ហាំង ង៉ោ

ហាំង ង៉ោ
វេជ្ជ.; ហាំង ង៉ោ
កើត	ហាំង សំណាង ង៉ោ; 22 March 1940; សំរោងយ៉ោង កម្ពុជា
ស្លាប់	25 February 1996 (អាយុ 55 ឆ្នាំ); ឡូសអាន់ជ័រលេស រដ្ឋកាលីហ្វញ៉ា សហរដ្ឋអាមេរិក
អាជីព	តួសម្ដែង វេជ្ជបណ្ឌិត អ្នកនិពន្ធ
ឆ្នាំដែលសម្តែង	1984–1996 (សម្ដែង)
ពន្ធភាព	ម៉ី ហួយ ង៉ោ

ហាំង សំណាង ង៉ោ (អង់គ្លេស: Haing Somnang Ngor; ចិន: 吳漢潤; ភិងអ៊ិង: Wú Hànrùn,^[១] ២២ មីនា ១៩៤០ - ២៥ កុម្ភៈ ១៩៩៦) ឬហៅយ៉ាងខ្លីថា ហាំង ង៉ោ គឺជាវេជ្ជបណ្ឌិតខ្មែរអាមេរិកាំង តួសម្ដែង និងជាអ្នកនិពន្ធដែលត្រូវបានគេស្គាល់យ៉ាងច្បាស់ថាបានទទួលពានរង្វាន់អូស្ការក្នុងឆ្នាំ១៩៨៥ ក្នុងផ្នែក "តួសម្ដែងរងល្អបំផុត" សម្រាប់ការសម្ដែងជាលើកដំបូងរបស់លោក នៅក្នុង "រឿងវាលពិឃាត" (The Killing Fields) ដែលស្ដីអំពីជីវិតរបស់អ្នកសារព័ត៌មាន លោក ឌិត ប្រន ។^[២] លោកក៏បានក្លាយជាតារាសម្ដែងបុរសរបស់អាស៊ីដំបូងគេបង្អស់ដែលឈ្នះពានរង្វាន់អូស្ការ (Oscar) ក្នុងផ្នែកសម្ដែង ។ ម្តាយរបស់គាត់គឺជាជនជាតិខ្មែរ រីឯឪពុករបស់គាត់គឺជនជាតិចិនតឺជីវ ។^[៣] លោកហាំង ង៉ោ និង ហារ៉ូលត៍ រ៉ូស្សេល (Harold Russell) គឺជាតារាសម្តែងមិនមានជំនាញពីរនាក់ប៉ុណ្ណោះដែលទទួលបានពានរង្វាន់អូស្ការក្នុងផ្នែកសម្ដែង ។ ^[៤]

ជីវិតក្រោមរបបខ្មែរក្រហម[កែប្រែ]

