ក្រុងព្រះសីហនុ(ខេត្តព្រះសីហនុ)

ពីវិគីភីឌា
ក្រុងព្រះសីហនុ
កំពង់សោម
ទីក្រុង
តំបន់ទីក្រុងនៃក្រុងព្រះសីហនុ (លឿង)
នៅក្នុងស្រុកមិត្តភាព (ក្រហមចាស់) និងខេត្តព្រះសីហនុ (ស្វាយ)
ប្រទេស កម្ពុជា
ខេត្តខេត្តព្រះសីហនុ
ទីក្រុងទីក្រុងនៃក្រុងសីហនុ
ទីក្រុង២២ វិច្ឆិកា ១៩៥៧[១]
ដាក់ឈ្មោះតាមនរោត្តម សីហនុ
រដ្ឋាភិបាល
 • អភិបាលក្រុងអ៊ី សុខឡេង (គបក)
ផ្ទៃក្រឡា
 • សរុប៨០ គម2 (៣០ ម៉ាយ ការ)
រយៈកំពស់១៥ m (៤៥ ft)
ប្រជាជន (២០០៨)
 • សរុប៨៩៨៤៦
 • ចំណាត់ថ្នាក់ទី៧
 • ទីប្រជុំជន៦៦៧២៣
 • ទីប្រជុំជន Density៨៣៤/km2 (២១៦០/sq mi)
 • ស្រុក៨៩៨៤៦
ល្វែងម៉ោងICT (ម.ស.ស.+៧)
Postal code១៨០០០
ក្រមផ្ទៃដាល០៣៤

ក្រុងព្រះសីហនុ ឬអាចហៅបានថា កំពង់សោម គឺជាទីក្រុងទេសចរណ៍និងសេដ្ឋកិច្ចដ៏សំខាន់មួយដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅខេត្តព្រះសីហនុ ភាគនិរតីនៃប្រទេសកម្ពុជា ជាប់នឹងឈូងសមុទ្រថៃ។ ឈ្មោះទីក្រុងនេះគឺយកតាមអតីតព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជាព្រះបាទនរោត្តម សីហនុ។ គិតត្រឹមឆ្នាំ២០០៨ ក្រុងព្រះសីហនុមានប្រជាជនរស់នៅប្រមាណ ៨៩,៨០០ នាក់ និង ៦៦,៧០០ នៅមណ្ឌលក្រុង។[២]

ក្រុងព្រះសីហនុបានគ្របដណ្តប់លើសង្កាត់នៃខេត្តព្រះសីហនុចំនួនប្រាំមួយ។ ដំបូងជាទីប្រជុំជនតូចមួយ ក្រុងព្រះសីហនុបានចាប់វិវឌ្ឍន៍ឡើងស្របជាមួយនឹងការសាងសង់នូវកំពង់ផែស្វយ័តក្រុងព្រះសីហនុនៅអំឡុងខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩៥៥ ដើម្បីបើកផ្លូវឱ្យកម្ពុជាចូលធ្វើពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិតាមសមុទ្រ។ កំពង់ផែក្រុងព្រះសីហនុគឺជាកំពង់ផែទឹកជ្រៅតែមួយគត់នៅកម្ពុជាដែលមានស្ថានីយ៍ប្រេងកាតនិងសុខូបត្ថម្ភវត្ថុដឹកជញ្ជូនភស្តុភារ។[៣] ជាលទ្ធផល ទីក្រុងនេះបានរីកចម្រើនក្លាយជាមជ្ឈមណ្ឌលជាតិឈានមុខគេខាងពាណិជ្ជកម្ម ការដឹកជញ្ជូន និងផលិតកម្ម។[៤][៥][៦]

ក្រុងព្រះសីហនុគឺពោរពេញទៅដោយឆ្នេរខ្សាច់និងកោះដ៏ស្រស់ស្អាតជាច្រើនដែលធ្វើឱ្យវាក្លាយជារមណីយដ្ឋានមាត់សមុទ្រដំបូងគេរបស់ប្រទេសកម្ពុជាដែលទាក់ទាញចំនួនភ្ញៀវទេសចរជាតិនិងអន្តរជាតិតាំងពីចុងសតវត្សទី២០ មកម្លេះ។[៧]

