គណិតវិទ្យា

ដោយវិគីភីឌា
សាស្រ្ដាចារ្យគណិតក្រិច

គណិតវិទ្យា គឺជាការសិក្សាអំពី បរិមាណ លេខ​ រចនាសម្ពន័្ធ រូបរាង ហើយនិងការផ្លាស់ប្ដូរ ។ គណិតសាស្រ្ដ អាចជាការស្វែងរកនូវគំរូ ប្រមាណវិធីបង្កើត រូបមន្ដថ្មីៗ ហើយត្រូវបង្កើត អោយពិតប្រាកដ ដោយភាពតឹងរ៉ឹង ​នាំមកនូវភាពសុចរិត និង មាន អត្ថន័យគ្រប់គ្រាន់ ផងដែរ ។

យើងអាចនិយាយបាន ផងដែរថា៖ គណិតសាស្រ្ដ គឺជាមុខរបរ​របស់ មនុស្សគ្រប់គ្នា ដែលយើងត្រូវតែរៀន ហើយមនុស្ស​ជាច្រើន បានរកឃើញ នូវវត្ថុផ្សេង ៗ

ដើម្បីជួយសំរួលដល់ ការងារប្រចាំថ្ងៃ បានយ៉ាងប្រសើរបំផុត ទៀតផង ។ ផ្នែកដែលសំខាន់បំផុត របស់គណិតវិទ្យានោះគឺ

  • សំរាប់ដោះស្រាយ បញ្ហាជាច្រើន ដែលកើតមាន​ទើ្បង ក្នុងពិភព​លោ​កយើង​នេះ​ បានយ៉ាងប្រពៃ ដូចជា ការគណនា បូក ដក គុណ​ ចែក ទាំងអស់នេះ សុទ្ធតែត្រូវការ គណិតវិទ្យា ទាំងអស់​ ។
  • ដូច្នេះហើយ បានជាមនុស្សជាច្រើន​ តែងចូលចិត្ដសិក្សា និង ប្រើគណិតវិទ្យា ។​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​
  • សព្វថ្ងៃនេះ ការងារមួយចំនួនដូចជា ជំនួញ វិទ្យាសាស្រ្ដ វិស្វករ និងសំនង់ ។

រូបភាពនេះ គឹជាការបង្ហាញអំពី គណិតវិទ្យា ដែល មាន ដើមកំនើត ជាយូរណាស់មកហើយ នៅប្រទេសក្រិច ។


អំពីរផ្នែកផ្សេងៗ[កែប្រែ]

គណិតវិទ្យាសិក្សាអំពីរៈ

  • លេខ(ឧទាហរណ៏ 2+2=4)
  • លេខ(ឧទាហរណ៍ 3+4=5)
  • រចនាសម្ព័ន្ធ : ដូចជាមូលហេតុនៃវត្ថុដែលបានរៀបចំ
  • ការផ្លាស់ប្ដូរ : មូលហេតុនៃភាពខុសគ្នា
    តួលេខរបស់បុព្វបុរសសម័យដើម
    តក្កវិទ្យានៅក្នុងគណិតវិទ្យា

