វត្តពោធិ៍
វត្តពោធិ៍ (ថៃ: วัดโพธิ์, អានថា: វ៉ាត់-ផូ) គឺជាប្រាសាទ (វត្ត) ពុទ្ធសាសនាស្មុគស្មាញនៅតំបន់ព្រះនគរ បាងកក ប្រទេសថៃ នៅលើកោះរតនកោសិន្ទ្រ៍ ដោយផ្ទាល់នៅខាងត្បូងព្រះបរមមហារាជវាំង[១] ត្រូវបានគេស្គាល់ផងដែរថាជា វត្តនៃព្រះពុទ្ធបដិមា ឈ្មោះផ្លូវការគឺ វត្តព្រះជេតុពនវិមលមង្គលារាមរាជវរមហាវិហារ[២] (ថៃ: วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามราชวรมหาวิหาร, អានថា: វ៉ាត-ផ្រៈ-ឈេ-តុ-ផុន-វិ-ម៉ុន-ម៉ាំង-ខៈ-ឡា-រ៉ាម-រ៉ាត-វ៉ៈ-រៈ-ម៉ៈ-ហា-វី-ហាន)[៣] ឈ្មោះដែលត្រូវបានគេស្គាល់ជាទូទៅ វត្តពោធិ៍គឺជាគឺជាការបង្រួមនៃឈ្មោះចាស់គឺ វត្តពោធារាម (ថៃ: วัดโพธาราม, អានថា: វ៉ាត-ផូ-ថា-រ៉ាម)[៤]
ប្រាសាទនេះស្ថិតក្នុងបញ្ជីប្រាសាទទាំង 6 ក្នុងប្រទេសថៃ ចាត់ជាថ្នាក់ខ្ពស់បំផុតរបស់ប្រាសាទរាជវង្សថ្នាក់ទីមួយ[៥][៦] មានទំនាក់ទំនងជាមួយស្តេចពុទ្ធយ៉តហ្វាចុឡាលោក (រាមាទី 1) ទ្រង់ដែលបានសាងសង់ប្រាសាទឡើងវិញនៅលើទីតាំងប្រាសាទពីមុន បានក្លាយជាប្រាសាទសំខាន់របស់ទ្រង់ហើយជាកន្លែងដែលផេះរបស់គាត់ត្រូវបានតម្កល់[៧] ប្រាសាទនេះត្រូវបានពង្រីកនៅពេលក្រោយនិងជួសជុលយ៉ាងទូលំទូលាយដោយស្តេចចេស្ដាបតិន្ទ្រ (រាមាទី 3) ប្រាសាទជាកន្លែងប្រមូលផ្ដុំរូបព្រះពុទ្ធធំបំផុតនៅប្រទេសថៃ រួមទាំងព្រះពុទ្ធបដិមា ប្រវែង 46 ម. ប្រាសាទនេះត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាមជ្ឈមណ្ឌលដំបូងបំផុតសម្រាប់ការអប់រំសាធារណៈនៅក្នុងប្រទេសថៃ ហើយរូបចម្លាក់ថ្មម៉ាបនិងសិលាចារឹកត្រូវបានដាក់នៅក្នុងប្រាសាទសម្រាប់ការណែនាំជាសាធារណៈត្រូវបានទទួលស្គាល់ដោយអង្គការយូណេស្កូ នៅក្នុងការចងចាំនៃពិភពលោក មានសាលាពេទ្យថៃ ហើយត្រូវបានគេស្គាល់ផងដែរថាជាកន្លែងកំណើតនៃការម៉ាស្សាបែបថៃដែលនៅតែបង្រៀន និងអនុវត្តនៅប្រាសាទ[៨]
អ្វីដែលពិសេសទាក់ទងនឹងប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជា ចំពោះវត្តព្រះជេតុពនវិមលមង្គលារាមរាជវរមហាវិហារ គឺថា វត្តនេះ គឺជាទីប្រារព្ធបរមរាជាភិសេក ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្ដេចព្រះ នរោត្ដម ព្រហ្មបរិរក្ស ព្រះចៅក្រុងកម្ពុជាធិបតី មុនពេលដែលព្រះអង្គយាងត្រឡប់មកសោយរាជ្យនៅនគរកម្ពុជាជាផ្លូវការផងដែរ។
ដូចលោកអ្នកបានដឹងស្រាប់ហើយ ប្រទេសកម្ពុជាយើងក្រោយសម័យអង្គរបានធ្លាក់ដុនដាបរហូតស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ស្យាមអស់ជាច្រើនសតវត្សរ៍។ កម្ពុជាបានក្លាយជាទីហែកហួររវាងប្រទេសអណ្ណាម និងសៀម។ ក្រោយពេលព្រះករុណា ព្រះហរិរក្សរាមាធិបតី ព្រះអង្គដួង ទ្រង់សុវណ្ណគតទៅ សៀមបានសម្រេចចិត្តគាំទ្រ ព្រះអង្គម្ចាស់រាជាវតី (ព្រះនាមព្រះ នរោត្ដម មុនរាជាភិសេក) ឲ្យឡើងគ្រងរាជ្យនៅកម្ពុជា ដោយចាត់ព្រះរាជ្យពិធីរាជាភិសេកដោយនីតិន័យ នៅក្នុងបរិវេណខាងក្នុងនៃវត្តព្រះជេតុពនវិមលមង្គលារាមរាជវរមហាវិហារ នេះឯង ដោយមានខុនណាងខ្មែរនៅក្រុងទេពមហានគរ ជួយប្រកបពិធីរាជាភិសេកផងទៀត មុនពេលដែលពិធីរាជាភិសេកម្ដងទៀត នៅក្រុងភ្នំពេញ ដោយព្រឹត្តិន័យ។
