើមកំណែទម្រង់សេដ្ឋកិច្ចសេរី សម្រួលដំណើរការរបស់រដ្ឋាភិបាល និងបានស្នើការផ្លាស់ប្តូរទៅប្រព័ន្ធសហព័ន្ធនៃរដ្ឋាភិបាលដែលទីបំផុតមិនបានជោគជ័យ។ គាត់ក៏បានមើលការខុសត្រូវលើការបញ្ចុះសព ហ្វឺឌឺណាន់ ម៉ាកូស ដ៏ចម្រូងចម្រាស សមរភូមិម៉ារ៉ាវីឆ្នាំ ២០១៧ និងការឆ្លើយតបរបស់រដ្ឋាភិបាលចំពោះជំងឺរាតត្បាតកូវីដ-១៩។ គាត់បានប្រកាសពីចេតនាក្នុងការបន្ត "គោលនយោបាយការបរទេសឯករាជ្យ" និងបានពង្រឹងទំនាក់ទំនងជាមួយប្រទេសចិន និងរុស្ស៊ី។ ដំបូងឡើយគាត់បានប្រកាសបេក្ខភាពអនុប្រធានាធិបតីនៅក្នុងការបោះឆ្នោតឆ្នាំ ២០២២ ប៉ុន្តែនៅខែតុលា ឆ្នាំ ២០២១ គាត់បានប្រកាសថាគាត់នឹងចូលនិវត្តន៍ពីនយោបាយ។ នៅថ្ងៃទី ១៥ ខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ ២០២១ លោកបានដាក់បេក្ខភាពសមាជិកព្រឹទ្ធសភា ប៉ុន្តែបានដកវាវិញនៅថ្ងៃទី ១៤ ខែធ្នូ។

មុខតំណែងនយោបាយរបស់គាត់ត្រូវបានពិពណ៌នាថាជាអ្នកនិយម និង អ្នកជាតិនិយម។ ជោគជ័យនយោបាយរបស់លោក ឌូដឺតេ ត្រូវបានជួយដោយការគាំទ្រសំដីរបស់គាត់សម្រាប់ការសម្លាប់អ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន និងឧក្រិដ្ឋជនដទៃទៀត។ អាជីពរបស់គាត់បានបង្កឱ្យមានការតវ៉ាជាច្រើន និងទាក់ទាញភាពចម្រូងចម្រាស ជាពិសេសលើបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស និងការបញ្ចេញមតិដ៏ចម្រូងចម្រាសរបស់គាត់។ ឌូដឺតេ បានបញ្ជាក់ម្តងហើយម្តងទៀតថាបានសម្លាប់ជនសង្ស័យឧក្រិដ្ឋជនផ្ទាល់ខ្លួនក្នុងអំឡុងពេលអាណត្តិរបស់គាត់ជាអភិបាលក្រុង ដាវ៉ៅ។ ការសម្លាប់ក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការដែលត្រូវបានចោទប្រកាន់ថាប្រព្រឹត្តដោយក្រុមមរណៈ ដាវ៉ៅ ចន្លោះឆ្នាំ ១៩៩៨ និង ២០១៦ ក្នុងអំឡុងពេលអភិបាលក្រុង ឌូដឺតេ ក៏ត្រូវបានពិនិត្យដោយក្រុមសិទ្ធិមនុស្ស និងការិយាល័យអ្នកត្រួតពិនិត្យ ជនរងគ្រោះត្រូវបានចោទប្រកាន់ពីបទឧក្រិដ្ឋជនជាចម្បងលើអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន និង កុមារតាមដងផ្លូវ។ តុលាការឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តរជាតិ បានបើកការស៊ើបអង្កេតបឋមលើសង្គ្រាមគ្រឿងញៀនរបស់លោក ឌូដឺតេ ក្នុងឆ្នាំ ២០១៨ ដែលជំរុញឱ្យ ឌូដឺតេ ដកហ្វីលីពីនចេញពីស្ថាប័នជាការឆ្លើយតប។ គាត់គឺជាប្រធានាធិបតីតែមួយគត់ក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រហ្វីលីពីន ដែលមិនប្រកាសទ្រព្យសម្បត្តិ និងបំណុលរបស់គាត់។ ប្រជាប្រិយភាពរបស់ ឌូដឺតេ និងការវាយតម្លៃក្នុងស្រុកនៅតែមានកម្រិតខ្ពស់ក្នុងរយៈពេលកាន់តំណែងរបស់គាត់។

ឯកសារយោង