ជំងឺ​ដុំ​ពក​ស្បែក​

ពីវិគីភីឌា

ជំងឺ​ដុំ​ពក​ស្បែក​គឺជាជំងឺមួយប្រភេទ របស់ គោ ក្របី បង្ក​ឡើង​ដោយ​វីរុស​ក្នុង​គ្រួសារ Poxviridae ក្រុម Capripoxvirus។ វីរុស​នេះ​មាន​ភាព​ធន់​ជាមួយ​នឹង​បរិស្ថាន ហើយ​អាច​រស់​បា​នយូរ​ចាប់​ពី​ ៣​ខែ​ឡើង នៅ​លើ​កំណក​កមរមាស់​លើស្បែក​ស្ងួត​និង​យ៉ាង​យូរ​ ៦ ខែ​ចំពោះ​ស្បែក​ប្រឡូក​ប្រឡាក់​កខ្វក់។

ការ​ឆ្លង[កែប្រែ]

ជំងឺ​នេះ​ឆ្លង​តាម​រយៈ​វ៉ិចទ័រ ដែល​អាច​សម្គាល់​តាម​រយៈការ​លេច​ឡើង​ជា​ដុំ​ពក​ស្បែក និង​បង្ក​ឡើង​ដោយ​វីរុស​ដែល​មាន​សេនេទិច ស្រដៀងបំផុត​ទៅ​នឹង​វីរុស​អុត និង​កញ្រ្ចិល ដែល​បង្ក​នៅ​លើ​ជៀម និង​ពពែ បណ្តាល​ឲ្យ​មាន​ដុំ​ពក​ស្បែក​នៅ​លើ​រាង​កាយ​របស់​សត្វ។

រោគ​សញ្ញា[កែប្រែ]

មាន​រោគ​សញ្ញា​លើសត្វ​ដូចជា៖ គ្រុនក្តៅ (កំដៅ​កើន​ឡើង​ដល់ ៤១ អង្សាសេ ស្រងូត​ស្រងាត់ អត់​ស៊ី​ចំណី រលាក​ប្រហោង​ច្រមុះ ហៀរ​សំបោរ និង​ទឹក​មាត់ ជាដើម ដែល​សត្វ​ឈ្មោល​អាច​បាត់​បង់​សមត្ថភាព​បង្ក​កំណើត និង​មេ​ផើម​អាច​រលូត​កូន។

ជំងឺ​នេះ​បាន​បង្ក​ឱ្យ​សត្វ​គោ ក្របី​ឈឺ ពី ៥-៤៥% និង​ស្លាប់​តិច​ជាង​១០% ដែល​មាន​រោគ​សញ្ញា​លើសត្វ​ដូចជា៖

  • គ្រុនក្តៅ
  • កំដៅ​កើន​ឡើង​ដល់ ៤១ អង្សាសេ
  • ស្រងូត​ស្រងាត់
  • អត់​ស៊ី​ចំណី
  • រលាក​ប្រហោង​ច្រមុះ
  • ហៀរ​សំបោរ និង​ទឹក​មាត់
  • សត្វ​ឈ្មោល​អាច​បាត់​បង់​សមត្ថភាព​បង្ក​កំណើត និង​មេ​ផើម​អាច​រលូត​កូន។[១]

ជំងឺរាតត្បាតឆ្នាំ ២០២១[កែប្រែ]

នៅ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា មាន​ករណី​គោ​ឈឺ​ចំនួន ៦ ៨០៤​ករណី បន្ទាប់​ពី​មាន​ការ​ផ្ទុះ​នូវ​ជំងឺ​ដុំពក​ស្បែក​គោក្របី​នៅ​ដើម​ខែ​មិថុនា ឆ្នាំ ២០២១ ដែល​ករណីដំបូង​កើត​មាន​នៅ​ខេត្ត ព្រះវិហារ និង​ឧត្តរមានជ័យ និង​បន្ទាប់​មក​ដល់​ខេត្ត​ជាប់​ព្រំដែន​ថៃ​មួយ​ចំនួន​ទៀត ខណៈមិនទាន់មានថ្នាំព្យាបាល។[២]

ជំងឺ​ដុំ​ពក​ស្បែក​បង្កឱ្យមានផលប៉ះពាល់លើសុខុមាលភាពសត្វនិងខាតបង់ប្រាក់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់កសិករចិញ្ចឹមគោក្របីជាលក្ខណៈគ្រួសារពាក់កណ្តាលពាណិជ្ជកម្មនិង ប្រភេទពាណិជ្ជកម្មប៉ុន្តែមិនឆ្លងកាត់មនុស្សទេ។[៣]

ការរីរាលដាលនៃជំងឺឆ្លងនេះបានរាលដាលយ៉ាងលឿនពីបណ្តាខេត្តជាប់ព្រំដែនថៃ មកតំបន់ទំនាបកណ្តាលនៃប្រទេសកម្ពុជា ជាពិសេសនៅខេត្តត្បូងឃ្មុំ កំពង់ចាម និងខេត្តព្រៃវែង ដែលមកទល់ពេលនេះ ជំងឺឆ្លងនេះបានធ្វើឲ្យប៉ះពាល់និងធ្វើឲ្យសត្វគោឈឺចំនួនជាង ៣០ ០០០ ក្បាលហើយ ជាពិសេសបានឆ្លងទៅលើកូនគោ ដែលបានធ្វើឲ្យសត្វគោបានងាប់មួយចំនួនផងដែរ។[៤]

ឯកសារយោង[កែប្រែ]

  1. ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ
  2. ស៊ុល រ៉វី, ជាតិជំងឺដុំពកស្បែកគោ-ក្របី កំពុងរាតត្បាតក្នុងខេត្តពោធិ៍សាត់ ខណៈមិនទាន់មានថ្នាំព្យាបាល, ថ្មីៗ, ថ្ងៃទី ១៦ ខែសីហាឆ្នាំ ២០២១
  3. អោម ប៊ុនធឿន, គោ​កើត​ជំងឺ​ដុំពក​ស្បែក​មាន​ចំនួន ៦ ៨០៤​ករណី​ក្នុង​រយៈពេល​ជិត ២​ខែ, ភ្នំពេញប៉ុស្តឹម, ថ្ងៃទី ៣១ ខែកក្កដាឆ្នាំ ២០២១
  4. "យុទ្ធនាការចាក់វ៉ាក់សាំងជំងឺដុំពកស្បែកគោ ក្របី (Lumpy Skin Disease) នៅកម្ពុជា, RVA Khmer, ថ្ងៃទី ២៩ ខែសីហាឆ្នាំ ២០២១". Archived from the original on 2021-09-18. Retrieved 2021-09-18.