កើតនៅសំរោងយ៉ោង ប្រទេសកម្ពុជា លោកហាំង ង៉ោ បានទទួលការបណ្តុះបណ្តាលជាគ្រូពេទ្យវះកាត់និងជំនាញរោគស្ត្រី ។ លោកបានចុះអនុវត្តនៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញក្នុងឆ្នាំ 1975 នៅពេលដែលពួកខ្មែរក្រហមដណ្តើមបានអំណាច ហើយបានប្រកាសថាជារបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ។^[៥] គាត់ត្រូវបង្ខំចិត្តលាក់បាំងប្រវត្តិសិក្សា ជំនាញវេជ្ជសាស្ត្រ ហើយសូម្បីតែការពាក់វ៉ែនតាក៏គាត់ត្រូវលាក់ដែរ ដើម្បីជៀសវាងពីការរង្គាសចិត្ត និងចងសត្រូវរបស់របបថ្មីទៅលើអ្នកជំនាញ និងបញ្ញវន្ត ។ គាត់ត្រូវគេជន្លៀសចេញពីរាជធានីភ្នំពេញ រួមជាមួយប្រជាជនជាងពីរលាននាក់ទៀត ដែលជាផ្នែកមួយនៃការពិសោធសង្គម "ឆ្នាំសូន្យ" របស់ខ្មែរក្រហម ។ លោកហាំង ង៉ោ ក៏បានជាប់ឃុំឃាំងនៅក្នុងជំរុំមួយជាមួយប្រពន្ធរបស់គាត់ គឺលោកស្រី ម៉ី ហួយ ដែលក្រោយមកបានស្លាប់ដោយសារការសម្រាលកូន ។ បើទោះបីជាគាត់មានជំនាញរោគស្ត្រី គាត់នៅតែមិនអាចព្យាបាលប្រពន្ធរបស់គាត់ដែលតម្រូវឱ្យមានការវះកាត់ផ្នែកណាមួយទេ ព្រោះគាត់គិតថាអាចនឹងមានផលប៉ះពាល់ចំពោះខ្លួនឯងនិងប្រពន្ធរបស់គាត់ (រួមទាំងកូនរបស់គាត់) ហើយអាចនឹងត្រូវគេសម្លាប់ថែមទៀតផង ។^[៦] បន្ទាប់ពីការដួលរលំនៃរបបខ្មែរក្រហមនៅឆ្នាំ១៩៧៩ លោកហាំង ង៉ោ បានធ្វើការជាគ្រូពេទ្យមួយរូបនៅក្នុងជំរុំជនភៀសខ្លួននៅក្នុងប្រទេសថៃ ហើយបានចាកចេញជាមួយនឹងក្មួយស្រីរបស់គាត់ទៅសហរដ្ឋអាមេរិក កាលនៅថ្ងៃ៣០ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៨០ ។ នៅសហរដ្ឋអាមេរិក លោកហាំង ង៉ោ មិនអាចបន្តវិជ្ជាជីវៈវេជ្ជសាស្ត្ររបស់គាត់បានទេ^[៧] ហើយគាត់ក៏មិនបានរៀបការជាថ្មីទៀតដែរ ។

នៅឆ្នាំ១៩៨៨ លោកបានសរសេរសៀវភៅមួយដោយដាក់ចំណងជើងថា "ហាំង ង៉ោ ៖ ដំណើរផ្សងព្រេងនៃជនជាតិខ្មែរម្នាក់" (Haing Ngor: A Cambodian Odyssey) ដែលពណ៌នាអំពីជីវិតរបស់គាត់ក្រោមរបបខ្មែរក្រហមក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ។ នៅក្នុងការរៀបរៀងលើកទីពីរនៃរឿង ការរួចជីវិតក្នុងវាលពិឃាដ លោក Roger Warner ដែលជាសហអ្នកនិពន្ធជាមួយលោកហាំង ង៉ោ បានបន្ថែមសេចក្ដីបញ្ចប់ដោយរៀបរាប់ដំណើរជីវិតរបស់លោកហាំង ង៉ោ ក្រោយឈ្នះពានរង្វាន់ ។

លោកហាំង ង៉ោ បានបង្កើតមូលនិធិមួយនៅឆ្នាំ១៩៨៧ ដើម្បីស្វែងរកថវិកាជួយដល់ប្រទេសកម្ពុជា ។ ក្នុងការរួមចំណែកផ្នែកមនុស្សធម៌ លោកហាំង ង៉ោ បានសាងសង់សាលាបឋមសិក្សាមួយ និងបើកដំណើរការរោងឈើតូចមួយ ដើម្បីផ្ដល់ការងារនិងចំណូលដល់គ្រួសារនៅមូលដ្ឋាន ។ ក្មួយស្រីរបស់លោក គឺ ង៉ោ សុភីយ៉ា ឌីមេទ្រី (Ngor Sophia Demetri) ជាសាក្សីមួយរូបនៅសវនាការក្នុងរឿងក្ដីឃាតកម្មលោក ហាំង ង៉ោ។ បច្ចុប្បន្ននាងគឺជាប្រធានមូលនិធិ។^[៨]

អាជីពសម្ដែង[កែប្រែ]

