Jump to content

ចៅអ

ពីវិគីភីឌា
ចៅអ
စောအော
ក្សត្រនៃហង្សាវត្តី
រជ្ជកាល១០ មេសា ១៣១១[] – កញ្ញា ១៣២៣[]
អង្គមុនឃុនល
អង្គក្រោយចៅជេន
ប្រសូត១២៨៣
សុគតខែកញ្ញា ១៣២៣ (៤០ វស្សា)
សទិង្រុត ៦៨៥ មី.ស.
ជាយាព្រះនាងនៃសុខោទ័យ
រាជបច្ឆាញាតិចៅឯ
ព្រះនាង (មិនស្គាល់ព្រះនាង)
វង្សហង្សាវត្តី
បិតាមិនពល
មាតានីអ៊ូយ៉ាញ
សាសនាពុទ្ធសាសនាថេរវាទ

ចៅអ (ភូមា: စောအော, បញ្ចេញសំឡេង [sɔ́ ʔɔ́]; ១២៨៣–១៣២៣) ជាព្រះមហាក្សត្រទីបីនៃហង្សាវត្តីបាគូចាប់ពីឆ្នាំ១៣១១ ដល់ ១៣២៣។ ចៅអបានសោយរាជ្យពីព្រះបិតុច្ឆារបស់ទ្រង់ ឃុនល ដែលត្រូវបានធ្វើគត់ដោយព្រះបិតារបស់ទ្រង់ មិនពល នៅឆ្នាំ១៣១១។ នៅពេលនោះ ចៅអបានឡើងសោយរាជ្យបល្លង្កនៅថ្ងៃ ១០ មេសា ១៣១១ (ថ្ងៃសៅរ៍ ៦ រោចខែតាហ្គូ មី.ស. ៦៧៣) នគររបស់ទ្រង់ជាសាមន្តរាជ្យមានតែនាមរបស់សុខោទ័យ។ ព្រះអង្គថែមទាំងបានរៀបអភិសេកនឹងបុត្រីមួយអង្គរបស់ក្សត្រសុខោទ័យទៀតផង។ តែខណៈនោះ អំណាចសុខោទ័យបានធ្លាក់ចុះ ព្រះចៅអបានដណ្ដើមបានការកាន់កាប់ឆ្នេរតនាវស្រីពីព្រះចៅចក្រពត្តិមានតែនាមនៅសុខោទ័យមកវិញ។[]

រជ្ជកាលរបស់ទ្រង់មានសន្តិភាព និងភាពរុងរឿងយ៉ាងខ្លាំង ហើយព្រំសីមាខាងជើងរបស់ព្រះនគរមានភាពស្ងប់សុខ។ (មិនដូចភូមាក្រោម [ដូចខ្មែរថា ខ្មែរក្រោម ខ្មែរលើ] ស្ថិតនៅក្រោមព្រះនគរឯកភាពតែមួយនោះទេ ភូមាលើនៅតែគ្មានឯកភាព ហើយនៅតែបន្តការបែកបាក់គ្នាចំណោមពួកនគរតូចៗដដែល។ គ្មាននគរភូមាលើមួយណាអាចមានលទ្ធភាពបង្កសង្គ្រាមជាមួយនគរភាគខាងត្បូងដែលបានឯកភាពរួចហើយនោះទេ។) យ៉ាងណាមិញ ព្រះបំណងចង់បានឯករាជ្យពីសុខោទ័យដែលនឹងបង្កឱ្យមានកើតសង្គ្រាមនៅពេលអនាគតរវាងនគរទាំងពីរ។[]

ចៅអបានសោយទិវង្គតនៅខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៣២៣ និងត្រូវបានស្នងរាជ្យដោយព្រះភាតារបស់ទ្រង់ ព្រះចៅជេន

ព្រះរាជសាវតារ

[កែប្រែ]

ដូចទៅនឹងក្សត្រអង្គមុនដែរ ចៅអក៏មានឈាមជ័រឝាន និងមនដូចគ្នាដែរ។[] (ទ្រង់យ៉ាងហោចណាស់ក៏ជាអ្នកកាត់ឝានដូចព្រះមាតាទ្រង់ នីអ៊ូយ៉ាញ ព្រះភគិនីនៃព្រះបាទហ្វារ្យូក៏មានឈាមជ័រឝានពាក់កណ្ដាលផងដែរ។ ភាគនៃព្រះនាមរបស់ទ្រង់ ចៅ ជាព្រះយសរបស់ឝាន សៅ)

ទ្រង់មានព្រះរាជបុត្រមួយអង្គ ចៅឯ (ក្សត្រអនាគត) និង បុត្រីមួយអង្គជាមួយព្រះនាងសុខោទ័យ។[]

ឯកសារយោង

[កែប្រែ]
  1. (Pan Hla 2004: 39): Saturday, 6th waning of Tagu 673 ME = 10 April 1311
  2. (Pan Hla 2004: 41): Thadingyut 685 ME = 2 September to 30 September 1323
  3. ៣,០ ៣,១ ៣,២ Phayre 1967: 66–67
  4. Htin Aung 1967: 78–80

គន្ថនិទ្ទេសន៍

[កែប្រែ]
  • Htin Aung, Maung (1967). A History of Burma. New York and London: Cambridge University Press. 
  • Pan Hla, Nai (1968) (ជាBurmese). Razadarit Ayedawbon (8th printing, 2004 រ.រ.). Yangon: Armanthit Sarpay. 
  • Phayre, Lt. Gen. Sir Arthur P. (1883). History of Burma (1967 រ.រ.). London: Susil Gupta. 
ចៅអ
ប្រសូត/កើត: ១២៨៣ សុគត/ស្លាប់: កញ្ញា ១៣២៣
គោរម្យងារសំរាប់រាជ្យ
មុនដោយ
ឃុនល
ក្សត្រនៃហង្សាវត្តី
១៣១១–១៣២៣
តដោយ
ចៅជេន

ទំព័រគំរូ:Burmese monarchs