កោន

កោនគឺជារូបធរណីមាត្រដែលមានវិមាត្រ៣ (គោល៣) បាតរបស់វាជារង្វង់ ហើយមានកំពូលមួយ (ដូចរូប)។ អ័ក្សរបស់កោនជាបន្ទាត់ត្រង់ដែលកាត់កំពូលត្រង់និងផ្ចិតរង្វង់។ ជាទូទៅ បាតរបស់កោនអាចជារាងអ្វីក៏បាន ហើយកំពូលរបស់វាស្ថិតនៅកន្លែងណាក៏បានដែរ លើកតែស្ថិតនៅលើបាត។ ឧទាហរណ៍ពីរ៉ាមីតគឺជាកោនដែលមានបាតជាពហុកោណ។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ ការប្រើប្រាស់ជាធម្មតានៅក្នុងធរណីមាត្រ កោនត្រូវបានគេសន្មត់ថា បាតរបស់វាជារង្វង់។

រូបមន្ត

មាឌ $\,V$ នៃសូលីតដែលមានរាងជាកោន គឺស្មើ ១ភាគ៣នៃក្រលាផ្ទៃបាត $\,S_{B}$ គុណនឹងកំពស់ $\,h$ (ចំងាយពីកំពូលទៅបាត)

V={\frac {1}{3}}S_{B}h

កោននិយ័ត

កោននិយ័តជាកោនដែលមានបាតជារង្វង់។ បើកាំនៃរង្វង់នោះស្មើ r ហើយកំពស់របស់កោនស្មើនឹង h គេបានមាឌរបស់កោនសំដែងដោយ

V={\frac {1}{3}}\pi r^{2}h

ក្រលាផ្ទៃសរុប $\,S$ របស់វាគឺ

S=\pi r^{2}+\pi rl\,

ដែល

l={\sqrt {r^{2}+h^{2}}}

ជាទ្រនុងខាងនៃកោន។

\pi r^{2}\,

ជាក្រលាផ្ទៃបាត និង

\pi rl\,

ជាក្រលាផ្ទៃខាង។

លក្ខណៈ

កោនគឺជាប្រភេទសូលីតកោនិក
ដោយតាង h ជាកំពស់; l ជាទ្រនុងខាង (ប្រវែងអង្កត់ពីកំពូលកោនទៅផ្នែកខាងនៃរង្វង់បាត); r ជាកាំរង្វង់ផ្ទៃបាត; $S_{B}(=\pi r^{2})\,$ ជាក្រលាផ្ទៃបាត និង $p(=2\pi r)\,$ ជាបរិមាត្ររង្វង់បាត នោះគេបានក្រលាផ្ទៃខាង $S_{side}\,$ , ក្រលាផ្ទៃសរុប S និង មាឌ V នៃកោនកំនត់ដោយ

ក្រលាផ្ទៃខាង $S_{\mathrm {side} }=\pi rl=\pi r{\sqrt {l^{2}-h^{2}}}={\frac {1}{2}}pl$
ក្រលាផ្ទៃសរុប $S=S_{\mathrm {side} }+S_{B}=\pi r(r+l)={\frac {1}{2}}p(r+l)\,$
មាឌ $V={\frac {1}{3}}\pi r^{2}h={\frac {1}{3}}\pi (l^{2}-h^{2})h={\frac {1}{3}}S_{B}h$

ទ្រនុងខាង ឬ អាប៉ូតែម ឬ ហៅថា ជនេត្រ $\,l$

l={\sqrt {r^{2}+h^{2}}}

កោនបរិវត្ត

កោនបរិវត្តមានលក្ខណៈដូចខាងក្រោម

អ័ក្សកែងនឹងប្លង់បាត ហើយកាត់តាមផ្ចិតនៃថាសបាត
មុខកាត់ស្របបាតជារង្វង់
មុខកាត់បណ្តោយជាត្រីកោណសមបាទ (ជ្រុងខាងជាជនេត្រ l , បាតជាអង្កត់ផ្ចិតនៃថាសបាត)
មុខកាត់ដោយប្លង់កាត់តាមកំពូល មិនកាត់តាមអ័ក្ស ជាត្រីកោណសមបាទ (ជ្រុងខាងជាជនេត្រ, បាត ជាអង្កត់ធ្នូនៃថាសបាត)

រូបមន្ត

កោន​និយ័ត

លក្ខណៈ

កោន​បរិវត្ត

កោននិយ័ត

កោនបរិវត្ត