នរោត្តម ចក្រាវុធ

ពីវិគីភីឌា

នរោត្តម ចក្រាវុធ (កើត​ថ្ងៃ​ទី​១៣ ខែ​មករា ឆ្នាំ​១៩៧០) គឺជា​អ្នក​នយោបាយ​ខ្មែរ ព្រះអង្គគឺជាសមាជិកនៃរាជវង្ស​កម្ពុជា [១] និង​ជា​ប្រធានគណបក្ស​ហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច​បច្ចុប្បន្ន។

នរោត្តម ចក្រាវុធ
នរោត្តម ចក្រាវុធកំពុងថ្លែងសុន្ទរកថា
ប្រធាននៃហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច
នៅក្នុងការិយាល័យ៨ កុម្ភៈ ២០២២ – បច្ចុប្បន្ន
អង្គមុននរោត្តម រណឫទ្ធិ
អនុប្រធាននរោត្តម រតនាទេវី
ប្រសូត (1970-01-13) 13 January 1970 (អាយុ 54)
រាជធានីភ្នំពេញ, កម្ពុជា
វង្សនរោត្តម
បិតានរោត្តម រណឫទ្ធិ
មាតាអេង ម៉ារី

ព្រះនាម[កែប្រែ]

នរោត្ដម ចក្រាវុធ គឺ​ជាសមាជិក​ព្រះរាជវង្សានុវង្ស​នៃរាជវង្ស​នរោត្ដមនៃ​រាជានិយម​នៅកម្ពុជា។ ព្រះនាមរបស់ទ្រង់គឺ ចក្រាវុធ បកប្រែតាមព្យញ្ជនៈពីសំស្រ្កឹត ថា អ្នកដែលមាន ចក្រា ជាគ្រឿងអាវុធ ហើយសំដៅលើ ចក្រពត្តិ ដែលជាពាក្យឥណ្ឌាបុរាណប្រើសំដៅលើអ្នកគ្រប់គ្រងសកលលោកដ៏ឧត្តម។ [២]

ជីវប្រវត្តិ[កែប្រែ]

ពីរាជវង្សរហូតដល់និរទេសខ្លួន[កែប្រែ]

នរោត្តម ចក្រាវុធ ប្រសូត​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១៣ ខែ​មករា ឆ្នាំ​១៩៧០ ជា​ព្រះរាជ​បុត្រ​ច្បង​របស់​ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រណឫទ្ធិ និងអ្នកអង្គម្ចាស់ អេង ម៉ារី។

នៅពេលដែល លន់ នល់ បានធ្វើ រដ្ឋប្រហារ ដោយជោគជ័យប្រឆាំង នឹងសីហនុ នៅខែមីនា ឆ្នាំ១៩៧០ បិតារបស់ទ្រង់គឺ រណឫទ្ធិ ត្រូវបានបណ្តេញចេញពីមុខតំណែងក្នុងរដ្ឋាភិបាល បញ្ជូនគ្រួសាររបស់គាត់ទៅប្រទេសបារាំង ហើយបានភៀសខ្លួនចូលទៅក្នុងព្រៃដែលជាកន្លែងដែលព្រះអង្គជាសហការីជិតស្និទ្ធរបស់មេដឹកនាំតស៊ូ។

នៅឆ្នាំ ១៩៧៣ ចក្រាវុធ បានជួបជុំជាមួយព្រះបិតា រណឫទ្ធិ ដែលសុំសិទ្ធិជ្រកកោននៅប្រទេសបារាំង ហើយបានសិក្សាច្បាប់នៅ សកលវិទ្យាល័យប្រ៊ូវិន មុនពេលបង្រៀននៅទីនោះ។

