សាធារណរដ្ឋវ៉ៃម៉ា

ពីវិគីភីឌា
អាណាចក្រអាល្លឺម៉ង់

Deutsches Reich
១៩១៨–១៩៣៣[១][២][៣]
បាវចនាEinigkeit und Recht und Freiheit
"("ឯកភាព និងយុត្តិធម៌ និងសេរីភាព)"
ភ្លេងជាតិDeutschlandlied"
("ចម្រៀងនៃអាល្លឺម៉ង់")
ផែនទីប្រទេសអាល្លឺម៉ង់នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៣០
ផែនទីប្រទេសអាល្លឺម៉ង់នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៣០
រដ្ឋអាល្លឺម៉ង់នៅកំឡុងទស្សវត្ត ១៩២០ (រដ្ឋសេរីនៃព្រុស ជាមួយនឹងខេត្តរបស់វាត្រូវបានបង្ហាញជាពណ៌ខៀវ)
រដ្ឋអាល្លឺម៉ង់នៅកំឡុងទស្សវត្ត ១៩២០ (រដ្ឋសេរីនៃព្រុស ជាមួយនឹងខេត្តរបស់វាត្រូវបានបង្ហាញជាពណ៌ខៀវ)
ធានីវ៉ៃម៉ា ក្រោយមកទីក្រុងប៊ែរឡាំង
ភាសាទូទៅ ផ្លូវការ៖
ភាសាអាល្លឺម៉ង់
សាសនា
ជំរឿងឆ្នាំ១៩២៥[៤]
៦៤.១% ប្រូតេស្តង់ (លូតឺរ៉ង់ កាលវិន, បង្រួបបង្រួម)
៣២.៤% រ៉ូម៉ាំងកាតូលិក
០.៩% ជ្វីហ្វ
២.៦% ផ្សេងៗទៀត
រដ្ឋាភិបាលសាធារណរដ្ឋសហព័ន្ធ
ពាក់កណ្តាលប្រធានាធិបតីនិយម (១៩១៩–១៩៣០)
សាធារណរដ្ឋ
សហព័ន្ធក្រោមអំណាចផ្តាច់ការ (១៩៣០–១៩៣៣)
ប្រធានាធិបតី 
▪ ១៩១៩–១៩២៥
ហ្រ្វេឌឺរីក អ៊ីប៊ឺត
▪ ១៩២៥–១៩៣៣
ផាល វន ហ៊ីនឌិនប៊ឺក
អធិការបតី 
▪ ១៩១៩ (ដំបូង)
ហ្វីលីព ស្សាយដឺម៉ាន
▪ ១៩៣៣ (ចុងក្រោយ)
អាដុល ហ៊ីត្លែរ
នីតិបញ្ញត្តិសភាអាណាចក្រ
• ក្រុមប្រឹក្សារដ្ឋ
ក្រុមប្រឹក្សាសភា
សម័យកាលប្រវត្តិសាស្រ្តសម័យរវាងសង្គ្រាម
▪ បង្កើតឡើង
៩ វិច្ឆិកា ១៩១៨
១១ សីហា ១៩១៩
▪ រដ្ឋាភិបាលចាប់ប្រកាន់បទបញ្ញាត្តិ
២៩ មីនា ១៩៣០[៥]
▪ ហ៊ីត្លែរត្រូវបានតែងតាំងជាអធិការបតី
៣០ មករា ១៩៣៣
២៧ មករា ១៩៣៣
២៣ មីនា ១៩៣៣[១][២][៣]
ក្រឡាផ្ទៃ
១៩២៥[៦]៤៦៨៧៨៧ គ.ម (១៨១០០០ ម៉ាយ ក.)
ប្រជាជន
▪ ១៩២៥[៦]
៦២,៤១១,០០០
រូបិយវត្ថុ
Preceded by
Succeeded by
ចក្រភព អាល្លឺម៉ង់
អាល្លឺម៉ង់ណាស៊ី

សាធារណរដ្ឋវ៉ៃម៉ា (ភាសាអាល្លឺម៉ង់Weimarer Republik) គឺជាឈ្មោះរបបមិនច្បាស់លាស់មួយ (មិនជាផ្លូវការ) របស់ប្រទេសអាល្លឺម៉ង់ពីឆ្នាំ១៩១៨ រហូតដល់ឆ្នាំ១៩៣៣។ ឈ្មោះនៃរបបសាធារណរដ្ឋមួយនេះគឺកើតចេញមកពីទីក្រុងវ៉ៃម៉ា ដែលជាកន្លែងដែលទទួលកិច្ចប្រជុំរដ្ឋធម្មនុញ្ញដំបូងគេ។ ឈ្មោះដែលយកជាផ្លូវការគឺ Deutsches Reich (អង់គ្លេស: German Reich) ដែលមានតាំងពីឆ្នាំ១៨៧១ មកម្លេះ។ ទោះជាឈ្មោះនេះអាចប្រែមកថា "អាណាចក្រអាល្លឺម៉ង់"មែន ប៉ុន្តែពាក្យថា Reich ដែលយើងប្រើតំណាងឱ្យរបបនេះគឺមិនមានអត្តន័យអ្វីជាប់ទាក់ទងរាជានិយមនោះទេ។ ជាភាសាខ្មែរ យើងតែងហៅរដ្ឋមួយនេះថា ប្រទេសអាល្លឺម៉ងជាធម្មតា។ ប្រទេសអាល្លឺម៉ង់បានក្លាយជាសាធារណរដ្ឋយ៉ាងជាក់ស្តែងនៅថ្ងៃទី៩ ខែវិច្ឆកា ឆ្នាំ១៩១៨ បន្ទាប់ពីអធិរាជវិលហែលម៍ទី២ បានដាក់រាជ្យបោះបង់រាជបល្ល័ង្កអាល្លឺម៉ង់និងព្រុសចោល។

ឯកសារយោង[កែប្រែ]

  1. William L. Hosch (March 23, 2007) The Reichstag Fire and the Enabling Act of March 23, 1933 (in en-US) Britannica Blog Archived from the original on មីនា 11, 2019
  2. The law that 'enabled' Hitler's dictatorship (in en) DW.com (23 March 2013)
  3. Mason, K.J.. Republic to Reich: A History of Germany 1918–1945. McGraw-Hill. 
  4. Volume 6. Weimar Germany, 1918/19–1933 Population by Religious Denomination (1910–1939) Sozialgeschichtliches Arbeitsbuch, Volume III, Materialien zur Statistik des Deutschen Reiches 1914–1945, edited by Dietmar Petzina, Werner Abelshauser, and Anselm Faust. Munich: Verlag C.H. Beck, 1978, p. 31. Translation: Fred Reuss.
  5. Cite error: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named ThomasAdam
  6. Das Deutsche Reich im Überblick Wahlen in der Weimarer Republik Retrieved on 26 April 2007