លោកហាំង ង៉ោ បានសម្ដែងជាតួអង្គ ឌិត ប្រន នៅក្នុងភាពយន្ត "វាលពិឃាដ" បើទោះបីជាលោកគ្មានបទពិសោធសម្ដែងពីមុនមកក្ដី ។ ហើយបន្ទាប់ពីនោះមក លោកបានពានរង្វាន់ចំនួនបីដោយរួមមាន Golden Globe Award និងពានរង្វាន់ Academy Award ក្នុងផ្នែក Best Supporting Actor ផងដែរ ។ ^[៧] បន្ទាប់ពីបង្ហាញខ្លួននៅក្នុងភាពយន្ត "វាលពិឃាដ" មក លោកបានប្រាប់ទៅទស្សនាវដ្ដី People ថា "ខ្ញុំចង់បង្ហាញទៅពិភពលោកអំពីភាពស្រេកឃ្លានយ៉ាងខ្លាំងនៅកម្ពុជា និងចំនួនមនុស្សដែលបានស្លាប់នៅក្រោមរបបកុម្មុយនីស្តមួយនេះ ។ បេះដូងរបស់ខ្ញុំស្កប់ស្កល់ហើយ ។ ខ្ញុំបានធ្វើអ្វីមួយដែលល្អរួចហើយ" (អង់គ្លេស ៖ "I wanted to show the world how deep starvation is in Cambodia, how many people die under communist regime. My heart is satisfied. I have done something perfect.") ។^[៩]

លោកហាំង ង៉ោ ក៏បានបង្ហាញខ្លួននៅក្នុងភាពយន្តផ្សេងៗទៀត ព្រមទាំងកម្មវិធីទូរទស្សន៍មួយចំនួនដែរ ដូចជា Heaven & Earth របស់ Oliver Stone និងរឿងភាគខ្លី Vanishing Son ។ លោកក៏មានវត្តមាននៅក្នុងភាពយន្តហុងកុងចំណងជើង "សត្វត្មាតភាគខាងកើត" (Eastern Condors) ដែលបានដឹកនាំនិងសម្ដែងដោយ Sammo Hung ។

លោកក៏បានសម្ដែងជាតួរងនៅក្នុងរឿងភាគវៀតណាមឆ្នាំ១៩៨៩ ចំណងជើង "The Iron Triangle" ។ លោកក៏ធ្លាប់បានសម្ដែងជាតារាកិត្តិយស (guest-starred) នៅក្នុងសាច់រឿងពីរភាគនៃខ្សែភាពយន្ត ឆ្នេរសមុទ្រចិន (ក្នុងភាគ "How to Stay Alive in Vietname 1 & 2") ដោយដើរតួជាឈ្លើយសង្គ្រាមជនជាតិខ្មែរម្នាក់បានរងរបួស ហើយបានជួយនាង Collen McMurphy ពេលស្ថិតក្រោមការថែទាំរបស់នាង ។ គាត់ក៏បានសម្ដែងជាតារាកិត្តិយសក្នុងខ្សែភាពយន្ត Miami Vice មួយភាគចំណងជើង "The Savage / Duty and Hornor" ។ លោកក៏បានដើរតួនៅក្នុងរឿង My Life បន្ទាប់ពីលោក Michael Keaton ។

មូលនិធិនិងមត៌ក[កែប្រែ]

មូលនិធិវេជ្ជបណ្ឌិត ហាំង ង៉ោ ត្រូវបានរៀបចំឡើងនៅឆ្នាំ១៩៩០ ដោយលោកហាំង ង៉ោ និង Jack Ong ។ តារាសម្ដែងទាំងពីរបានជួបគ្នានៅឆ្នាំ១៩៨៩ ពេលថតរឿង "The Iron Triangle" ហើយក្រោយមក ព្រះវិហាររបស់អ្នកគង្វាល Ong (សមាគមគ្រិស្តបរិស័ទនៅ Venice, CA) បានចាប់ផ្ដើម គម្រោងកម្ពុជា ស្វែងរកថវិកាដើម្បីថែទាំកុមារកំព្រា និងជួយកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដល់ប្រទេសកម្ពុជា ។ គម្រោងកម្ពុជា (Project of Cambodia) គឺជាមូលនិធិដើមនៃមូលនិធិរបស់លោកហាំង ង៉ោ ដែលបានដាក់បញ្ចូលជាអង្គការសប្បុរសធម៌នៅឆ្នាំ១៩៩៧ ក្រោយឃាតកម្មរបស់លោកហាំង ង៉ោ (ថ្ងៃទី២៥ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ១៩៩៦)។ គោលដៅនៃមូលនិធិនេះរួមមានការថែរក្សាការសម្រេច (សមិទ្ធផល) របស់លោកហាំង ង៉ោ និងសិទ្ធិមនុស្ស ក៏ដូចជាការផ្សព្វផ្សាយអំពីប្រវត្តិសាស្ត្តនិងវប្បធម៌កម្ពុជាតាមរយៈការអប់រំ សកម្មភាព និងសិល្បៈ។ ក្មួយស្រីរបស់លោកហាំង ង៉ោ គឺ សុភីយ៉ា ង៉ោ ឌីមេទ្រី (Sophia Ngor Demetri) ដែលជាអ្នកផ្ដល់ភស្តុតាងនៅក្នុងសវនាការឃាតកម្មរបស់លោក និងជាអ្នកដែលលោកបានយកមកនៅអាមេរិកជាមួយ បច្ចុប្បន្ននេះនាងគឺប្រធានមូលនិធិ ហើយលោក Ong គឺជានាយកប្រតិបត្តិ ។

