ព្រហ្មញ្ញសាសនានៅកម្ពុជា
ព្រហ្មញ្ញសាសនា ជា សាសនាជនជាតិភាគតិចនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលមានបុគ្គលប្រមាណពី ១០០០ ទៅ ១៥០០០ នាក់។ សូម្បីតែជនជាតិភាគតិចតូចមួយនៅក្នុងប្រជាជាតិ ដែលកាន់ព្រះពុទ្ធសាសនា ក៏ដោយ ក៏វាមានឥទ្ធិពលយ៉ាងខ្លាំងទៅលើវប្បធម៌ និងប្រវត្តិសាស្រ្តនៃប្រទេសកម្ពុជាជាមួយនឹងសាសនាដ៏លេចធ្លោនៅក្រោម អាណាចក្រខ្មែរ ។ សព្វថ្ងៃនេះ ហិណ្ឌូកម្ពុជាភាគច្រើនជា ជនជាតិឥណ្ឌានៅកម្ពុជា ។ ប្រទេសកម្ពុជាតែងតែជាប្រជាជាតិពុទ្ធសាសនិកតាំងពីកំណើតមក ប៉ុន្តែមុនពេលទទួលបានឯករាជ្យពីឥណ្ឌូចិនបារាំង វាមានជនជាតិភាគតិចហិណ្ឌូយ៉ាងសំខាន់ ហើយជាច្រើនរយឆ្នាំមុន វាជាសាសនាដែលមានឥទ្ធិពលបំផុតនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ក៏ដូចជាអាស៊ីអាគ្នេយ៍ផងដែរ។
ប្រវត្តិសាស្ត្រ
[កែប្រែ]ព្រហ្មញ្ញសាសនាត្រូវបានគេនិយាយថាមានវត្តមាននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាចាប់ពី ប្រហែលឆ្នាំ៥០០ តាមរយៈផ្លូវពាណិជ្ជកម្មនិងបណ្តាញដោយពាណិជ្ជករមកពីប្រទេសឥណ្ឌានិងការពង្រីកនៃ មហាប្រទេសឥណ្ឌា ។ [១] វប្បធម៌ហិណ្ឌូត្រូវបានគេនិយាយថាបានជះឥទ្ធិពលដល់ប្រទេសកម្ពុជា ហើយជាផ្នែកមួយដ៏សំខាន់នៃនយោបាយ នគរភ្នំ ជាមួយ ឥណ្ឌូស្វ៊ែរ ហើយវាត្រូវបានកំណត់លក្ខណៈដូចជា៖ "ចំនួនប្រជាជនខ្ពស់ និងកណ្តាលទីក្រុង ការផលិតស្បៀងលើស ... ការធ្វើមាត្រដ្ឋានសង្គម និងនយោបាយ ដោយមនោគមវិជ្ជាសាសនាឥណ្ឌា”។ [២] វាក៏មានវត្តមានរបស់ Purohita សម្រាប់ទំនៀមទម្លាប់សាសនានិងទំនៀមទំលាប់ដោយនិយាយអំពីទឹកដីថា 'កម្ពុជទេស' ។ [៣] សាសនាហិណ្ឌូជាច្រើនត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយមានការគាំទ្រសាសនាហិណ្ឌូនៅក្នុង ព្រះរាជាណាចក្រចេនឡា ។
បន្ទាប់ពីការបង្កើត អាណាចក្រខ្មែរ ស្ថាបនិក ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី២ ក្នុងសតវត្សទី៩ បានដាក់ងារព្រះអង្គថា " ទេវរាជ " ហើយបានប្រកាសថាព្រះអង្គទ្រង់ជា "ចក្រវត៌ិន" តាមពិធីសាសនាហិណ្ឌូ ព្រហ្មញ្ញសាសនាស្ថិតនៅកំពូលជាមួយនឹងការសាងសង់ ប្រាសាទហិណ្ឌូ ជាច្រើននៅក្នុង ស្ថាបត្យកម្មខ្មែរ និង សំស្ក្រឹត ត្រូវបានប្រើជាភាសាពិសិដ្ឋ។ [៤] ព្រហ្មញ្ញសាសនាស្ថិតនៅកំពូលក្រោមអាណាចក្រខ្មែរ និងជា សាសនាផ្លូវការ របស់រដ្ឋ រហូតដល់សតវត្សទី១៤ បន្ទាប់ពីការបំប្លែងរាជវង្សទៅជា ពុទ្ធសាសនាថេរវាទ ហើយបណ្តាលឱ្យមានការថយចុះបន្តិចម្តងៗនៃចំនួនប្រជាជនហិណ្ឌូនៅក្នុងប្រទេស ជំនួសដោយព្រះពុទ្ធសាសនាពី សាសនាសិវ ។ [៥]
ប្រាសាទអង្គរវត្ត ដែលជាប្រាសាទដ៏ធំបំផុតមួយក្នុងពិភពលោក ត្រូវបានសាងសង់ឡើងក្នុងសតវត្សទី ១២ ដោយ ព្រះបាទសូរ្យវរ្ម័នទី ២ ហើយវាត្រូវបានឧទ្ទិសដល់ ព្រះវិស្ណុ ដែលជាអាទិទេពសំខាន់មួយនៃសាសនាហិណ្ឌូ។
- ↑ "Cambodian History | Cambodia Tribunal Monitor". cambodiatribunal.org. Retrieved 2022-08-06.
- ↑ Stark, Miriam (2003). "Chapter III: Angkor Borei and the Archaeology of Cambodia's Mekong Delta" (PDF). Orchid Press. Archived from the original (PDF) on 2015-09-23. Retrieved 2022-08-06.
- ↑ Puri, Baij Nath (1958). "BRAHMANISM IN ANCIENT KAMBUJADEŚA". Proceedings of the Indian History Congress 21: 95–101. ISSN 2249-1937.
- ↑ Chandler, David (2008). A History of Cambodia. Boulder, Colorado: Westview Press. pp. 39.
- ↑ Dagens, Bruno (1995) (ជាen). Angkor: Heart of an Asian Empire. Thames & Hudson. ល.ស.ប.អ. 978-0-500-30054-1. https://books.google.com/books?id=UKH4RwAACAAJ.