ភាសាជប៉ុន
ភាសាជប៉ុន (ជប៉ុន: 日本語 / にほんご, នីហុងហ្កុ ) គឺជាភាសាមួយដែល មានមនុស្សប្រហែល ១៣០ លាននាក់ប្រើប្រាស់ក្នុងប្រទេសជប៉ុន។ ភាសាជប៉ុន ត្រូវបានបង្កើតឡើង ដោយ ការរួមផ្សំ អក្សរបីប្រភេទផ្សេងៗគ្នា គឺ អក្សរចិន (ហៅថា កាន់ជិ; ជប៉ុន: 漢字) និងពីរប្រភេទទៀតកើតឡើងដោយការ កែសំរួលពីអក្សរចិនគឺ ហ៊ីរ៉ាហ្កាណា និង កាតាកាណា ។
មានអ្នកប្រើប្រាស់ប្រមាណ ១៣០ លាននាក់នៅទូទាំងពិភពលោក ក្រៅពីប្រទេសជប៉ុន រដ្ឋអាំងហ្គួរ ប្រទេសប៉ាឡូ បានកំណត់ភាសាជប៉ុនជាភាសាផ្លូវការមួយ ភាសាជប៉ុនក៏ត្រូវបានគេប្រើក្នុងចំណោមប្រជាជនជប៉ុនដែលបានផ្លាស់ទៅរស់នៅក្រៅប្រទេស អ្នកស្រាវជ្រាវជនជាតិជប៉ុន និងអ្នកពាណិជ្ជករ
ពាក្យភាសាជប៉ុនត្រូវបានទទួលឥទ្ធិពលយ៉ាងខ្លាំងពីភាសាបរទេស ជាពិសេសភាសាចិន ដែលត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយពាក្យក្នុងប្រទេសជប៉ុនជាង ១៥០០ ឆ្នាំមុន ហើយចាប់តាំងពីសតវត្សរ៍ទី ១៩ តទៅ ភាសាបរទេសជាច្រើនត្រូវបានខ្ចីពីភាសាមិនមែនចិន ជាពិសេសភាសាឥណ្ឌូ - អឺរ៉ុប ឧទាហរណ៍ពាក្យដែលមកពីភាសាហូឡង់ ビール (bier មានន័យថា ស្រាបៀរ) និង コーヒー (koffie មានន័យថា កាហ្វេ)
ប្រព័ន្ធសំលេង[កែប្រែ]
ម៉ូរ៉ាក់ (Mora)[កែប្រែ]
ភាសាជប៉ុនជាភាសាពេញនិយមដើម្បីតំណាងឱ្យភាសាដែលមាន ម៉ូរ៉ាក់ ព្យាង្គដែលមានសម្លេងវែងឬសម្លេង /ɴ/ បានរាប់ជា ២ សំលេង ជាធម្មតាម៉ូរ៉ាក់នឹងបញ្ចេញសម្លេងដូចគ្នា ដូចជាគឺពាក្យថា ヨーロッパ」 (/joRɾoQpa/ យ៉ូរ៉ុបប៉ា ប្រែថា អឺរ៉ុប) សរុបមាន ៥ ម៉ូរ៉ាក់
តួអក្សរ[កែប្រែ]
ហ៊ីរ៉ាហ្កាណា[កែប្រែ]
កាតាកាណា[កែប្រែ]
វេយ្យាករណ៍[កែប្រែ]
 |
មានសព្វវចនាធិប្បាយសេរី វិគីភីឌា ជាភាសាជប៉ុន |
រចនាសម្ព័ន្ធប្រយោគមូលដ្ឋាន[កែប្រែ]
លំដាប់ពាក្យនៅក្នុងប្រយោគជប៉ុនគឺ ប្រធានសស័ព្ទ កម្មស័ព្ទ និង កិរិយាស័ព្ទ ដោយប្រធានសស័ព្ទ កម្មស័ព្ទ និងផ្នែកផ្សេងទៀត នៅក្នុងប្រយោគវានឹងមាន "ពាក្យជំនួយ" ត្រូវបានដាក់ដើម្បីចង្អុលបង្ហាញមុខងារនៃពាក្យមុន។