ឃាតកម្ម[កែប្រែ]

នៅថ្ងៃទី២៥ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ១៩៩៦ លោកហាំង ង៉ោ ត្រូវបានគេបាញ់សម្លាប់នៅក្រោយផ្ទះគាត់ នៅ សង្កាត់ចិន ក្នុងទីប្រជុំជន ឡូសអាន់ជើឡេស រដ្ឋកាលីហ្វញ៉ា ។ ជនជាតិខ្មែរជាច្រើនបានអះអាងថាពួកគេមានជាប់ជំពាក់នៅក្នុងអចលទ្រព្យរបស់គាត់ ហើយមានស្ត្រីម្នាក់ទៀតថា លោកបានរៀបការជាមួយនាងក្រោយពេលមកដល់សហរដ្ឋអាមេរិក ។ ទ្រព្យសម្បត្តិភាគច្រើនរបស់លោកហាំង ង៉ោ បានទៅប្អូនរបស់គាត់គឺលោក ចាន់ សារុន（ចិន: 吳和顺 or 吴汉顺; ភិងអ៊ិង: Wú Hànshùn, (ជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្មនៅកម្ពុជា) ខណៈពេលដែលទ្រព្យសម្បត្តិអាមេរិករបស់គាត់ត្រូវបានប្រើក្នុងថ្លៃសេវាច្បាប់នៃការពន្យារពាក្យបណ្ដឹងចំពោះអចលនទ្រព្យរបស់គាត់។^[១០] គេបានបញ្ចុះសពរបស់គាត់នៅ Rose Hills Memorial Park នៅឯ Whittier រដ្ឋកាលីហ្វញ៉ា ។

សមាជិកបីនាក់នៃក្រុម "Oriental Lazy Boyz" ដែលជាក្រុមពាលតាមផ្លូវ ត្រូវបានចោទពីបទឃាតកម្ម ហើយក៏ធ្លាប់បានចាប់ខ្លួនពីមុនមកដែរក្នុងបទឆក់កាបូបអលង្ការ ។ ពួកគេត្រូវបានកាត់ទោសរួមគ្នានៅក្នុងតុលាការកំពូលនៃរដ្ឋឡូសអាន់ជើឡេស ទោះបីជារឿងក្ដីរបស់ពួកគេត្រូវបានក្រុមប្រឹក្សាតុលាការដឹងដាច់ដោយឡែកពីគ្នាក៏ដោយ ។ ព្រះរាជអាជ្ញាបានអះអាងថា ពួកគេបានសម្លាប់លោកហាំង ង៉ោ ក្រោយពេលប្រគល់នាឡិកាដៃមាសម៉ាក Rolex របស់លោកឲ្យគេ ប៉ុន្តែបដិសេធមិនឲ្យបន្តោងខ្សែកដែលមានរូបប្រពន្ធរបស់គាត់ដែលបានស្លាប់ទៅហើយនោះ គឺលោកស្រី ម៉ី ហួយ។ មេធាវីការពារក្ដីបានលើកឡើងថាឃាតកម្មនេះទាក់ទងនឹងរឿងនយោបាយ ដែលបានធ្វើឡើងដោយអ្នកគាំទ្ររបបខ្មែរក្រហម ប៉ុន្តែមិនមានភស្តុតាងណាមួយគាំទ្រទស្សនៈនេះទេ ។^[១១] កាំង ហ្គេកអ៊ាវ ដែលជាអតីតមន្ត្រីខ្មែរក្រហម ហើយកំពុងស្ថិតក្នុងការកាត់ទោសនៅកម្ពុជា បានអះអាងនៅខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០០៩ ថាការសម្លាប់លោកហាំង ង៉ោ គឺជាបញ្ជាពីប៉ុលពត ។ ប៉ុន្តែក្រុមអ្នកស៊ើបអង្កេតអាមេរិករកមិនឃើញថាគាត់គួរឲ្យជឿទុកចិត្តទេ ។^[១១]

