ទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-រុស្ស៊ី

លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ជាមួយ​ប្រធានាធិបតី​រុស្ស៊ី វ្ល៉ាឌីមៀ ពូទីន នៅ​ថ្ងៃ​ទី១៩ ខែ​ឧសភា ឆ្នាំ២០១៦។

ទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-រុស្ស៊ី ( រុស្ស៊ី: Российско-камбоджийские отношения ) គឺជាទំនាក់ទំនងទ្វេភាគី របស់ កម្ពុជា និង រុស្ស៊ី ។ ទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំងពីរមានភាពរឹងមាំតាំងពីសម័យសូវៀត។ រុស្ស៊ី​មានស្ថានទូតនៅ ​ភ្នំពេញ ។ កម្ពុជាមានស្ថានទូតនៅ ទីក្រុងមូស្គូ ។ ប្រទេសទាំងពីរគឺជាសមាជិកពេញសិទ្ធិនៃ កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ា ។

ប្រវត្តិសាស្ត្រ

ទំនាក់ទំនងការទូតត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅថ្ងៃទី១៣ ឧសភា ឆ្នា១៩៥៦ំ មួយឆ្នាំបន្ទាប់ពីប្រទេសកម្ពុជាបានចូលជាសមាជិកអង្គការសហប្រជាជាតិ នៅឆ្នា១៩៦២ សហភាពសូវៀត បានសាងសង់ និងផ្តល់មូលនិធិដល វិទ្យាស្ថានបច្ចេកវិទ្យាកម្ពុជា ។ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​៣ ខែ​ឧសភា ឆ្នាំ​១៩៦៥ ព្រះសីហនុ​បាន​ងាក​ទៅ​សហភាព​សូវៀត ដើម្បី​ជំនួយ​ផ្នែក​សេដ្ឋកិច្ច និង​យោធា​ក្នុង​អំឡុង ​សង្គ្រាម​ស៊ីវិល​កម្ពុជា ។ បន្ទាប់មកសហភាពសូវៀតបានគាំទ្រគំនិតផ្តួចផ្តើមរបស់ ព្រះបាទនរោត្តមសីហនុ ដែលជាអ្នកបង្កើត ចលនាមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធ ។ នៅឆ្នាំ១៩៥៧ ប្រទេសកម្ពុជា និងសហភាពសូវៀតបានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្ម និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការវប្បធម៌ និងវិទ្យាសាស្ត្រ។ សហភាពសូវៀតបានថ្កោលទោស រដ្ឋប្រហារឆ្នាំ១៩៧០ របស់ លន់ នល់ ។

ទំនាក់ទំនងជាមួយខ្មែរក្រហម

ខ្មែរក្រហម បានចាត់ថ្នាក់សហភាពសូវៀតជាប្រទេសមិនរាក់ទាក់ ហើយនៅខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ១៩៧៣ ក្រសួងការបរទេសសូវៀត បានដកបុគ្គលិកការទូតទាំងអស់ចេញពីរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ។ មកដល់ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៥ នៅសល់តែអ្នកបច្ចេកទេសពីរបីនាក់ប៉ុណ្ណោះនៅក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ ដែលបានត្រួតពិនិត្យស្ថានភាពអគារ និងទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ស្ថានទូត។

ភ្លាមៗបន្ទាប់ពីការដួលរលំនៃទីក្រុងភ្នំពេញ ទីក្រុងមូស្គូបានងាកទៅរកការដឹកនាំថ្មីនៃ របបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ជាមួយនឹងសំណើដើម្បីស្តារទំនាក់ទំនងការទូតពេញលេញរវាងប្រទេសទាំងពីរ។ ទោះ​ជា​យ៉ាង​ណា ខ្មែរក្រហម ​បាន​បដិសេធ ហើយ​បាន​ដាក់​ទីស្នាក់ការ​អង្គ​ការ ​អង្គការ ​ក្នុង​អគារ​អតីត​ស្ថានទូត​សូវៀត។

ជាមួយគ្នានេះ រហូតដល់ចុងឆ្នាំ១៩៧៥ អ្នកការទូតកម្ពុជាមកពី រាជរដ្ខាភិបាលរួបរួមជាតិ នៅតែស្នាក់នៅក្នុងស្ថានទូតកម្ពុជានៅទីក្រុងមូស្គូ។ អ្នកការទូតនៃខ្មែរក្រហមបានដឹកនាំជីវិតដ៏ឯកា ហើយបានចូលរួមជាចម្បងក្នុងការចែកចាយអក្សរសិល្ប៍ឃោសនា។ នៅខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៧៧ អ្នកការទូតនៃរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យបានចាកចេញពីទីក្រុងមូស្គូ ដោយមិនមានការពន្យល់ ដោយបន្សល់ទុកអគារស្ថានទូតកម្ពុជា ដោយគ្មានអ្នកមើលថែ។