រចនាសម្ព័ន្ធប្រយោគមូលដ្ឋានក្នុងភាសាជប៉ុនរួមបញ្ចូលជាមួយប្រធានបទនិងការពន្យល់ ឧទាហរណ៍គឺ Kochira wa Tanaka-san desu, កូឈីរ៉ាក់វ៉ាក់ ថាណាកាសាំងដេស្ស៊ឹ (こちらは田中さんです) kochira, កូឈីរ៉ះ ប្រែថា "នេះ" ជាប្រធានបទនៃការកាត់ទោសព្រោះមាន wa, វ៉ាក់ ដោយផ្ទាល់ ផ្នែកពាក្យថា Tanaka-san desu, ថាណាកាសាំងដេស្ស៊ឹ ជាផ្នែកពន្យល់នៃប្រយោគ desu, ដេស្ស៊ឹ ជាកិរិយាស័ព្ទនៃប្រយោគបានប្រែថា "ជា" ប្រយោគនេះប្រែថាជា "សម្រាប់មនុស្សនេះ គាត់គឺបងថាណាកា" ភាសាជប៉ុនបានស្រដៀងគ្នាភាសាអាស៊ីជាច្រើនភាសា នោះជាធម្មតាចង្អុលបង្ហាញប្រធានបទនៃការកាត់ទោសញែកចេញពីប្រធានសស័ព្ទ នោះគឺក្បាល់ប្រធានបទនៃការកាត់ទោសវាមិនចាំបាច់ទេប្រធានស័ព្ទរបស់ប្រយោគ ឧទាហរណ៍ Zō wa hana-ga nagai desu ហ្សូវ៉ាក់ហាណាហ្គាក់នាហ្គាអ៊ិដេស្ស៊ឹ (象は鼻が長いです) អាចត្រូវបានបកប្រែជា "សម្រាប់ដំរី ច្រមុះរបស់ពួកគេវែង" ប្រធានបទនៃការកាត់ទោសគឺ zō ហ្សូ (ដំរី) ក្នុងខណៈពេលប្រធានបទនៃការកាត់ទោសគឺ hana ហាណា (ច្រមុះ)
ភាសាជប៉ុនគឺជាភាសាដែលចូលចិត្តបំផុត និយាយគឺ តែងតែមានដាក់ប្រធានបទឬវត្ថុនៃការកាត់ទោសបានស្គាល់ហើយ លើសពីនេះទៀត ជនជាតិជប៉ុននៅតែមានអារម្មណ៍ប្រយោគខ្លីប្រសើរជាងប្រយោគវែងជាពិសេសជាភាសានិយាយ ដូច្នេះជនជាតិជប៉ុនញឹកញាប់ជាងនេះទៅទៀតពាក្យនៅក្នុងប្រយោគមួយត្រូវបានលុបចោលនឹងយោងវាជាមួយសព្វនាម ឧទាហរណ៍ដូចជា ពីប្រយោគខាងលើ hana-ga nagai អាចបកប្រែថា "ច្រមុះ[របស់សត្វដំរី]វែង" ដោយមិនបញ្ជាក់ប្រធានបទនៃការកាត់ទោសប្រសិនបើគេយល់ថាគាត់កំពុងសំដៅទៅលើសត្វដំរី លើសពីនេះទៀត គ្រាន់តែកិរិយាស័ព្ទមួយអាចត្រូវបានចាត់ទុកថាជាប្រយោគពេញលេញដូចជា Yatta!, យ៉ាត់តា (やった) បកប្រែថា "[ខ្ញុំ]ធ្វើ[បានបញ្ចប់]" គុណនាមតែមួយក៏ត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាប្រយោគពេញលេញផងដែរដូចជា Urayamashii!, អ៊ុរ៉ះយ៉ះម៉ាស្ស៊ី (羨ましい) បកប្រែថា "ខ្ញុំច្រណែននឹងវា"