ចក្រាវុធ រស់នៅជាមួយគ្រួសារនៅ Aix-en-Provence រហូតដល់ផ្លាស់ទៅប៉ារីស ដើម្បីបន្តការសិក្សា។ បន្ទាប់ពីបញ្ចប់ការសិក្សា ផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រកុំព្យូទ័រ នៅទីក្រុងប៉ារីស ព្រះអង្គចក្រាវុធ បានបង្កើតអាជីវកម្មផ្ទាល់ខ្លួននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ១៩៩៤ ជាកន្លែងដែលលោកបានចាប់ផ្តើមណាត់ជួបជាមួយវេជ្ជបណ្ឌិតជនជាតិបារាំងនៅ វិទ្យាស្ថានប៉ាស្ទ័រ[៣]

ត្រឡប់មកព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាវិញនៅឆ្នាំ ១៩៩៤[កែប្រែ]

ក្នុងនាម​ជា​សមាជិក​ជាន់ខ្ពស់​នៃ​ព្រះរាជវង្សានុវង្ស​នៃ​ប្រទេស​កម្ពុជា ព្រះអង្គម្ចាស់​ចក្រាវុធ តែងតែ​ចូលរួម​ក្នុង​ពិធី​ផ្លូវការ​របស់​ព្រះបរមរាជវាំង ដូចជា ​ព្រះរាជ​ពិធី​ច្រត់ព្រះនង្គ័ល[៤]

នៅថ្ងៃទី១១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៨ គណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច បានតែងតាំងព្រះអង្គម្ចាស់នរោត្តម ចក្រាវុធ ជាប្រធានស្តីទី ខណៈព្រះអង្គម្ចាស់នរោត្តម រណឫទ្ធិ ជាព្រះប្រធានគណបក្សតាំងពីឆ្នាំ១៩៩២ ទ្រង់គង់នៅក្រៅប្រទេស។ [៥] ព្រះអង្គម្ចាស់ រណឫទ្ធិ ទ្រង់ផ្ទាល់បានចាប់ដៃកូនប្រុសច្បងរបស់ទ្រង់ឱ្យចូលកាន់តំណែងក្នុងពិធីជប់លៀងពេលអវត្តមានរបស់ព្រះអង្គ ដោយសារសុខភាពរបស់ព្រះអង្គធ្លាក់ចុះ។ [៦] ភ្លាមៗ​បន្ទាប់​ពី​ត្រូវ​បាន​តែង​តាំង លោក ចក្រាវុធ បាន​ដក​មន្ត្រី​ជាន់​ខ្ពស់​គណបក្ស​ចំនួន​បី​នាក់​ចេញ​ពី​មុខ​តំណែង​របស់​ខ្លួន ក្នុង​នោះ យូ ហុកគ្រី ដែល​បង្ហាញ​ពី​ជម្លោះ​ក្នុង​ការងារ​ផ្ទៃក្នុង​គណបក្ស​ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច។ [៧]

ចាប់តាំងពីឡើងកាន់តំណែងជាប្រធានស្តីទីគណបក្សរបស់ព្រះអង្គមក ព្រះអង្គម្ចាស់ ចក្រាវុធ ត្រូវប្រឈមមុខនឹងការគាំទ្រដ៏មានប្រជាប្រិយ និងការលំបាកផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ ដែលនាំឱ្យមានការពិភាក្សាដ៏ជូរចត់ [៨] និងរឿងចម្រូងចម្រាសនៃការលក់ទ្រព្យសម្បត្តិរបស់គណបក្ស។ [៩]

មេដឹកនាំគណបក្សរាជានិយមតាំងពីឆ្នាំ២០២២[កែប្រែ]

ចាប់ពីថ្ងៃទី៦ ខែធ្នូ ដល់ថ្ងៃទី៨ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២១ ព្រះអង្គម្ចាស់ ចក្រាវុធ បានធ្វើព្រះរាជពិធីបុណ្យព្រះសពព្រះបិតា នៅមុខ វត្តបទុម ក្រោមការឧបត្ថម្ភពី សម្តេចព្រះ មហាក្សត្រី ព្រះវររាជមាតាជាតិខ្មែរ និងព្រះមហាក្សត្រ សីហមុនី សោយរាជ្យ។ តាមទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរ ក្រោយពេលបូជាសពរួច ព្រះអង្គម្ចាស់ ចក្រាវុធ បានយកប្រាក់កាក់មាស មកតម្កល់នៅមាត់អ្នកស្លាប់។ [១០]

