Jump to content

ប្រជាជនសេម៉ៃ

ពីវិគីភីឌា
សេម៉ៃ
ម៉ៃសេម៉ៃ / ម៉ៃកាតេះ
ឯកសារ:អូរាំងអាស្លី- សេម៉ៃ.jpg
ចំនួនប្រជាជនសរុប
50,000 []
តំបន់ដែលមានចំនួនប្រជាជនសំខាន់ៗ
 ម៉ាឡេស៊ី (ប៉េរ៉ាក់ និង ប៉ាហាំង)
ភាសា
ភាសាសេម៉ៃ, ភាសាម៉ាឡេ
សាសនា
Animism, គ្រិស្ត និង ឥស្លាម.
ក្រុមជនជាតិដែលពាក់ព័ន្ធ
ជនឃាតិតេម៉ៃ, ជនជាតិឡានោះ, ជនជាតិខ្មែរ

ជនជាតិ សេម៉ៃ (ត្រូវបានគេស្គាល់ថា ម៉ៃសេម៉ៃSengoi Hik [] ) គឺជាក្រុមជនជាតិភាគតិចពាក់កណ្តាលស្ងប់ស្ងាត់ដែលរស់នៅកណ្តាលនៃ ឧបទ្វីបម៉ាឡេ ក្នុង អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ជាពិសេសសម្រាប់អហិង្សារបស់ពួកគេ។ [] លក្ខណៈនេះត្រូវបានធ្វើឡើងដោយលោក Robert Knox Dentan ដែលជាអ្នកជំនាញខាងផ្នែកនរវិទ្យាដែលបានសិក្សាអំពីសេម៉ៃ ក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ 1960 ទោះបីជាគាត់បានផ្តល់នូវទិដ្ឋភាពដែលមានលក្ខណៈល្អិតល្អន់ជាងបន្ទាប់ពីការបំពេញការងារជាបន្តបន្ទាប់ក៏ដោយ។ [] ពួកគេនិយាយ ភាសាសេម៉ៃ ដែលជាភាសា អូស្ត្រូអាស៊ីទិក ដែលទាក់ទងយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយ តេម៉ៃ ដែលនិយាយដោយ តេម៉ៃ នៅក្បែរនោះ។ សេម៉ៃ មានព្រំប្រទល់ជាប់នឹង តេម៉ៃនៅភាគខាងជើង និង ជៈហ៊ុត នៅភាគខាងត្បូង។ [] សេម៉ៃជាកម្មសិទ្ធិរបស់ក្រុម Senoi ហើយជាក្រុមជនជាតិ ដើមភាគតិច ធំបំផុតមួយនៅក្នុងឧបទ្វីប និងជាក្រុមធំជាងគេក្នុងចំណោមក្រុម Senoi ។ សេម៉ៃ ភាគច្រើនរស់នៅដោយការដាំដុះដំណាំធញ្ញជាតិ ការបរបាញ់ និងការនេសាទ។

ប្រភពដើម

[កែប្រែ]
រូបចម្លាក់ក្រមួន របស់ស្ត្រីសេម៉ៃ នៅ សារមន្ទីរប្រវត្តិសាស្ត្រធម្មជាតិញូវយ៉ក

