គរុធម៌ (ធម៌ធ្ងន់ ឬ ភារៈធ្ងន់) ទាំង ៨ ប្រការ គឺជាលក្ខខណ្ឌ ដែលព្រះពុទ្ធ និង ក្រុមសាវ័ករបស់ព្រះអង្គបានដាក់ចំពោះស្ត្រីជំនាន់ព្រះអង្គ ដែលចង់ចេញបួសក្នុងសំណាក់ព្រះធម្មវិន័យរបស់ព្រះអង្គ។ លក្ខខណ្ឌទាំងនោះគឺជា វិធី "ធ្វើនង្គ័លកុំឲ្យទាល់ជើងគោ" ដើម្បីដេញជើងស្ត្រី ដែលចេះតែទទូចអង្វរចង់បួស ដូចបុរសដែរ។ *បច្ចុប្បន្ន ដោយសារមានចលនាទាមទារសិទ្ធិស្មើគ្នារវាងបុរស និង ស្ត្រី (យេនឌ័រ) លក្ខខណ្ឌទាំងនេះក្លាយទៅជាផ្ទាំងស៊ីបសម្រាប់ការរិះគន់ ពីសំណាក់មហាជន ជាពិសេសស្ត្រី ដែលបានរៀនសូត្រចេះដឹងជ្រៅជ្រះ ។ អ្នកខ្លះគិតថា វាមិនមែនជាពាក្យរបស់ព្រះពុទ្ធទេ ព្រោះវាបានបង្ហាញឲ្យឃើញនូវសារជាតិរើសអើងស្ត្រី របស់មនុស្សវណ្ណៈព្រាហ្មណ៍នៅក្នុងចំណុចទាំង ៨ នោះ ។

អ្នកស្រាវជ្រាវមួយចំនួនបានអះអាងថា គរុធម៌ ៨ ប្រការនេះ ជាលក្ខខណ្ឌដែលពួកអដ្ឋកថាចារ្យ (អ្នករៀបរៀង និង អធិប្បាយ គម្ពីរព្រះត្រៃបិដក) សម័យក្រោយ ដែលភាគច្រើនជាមនុស្សមកពីវណ្ណៈព្រាហ្មណ៍ ដែលប្រកាន់ទំនៀមទម្លាប់តឹងរឹង មិនឲ្យតម្លៃស្ត្រី បានសរសេរបញ្ចូលបន្ថែមនូវគរុធម៌ ៨ ប្រការនេះ ដើម្បីកុំឲ្យស្ត្រីមានសិទ្ធិស្មើបុរស ឬ កុំឲ្យភិក្ខុនីមានសិទ្ធិស្មើភិក្ខុ ។ រហូតមកដល់សព្វថ្ងៃ ការចោទឆ្លើយ ដេញដោលរកខុសត្រូវ និង ប្រភពនៃការបង្កើតគរុធម៌ ៨ ប្រការ នៅបន្តមិនទាន់ចប់ ។ ភិក្ខុសង្ឃ ដែលប្រកាន់មាំថាគ្រប់ពាក្យនៅក្នុងគម្ពីរព្រះត្រៃបិដក ជារបស់ព្រះពុទ្ធ នៅតែបន្តការពារគរុធម៌ ៨ ប្រការ ថាជាលក្ខខណ្ឌមិនអាចកែប្រែបាន ។ ចំណែកក្រុមភិក្ខុ និងភិក្ខុនី ដែលការពារសិទ្ធិរបស់ស្ត្រី នៅតែបន្តប្រកែកបដិសេធថា មិនមែនគ្រប់ពាក្យទាំងអស់ក្នុងគម្ពីរព្រះត្រៃបិដកជារបស់ព្រះពុទ្ធទេ ប៉ុន្តែមនុស្សជំនាន់ក្រោយរាប់ពាន់នាក់បានសរសេរ ដោយច្របាច់បញ្ចូលនូវរឿងរ៉ាវដែលពួកគេបានឮតៗគ្នាថា ព្រះពុទ្ធបានបង្រៀន យ៉ាងនេះ ឬ យ៉ាងនោះ ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ គ្មាននរណាម្នាក់អាចអះអាង ១០០ ភាគរយថា ពាក្យនេះ ឬ ពាក្យនោះជារបស់ព្រះពុទ្ធទេ ព្រោះគម្ពីរទាំងអស់នៅក្នុងព្រះត្រៃបិដក ត្រូវបានកត់ត្រាទុកក្នុងសៀវភៅ ក្រោយពេលដែលព្រះពុទ្ធបានបរិនិព្វាន ជាង ៤០០ ឆ្នាំទៅហើយ ។ ជាអភ័ព្វទៀតនោះ ច្បាប់ដើមទាំងនោះត្រូវបានបំផ្លាញ ឬ បាត់បង់អស់ ពេលអ្នកបួសទាំងឡាយព្យាយាមរត់គេចពីការកាប់សម្លាប់របស់ពួកអ្នកកាន់សាសនាព្រាហ្មណ៍ និង សាសនាឥស្លាមសម័យក្រោយ ។ រីឯព្រះត្រៃបិដក ដែលយើងឃើញក្នុងទម្រង់សព្វថ្ងៃនេះ គឺត្រូវបានរៀបចំឡើងនៅប្រទេស ស្រីលង្កា ក្នុងសតវត្សរ៍ ទី ១ មុនគ្រិស្តសករាជ (ឆ្នាំ ទី ២៩) គឺនៅក្នុងសម័យប្រជុំ (សង្គាយនា) លើកទី ៤ ។ មកដល់បច្ចុប្បន្ន ព្រះត្រៃបិដករបស់និកាយថេរវាទ បានទទួលការពិនិត្យ និង កែប្រែចំនួន ៦ លើករួចហើយ ។ បើប្រៀបធៀបជាមួយនឹងគម្ពីរទាំងឡាយរបស់និកាយមហាយាន គឺវាមានការខុសប្លែកគ្នាស្ទើរតែគ្មានចំណុចរួម ។ វិធីសាស្ត្រសម្រាប់ចងចាំ និងបញ្ជូនចំណេះដឹង របស់មនុស្សជំនាន់ព្រះពុទ្ធ និង សម័យក្រោយៗ គឺការរៀបចំជាកំណាព្យដើម្បីងាយចងចាំ និង ចែកគ្នាសូត្របន្តរាប់រយឆ្នាំ ។ វិទ្យាសាស្ត្របានបង្ហាញឲ្យឃើញថា ខួរក្បាលមនុស្សជាម៉ាស៊ីនដ៏អន់សម្រាប់កត់ត្រាចំណេះវិជ្ជាទុកបន្តទៅជំនាន់ក្រោយ ព្រោះវាងាយនឹងរលុបបាត់ ឬ មានភាពលំអៀងច្រើន ខុសឆ្ងាយពីភាពដើម ។ ដូច្នេះទើបគេប្រើការកត់ត្រាទុកលើថ្ម, លើសម្បកឈើ, លើដីឥដ្ឋដុត, លើក្រដាស ឬ ក្នុងម៉ាស៊ីនកុំព្យូទ័រវិញ ។ មនុស្សខ្លះបានការពារវិធីទន្ទេញចាំមាត់ថាជាវិធីដ៏សុក្រឹតសម្រាប់រក្សាទុក និងបញ្ជូនព័ត៌មាន ។ ការពិតបានបង្ហាញឲ្យឃើញហើយថាមនុស្សសម័យទំនើបជ្រើសរើសប្រើម៉ាស៊ីនកុំព្យូទ័រសម្រាប់កត់ត្រាចំណេះដឹង និងបច្ចេកវិទ្យាសព្វយ៉ាង ព្រោះវាអាចរក្សាទុកព័ត៌មានបានចំនួនច្រើនជាងសមត្ថភាពចងចាំនៃខួរក្បាលមនុស្ស, វាងាយស្រួលក្នុងការត្រួតពិនិត្យនិងផ្ទៀងផ្ទាត់, វាងាយស្រួលផ្សព្វផ្សាយ និង ងាយបញ្ជូនព័ត៌មានទាំងនោះទៅមនុស្សជំនាន់ក្រោយ ។