ទំនាក់ទំនងជាមួយសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជាទំនាក់ទំនងជាមួយ

នៅដើមឆ្នាំ ១៩៧៩ ទំនាក់ទំនងការទូតរវាងប្រទេសទាំងពីរត្រូវបានបង្កើតឡើងឡើងវិញ។ ចាប់ពីឆ្នាំ១៩៨០ ដល់ឆ្នាំ ១៩៩០ សហភាពសូវៀតបានផ្តល់ជំនួយផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច និងយោធាយ៉ាងច្រើន ព្រមទាំងជំនួយបច្ចេកទេសដល់កម្ពុជា។

ទំនាក់ទំនងក្រោយឆ្នាំ ១៩៩១ និងបច្ចុប្បន្ន

ក្រោយ​ការ​ដួល​រលំ​នៃ​សហភាព​សូវៀត ទំនាក់​ទំនង​រវាង​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ​ត្រូវ​បាន​តានតឹង​ទាំង​ស្រុង​ក្រោមការ​ដឹកនាំ​របស់​លោក បូរីស-យេលត្ស៊ីន ។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ នៅពេលដែល លោក វ្ល៉ាឌីមៀ ពូទីន ឡើងកាន់អំណាច ពួកគេត្រូវបានធ្វើឱ្យប្រសើរឡើង ខណៈដែលប្រទេសទាំងពីរបានក្លាយជាសមាជិកនៃកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ា ដែលបានជួយប្រទេសទាំងពីរធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវពាណិជ្ជកម្មរបស់ពួកគេ។

ទំនាក់ទំនងចាប់តាំងពីការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីលើអ៊ុយក្រែន

ទំនាក់ទំនង​រវាង​អ្នក​ទាំង​ពីរ​បាន​ចាប់​ផ្តើម​ជូរ​ចត់​ម្តង​ទៀត​ក្នុង​ខែ​មីនា ឆ្នាំ​២០២២ បន្ទាប់​ពី ​លោក ហ៊ុន សែន បាន​ថ្កោល​ទោស​រុស្ស៊ី​ដែល ​បាន​ឈ្លានពាន​ប្រទេស​ជិត​ខាងអ៊ុយក្រែន និង​ប្រទេស​នេះ​បាន​បោះឆ្នោត​គាំទ្រ​សេចក្តី​សម្រេច​របស់​អង្គការ​សហ​ប្រជាជាតិ។ ប្រទេសកម្ពុជាក៏ធ្លាប់ត្រូវបានវៀតណាមកាន់កាប់ដូចគ្នាដែរ ដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់សហភាពសូវៀតពីឆ្នាំ ១៩៧៩ ដល់ឆ្នាំ ១៩៨៩ ។

មានការចោទប្រកាន់ថា ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជាចង់រក្សាអព្យាក្រឹតយ៉ាងតឹងរ៉ឹង និងអព្យាក្រឹតចំពោះការបោះឆ្នោតរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ស្រដៀងនឹង វៀតណាម និង ឡាវ ក្នុងប៉ុន្មានថ្ងៃបន្ទាប់ពីរុស្ស៊ីបានឈ្លានពានអ៊ុយក្រែនកាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២២ ប៉ុន្តែលោក ហ៊ុន សែន បានអន្តរាគមន៍ និងបញ្ជាឱ្យទូតរបស់លោកនៅអង្គការសហប្រជាជាតិសហការ - ឧបត្ថម្ភដំណោះស្រាយថ្កោលទោសទីក្រុងម៉ូស្គូ។

ដំណើរទស្សនកិច្ចកម្រិតខ្ពស់

រុស្សីមកកម្ពុជា

• នាយករដ្ឋមន្រ្តី ឌីមីទ្រី មេតវេដេវ (ខែវិច្ឆិកា ២០១៥)

កម្ពុជាទៅរុស្ស៊ី

• ព្រះបាទ នរោត្តម សីហនុ (មីនា ១៩៧០)
• ប្រធាន ហេង សំរិន (កុម្ភៈ ១៩៨០)
• លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន (ឧសភា ២០១៦)