ជាលទ្ធផលនៃភាពសប្បូរបែបនៃសេដ្ឋកិច្ចចម្រុះ បរិស្ថានធម្មជាតិ និងការកើនឡើងនៃចំនួនជនបរទេសមករស់នៅជាបណ្តោះអាសន្នឬជាអចិន្ត្រៃយ៍ បានធ្វើឱ្យក្រុងព្រះសីហនុក្លាយជាទីក្រុងដែលមានវប្បធម៌និងប្រជាជនចម្រុះច្រើនបំផុតនៅប្រទេសកម្ពុជា។ អនាគតនៃក្រុងព្រះសីហនុនឹងត្រូវកំណត់ដោយសមត្ថភាពរបស់អាជ្ញាធរក្នុងការគ្រប់គ្រងធនធានធម្មជាតិឱ្យបានជោគជ័យហើយភាពចាំបាច់ក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍ទីក្រុងនិងតំបន់កោះដើម្បីបង្កើនចំនួនភ្ញៀវទេសចរ ពង្រីកហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ វិស័យឧស្សាហកម្ម និងកំណើនប្រជាជន។[៨][៩][១០]

ជាលទ្ធផលនូវសង្គ្រាមដែលបានអូសបន្លាយជាច្រើនទស្សវត្ត ក្រុងព្រះសីហនុត្រូវបានរងនូវភាពខូចខាត និងភាពចលាចល ជាពិសេសគឺផ្នែកស្ថាបត្យកម្ម។[១១] បញ្ហាហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនៅតែបន្តកើតមានជាពិសេសទាក់ទងនឹងការផ្គត់ផ្គង់ទឹកនិងថាមពលខណៈពេលដែលសេវាមណ្ឌលសុខភាពនៅមានកម្រិតខ្សោយនៅឡើយ។[១២] មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ ក្រុងព្រះសីហនុក៏ប្រឈមនឹងបញ្ហាទាក់ទងនឹងឧក្រិដ្ឋកម្ម សន្តិសុខ និងសុវត្ថិភាពផងដែរដោយមានរឿងអាស្រូវជាច្រើនទាក់ទងនឹងក្រុមឧក្រិដ្ឋកម្មទាំងធ្ងន់ធ្ងរនិងធូរស្រាល ហើយនិងអំពើពុករលួយ។[១៣][១៤]

នៅរយៈពេលថ្មីៗនេះ គេបានឃើញថាកម្រិតនៃការវិនិយោគរបស់ចិនបានកើនឡើងយ៉ាងខ្ពស់នៅក្រុងព្រះសីហនុដោយមានកាស៊ីណូជាច្រើនត្រូវបានបើកដំណើរការ។[១៥] ជាតិពន្ធនៃក្រុងព្រះសីហនុបានមានការផ្លាស់ប្តូរច្រើនដោយសារកម្មករ ក្រុមហ៊ុន និងអ្នកវិនិយោគចិនរាប់ពាន់នាក់បានមកតាំងទីលំនៅនៅទីនេះ។[១៥][១៦] គិតត្រឹមឆ្នាំ២០១៩ ជនជាតិចិនប្រមាណ ៨០,០០០ នាក់កំពុងមានទីលំនៅនៅក្រុងព្រះសីហនុដែលស្មើនឹង ៩០% នៃជនបរទេសដែលរស់នៅក្នុងទីក្រុង។[១៧] ស្លាកចិនកុកងឺកំពុងជំនួសស្លាកជាភាសាខ្មែរនិងអង់គ្លេសបន្តិចម្តងៗហើយសកម្មភាពឧក្រិដ្ឋកម្មក៏កំពុងតែកើនឡើងផងដែរ។[១៥][១៦] ក្រុងព្រះសីហនុគឺត្រូវជាទីក្រុងដ៏សំខាន់មួយក្នុងចំណោមទីក្រុងដែលស្ថិតនៅក្នុងគំនិតផ្តួចផ្តើមខ្សែក្រវាត់មួយនិងផ្លូវមួយរបស់សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន[១៥]

ឈ្មោះ[កែប្រែ]

ឈ្មោះផ្លូវការរបស់ទីក្រុងនេះគឺ"ក្រុងព្រះសីហនុ" (ក្រុង+ព្រះ+សីហនុ) ដែលយកតាមព្រះនាមរបស់អតីតព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជាព្រះបាទសម្តេចនរោត្តម សីហនុ (សោយរាជ្យពីឆ្នាំ១៩៤១–១៩៥៥ និងម្តងទៀតនៅឆ្នាំ១៩៩៣–២០០៤) ដែលទ្រង់ត្រូវជាបុគ្គលដែលមានឥទ្ធិពលអំណាចខ្លាំងជាងគេរបស់ខ្មែរនៅសតវត្សទី២០ និងដើមសតវត្សទី២១។[១៨] ពាក្យថា"សីហនុ"គឺមានឫសគល់មកពីភាសាសំស្ក្រឹតតាមពាក្យភាសាបាលីចំនួនពីរគឺ៖ "សីហៈ" និង "ហនុ"។