គេគិតថាពួកសេម៉ៃគឺជាកូនចៅនៃប្រជាជនដើមនៃអាស៊ីអាគ្នេយ៍ដែលបានមកដល់ឧបទ្វីបម៉ាឡេប្រហែលពេលខ្លះក្នុងកំឡុងឆ្នាំ 8000 ដល់ 6000 មុនគ។ [] យោងតាមបណ្ណសារ អូរាំងអាស្លី របស់ សាកលវិទ្យាល័យ Keene State College ក្នុងឆ្នាំ 1991 សេម៉ៃមាន 26,627 [] ហើយយោងទៅតាមមជ្ឈមណ្ឌលសម្រាប់ការព្រួយបារម្ភ អូរាំងអាស្លី ក្នុងឆ្នាំ 2000 មាន 34,248 [] សេម៉ៃ រស់នៅលើឧបទ្វីបម៉ាឡេ។ ចំនួននេះបានកើនឡើងក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំថ្មីៗនេះ ជាមួយនឹងវត្តមាននៃអាហារូបត្ថម្ភកាន់តែប្រសើរ ក៏ដូចជាការកែលម្អការអនុវត្តអនាម័យ និងការថែទាំសុខភាព។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ចំនួនទាំងនេះមិនរាប់បញ្ចូលប្រជាជនផ្សេងទៀតនៃជនជាតិសេម៉ៃ ឬជនជាតិដើមចម្រុះ ដែលភាគច្រើនបានបញ្ចូលទៅក្នុងវប្បធម៌ផ្សេងទៀត ហើយបានបោះបង់ចោលទឹកដីកុលសម្ព័ន្ធដូនតារបស់ពួកគេ ដើម្បីស្វែងរកឱកាសការងារ និងការអប់រំកាន់តែប្រសើរ ជាពិសេសនៅក្នុងទីក្រុងធំៗ។[ត្រូវការអំណះអំណាង][ ត្រូវការដកស្រង់ ]

ការសិក្សាហ្សែនដែលធ្វើឡើងក្នុងឆ្នាំ 1995 ដោយក្រុមអ្នកជីវវិទូមកពី សាកលវិទ្យាល័យជាតិសិង្ហបុរី បានបង្ហាញពីទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធរវាងសេម៉ៃ និង ខ្មែរ នៃកម្ពុជា។ នេះ​គឺ​ស្រប​តាម​ស្ថានភាព​ភាសា​របស់​ពួក​សេម៉ៃ ដែល ​ភាសា ​របស់​វា​ស្ថិត​ក្នុង​ត្រកូល ​មន-ខ្មែរ ។ ជាងនេះទៅទៀត ជនជាតិ សេម៉ៃហាក់ដូចជាមានទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធជាមួយ ជនជាតិជ្វា ជាជាងអ្នកជិតខាងម៉ាឡេរបស់ពួកគេនៅលើឧបទ្វីប។ [] ជនជាតិម៉ាឡេត្រូវបានគេគិតថាបានមកដល់ឧបទ្វីបប្រហែល 1000 ឆ្នាំបន្ទាប់ពីសេម៉ៃ, [] នៅពេលដំបូងធ្វើពាណិជ្ជកម្មដោយសន្តិភាពជាមួយពួកគេ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ នៅពេលដែលជនជាតិម៉ាឡេបានបង្កើតនគរ និងបានប្តូរទៅជាឥស្លាម ទំនាក់ទំនងនេះបានផ្លាស់ប្តូរ។ ជនជាតិម៉ាឡេបានចាប់ផ្តើមចាត់ទុកសេម៉ៃថាជា "ពួកអ្នកមិនជឿ" [] ហើយដាក់ទណ្ឌកម្មលើការសម្លាប់មនុស្សពេញវ័យសេម៉ៃ និងចាប់ពង្រត់កុមារតូចៗ។ [] រដ្ឋាភិបាលរដ្ឋម៉ាឡេស៊ីមួយចំនួនមានភ្នាក់ងារសាសនាដែលមានកម្មវិធីបំប្លែងសេម៉ៃទៅជាឥស្លាម។ []

តំបន់តាំងទីលំនៅ

[កែប្រែ]
តំបន់ពណ៌លឿងបង្ហាញពីទីតាំងរបស់ប្រជាជនសេម៉ៃនៅ ឧបទ្វីបម៉ាឡេស៊ី ។

ចំនួនប្រជាជន

[កែប្រែ]