ទោះបីជាភាសាជប៉ុនមានពាក្យមួយចំនួនអាចត្រូវបានពាក្យសព្វនាម ប៉ុន្តែប្រជាជនជប៉ុនមិនបានប្រើពាក្យសព្វនាមញឹកញាប់ដូចក្រុមភាសាឥណ្ឌូ - អឺរ៉ុប ម្យ៉ាងវិញទៀត ជនជាតិជប៉ុននឹងប្រើកិរិយាស័ព្ទពិសេសឬកិរិយាស័ព្ទជួយចង្អុលបង្ហាញទិសដៅរបស់សកម្មភាព ដូចជា "ក្រោម" ចង្អុលបង្ហាញថាសកម្មភាពនេះពីខាងក្រៅនោះគឺមានប្រយោជន៍ដល់ក្រុម និងប្រើពាក្យថា "លើ" ចង្អុលបង្ហាញថាសកម្មភាពពីនៅខាងក្នុងក្រុមបានជាប្រយោជន៍ក្នុងមួយក្រៅក្រុម ឧទាហរណ៍គឺ 教えてもらった (oshiete moratta, អុស្ស៊ិអិតិម៉ូរ៉ាតតាក់) បកប្រែថា "[គាត់/ពួកគេ]បានពន្យល់[ខ្ញុំ/ពួកយើង]" ខណៈពេលពាក្យថា 教えてあげた (oshiete ageta, អុស្ស៊ិអិតិអាហ្គិតា) បកប្រែថា "[ខ្ញុំ/ពួកយើង]បានពន្យល់[គាត់/ពួកគេ]" ការប្រើកិរិយាស័ព្ទជួយក្នុងរូបរាងនេះធ្វើឱ្យដឹងអ្នកប្រតិបត្តិនិងជនល្មើសបានដួចការប្រើសព្វនាមស័ព្ទនិងធ្នាក់ក្នុងភាសាឥណ្ឌូ-អឺរ៉ុប
សព្វនាមភាសាជប៉ុនមានទៅដូចជាមួយនាមសព្វ គឺ យើងអាចប្រើពាក្យគុណនាមមកពង្រីកសព្វនាម ដែលខុសគ្នាពីសព្វនាមក្នុងភាសាឥណ្ឌូ - អឺរ៉ុបបានមិនអាចធ្វើវាបានដូចជា
- The amazed he ran down the street. (គាត់ដែលច្រឡំរត់ទៅតាមផ្លូវ)
ប្រយោគខាងលើមិនត្រឹមត្រូវតាមវេយ្យាករណ៍ភាសាអង់គ្លេសទេ ប៉ុន្តែត្រូវបានគេចាត់ទុកថាត្រឹមត្រូវតាមវេយ្យាករណ៍ភាសាជប៉ុន
- 驚いた彼は道を走っていた。 Odoroita kare wa michi o hashitte itta.
មូលហេតុពាក្យសព្វនាមភាសាជប៉ុនស្រដៀងជាមួយនាមស័ព្វ មួយផ្នែកដោយសារតែសព្វនាមពាក្យមួយចំនួនមានមានប្រភពដើមមកពីនាមស័ព្វដូចជា kimi បានប្រែថា "បង/អ្នក" ដើមឡើយប្រែថា "ចៅហ្វាយ" និងពាក្យ boku បានប្រែថា "ខ្ញុំ" ដើមឡើយប្រែថា "អ្នកបំរើ" ដូច្នេះ ភាសាវិទូមួយចំនួនមិនបានរៀបចំសព្វនាមស័ព្វភាសាជប៉ុនគឺជាសព្វនាមស័ព្ទបានពិតប្រាកដ ប៉ុន្តែគឺជានាមស័ព្ទបានប្រើយោង ជនជាតិជប៉ុនបានប្រើហៅខ្លួនឯងក្នុងករណីបានត្រូវនិយាយថា តើអ្នកណាកំពុងធ្វើអ្វីសម្រាប់តែអ្នកណា?
