ប្រជាជន លូ
Thin, T'in, Htin, ຖິ່ນ | |
|---|---|
 Lua couple in Laos ( in Thailand) | |
| ចំនួនប្រជាជនសរុប | |
| Unknown | |
| តំបន់ដែលមានចំនួនប្រជាជនសំខាន់ៗ | |
| Laos, Thailand, United States | |
| Laos | 23,193 (1995 census)[១] |
| Thailand | 48,000 (1995)[២] |
| ភាសា | |
| Mal, Phai; Lao and/or Thai as second languages | |
| សាសនា | |
| Animism, Shamanism, Theravada Buddhism, Christianity | |
| ក្រុមជនជាតិដែលពាក់ព័ន្ធ | |
| Mlabri and Khmu[២] | |
ជនជាតិលូ ជាជនជាតិភាគតិចនៅឡាវនិង ថៃ.[១]
ជនជាតិលូ និយាយភាសា ម៉ាល់ និង ផៃ ដែលទាក់ទងគ្នាយ៉ាងជិតស្និទ្ធ ប៉ុន្តែមិនមែនជាភាសាដែលអាចយល់បានទៅវិញទៅមក ដែលក្រុម ភាសាឃ្មុ នៃ ភាសា អូស្រ្តូអាស៊ី ។ ស្រុកកំណើតរបស់ពួកគេគឺនៅខេត្ត សៃយ៉ាប៊ូលី (ស្រុកហុងសា និងស្រុកផៀង) និង ខេត្តបកែវ ( ស្រុកប៉ាក់ថា )។ [៣] នៅប្រទេសថៃ លូភាគច្រើនតាំងទីលំនៅក្នុង ខេត្តណាន ជិតព្រំដែនឡាវ។
ប្រវត្តិសាស្រ្តវប្បធម៌
[កែប្រែ]ជំនឿប្រពៃណីរបស់ជនជាតិ លូ ត្រូវបានកំណត់លក្ខណៈដោយ និមិត្ដនិយម និង shamanism ។ លូខ្លះទទួលឥទ្ធិពលពីប្រទេសជិតខាងឡាវ និងថៃបានកាន់ ពុទ្ធសាសនាថេរវាទ ខណៈខ្លះទៀតបានប្តូរទៅកាន់ គ្រិស្តសាសនា ប៉ុន្តែដោយមិនបោះបង់ជំនឿជនជាតិដើមរបស់ខ្លួនឡើយ។ ជនជាតិ លូ ជឿថាធម្មជាតិជុំវិញគឺពោរពេញទៅដោយវិញ្ញាណល្អ និងអាក្រក់។ ពួកគេគោរពបូជាវិញ្ញាណអ្នកភូមិរៀងខ្លួន។ ពិធីសែនព្រេនដែលគេគោរពខ្លាំងបំផុតហៅថា ប៊ូកា ត្រូវបានប្រារព្ធរយៈពេលបីថ្ងៃក្នុងអំឡុងពេល ចូលឆ្នាំថ្មីរបស់ឡាវ (សង្ក្រាន្ត) ។ ដើម្បីទទួលបានពរជ័យពីវិញ្ញាណក្ខន្ធឱ្យបានផលល្អ គូស្វាមីភរិយាថ្មីថ្មោង ជួយក្នុងពេលមានគ្រោះធម្មជាតិ ឬជំងឺជាដើម ជនជាតិឡាវព្យាយាមបន់ស្រន់ដោយការថ្វាយជ្រូក មាន់ ទា អង្ករ ឬស្រា ។ ភូមិ លូ ប្រពៃណីបង្ហាញ "ទ្វារវិញ្ញាណ" ដើម្បីការពារពួកគេពីអំពើអាក្រក់ទាំងអស់ដែលមកពីពិភពខាងក្រៅ។ ដើម្បីសម្រុះសម្រួលគ្នារវាងពិភពជីវិត និងពិភពវិញ្ញាណ ភូមិនីមួយៗជ្រើសរើសបុរសម្នាក់ឈ្មោះ ខាវខេម ។ [៤]