គណិតវិទ្យាប្រើតក្កវិជ្ជា​(វិជ្ជាត្រិះរិះពិចារណារកហេតុផល) ដើម្បីសិក្សាពីរវត្ថុទាំងនោះ និង ដើម្បីបង្កើតជាគោលការណ៏ទូទៅ ដែលនោះជាផ្នែកមានសារះសំខាន់របស់គណិតវិទ្យា។
ដោយសារតែការស្វែងរកនូវរូបមន្ដទាំងឡាយ គណិតវិទ្យាបា​នដោះ​ស្រាយបញ្ហាធំៗជាច្រើនបានយ៉ាងល្អនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។
តឹងតាងអោយហេតុផលមួយ ដែលជាច្បាប់ដ៏ត្រឹមត្រូវក្នុងគណិតវិទ្យា គឺប្រើបានពិតប្រាកដ ហើយមនុស្សគ្រប់គ្នាព្រមទទួលស្គាល់ដោយឥតប្រកែកបាន ដែលនោះគេអាចហៅថាជាស្វ័យស័ត្សរឺសេចក្ដីសុចរិត។
រូបមន្ដដែលមានតឹកតាងជូនកាលត្រូវបានហៅថា ទ្រឹស្ដីបទ។អ្នកជំនាញក្នុងគណិតវិទ្យា ធ្វើការរៀបចំនិងស្រាវជ្រាវ ដើម្បីបង្កើតនូវទ្រឹស្ដីបទថ្មីៗ ។
ជូនកាលអ្នកជំនាញស្វែងរកនូវគំនិតដែលពួកគេគិតគឺជាទ្រឹស្ដី ប៉ុន្ដែ ពួកគេមិនអាចស្វែងរកនូវតឹកតាងសំរាប់វាបាន។ គំនិតនោះត្រូវបានគេហៅថាជាប្រមាណរឺការស្មាន រហូត់ដល់ពួកគេរកតឹកតាងទាំងនោះឃើញ។

ជូនកាលគណិតវិទូស្វែងរក និង​ សិក្សាអំពីររូបមន្ដ រឺក៏គំនិត ដែលមិនទាន់បានរកឃើញនៅឡើយនៅក្នុងពិភពលោកនេះ។ គំនិត រឺ គោលការណ៏ផ្សេងៗ របស់គណិតវិទូ គឺចាត់ទុកគំនិតដ៏ប្រសើរ ពីព្រោះពួកគេបានពិចារណា​និងធ្វើអោយមានភាពងាយស្រួល និង ល្អប្រសើរត្រឹមត្រូវ។ គំនិត និង រូបមន្ដទាំងនេះគឺរកឃើញក្នុងភាពពិតនៃពិភពលោក បន្ទាប់មកទើបបានសិក្សានៅក្នុងគណិតសាស្រ្ដ។ ហេតុផលទាំងនេះបានកើតឡើងជាយូរណាស់មកហើយ ។
សរុបសេចក្ដីមកការសិក្សា អំពីរគោលការណ៏ និង គំនិតផ្សេងៗនៅក្នុងគណិតសាស្រ្ដ អាចជួយយើងអោយយល់ដឹង និង ស្គាល់ពិភពលោកកាន់តែប្រសើរបំផុត។

ចំនួន ឬ លេខ[កែប្រែ]

លេខធម្មតា(Natural Number) ចំនួនគត់(Integers) លេខសនិទាន(Rational Number)
ចំនួនពិត(Real Numbers) ​ ចំនួនមិស្សភាគ(Complex Numbers) លេខគណិត(Arithmetic)
ចំនួនថេរ(Mathematical constant) បូរណសំខ្យា(Ordinal Number) ចំនួនទិសាភាគ(Cardinal Number)

គ្រឿងជំនួយក្នុងការកត់ត្រាលេខដែលប្រើដោយInca

រចនាសម្ព័ន្ធ[កែប្រែ]

ផ្នែកខ្លះនៃគណិតវិទ្យាសិក្សា អំពីររចនាសម្ព័ន្ធ ដែលជាផ្នែកយ៉ាងសំខាន់ និង មានប្រយោជន៏ច្រើនៈ

ទ្រឹស្ដីចំនួនNumber Theory
Group Theory
(ពីជគណិតអរូបី)Abstract algebra
Order Theory

លំហ[កែប្រែ]