សក្ដានុពល​ប្រជាជន​របស់​ប្រជាជន សេម៉ៃ ក្នុង ​ប្រទេស​ម៉ាឡេស៊ី

ឆ្នាំ ឆ្នាំ 1960 [១០] [១០] ឆ្នាំ 1969 [១០] ឆ្នាំ ១៩៧៤ [១០] ឆ្នាំ 1980 [១០] ឆ្នាំ ១៩៩១ [១១] ឆ្នាំ ១៩៩៣ [១១] ឆ្នាំ ១៩៩៦ [១០] 2000 [១២] ឆ្នាំ ២០០៣ [១២] [១៣] ឆ្នាំ 2010 ឆ្នាំ 2020 [១៤]
ចំនួនប្រជាជន ១១.៦០៩ ១២.៧៤៨ ១៥.៥០៦ ១៦.៤៩៧ ១៧.៧៨៩ ២៨.៦២៧ ២៦.០៤៩ ២៦.០៤៩ ៣៤.២៨៤ ៤៣.៨៩២ ៤៣.៩២៧ ៤៩.៦៩៧ ៦០.៤៣៨

នៅក្នុងក្រុមអាយុទាំងអស់ បុរសមានទំនោរទៅរកស្ត្រីច្រើនជាងស្ត្រី ប្រហែលជាដោយសារអត្រាមរណភាពខ្ពស់អំឡុងពេលសម្រាលកូន។ []

  1. Kirk Endicott (2015). Malaysia's Original People: Past, Present and Future of the Orang Asli. NUS Press. p. 3. ល.ស.ប.អ. 978-99-716-9861-4. 
  2. The Negritos of Malaya. 1968. ល.ស.ប.អ. 0-7146-2006-8. 
  3. From Equality to Inequality: Social Change Among Newly Sedentary Lanoh Hunter-Gatherer Traders of Peninsular Malaysia. 2011. ល.ស.ប.អ. 978-144-2661-71-4. 
  4. "Semai: The Naked Truth". Columbia Center for Archaeology (in American English). 2022-04-19. Retrieved 2023-06-27.
  5. Dentan, Robert Knox (1968). "The Semai: A Nonviolent People Of Malaya".
  6. ៦,០ ៦,១ ៦,២ ៦,៣ ៦,៤ ៦,៥ Dentan, R. K., & Skoggard, I. A. (2012).
  7. "Orang Asli Archive". Keene State College. Archived from the original on 2014-10-09. Retrieved 2018-05-26. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  8. "Orang Asli Population Statistic". Center for Orang Asli Concerns. Archived from the original on 2011-10-02. Retrieved 2017-07-11. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  9. N. Saha, J. W. Mak, J. S. Tay, Y. Liu, J. A. Tan, P. S. Low, M. Singh, "Population genetic study among the Orange Asli (Semai Senoi) of Malaysia: Malayan aborigines", Human Biology, National University of Singapore, February 1995, 67(1):37-57
  10. ១០,០ ១០,១ ១០,២ ១០,៣ ១០,៤ ១០,៥ Nobuta Toshihiro (2009). "Living On The Periphery: Development and Islamization Among Orang Asli in Malaysia" (PDF). Center for Orang Asli Concerns. Retrieved 2017-10-27.
  11. ១១,០ ១១,១ Colin Nicholas (2000). The Orang Asli and the Contest for Resources. Indigenous Politics, Development and Identity in Peninsular Malaysia. Center for Orang Asli Concerns & International Work Group for Indigenous Affairs. ល.ស.ប.អ. 87-90730-15-1. https://www.iwgia.org/images/publications//0133_95_The_Orang_Asli_and_the_contest_for_resources.pdf។ បានយកមក 2017-10-27. 
  12. ១២,០ ១២,១ "Basic Data / Statistics". Center for Orang Asli Concerns. Archived from the original on 2020-10-29. Retrieved 2017-10-27. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  13. Alberto Gomes (2004). Modernity and Malaysia: Settling the Menraq Forest Nomads. Routledge. ល.ស.ប.អ. 11-341-0076-0. 
  14. "Basic Data / Statistics". JAKOA. Retrieved 2022-10-30.