នៅឆ្នាំ២០២២ បីខែបន្ទាប់ពីសម្តេចក្រឡាហោម នរោត្តម រណឫទ្ធិ ប្រធានគណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច បានទទួលមរណភាព នៅថ្ងៃទី២៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២១ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃកម្ពុជា លោក ស ខេង បានលើកទឹកចិត្តឱ្យគណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច បោះឆ្នោតជ្រើសរើសមេដឹកនាំថ្មីនៅចុងខែមករា ឆ្នាំ២០២២។ [១១] ប្រឆាំងនឹងអ្នកគាំទ្រព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម អរុណរស្មី [១២] ដែលធ្លាប់ធ្វើជាប្រធានគណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច ចន្លោះឆ្នាំ២០១៣ និង ២០១៥ ហើយមិនបានបន្សល់ទុកនូវការចងចាំដែលមិនអាចបំភ្លេចបាន [១៣] [១៤] ព្រះអង្គម្ចាស់នរោត្តម ចក្រាវុធ ត្រូវបានបោះឆ្នោតជ្រើសរើស ជាឯកច្ឆ័ន្ទ ដោយសភាហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច ដើម្បីធ្វើជា ប្រធានគណបក្សនៅថ្ងៃទី៩ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២២។ [១៥] លោក ចក្រាវុធ អាចកសាងសម្ព័ន្ធភាពដ៏រឹងមាំមួយ ដោយទទួលបានការគាំទ្រពីទីប្រឹក្សាចាស់ជរា និងសមាជិកគណបក្សរបស់លោក ដែលបានបាត់មុខជាយូរមកហើយ។ [១៦] បន្ទាប់ពីមានការរិះគន់តាំងពីដំបូង រហូតដល់ត្រូវបានដកចេញពីគណបក្ស និងតំណែងរដ្ឋាភិបាលរបស់ពួកគេ ទីបំផុតសមាជិកជាន់ខ្ពស់ [១៧] បានបង្ហាញ ការយល់ព្រម ពេញលេញរបស់ពួកគេ : [១៨]

[ព្រះអង្គម្ចាស់ ចក្រាវុធ] គឺជាអ្នកស្នងរាជ្យបន្តពីព្រះអង្គម្ចាស់រណឫទ្ធិ ព្រោះទ្រង់ជាបញ្ញាវ័ន្ត និងជាយុវជនឆ្នើម។ នៅក្នុងសង្គមកម្ពុជា អ្នកដឹកនាំគ្រប់ជាន់ថ្នាក់យល់យ៉ាងច្បាស់ថា គាត់គឺជាបេក្ខជនតែមួយគត់ដែលសមរម្យ។

ចាប់តាំងពី គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលជាគណបក្សប្រឆាំងដ៏សំខាន់របស់ប្រទេសនេះត្រូវបានរំលាយដោយ តុលាការកំពូលនៃកម្ពុជា ក្នុងឆ្នាំ២០១៧ មក គណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិចរបស់ទ្រង់ចក្រាវុធ មានឱកាសក្លាយជាតួអង្គសំខាន់ម្តងទៀតក្នុងនយោបាយខ្មែរ ខណៈដែលប្រទេសកម្ពុជានឹងរៀបចំការបោះឆ្នោតឃុំសង្កាត់នៅខែមិថុនា។ នៅឆ្នាំ២០២២ និងការបោះឆ្នោតសកលនៅឆ្នាំ២០២៣។ [១២]

ខ្ញុំ​នឹង​បង្រួបបង្រួម​អតីត​រាជានិយម សីហនុ និង​រណឫទ្ធិ ដើម្បី​ឲ្យ​គណបក្ស​អាច​វិល​ទៅ​រក​កម្រិត​ជោគជ័យ​របស់​ខ្លួន​វិញ។