ពាក្យសព្វនាមបានប្រើហៅខ្លួនឯងអាស្រ័យលើភេទអ្នកនិយាយនិងស្ថានភាពនៅពេលនោះ ក្នុងស្ថានភាពផ្លូវការ ស្ត្រីនិងបុរសអាចប្រើ watashi ឬ watakushi ត្រូវបានប្រើ ផ្នែកនៅក្នុងស្ថានភាពបានជាមិត្ត បុរសតែងតែហៅខ្លួនឯងថា ore ពាក្យសព្វនាមបានប្រើហៅអ្នកស្តាប់នោះអាស្រ័យលើស្ថានភាពសង្គមនិងភាពស៊ាំរវាងអ្នកនិយាយនឹងអ្នកស្ដាប់ ពាក្យខ្លះអាចគួរសមក្នុងស្ថានភាពមួយ ប៉ុន្តែប្រហែលជាមិនគួរសមក្នុងស្ថានភាពផ្សេងទៀត
ជនជាតិជប៉ុនហៅមនុស្សតាមទីតាំងកាតព្វកិច្ចជំនួសឱ្យការប្រើប្រាស់សព្វនាម ឧទាហរណ៍ សិស្សហៅគ្រូថា sensei (先生, អ្នកគ្រូ) មិនមែន anata ចាត់ទុកថាមិនសមរម្យព្រោះពាក្យថា anata ត្រូវបានប្រើដើម្បីសំដៅទៅលើមនុស្សដែលស្ថានភាពស្មើឬទាបប៉ុណ្ណោះ។
ជនបរទេសបាននិយាយភាសាជប៉ុនជារឿយៗចាប់ផ្តើមប្រយោគដោយពាក្យថា watashi-wa ទោះបីជាប្រយោគនេះគឺត្រឹមត្រូវតាមវេយ្យករណ៍ ប៉ុន្តែស្តាប់ទៅដូចជាចម្លែកណាស់សម្រាប់ជនជាតិជប៉ុន ប្រៀបធៀបដូចគ្នានឹងការប្រើប្រាស់ពាក្យនាមស័ព្ទដដែលៗ ក្នុងភាសាខ្មែរ ដូចជា "ខេមរះកំពុងមក សូមធ្វើបាយឆាសម្រាប់ខេមរះដោយសារតែខេមរះចូលចិត្តបាយឆា ខ្ញុំសង្ឃឹមថាខេមរះចូលចិត្តសំលៀកបំពាក់ដែលខ្ញុំកំពុងពាក់..."
ឧទាហរណ៍ប្រយោគ[កែប្រែ]
| ពាក្យនាម 1 + は + ពាក្យនាម 2 + です。 |
មានអត្ថន័យថា "{{{pattern}}} នោះគឺពាក្យនាម 2" ឧទាហរណ៍
| 私はワンナです。 | Watashi wa Wanna desu | ខ្ញុំឈ្មោះវណ្ណះ |
| 私はクメール人です。 | Watashi wa Kumēru jin desu | ខ្ញុំជាជនជាតិខ្មែរ |
នៅរចនាសម្ព័ន្ធប្រយោគនេះប្រើ は (អានថា វ៉ាក់/វ៉ះ មិនមែន ហាក់/ហះ) ជាពាក្យជួយប្រើចំណុចប្រធានបទរឿងដែលត្រូវនិយាយ នៅទីនេះគឺ "ខ្ញុំ" ប្រយោគប្រាប់អាចផ្លាស់ប្តូរបានឲ្យដើម្បីក្លាយជាប្រយោគសំណួរដើម្បីសួរថាតើមានឬអត់ ដោយការបំពេញ か បញ្ចប់ប្រយោគ នៅពេលនិយាយសូមបញ្ចេញសំលេងខ្ពស់នៅចុងបញ្ចប់នៃប្រយោគ ឧទាហរណ៍
| あなたは日本人ですか？ | Anata wa Nihonjin desu ka? | តើអ្នកជាជនជាតិជប៉ុនមែនទេ? |
| いいえ、中国人です。 | Iie, Chūgokujin desu | ទេ ជាជនជាតិចិន |
វាក្យសព្ទ