មនុស្សមួយចំនួនបានរិះគន់មតិដែលថាលោកហាំង ង៉ោ ត្រូវបានគេសម្លាប់ក្នុងអំពើប្លន់មិនបានសម្រេច ដោយផ្អែកទៅលើសាច់ប្រាក់ ២៩០០ដុល្លារអាមេរិក ដែលបានបន្សល់ទុក ហើយការពិតនោះ ចោរមិនបានរើកកាយកាបបូបលុយរបស់គាត់ទេ។ មកទល់ពេលនេះ គ្មានចម្លើយពីមូលហេតុដែលចោរទាមទារបន្តោងខ្សែករបស់គាត់នោះទេ ហើយជាធម្មតា លោកហាំង ង៉ោ តែងពាក់បន្តោងខ្សែកនោះនៅខាងក្នុងសម្លៀកបំពាក់ ហើយពិបាកនឹងមើលដឹងណាស់។ នៅឆ្នាំ២០០៣ បន្តោងខ្សែកនោះនៅតែមិនទាន់រកឃើញ។^[១២]

អ្នកទាំងបីត្រូវបានរកឃើញថាមានទោសនៅថ្ងៃទី១៦ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៩៨ នៅចំថ្ងៃដែលគេបានបញ្ជាក់អំពីការស្លាប់របស់ ប៉ុល ពត នៅកម្ពុជាដែរ ។^[១៣] Tak Sun Tan ត្រូវបានផ្ដន្ទាទោសចាប់ពី ៥៦ឆ្នាំ ដល់មួយជីវិត, Indra Lim ពី ២៦ឆ្នាំ ដល់មួយជីវិត ចំណែកឯ Jason Chan គឺជាប់ទោសមួយជីវិតដោយគ្មានលក្ខខណ្ឌដោះលែង ។ នៅឆ្នាំ២០០៤ តុលាការសង្កាត់អាមេរិកនៃសង្កាត់កណ្ដាលនៅរដ្ឋកាលីហ្វ័រញ៉ា បានចេញដីកាលើកលែងទោស ជាសេចក្ដីសម្រេចដែលព្រះរាជអាជ្ញាបានប្រើការអាណិតអាសូររបស់ក្រុមប្រឹក្សាតាមរយៈការបង្ហាញភស្តុតាងមិនពិត ការសម្រេចនេះត្រូវបានបដិសេធ ។ ហើយជាចុងក្រោយ ការផ្ដន្ទាទោសនៅតែបន្តតម្កល់ទុកដោយ តុលាការសហរដ្ឋអាមេរិកនៃបណ្ដឹងឧទ្ធរណ៍សម្រាប់មណ្ឌលទីប្រាំបួន នៅឆ្នាំ២០០៥ ។

ក្រោយពេលចេញផ្សាយខ្សែភាពយន្ត វាលពិឃាត លោកហាំង ង៉ោ បានប្រាប់ទៅអ្នកយកព័ត៌មាន New York Times ថា "ប្រសិនបើខ្ញុំស្លាប់នៅពេលឥឡូវ គឺគ្មានបញ្ហាទេ ព្រោះភាពយន្តនេះនឹងស្ថិតនៅរាប់រយឆ្នាំទៅមុខទៀត" ។ (អង់គ្លេស៖ "If I die from now on, OK! This film will go on for a hundred years.") ^[១៤]