ឈ្មោះហៅទូទៅរបស់ក្រុងនេះគឺ"កំពង់សោម" (កំពង់+សោម) ដែលមានន័យថា"ទីកន្លែងមាត់ទឹកព្រះចន្ទឬព្រះសិវៈ"។[១៩]

ប្រវត្តិសាស្ត្រ[កែប្រែ]

សម័យអាណានិគមនិយមបារាំង (១៨៦៣–១៩៥៣)[កែប្រែ]

រដ្ឋបាលក្រុងព្រះសីហនុឆ្នាំ២០០៦[កែប្រែ]

កូដស្រុក ស្រុក ឈ្មោះជាអក្សរឡាតាំង
១៨០១ មិត្តភាព Mittakpheap
១៨០២ ព្រៃនប់ Prey Nob
១៨០៣ ស្ទឹងហាវ Stueng Hav
១៨០៤ កំពង់សីលា Kampong Seila
ទិដ្ឋភាពក្រុងព្រះសីហនុពីលើអាកាសឆ្នេរ​អូរឈើ​ទាល

ឯកសារយោង[កែប្រែ]

  1. Sihanoukville History Book
  2. General Population Census of Cambodia 2008 National Institute of Statistics
  3. Philpotts, Robert (March 2006). A Port for Independence. UK: Blackwater Books. p. 18. ល.ស.ប.អ. 2-9513524-0-9. 
  4. Economic Corridors and Industrial Estates, Ports and Alternative Roads in Cambodia IDE-JETRO Archived from the original on មិថុនា 16, 2015
  5. Cambodia Re-emerges The New York Times (October 19, 2003)
  6. Kompong Som. Sandbox Networks, Inc.
  7. "ការរីកចម្រើនឡើងនៃក្រុងព្រះសីហនុ (អង់គ្លេស)". ភ្នំពេញបុស្តិ៍. March 21, 2013. http://www.phnompenhpost.com/real-estate/rise-sihanoukville. 
  8. Sar Kheng Orders End to Illegal Fishing Off Coast. templenews org (September 8, 2015) Archived from the original on ឧសភា 2, 2019
  9. East Asia Ports in their Urban Context Open Knowledge Repository (January 1, 2003)
  10. "Officials Unable to Explain Mystery Ships". The Cambodia Daily. November 6, 2015. https://www.cambodiadaily.com/news/officials-unable-to-explain-mystery-ships-99537/. 
  11. Sure, Sihanoukville would never win first prize in a pretty-town competition... Lonely Planet
  12. "No Power Leads to No Water in Sihanoukville". The Cambodia Daily. April 2, 2013. https://www.cambodiadaily.com/archives/no-power-leads-to-no-water-in-sihanoukville-16858/. 
  13. Laurenson, Jack. "Embassies Warn of Rise in Coastal Crime". Khmer Times. http://www.khmertimeskh.com/news/15252/embassies-warn-of-rise-in-coastal-crime/. 
  14. "Rapes & Assaults Against Tourists Tarnish Sihanoukville's Charm" (ជាen-US). AEC News Today. 2015-08-11. https://aecnewstoday.com/2015/rapes-assaults-against-tourists-tarnishes-sihanoukvilles-charm/. 
  15. ១៥,០ ១៥,១ ១៥,២ ១៥,៣ "The next Macau? China's big gamble in Cambodia". The Sydney Morning Herald. 20 June 2018. https://www.smh.com.au/world/asia/the-next-macau-china-s-big-gamble-in-cambodia-20180615-p4zlqg.html. 
  16. ១៦,០ ១៦,១ "This Cambodian city is turning into a Chinese enclave, and not everyone is happy". The Washington Post. 29 March 2018. https://www.washingtonpost.com/world/asia_pacific/this-cambodian-city-is-turning-into-a-chinese-enclave-and-not-everyone-is-happy/2018/03/28/6c8963b0-2d8e-11e8-911f-ca7f68bff0fc_story.html?noredirect=on. 
  17. Rodriguez T. Senase, Jose (25 July 2019). "Qingdao Airlines launches inaugural flight to Sihanoukville". Khmer Times. https://www.khmertimeskh.com/50626837/qingdao-airlines-launches-inaugural-flight-to-sihanoukville/. 
  18. Cat Barton (September 7, 2007) Cambodia: King Father Sihanouk holds ECCC at bay Asian Human Rights Commission
  19. Headly, Robert K.; Chhor, Kylin; Lim, Lam Kheng; Kheang, Lim Hak; Chun, Chen. 1977. Cambodian-English Dictionary. Bureau of Special Research in Modern Languages. The Catholic University of America Press. Washington, D.C. ISBN 0-8132-0509-3