ជនជាតិតូរ៉ាចា

ពីវិគីភីឌា
ជនជាតិតូរ៉ាចា
នារីជនជាតិតូរ៉ាចាក្នុងពិធីមង្គលការ
ចំនួនប្រជាជនសរុប
1,100,000[១]
តំបន់ដែលមានចំនួនប្រជាជនសំខាន់ៗ
 ឥណ្ឌូនេស៊ី:
ស៊ូឡាវេស៊ីខាងត្បូង600,000[២]
ស៊ូឡាវេស៊ីខាងលិច179,846 (14% របស់ប្រជាករ)[៣]
ភាសា
ភាសាតូរ៉ាចាសាដាន់, ភាសាកាលុមប៉ាង, ភាសាម៉ាម៉ាសា, ភាសាតាអេ, ភាសាតាឡុនដូ, ភាសាតូអាឡា (ភាសាក្នុងស្រុក) និងភាសាឥណ្ឌូនេស៊ី
សាសនា
គ្រិស្តសាសនា (ប្រូតេស្តង់ 69.14%, រ៉ូម៉ាំងកាតូលិក 16.97%), ឥស្លាមសាសនា 7.89% និងតូរ៉ាចា ហិណ្ឌូសាសនានៅឥណ្ឌូនេស៊ី (អាលុកតូដូឡូ) 5.99%.[១]
ក្រុមជនជាតិដែលពាក់ព័ន្ធ
ម៉ានដារ, ប៊ូហ្គីស, ម៉ាកាស្សារ[៤]

ជនជាតិតូរ៉ាចាពួកតូរ៉ាចា គឺជាក្រុមជនជាតិដើមភាគតិចនៅតំបន់ភ្នំមួយរបស់ខេត្តស៊ូឡាវេស៊ីខាងត្បូង ប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ចំនួនប្រជាជនរបស់ពួកគេគឺប្រហែល 1,100,000 នាក់ ក្នុងចំណោមពួកគេ 450,000 រស់នៅក្នុងអាណានិគមរបស់តាណាតូរ៉ាចា ("ទឹកដីតូរ៉ាចា")[១] ប្រជាជនភាគច្រើនជាគ្រិស្តសាសនា និងអ្នកផ្សេងទៀតគឺជាមូស្លីម ឬមានជំនឿខ្មោចក្នុងស្រុកដែលគេស្គាល់ថាជាអាលុក (aluk ("វិធី")) រដ្ឋាភិបាល​ឥណ្ឌូណេស៊ី​បាន​ទទួល​ស្គាល់​ជំនឿ​បិសាច​នេះ​ថា​ជា អាលុក​ តូ​ ដូឡូ (Aluk To Dolo ("វិធីរបស់បុព្វបុរស"))

ពាក្យ តូរ៉ាចា (Toraja) មកពីពាក្យភាសាប៊ូហ្គីសទៅពាក្យ រីអាចា (Riaja) មានន័យថា "ជនជាតិនៃតំបន់ខ្ពង់រាប" រដ្ឋាភិបាលអាណានិគមហូឡង់បានដាក់ឈ្មោះជនជាតិថាតូរ៉ាចាក្នុងឆ្នាំ 1909[៥] ជនជាតិតូរ៉ាចាមានភាពល្បីល្បាញសម្រាប់ពិធីបុណ្យសពដ៏ឧឡារិករបស់ជនជាតិ កន្លែងបញ្ចុះសពឆ្លាក់ចូលទៅក្នុងច្រាំងថ្មចោទ ផ្ទះបុរាណដែលមានដំបូលធំគេ​ស្គាល់​ថា​ជា តុងកូណាន់ និងចម្លាក់ឈើចម្រុះពណ៌ ពិធីបុណ្យសពជនជាតិតូរ៉ាចាគឺជាព្រឹត្តិការណ៍សង្គមដ៏សំខាន់ ជាធម្មតាមានមនុស្សរាប់រយនាក់ចូលរួម ហើយមានរយៈពេលជាច្រើនថ្ងៃ

មុនសតវត្សទី 20 ជនជាតិតូរ៉ាចារស់នៅក្នុងភូមិស្វយ័ត​ ជាកន្លែងដែលពួកគេបានអនុវត្តលទ្ធិបិសាច ហើយត្រូវបានពិភពលោកខាងក្រៅមិនធ្លាប់មាន នៅដើមទសវត្សរ៍ឆ្នាំ 1900 អ្នកផ្សព្វផ្សាយសាសនាជនជាតិហូឡង់ដំបូងបានធ្វើការដើម្បីបំលែងតំបន់ខ្ពង់រាបតូរ៉ាចាទៅជាគ្រិស្តសាសនា នៅពេលដែលតំបន់តាណាតូរ៉ាចាត្រូវបានបើកបន្ថែមទៀតទៅកាន់ពិភពខាងក្រៅក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ 1970 ក្លាយជានិមិត្តរូបនៃទេសចរណ៍នៅប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ត្រូវ​បាន​គេ​កេងប្រវ័ញ្ច​ដោយ​ការ​អភិវឌ្ឍ​ទេសចរណ៍ និង​សិក្សា​ដោយ​អ្នក​នរវិទ្យា[៦] ត្រឹមទសវត្សរ៍ឆ្នាំ 1990 នៅពេលទេសចរណ៍ឈានដល់កម្រិតកំពូល សង្គមរបស់ជនជាតិតូរ៉ាចាបានផ្លាស់ប្តូរយ៉ាងខ្លាំង ពីគំរូកសិកម្ម ដែលក្នុងនោះជីវិតសង្គម និងទំនៀមទម្លាប់គឺជាការរីកចម្រើននៃ អាលុក​ តូ​ ដូឡូ ដល់សង្គមគ្រិស្តសាសនា[៧] សព្វថ្ងៃនេះ វិស័យទេសចរណ៍ និងការផ្ទេរប្រាក់ពីជនចំណាកស្រុកតូរ៉ាចាបានធ្វើឱ្យមានការផ្លាស់ប្តូរដ៏សំខាន់នៅក្នុងតំបន់ខ្ពង់រាបតូរ៉ាចា​ ផ្តល់ឱ្យជនជាតិតូរ៉ាចានូវឋានៈល្បីល្បាញនៅក្នុងប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី និងបង្កើនមោទនភាពក្រុមជនជាតិភាគតិចតូរ៉ាចា[៨]

ឯកសារយោង[កែប្រែ]

  1. ១,០ ១,១ ១,២ "Tana Toraja official website" (in ឥណ្ឌូណេស៊ី). Archived from the original on May 29, 2006. Retrieved 2006-10-04. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  2. Zainuddin Hamka (2009). Corak pemikiran keagamaan Gurutta H. Muh. As'ad Al-Bugisi. Departemen Agama RI, Badan Litbang dan Diklat, Puslitbang Lektur Keagamaan. p. 103. ល.ស.ប.អ. 978-60-287-6601-2. 
  3. Sugihandari (February 24, 2009). "Sulawesi Barat, Cermin Politik dalam Dua Masa". Archived from the original on June 20, 2013. Retrieved មេសា 3, 2022. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  4. Bugis and Makassere people constitute the coastal region surrounding Toraja. In fact, the term "toraja" was invented by these coastal people to refer the isolated mountainous people.
  5. Cite error: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Nooy-Palm1975
  6. Cite error: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Adams1990
  7. Adams, Kathleen M. (1995). "Making-Up the Toraja? The Appropriate of Tourism, Anthropology, and Museums for Politics in Upland Sulawesi, Indonesia". Ethnology 34 (2): 143–153. DOI:10.2307/3774103.
  8. Adams (2006)