លោកឌិត ប្រន ដែលលោកហាំង ង៉ោ បានដើរតួនៅក្នុងរឿងវាលពិឃាត បានថ្លែងចំពោះការស្លាប់របស់លោកហាំង ង៉ោ ថា "គាត់ប្រៀបដូចជាកូនភ្លោះជាមួយខ្ញុំ ។ គាត់ប្រៀបបានជាអ្នកផ្ញើសារជាមួយខ្ញុំ ប៉ុន្តែពេលនេះខ្ញុំនៅតែម្នាក់ឯងហើយ" ។ (អង់គ្លេស៖ "He is like a twin with me. He is like a co-messenger to me, but now I am alone.")^[១៥]

ការថតខ្សែភាពយន្ត[កែប្រែ]

ឆ្នាំ	ចំណងជើង	សម្ដែងជាង	ចំណាំ
1984	វាលពិឃាដ	ឌិត ប្រន	ឧទ្ទេសនាមជា ដុកទ័រ ហាំង សំណាង ង៉ោ Academy Award for Best Supporting Actor BAFTA Award for Best Actor in a Leading Role BAFTA Award for Best Newcomer Golden Globe Award for Best Supporting Actor - Motion Picture BSFC Award for Best Actor
1986	Eastern Condors	Yeung Lung
1987	In Love and War	Major Bui
1989	Vietnam War Story: The Last Days	Major Huyen	segment "The Last Outpost"
1989	The Iron Triangle	Colonel Tuong, NVA
1990	Vietnam, Texas	Wong
1990	Last Flight Out	Pham Van Minh
1991	Ambition	Tatay
1993	My Life	Mr. Ho
1993	Heaven & Earth	Papa
1993	Fortunes of War	Khoy Thuon
1994	ទំព័រគំរូ:Sortname	Sensei
1996	Hit Me	Billy Tungpet

ឯកសារយោង[កែប្រែ]

↑ "Haing S. Ngor footston". Find A Grave. 1999-11-06. Retrieved 2013-08-05.
↑ "Ngor, Haing S.". Encyclopædia Britannica. http://www.britannica.com/eb/article-9113310/Ngor,%20Haing%20S។ បានយកមក 2007-10-06.
↑ Hyung-chan Kim, Stephen Fugita, Dorothy C. L. Cordova (1999). Distinguished Asian Americans: A Biographical Dictionary. Greenwood Publishing Group. pp. 264–5. ល.ស.ប.អ. 0-313-28902-6.
↑ "Information about the actor". Archived from the original on 2008-07-24. Retrieved 2014-03-11.
↑ "Biography". Dr. Haing S. Ngor Foundation. http://www.haingngorfoundation.org/។ បានយកមក 2007-10-06.
↑ "Court Revives Convictions in Murder of 'Killing Fields' Survivor". Metropolitan News. 2005-07-08. http://www.metnews.com/articles/2005/tanx070805.htm។ បានយកមក 2007-10-06.
↑ ^៧,០ ^៧,១ "Famous Chinese-Americans in Entertainment: Acting; Haing S. Ngor". Yellow Bridge. http://www.yellowbridge.com/people/actingM.html។ បានយកមក 2007-10-06.
↑ "Foundation". Dr. Haing S. Ngor Foundation. http://www.haingngorfoundation.org/។ បានយកមក 2007-10-06.
↑ Donahue, Deirdre. "Cambodian Doctor Haing Ngor Turns Actor in the Killing Fields, and Relives His Grisly Past". People.com. Archived from the original on 2016-03-03. Retrieved 2013-08-05.
↑ Ngor, Haing; Roger Warner (2003). Survival in the Killing Fields. New York: Carroll & Graf. pp. 512–513. ល.ស.ប.អ. 0786713151.
↑ ^១១,០ ^១១,១ My-Thuan Tran, Revisiting Haing Ngor's murder: 'Killing Fields' theory won't die, Los Angeles Times, January 21, 2010
↑ Ngor & Warner, p. 515.
↑ Daniel Yi, Greg Krikorian, Three Men Convicted of Killing Ngor, Los Angeles Times, April 17, 1998
↑ "Haing S. Ngor". Find a grave. Retrieved 2013-08-05.
↑ Jim Hill (February 27, 1996). "Actor Haing Ngor found gunned down outside L.A. home". CNN. http://www.cnn.com/US/9602/haing_ngor/។ បានយកមក 2007-09-06.