ប្រសិនបើពិចារណាតាមជ្រុងជ្រោយមនុស្សធម៌, យុត្តិធម៌ និងសមធម៌ មនុស្សទាំងអស់គួរតែព្រមព្រៀងគ្នា បោះចោលនូវទស្សនៈ ឬ គំនិតអន់ថយមួយចំនួន ដែលមនុស្សជំនាន់ដើមបានបង្រៀន ឬ សរសេរទុកក្នុងគម្ពីរសាសនាទាំងឡាយ ហើយស្រង់យកតែចំណុចល្អៗ ដែលផ្តល់ប្រយោជន៍ដល់មនុស្សគ្រប់គ្នា មកអនុវត្ត ទើបជាការប្រសើរ ។ ប៉ុន្តែ ក្នុងការអនុវត្តន៍ជាក់ស្តែង មនុស្សមួយក្រុមព្យាយាមប្រើគ្រប់មធ្យោបាយដើម្បីបោកបញ្ឆោត និង កេងយកប្រយោជន៍ពីមនុស្សមួយក្រុមទៀត ។ ប្រសិនបើពួកគេពិតជាអនុវត្តតាមការបង្រៀនពិតប្រាកដរបស់ព្រះពុទ្ធមែន ពួកគេមិនខ្លាចនឹងបោះចោលគំនិតអន់ថយ ដែលបម្រើតែក្រុមមនុស្សមួយក្តាប់តូចនោះឡើយ ។ ដោយសារតែច្បាប់សាសនាមិនអាចចាប់បង្ខំមនុស្សគ្រប់គ្នាឲ្យធ្វើអំពើយុត្តិធម៌ និង គោរពសិទ្ធិស្មើគ្នារបស់ពលរដ្ឋគ្រប់រូប ទើបរដ្ឋាភិបាលបាន និង កំពុងតាក់តែងច្បាប់ច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ និង មន្ទីរពន្ធនាគារច្រើនកន្លែង ដើម្បីចាប់បង្ខំមនុស្សឲ្យគោរពសិទ្ធិរបស់មនុស្សដទៃ ពោលគឺសិទ្ធិរបស់មនុស្សគ្រប់វ័យ, គ្រប់ភេទ និង គ្រប់ជំនឿសាសនា រាប់ទាំងមនុស្សដែលជ្រើសរើសមិនជឿតាមសាសនាណាមួយផងដែរ ។ សូម្បីប្រទេសមានច្បាប់រដ្ឋហើយក៏ដោយ ក៏មនុស្សមួយក្តាប់តូច ដែលធ្លាប់តែបានប្រយោជន៍ពីច្បាប់សាសនារបស់ពួកគេ នៅតែបន្តលបលួចប្រើច្បាប់សាសនា ដែលមានលក្ខណៈរឹងត្អឹង ខ្វះការបត់បែនតាមសម័យកាល នោះទៀត ។ នៅប្រទេសជឿនលឿនមួយចំនួន ពុទ្ធសាសនិកបានធ្វើវិសោធនកម្ម (កែប្រែ) ច្បាប់គរុធម៌នេះដើម្បីទាក់ទាញស្ត្រីឲ្យចូលបួស ព្រមទាំងបង្ហាញពិភពលោកឲ្យឃើញថា ពួកគេមានគំនិតទាន់សម័យផងដែរ ។ សូមពិចារណាគរុធម៌ទាំង ៨ ប្រការ ដូចខាងក្រោម និង ធ្វើការសន្និដ្ឋានតាមការគួរ ។

