ប្រាសាទក្តីសូរ
ប្រាសាទក្តីសូរ ឬ កុដិស្វរៈ | |
---|---|
ឈ្មោះ: | ប្រាសាទក្តីសូរ ឬ កុដិស្វរៈ |
អ្នកកសាង: | ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី២ |
កាលបរិច្ឆេទកសាង: | ចុងសតវត្សរ៍ទី៩ |
ឧទ្ទិសថ្វាយ: | ព្រហ្មញ្ញសាសនា |
ស្ថាបត្យកម្ម: | រចនាបថព្រះគោ និង រចនាបថប្រែរូប |
ទីតាំង: | ខេត្តសៀមរាប កម្ពុជា |
ប្រាសាទ ក្តីសូរ ឬ កុដិស្វរៈ មានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុងភូមិរហាល ឃុំនគរធំ ក្រុងសៀមរាប។ ប្រាសាទនេះស្ថិតនៅលើដីទួលមួយ ស្ថិតនៅទិសខាងកើត ប្រាសាទតាព្រហ្ម និងខាងជើងប្រាសាទបន្ទាយក្ដី ចម្ងាយពី ផ្លូវប្រហែលជា ២០០ ម៉ែត្រ ។ ប្រាសាទនេះមានប្រាង្គតូច ៣ ធ្វើអំពីឥដ្ឋ ដែលបច្ចុប្បន្នបានខូចខាតជាទម្ងន់ និងមិនទាន់ទទួលបានការអភិរក្សណាមួយឡើយ ។ បច្ចុប្បន្នមានតែប្រាង្គកណ្ដាលតែប៉ុណ្ណោះដែលនៅមានសេសសល់ជញ្ជាំង ឯប្រាង្គទាំង ២ សងខាងបានបាក់បែកជាខ្លាំង ។ ថ្វីត្បិតតែមានទំហំតូច កុដិស្វរៈ មានតម្លៃផ្នែកប្រវត្តិសាស្ត្រ និងស្ថាបត្យកម្មយ៉ាងខ្ពស់ ។
ប្រាង្គកណ្ដាលត្រូវបានកសាងលើគ្រឹះឥដ្ឋ ហើយមានយ៉លយចេញធ្វើអំពីឥដ្ឋ (បច្ចុប្បន្នបាក់បែកអស់) ដោយស្ថិតក្នុងរចនាបថព្រះគោ ឯប្រាង្គទាំង ២ សងខាងត្រូវបានកសាងនៅពេលក្រោយ លើគ្រឹះថ្មបាយក្រៀម ក្នុងរចនាបថប្រែរូប ។ នៅខាងមុខប្រាង្គខាងត្បូង គេប្រទះឃើញផ្ដែរមួយរចនាជារូប ព្រះព្រហ្ម អង្គុយក្នុងកាយវិការសមាធិ ដោយមានអមដោយជនដែលគោរពបូជាព្រះអង្គ ។ ឯផ្ដែរមួយទៀតស្ថិតនៅមុខប្រាង្គខាងជើង គេឆ្លាក់ត្រង់ឈុតកូរសមុទ្រទឹកដោះ ដោយមានព្រះវិស្ណុផង, អណ្ដើកកូម៌ៈ (អានថា កូ-រ-ម័ក) ជាអវតារ និងព្រះព្រហ្ម ផងដែរ ។
តាមសិលាចារឹក ស្ដុកកក់ធំ បានហៅ ទីតាំងនេះថា កុដិ ដែលមានពាក់ព័ន្ធជាមួយនិង ព្រះបាទជយវម៌្មទី ២ (បរមេស្វរៈ) ។ ចំណែកឯ សិលាចារឹកមួយទៀតដែលគេយកទៅប្រើប្រាស់សាជាថ្មីក្នុងការសាងសង់ ប្រាសាទបន្ទាយក្ដី បាននិយាយអំពីការគោរពបូជាដល់ ព្រះសិវៈ ក៏ដូចជាការកសាងបដិមា ព្រះព្រហ្ម តម្កល់ទុកនៅប្រាង្គខាងត្បូង និងព្រះវិស្ណុ តម្កល់ទុកនៅប្រាង្គខាងជើង ដូចនៅ ប្រាសាទភ្នំបូក និងភ្នំក្រោមដែរ ដោយ ព្រាហ្មណ៍ សិវកាយ ដែលជាព្រាហ្មណ៍ធំមួយក្នុងរាជ្យនៃ ព្រះបាទរាជេន្ទ្រវម៌្មទី ២ (សិវលោក) ។ តាមរយៈសិលាចារឹកទាំង ២ យើងអាចនិយាយបាន ថាព្រះបាទរាជេន្ទ្រវម៌្មទី ២ បានសាងសង់បន្ថែមលើទីតាំងសក្ការចាស់ដែលសាងសង់ដោយ ព្រះបាទជយវម៌្មទី ២ កាលពី ១០០ ឆ្នាំមុន ។ នៅឆ្នាំ ១៩៣០, លោក ហង់រី ម៉ារស្ហាល់ និង ហង់រី ប៉ាម៉ង់ទីយេរ បានធ្វើការបោសសម្អាតទីតាំងនេះ ។ ដូចគ្នានិង ប្រាសាទកបិលបុរៈ, ប្រាសាទកុដិស្វរៈ ជាទីតាំងប្រាសាទបុរាណដែលនៅប្រើប្រាស់ឈ្មោះដើមរបស់ខ្លួន ។