អក្សរក្រមខ្មែរថៃ
អត្ថបទនេះមានបញ្ហាច្រើន សូមជួយកែលម្អ ឬពិភាក្សាអំពីបញ្ហាទាំងនេះនៅលើទំព័រពិភាក្សា. (ស្វែងយល់ពីរបៀប និងពេលណាដែលត្រូវលុបសារគំរូទាំងនេះចេញ)
មិនបានបញ្ជាក់បញ្ហាទេ សូមបញ្ជាក់បញ្ហា ឬយកទំព័រគំរូនេះចេញ |
អក្ខរក្រមខ្មែរថៃគឺអក្ខរក្រមខ្មែរដែលត្រូវបានប្រើដើម្បីសរសេរភាសាថៃដែលមានរូបសញ្ញាខុសៗគ្នាពីការប្រើអក្សរខ្មែរ បាលី និង ភាសាខ្មែរសំស្ត្រឹត អក្សរទាំងនេះអាចរកឃើញនៅក្នុងអត្ថបទនៃសៀវភៅឬគម្ពីរពុទ្ធសាសនា សៀវភៅអត្ថបទអាបធ្មប់រូបភាព ជញ្ជាំងប្រាសាទជាច្រើនដែលលេចឡើងនៅតំបន់កណ្តាល។ ហើយអាចត្រូវបានរកឃើញនៅភាគខាងត្បូងនិងភាគឦសាននៃប្រទេសថៃ។ អក្ខរក្រមខ្មែរ គឺជាប្រព័ន្ធសរសេរដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅក្នុងប្រទេសសៀមក្នុងសតវត្សទី១៦-១៧ សម្រាប់ជាមធ្យោបាយនៃការចម្លងភាសាខ្មែរដែលនិយាយនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ អក្ខរក្រមខ្មែរ ត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាការសរសេរអក្ខរក្រមខ្មែរ ដែលមានជាលក្ខណៈថៃ ឬ សរសេរអក្សរខ្មែរតែអានជាពាក្យថៃ ព្រោះមានមូលដ្ឋានលើអក្សរខ្មែរ ប៉ុន្តែត្រូវបានកែសម្រួលឱ្យសមស្របតាមសូរសព្ទសូរសំនៀងនៃភាសាថៃ។ ប្រព័ន្ធសរសេរជាទូទៅត្រូវបានសរសេរផ្ដេកពីឆ្វេងទៅស្តាំ ដូចជាអក្សរថៃ ប៉ុន្តែក៏អាចសរសេរបញ្ឈរពីកំពូលទៅបាតផងដែរ។ អក្ខរក្រមខ្មែរថៃ ត្រូវបានប្រើប្រាស់យ៉ាងទូលំទូលាយនៅក្នុងប្រទេសថៃក្នុងកំឡុងសម័យអយុធ្យា(១៣៥១-១៧៦៧) នៅពេលដែលភាសាខ្មែរត្រូវបានគេនិយាយជាទូទៅនៅក្នុងតំបន់។ សព្វថ្ងៃនេះ អក្ខរក្រមខ្មែរ នៅតែត្រូវបានសហគមន៍មួយចំនួនក្នុងប្រទេសថៃប្រើប្រាស់សម្រាប់អត្ថបទសាសនា និងអក្សរសិល្ប៍ប្រពៃណី ប៉ុន្តែវាត្រូវបានជំនួសដោយអក្សរថៃភាគច្រើនសម្រាប់ការប្រើប្រាស់ប្រចាំថ្ងៃ។
ប្រវត្តិសាស្ត្រ
[កែប្រែ]ប្រវត្តិនៃការប្រើប្រាស់អក្សរខ្មែរ