ការសិក្សាអំពីរធរណីមាត្រក្នុងលំហ ចាប់ផ្ដើមឡើងជាមួយនិងធរណីមាត្រ ក្នុងភាពស្រដៀងគ្នា​ ហើយជាមួយនិងការប្ដូរគំនិតគ្នារវាងរេខាគណិតករ។ត្រីកោណមាត្រសាស្រ្ដ គឺជាសាខារបស់គណិតវិទ្យា ដែលទាក់ទងគ្នា រវាងផ្នែកផ្សេងៗ និង ជ្រុងនៃត្រីកោណ និង ជាមួយមុខងារជាច្រើនរបស់ត្រីកោណមាត្រ។​វាបានផ្សំគ្នារវាង ធរណីមាត្រក្នុងលំហ និង ពីជគណិត ហើយវាបង្កើតបានជាទ្រឹស្ដីពីតាករមួយយ៉ាងល្អ។ បើយើងធ្វើឪភាសកម្មរឺនិយាយសរុបទៅ ការសិក្សាធរណីមាត្រក្នុងលំហំបែបទំនើបនេះ វាជាគំនិតមួយដែលរួមបញ្ចូល ក៏ដូចជាជួយធ្វើអោយកើនឡើងនូវខ្នាតរបស់រេខាគណិតករ ដែលអាចនិយាយបានថាវាដើរតួរជាផ្លូវកណ្ដាលនៃការទំនាក់ទំនងទូទៅ។​ ទាំងពីជគណិត ធរណីមាត្រមានតួនាទីយ៉ាងសំខាន់នៅក្នុងការធ្វើវិភាគីរបស់រេខាគណិតករ​​,​ធ្វើអោយឃើញនូវភាពផ្សេងៗគ្នានៃរេខាគណិតករ និង រេខាគណិតករ នៃពីជគណិត។ក្នុងក្របខ័ណ្ឌដែលធ្វើអោយមានភាពផ្សេងគ្នានៃរេខាគណិតករ គឺជាមោនភាពនៃការ​រកឃើញ និងគណិតសាស្រ្ដជាន់ខ្ពស់(calculus) ដែលបានពិសោធន៏ជាច្រើនដង នៅក្នុងភាពដាច់ដោយលែកនៃវ៉ិចទ័រ និងភាពមានលំនឹងរបស់គណិតសាស្រ្ដជាន់ខ្ពស់។ ក្របខ័ណ្ឌរេខាគណិតក៏នៃពីជគណិត ជាការពិពណ៍នាអំពីរភាពមិនស៊ីគ្នានៃរេខាគណិតករ ដូចជាដំណោះស្រាយ នៃសមីការពហុធា គំនិតរៀចំនៃបរិមាណ និងធរណីមាត្រក្នុងលំហ ហើយនិងការសិក្សាជាក្រុមផងដែរ ដែលការរៀបចំជារចនាសម្ព័ន្ធ និងធរណីមាត្រក្នុងលំហ។​ក្រុមមួយ ដែលស៊ាំទៅនិងការសិក្សាអំពីរធរណីមាត្រក្នុងលំហ ,រចនាសម្ព័ន្ធ និងការបំលាស់ប្ដូរ។

ឯកសារយោង[កែប្រែ]

តំណភ្ជាប់ខាងក្រៅ[កែប្រែ]

ស្វែងរកបន្ថែមអំពី គណិតវិទ្យា នៅលើគំរោងផ្សេងៗទៀតរបស់វិគីខាងក្រោម៖
Wiktionary-logo-en.png វិគីនានុក្រម៖ និយមន័យ
Wikibooks-logo.svg វិគីសៀវភៅ៖ សៀវភៅឬសេចក្តីពន្យល់ផ្សេងៗ
Wikiquote-logo.svg វិគីពាក្យពេជន៍៖ ប្រជុំ​ពាក្យពេជន៍​របស់មនុស្ស​ល្បីៗ
Wikisource-logo.svg វិគីបណ្ណាល័យ៖ ប្រភពអត្ថបទផ្សេងៗ
Commons-logo.svg វិគីមេឌា Commons៖ ពហុមេឌា
Wikinews-logo.svg វិគីពត៌មាន៖ ពត៌មាន
Wikiversity-logo-en.svg វិគីសកលវិទ្យាល័យ៖ ប្រភពសិក្សារៀនសូត្រ

ទំព័រគំរូ:WVS

ទំព័រគំរូ:Mathematics-footer

បានពី "https://km.wikipedia.org/w/index.php?title=គណិតវិទ្យា&oldid=192425"