បន្ទាប់ពីពិធីរាជាភិសេករួច ព្រះអង្គត្រូវបានព្រះមហាក្សត្រិយ៍ថៃយាងចូលគាល់ ដើម្បីជម្រាបលា ព្រះបាទសម្ដេចព្រះចមក្លៅចៅយូហួរ ព្រមទាំងបានប្រទានព្រះបរមាភិធេយ្យជា ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្ដេចព្រះ នរោត្ដម ព្រហ្មបរិរក្ស ព្រះចៅក្រុងកម្ពុជាធិបតី។ បន្ទាប់មករាជការស្យាមបានចាត់ទ័ពជើងទឹកបញ្ជូនព្រះអង្គមកក្រុងកំពត និងបន្តដំណើរមកក្រុងឧត្ដុង្គមានជ័យ និងក្រោយមកពិធីរាជាភិសេកជាព្រះមហាក្សត្រិយ៍កម្ពុជា យ៉ាងពេញលេញតាមបរមខត្តិយរាជប្រពៃណី ត្រូវបានប្រារព្ធធ្វើឡើងនៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ដោយមានតំណាងរាជការបារាំងសេស និងរាជការសៀមចូលរួមផងដែរ៕[៩]
ប្រវត្តិសាស្រ្ត
[កែប្រែ]បរិវេណ
[កែប្រែ]ឯកសារយោង
[កែប្រែ]- ↑ Liedtke, Marcel (2011). Thailand- The East (English រ.រ.). Norderstedt: Books on Demand GmbH. p. 56. ល.ស.ប.អ. 978-3-8423-7029-6. https://books.google.com/books?id=KlspiSV3RP0C&pg=PA56.
- ↑ Cite error: Invalid
<ref>
tag; no text was provided for refs namedwatpho
- ↑ "พระนอนวัดโพธิ์" [The Reclining Buddha at Wat Pho]. Royal Institute of Thailand. 2012-12-27. Archived from the original on 2013-10-17. Retrieved 2013-01-13.
วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม (อ่านว่า พฺระ-เชด-ตุ-พน-วิ-มน-มัง-คฺลา-ราม) ["วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม (pronounced: wat-phra-chet-tu-phon-wi-mon-mang-khla-ram)"]
{{cite web}}
: More than one of|archivedate=
and|archive-date=
specified (help); More than one of|archiveurl=
and|archive-url=
specified (help) - ↑ Gregory Byrne Bracken (December 1, 2010). A Walking Tour Bangkok: Sketches of the city's architectural treasures. Marshall Cavendish Corp. ល.ស.ប.អ. 978-9814302227. https://books.google.com/books?id=fc2IAAAAQBAJ&pg=PA82.
- ↑ (25 Jul 2008)"About the Royal Buddhist Temples". Thaiways Magazine 25 (8).
- ↑ Matics 1979, pp. 1–2.
- ↑ "The Ashes of the Thai Kings". Buddhism in Thailand.
- ↑ Cite error: Invalid
<ref>
tag; no text was provided for refs namedFrommers
- ↑ https://sopheak.wordpress.com/