| 私 | watashi | ខ្ញុំ |
| あなた | anata | អ្នក/បង |
| クメール人 | Kumēru jin | ជនជាតិខ្មែរ |
| 日本人 | Nihonjin | ជនជាតិជប៉ុន |
| 中国人 | Chūgokujin | ជនជាតិចិន |
| はい | hai | ត្រូវ |
| いいえ | iie | ទេ |
| ប្រធាន + は + កម្មផល + を+ កិរិយាស័ព្ទ |
មានអត្ថន័យថា "ប្រធានបទធ្វើសកម្មភាពជាមួយកម្មផល" ឧទាហរណ៍
| 私はご飯を食べる。 | Watashi wa gohan o taberu | ខ្ញុំញ៉ាំបាយ |
| 彼は本を読みます。 | Kare wa hon o yomimasu | គាត់បានអានសៀវភៅមួយក្បាល |
នៅរចនាសម្ព័ន្ធប្រយោគនេះ អាចមើលឃើញថាប្រើពាក្យជួយ を នៅចុងបញ្ចប់នៃពាក្យដែលដើរតួជាវត្ថុនៃការកាត់ទោស
វាក្យសព្ទ
| ご飯 | gohan | បាយ, អង្ករ |
| 本 | hon | សៀវភៅ |
| 食べる | taberu | ញ៉ាំ, បរិភោគ |
| 読みます | yomimasu | អាន |
| 彼 | kare | គាត់ (ប្រុស) |
កិរិយាស័ព្ទអតីតកាលនិងបដិសេធ[កែប្រែ]
ภาษาญี่ปุ่นមានបន្សំកិរិយាស័ព្ទ ជាទាន់ពេលវេលា(Tense)ដូចគ្នានឹងភាសាអង់គ្លេស លើសពីនេះទៀតនៅក្នុងប្រយោគអវិជ្ជមានមានកិរិយាស័ព្ទរួមបញ្ចូលគ្នាដើម្បីបង្ហាញថា "ទេ" ដូចគ្នា គោលការណ៍នៃការរួមបញ្ចូលគ្នាមានដូចខាងក្រោម
| បច្ចុប្បន្ន ប្រាប់ | អតីត ប្រាប់ | បច្ចុប្បន្ន បដិសេធ | អតីត បដិសេធ |
| ～ます | ～ました | ～ません | ～ませんでした |
| 食べます
tabemasu |
食べました
tabemashita |
食べません
tabemasen |
食べませんでした
tabemasendeshita |
| 飲みます
nomimasu |
飲みました
nomimashita |
飲みません
nomimasen |
飲みませんでした
nomimasendeshita |
| 見ます
mimasu |
見ました
mimashita |
見ません
mimasen |
見ませんでした
mimasendeshita |
| 今日テレビを見ます。 | Kyō terebi o mimasu | ថ្ងៃនេះមើលទូរទស្សន៍ |
| 昨日テレビを見ました。 | Kinō terebi o mimashita | ម្សិលមិញមើលទូរទស្សន៍ |
| 今日テレビを見ません。 | Kyō terebi o mimasen | មិនមើលទូរទស្សន៍ថ្ងៃនេះទេ |
| 昨日テレビを見ませんでした。 | Kinō terebi o mimasendeshita | មិនបានមើលទូរទស្សន៍ទេកាលពីម្សិលមិញ |
វាក្យសព្ទ
| 見ます | mimasu | មើល |
| テレビ | terebi | ទូរទស្សន៍ |
| 今日 | kyō | ថ្ងៃនេះ |
| 昨日 | kinō | ម្សិលមិញ |