មានការជជែកដេញដោលផ្នែកសិក្សាមួយចំនួនថា តើជនជាតិ លូ បានតាំងលំនៅក្នុងតំបន់ផ្ទះបច្ចុប្បន្នរបស់ពួកគេរួចហើយតាំងពីសតវត្សទី 1 នៃ គ.ស ច្បាស់ជាងនេះទៅទៀត ជនជាតិ លូ នៃប្រទេសថៃទើបតែមកដល់ទីនោះនៅចុងសតវត្សទី 19 ឬដើមសតវត្សទី 20 ប៉ុណ្ណោះ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ អ្នកប្រាជ្ញមួយចំនួនជឿថា ជនជាតិ លូ គឺជាអ្នកស្រុកដើមនៃ ខេត្តណាន របស់ប្រទេសថៃ មុនពេលផ្លាស់ទៅប្រទេសឡាវ ហើយក្រោយមកបានធ្វើចំណាកស្រុកទៅស្រុកកំណើតវិញ។ [៣]
បន្ទាប់ពីជ័យជំនះកុម្មុយនិស្តក្នុង សង្រ្គាមស៊ីវិលឡាវ (ដែលស្ថិតក្នុងសម័យដូចគ្នាជាមួយ សង្រ្គាមវៀតណាម ) គ្រួសារ លូ ជាច្រើនបានភៀសខ្លួនចេញពីប្រទេសឡាវដើម្បីស្វែងរកការជ្រកកោននៅតំបន់ ជួរហ្លួងប្រាបាង នៃ ខេត្តណាន ឆ្លងកាត់ព្រំដែនក្នុង ប្រទេសថៃ ។ មានការប្រមូលផ្តុំជនភៀសខ្លួន លូ នៅ ជំរុំជនភៀសខ្លួន បានវិនៃ ក្នុងប្រទេសថៃ។ នៅដើមទសវត្សរ៍ឆ្នាំ 1970 និង 1980 គ្រួសារ លូ បានផ្លាស់ទីលំនៅទៅសហរដ្ឋអាមេរិក។ សព្វថ្ងៃនេះ មានសហគមន៍ លូ ដ៏ធំមួយនៅក្នុងរដ្ឋកាលីហ្វ័រញ៉ា ដែលពង្រីកពី Santa Rosa, Fresno, Modesto, Stockton, Sacramento និងផ្នែកផ្សេងទៀតនៃរដ្ឋកាលីហ្វ័រញ៉ា ហើយរួមទាំងរដ្ឋ Minnesota, Tennessee, Washington, Iowa, និងរដ្ឋ Illinois ។ គ្រួសារដែលនៅសេសសល់ក្នុងជំរុំក្នុងប្រទេសថៃបានតាំងទីលំនៅថ្មីនៅ យ៉ាបូលី និងខេត្តជិតខាងនៅពាក់កណ្តាលទសវត្សរ៍ឆ្នាំ 1980 និងដើមទសវត្សរ៍ឆ្នាំ 1990 ជាកន្លែងដែលជនជាតិ លូ ត្រូវបានផ្លាស់ទីលំនៅពីដើមដោយសារតែសង្គ្រាមនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍។
ការអានបន្ថែម
[កែប្រែ]- Judy Lewis និង Damrong Tayanin ។ វប្បធម៌ជនជាតិភាគតិចនៃប្រទេសឡាវ៖ កាមមុ, លូ, ឡាហុ, ម៉ុង និង មឿន ។ ឆ្នាំ ១៩៩២។ ,ISBN 978-1-882337-01-9
- ↑ ១,០ ១,១ Ethnic Groups of Laos, Volume 1: Introduction and Overview. 2003. p. 171.
- ↑ ២,០ ២,១ Joachim Schliesinger (2003). Ethnic Groups of Laos, Volume 2: Profile of Austro-Asiatic-Speaking Peoples. White Lotus. p. 161.
- ↑ ៣,០ ៣,១ Joachim Schliesinger (2003). Ethnic Groups of Laos, Volume 2: Profile of Austro-Asiatic-Speaking Peoples. White Lotus. p. 160. Cite error: Invalid
<ref>tag; name "Schliesinger2_160" defined multiple times with different content - ↑ Joachim Schliesinger (2003). Ethnic Groups of Laos, Volume 2: Profile of Austro-Asiatic-Speaking Peoples. White Lotus. p. 164.