ឯកសារយោង[កែប្រែ]

  1. Jeldres, Julio A. (2003) (ជាen). The Royal House of Cambodia. Monument Books. pp. 75. https://books.google.com/books?id=fmtuAAAAMAAJ&q=Norodom+Chakravuth. 
  2. Mehta, Harish C. (2001) (ជាen). Warrior Prince: Norodom Ranariddh, Son of King Sihanouk of Cambodia. Graham Brash. pp. 26. ល.ស.ប.អ. 978-981-218-086-5. https://books.google.com/books?id=2uZuAAAAMAAJ&q=Norodom+Chakravuth. 
  3. Mehta, Harish C. (2001) (ជាen). Warrior Prince: Norodom Ranariddh, Son of King Sihanouk of Cambodia. Graham Brash. pp. 112. ល.ស.ប.អ. 978-981-218-086-5. https://books.google.com/books?id=2uZuAAAAMAAJ&q=Norodom+Chakravuth. 
  4. Sokheng, Vong (2012-05-10). "Cows snub rice at ceremony". Phnom Penh Post (in អង់គ្លេស). Retrieved 2022-04-12.
  5. Ven, Rathavong (2018-08-11). "Funcinpec appoints acting head". Khmer Times (in American English). Retrieved 2022-04-12.
  6. Khy, Sovuthy (2018-08-12). "Prince Ranariddh's son takes the helm". Khmer Times (in American English). Retrieved 2022-04-12.
  7. Khy, Sovuthy (2018-08-19). "Funcinpec removes three VP positions". Khmer Times (in American English). Retrieved 2022-04-12.
  8. "Funcinpec 'set to sell their headquarters', says source". Phnom Penh Post (in អង់គ្លេស). 2019-06-21. Retrieved 2022-04-12.
  9. Koemsoeun, Soth (2019-09-18). "Mondulkiri Funcinpec office sold for $600K amid controversy". www.phnompenhpost.com (in អង់គ្លេស). Retrieved 2022-04-12.
  10. del Volta, Fanny (2012-12-16). "Prince Norodom Chakravuth : "Mon père croyait profondément en la paix"". Point de Vue (in បារាំង). Retrieved 2022-04-13.
  11. Dara, Voun (2022-01-24). "Sar Kheng urges FUNCINPEC to elect leader at party congress". Phnom Penh Post (in អង់គ្លេស). Retrieved 2022-04-12.
  12. ១២,០ ១២,១ Sarath, Sorn (2022-02-10). "Ranariddh's son elected as Funcinpec's new president; pledges to restore the party's reputation". cambojanews.com (in British English). Retrieved 2022-04-12.
  13. Sivutha, Nov (2022-02-09). "Prince Chakravuth clinches presidency of FUNCINPEC". Phnom Penh Post (in អង់គ្លេស). Retrieved 2022-04-12.
  14. de Natal, Frédéric (2022-02-14). "Le prince Norodom Chakravuth élu à la tête du Funcinpec". Revue Dynastie (in បារាំង). Retrieved 2022-04-12.
  15. "Prince Norodom Chakravuth elected as FUNCINPEC party president". Khmer Times (in American English). 2022-02-09. Retrieved 2022-04-12.
  16. Ben, Sokhean (2022-03-08). "Veteran advisor returns to Funcinpec fold". Khmer Times (in American English). Retrieved 2022-04-12.
  17. "Heng Chantha removed from Supreme Consultative Council". Khmer Times (in American English). 2021-10-03. Retrieved 2022-04-12.
  18. ផ្ការាជ្យភ្នំសំកុះ (2021-12-14). "គណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច លើកតម្កើងព្រះរាជបុត្រច្បងរបស់សម្ដេចក្រុមព្រះនរោត្ដម រណឫទ្ធិ ជាប្រធានគណបក្ស" [FUNCINPEC honors eldest son of Norodom Ranariddh as party president]. សករាជ. Archived from the original on 2022-09-11. Retrieved 2022-04-12.