[កែប្រែ]អក្ខរក្រមខ្មែរថៃ មានឫសគល់នៃអក្សរខ្មែរ ដែលប្រើសម្រាប់សរសេរភាសាខ្មែរនៅកម្ពុជា។ ក្នុងសម័យអយុធ្យា (១៣៥១-១៧៦៧) ភាសាខ្មែរត្រូវបាននិយាយយ៉ាងទូលំទូលាយនៅក្នុងប្រទេសថៃឥឡូវនេះ ហើយអក្សរខ្មែរត្រូវបានប្រើប្រាស់ជាទូទៅសម្រាប់សរសេរទាំងខ្មែរ និងថៃ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ អក្សរខ្មែរមិនស័ក្តិសមនឹងភាសាថៃទេ។ ថៃមានសំឡេងព្យញ្ជនៈខុសពីខ្មែរ ហើយសំឡេងស្រៈខ្លះក៏ខុសគ្នាដែរ។ ជាលទ្ធផល ស្មៀនថៃចាប់ផ្ដើមកែសម្រួលអក្សរខ្មែរឲ្យកាន់តែល្អតាមតម្រូវការភាសាថៃ។ ឧទាហរណ៍ដែលគេស្គាល់ដំបូងបំផុតនៃអក្ខរក្រមខ្មែរថៃ គឺជាសិលាចារឹកពីឆ្នាំ១៦៣៣ ដែលត្រូវបានចាត់ចែងដោយព្រះបាទប្រាសាទថងនៃនគរអយុធ្យា។ សិលាចារឹកនេះត្រូវបានសរសេរជាអក្សរខ្មែរនិងអក្សរថៃរួមគ្នាដោយភាសាថៃសរសេរដោយប្រើអក្សរខ្មែរដែលបានកែប្រែ។ យូរៗទៅ អក្ខរក្រមខ្មែរថៃបានបន្តវិវឌ្ឍន៍ដោយបញ្ចូលព្យញ្ជនៈ និងស្រៈថ្មីតាមតម្រូវការ ដើម្បីតំណាងឱ្យសំឡេងនៃភាសាថៃ។ ក្នុងរាជ្យព្រះបាទមង្កុត(រាមាទី៤) (១៨៥១-១៨៦៨) នៃរាជវង្សចក្រី ភាសាថៃត្រូវបានស្តង់ដារ ហើយអក្សរថ្មីដែលគេស្គាល់ថាជាអក្សរថៃត្រូវបានណែនាំ។ អក្ខរក្រមថៃត្រូវបានផ្អែកលើអក្ខរក្រមខ្មែរ ប៉ុន្តែវាសម្រួលប្រព័ន្ធសរសេរដោយលុបបំបាត់និមិត្តសញ្ញាព្យញ្ជនៈដែលលែងប្រើហើយណែនាំនិមិត្តសញ្ញាស្រៈថ្មីដើម្បីតំណាងឱ្យសំឡេងតែមួយគត់នៃភាសាថៃ។ អក្ខរក្រមថៃបានជំនួសអក្ខរក្រមខ្មែរជាបណ្តើរៗសម្រាប់ការប្រើប្រាស់ប្រចាំថ្ងៃ ទោះបីជាអក្ខរក្រមខ្មែរនៅតែប្រើសម្រាប់អត្ថបទសាសនា និងអក្សរសិល្ប៍ប្រពៃណីនៅក្នុងសហគមន៍មួយចំនួនក្នុងប្រទេសថៃសព្វថ្ងៃនេះក៏ដោយ។
ប្រយោគ
[កែប្រែ]មានពយនួន 35 សរុបដែលនីមួយៗមានតួពេញនិយមនិងព្យញ្ជនៈពីរឬពយ។ ត្រូវបានចែកជាកថាខណ្ឌយោងតាមប្រព័ន្ធ សំស្ក្រឹត
Velar | ka ก |
kha ข |
ga ค |
gha ฆ |
ṅa ง |
---|---|---|---|---|---|
Alveolo-palatal | ca จ |
cha ฉ |
ja ช |
jha ฌ |
ña ญ |
Alveolar | ṭa ฎ |
ṭha ฐ |
ḍa ฑ |
ḍha ฒ |
ṇa ณ |
ta ด |
tha ถ |
da ท |
dha ธ |
na น | |
Labial | pa บ |
pha ผ |
ba พ |
bha ภ |
ma ม |
Fricative, liquid and guttural | ya ย |
ra ร |
la ล |
va ว |
śa ศ |
ṣa ษ |
sa ส |
ha ห |
ḷa ฬ |
a อ |
ព្យញ្ជនៈខ្មែរអក្ខរក្រមខ្មែរមានតួអក្សរថៃតិចជាង 9 ដោយមានពយ 9 ដែលបាត់គឺកុកហ្សដាបនិងហាដែលត្រូវបានសរសេរដូចខាងក្រោម:
- ប្រើ , , , ជំនួសវិញដូចជា ថៃ ឬ ' 'តំរងនោម' '= អាច, ' 'Thaak no' 'ឬ ' 'ទេមិន = ផ្កា
- ជំនួសជំនួស P ជំនួសដូចជា ខ្មោច អាចសំដៅលើខ្មោចឬអាភូតអាស្រ័យលើបរិបទ។
- ប្រើ , , , , , ដូចជា Chuea Rong = ស្មោះត្រង់ ឡៃវ៉ៃ '= បន្ទាប់មក
- តួអង្គនិងរូបភាពពេញនិយម (YouTube) ' បញ្ចូលកន្ទុយបន្ថែមទៀតដើម្បីបង្កើត។ (អៀង) សូមប្រើរូបភាពរាងកាយ ) នៃអក្ខរក្រមខ្មែរដើម្បីបំពេញកន្ទុយក៏ដូចជារូបភាព ប៉ុន្តែក្នុងករណីជាច្រើនតួអង្គ ប្រយុទ្ធ នៃអក្ខរក្រមខ្មែរទាំងកន្ទុយនិងកន្ទុយមិនត្រូវបានលាយជាមួយគ្នាទេ "។ ជួនកាលជំនួសឱ្យការវាយតប់សម្លេងជួនកាលជាជាងសំលេងដូចជា เบน ឬ เปน = A, ភ្លើងឆេះ = ភ្លើងឆេះ
- រូបភាពនៃអក្សរ , , និងកន្ទុយដូចជា Fai '= = នាយកដ្ឋាន
- មិនមាន ฮฮ ដោយโดยโดยอย่างไร่
ពយទាំងអស់ត្រូវបានប្រើជាពយដំបូង។ ក្នុងករណីដែលនាំមុខគេនិងអក្សរតូចៗ ទីមួយប្រើរាងកាយពេញ បន្ទាប់ប្រើរាង
ពិនិត្យអក្ខរាវិរុទ្ធមាន / R
[កែប្រែ]សរសេរដោយមានប្រជាប្រិយភាពជាមួយរូបរាងនៃរូបកាយក្រោមព្យាករដំបូងឬស្រៈ លើកលែងតែព្យញ្ជនៈមានស្រៈឬស្រៈអាប់នៅលើបាតបន្ទាប់មករាងកាយទាំងមូលត្រូវបានប្រើ។
ក្រុម
[កែប្រែ]បែងចែកទៅជាអាងអណ្តែតទឹកដែលមានលិច។ រូបរាងអាងទឹកអណ្តែតត្រូវបានប្រើដើម្បីសរសេរពាក្យដែលមាន 8 សម្លេងរួមទាំង
a อะ |
ā อา |
i อิ |
ī อี |
u อุ |
ū อู |
e เอ |
o โอ |
រូបភាពនៃការលិចឬបរិវេណដែលស្រដៀងនឹងអក្ខរក្រមថៃបច្ចុប្បន្ន ភាពខុសគ្នានេះគឺដូចខាងក្រោម។
- អាងដែលគេពេញនិយមដែលសរសេរជាមួយតួនៃ Y ដូចជា ។ អ៊ី) + រាងកាយតម្រង់ទិស Y ដូចជា Sia = ខូច
- អាងទឹក - ទាំងនៅក្នុងទំរង់នៃរូបភាព A + E + ដូចជា Poe = សម្រាប់និង A + I (ឬ) នៃ A ដូចជា knot = knot
- អាងទឹក - ប្រើអាង A និង នៅពេលដែលមិនមានការប្រកបដូចជា នាង '= = នាងនិងប្រើអាង A + E + នៅពេលមានការប្រកបដូចជា Tiom = បំពេញឬកាត់ប្រធានបទ ។
- Aw - ប្រើ សំយោគសញ្ញា ជាមួយតួនៃ W នៅពេលដែលគ្មានអក្ខរាវិរុទ្ធ។ ឬប្រើតែ នៅពេលមានការប្រកបដូចជា T ฺฺฺฺ = also