គួរអានបន្ត[កែប្រែ]

Ngor, Haing with Roger Warner. A Cambodian Odyssey. Macmillian Publishing Company, 1987. ISBN 0-02-589330-0.
Ngor, Haing with Roger Warner. Survival in the Killing Fields. Carroll & Graf Publishers, 2003. ISBN 0-7867-1315-1.

តំណខាងក្រៅ[កែប្រែ]

ហាំង ង៉ោ នៅក្នុង Internet Movie Database
{{Find a Grave|5681}តុកតា

}

[1] "Haing S. Ngor footston". Find A Grave. 1999-11-06. Retrieved 2013-08-05.

[2] "Ngor, Haing S.". Encyclopædia Britannica. http://www.britannica.com/eb/article-9113310/Ngor,%20Haing%20S។ បានយកមក 2007-10-06.

[3] Hyung-chan Kim, Stephen Fugita, Dorothy C. L. Cordova (1999). Distinguished Asian Americans: A Biographical Dictionary. Greenwood Publishing Group. pp. 264–5. ល.ស.ប.អ. 0-313-28902-6.

[4] "Information about the actor". Archived from the original on 2008-07-24. Retrieved 2014-03-11.

[HN-5] "Biography". Dr. Haing S. Ngor Foundation. http://www.haingngorfoundation.org/។ បានយកមក 2007-10-06.

[MN-6] "Court Revives Convictions in Murder of 'Killing Fields' Survivor". Metropolitan News. 2005-07-08. http://www.metnews.com/articles/2005/tanx070805.htm។ បានយកមក 2007-10-06.

[yellowbridge.com-7] ៧,០ ^៧,១ "Famous Chinese-Americans in Entertainment: Acting; Haing S. Ngor". Yellow Bridge. http://www.yellowbridge.com/people/actingM.html។ បានយកមក 2007-10-06.

[8] "Foundation". Dr. Haing S. Ngor Foundation. http://www.haingngorfoundation.org/។ បានយកមក 2007-10-06.

[9] Donahue, Deirdre. "Cambodian Doctor Haing Ngor Turns Actor in the Killing Fields, and Relives His Grisly Past". People.com. Archived from the original on 2016-03-03. Retrieved 2013-08-05.

[10] Ngor, Haing; Roger Warner (2003). Survival in the Killing Fields. New York: Carroll & Graf. pp. 512–513. ល.ស.ប.អ. 0786713151.

[articles.latimes.com-11] ១១,០ ^១១,១ My-Thuan Tran, Revisiting Haing Ngor's murder: 'Killing Fields' theory won't die, Los Angeles Times, January 21, 2010

[12] Ngor & Warner, p. 515.

[13] Daniel Yi, Greg Krikorian, Three Men Convicted of Killing Ngor, Los Angeles Times, April 17, 1998

[14] "Haing S. Ngor". Find a grave. Retrieved 2013-08-05.

[15] Jim Hill (February 27, 1996). "Actor Haing Ngor found gunned down outside L.A. home". CNN. http://www.cnn.com/US/9602/haing_ngor/។ បានយកមក 2007-09-06.

[១]

[២]

[៣]

[៤]

[៥]

[៦]

[៧]

[៨]

[៩]

[១០]

[១១]

[១២]

[១៣]

[១៤]

[១៥]

Persondata
Name	Ngor, Haing S.
Alternative names
Short description	Cambodian-American physician and actor
Date of birth	1940-03-22
Place of birth	Samrong Yong, Cambodia
Date of death	1996-02-25
Place of death	Los Angeles, California, U.S.

ជីវិត​ក្រោម​របប​ខ្មែរ​ក្រហម[កែប្រែ]

អាជីព​សម្ដែង[កែប្រែ]

មូលនិធិ​និង​មត៌ក[កែប្រែ]

ឃាតកម្ម[កែប្រែ]

ការ​ថត​ខ្សែ​ភាពយន្ត[កែប្រែ]

ឯកសារ​យោង[កែប្រែ]

គួរ​អាន​បន្ត[កែប្រែ]

តំណ​ខាង​ក្រៅ[កែប្រែ]