ដរាបណាស្ត្រីនៅក្នុងភេទជាភិក្ខុនី ពួកគេត្រូវកាន់តាមវិន័យ ៣១១ ប្រការ រួមទាំង គរុធម៌ ៨ នេះ អស់មួយជីវិត

ភិក្ខុនីបួស ១០០ ព្រះវស្សាក៏ត្រូវធ្វើវន្ទនកិច្ច(គោរព) ចំពោះភិក្ខុ ដែលទើបនឹងបួស សូម្បីតែមួយថ្ងៃក៏ដោយ ។
ភិក្ខុនីមិនត្រូវចាំវស្សាក្នុងអាវាស (វត្តអារាម) ដែលគ្មានភិក្ខុឡើយ។
ភិក្ខុនីត្រូវរក្សាឧបោសថ និង ស្តាប់ឱវាទ អំពីសំណាក់ភិក្ខុសង្ឃ រៀងរាល់កន្លះខែ ។
ភិក្ខុនី បើចាំវស្សារួចហើយ ត្រូវបវារណា (សុំចេញវស្សា) ក្នុងសំណាក់ សង្ឃទាំងពីរពួក ប្រកបដោយធម៌ ៣ ប្រការ ៖ ដោយឃើញ, ដោយឮ, ឬ ដោយរង្កៀស ។
បើភិក្ខុនីត្រូវគរុកាបត្តិហើយ ត្រូវប្រព្រឹត្តបក្ខមានត្តក្នុង សំណាក់សង្ឃទាំងពីរពួក ។ (សុំខមាទោសឲ្យអស់ ១៥ ថ្ងៃ)។
ត្រូវរៀន និង ប្រតិបត្តិសិក្ខាបទ ៦ ក្នុងចំណោមសិក្ខាបទ ១០ ឲ្យបាន ២ ឆ្នាំសិន (ធ្វើជាសិក្ខាមានា) មុននឹងអាចសុំឧបសម្បទា (បំពេញសិទ្ធិជា) ភិក្ខុនី ។
ភិក្ខុនី មិនត្រូវជេរប្រទេច សម្លុតកំហែង ភិក្ខុណាមួយឡើយ។
ភិក្ខុនីស្តាប់បង្គាប់ភិក្ខុ ចាប់តាំងពីថ្ងៃបានឧបសម្បទាទៅ ឯភិក្ខុ មិនត្រូវស្តាប់ភិក្ខុនីទេ ។

ឯកសារយោង[កែប្រែ]

គរុធម៌ ៨ ប្រការសម្រាប់ភិក្ខុនី (អង់គ្លេស)
គម្ពីរភិក្ខុនីវិភង្គ នៃព្រះត្រៃបិដក ភាសាខ្មែរ សៀវភៅលេខ ១១ ទំព័រទី ២៦៦ កថាខណ្ឌ ១៨០
តើគម្ពីរព្រះត្រៃបិដកត្រូវគេបានសរសេរនៅឆ្នាំណា ? (អង់គ្លេស)
ភិក្ខុនីបាតិមោក្ខ (Bhikkhuni Patimokkha) ផ្នែកបាចិត្តិយ (pacittiya)
វិន័យបិដក មហាវគ្គ (Mahavagga)
វិន័យបិដក ចុល្លវគ្គ (Culavagga)
អត្ថបទបញ្ចេញទស្សនៈផ្ទាល់ខ្លួនអំពីការបង្កើតគរុធម៌
ចំណុចរួមជាមូលដ្ឋានរវាងពុទ្ធសាសនានិកាយថេរវាទ និង មហាយាន