នីហ្សេរីយ៉ា
ប្រទេសនីហ្សេរីយ៉ា (ភាសាអង់គ្លេស៖ Nigeria) ដោយមានឈ្មោះជាផ្លូវការថា សាធារណរដ្ឋសហព័ន្ធនីហ្សេរីយ៉ា (Federal Republic of Nigeria) គឺជាប្រទេសមួយស្ថិតនៅក្នុងតំបន់អាហ្រ្វិកខាងលិច។ វាត្រូវជាប្រទេសដែលមានចំនួនប្រជាជនច្រើនជាងគេនៅទ្វីបអាហ្រ្វិក។ នីហ្សេរីយ៉ាមានទីតាំងភូមិសាស្ត្រនៅរវាងវាលលំហសាហែលទៅភាគខាងជើង និង ឈូងសមុទ្រគីនេនៅភាគខាងត្បូងក្នុងមហាសមុទ្រអាត្លង់ទិក ដោយគ្របដណ្ដប់លើផ្ទៃដីសរុប ៩២៣,៧៦៩ គីឡូម៉ែត្រការ៉េ និងមានប្រជាជនជាង ២១១ លាននាក់។ នីហ្សេរីយ៉ាមានព្រំដែនជាប់នឹងប្រទេដនីហ្សេនៅភាគខាងជើង ប្រទេសឆាដនៅភាគឦសាន កាមេរូននៅភាគខាងកើត និងបេណាំងនៅភាគខាងលិច។ នីហ្សេរីយ៉ាគឺជា សាធារណរដ្ឋសហព័ន្ធ ដែលមានរដ្ឋចំនួន ៣៦ និងដែនដីរដ្ឋធានីសហព័ន្ធមួយពោលគឺទីក្រុង អាប៊ូសា។ ទីក្រុងធំបំផុតនៅក្នុងប្រទេសនីហ្សេរីយ៉ាគឺទីក្រុងឡាហ្គោសដែលជាទីក្រុងមួយក្នុងចំណោមទីក្រុងធំៗទាំងអស់នៅលើពិភពលោក និងធំបំផុតទីពីរប្រចាំទ្វីបអាហ្វ្រិក។
Federal Republic of Nigeria (ភាសាអង់គ្លេស) Jamhuriyar Taraiyar ta Najeriya (ភាសាហូសា) Orílẹ̀-èdè Olómìniira Àpapọ̀ Nàìjíríà (ភាសាយ៉ូរូបា) Ọ̀hàńjíkọ̀ Ọ̀hànézè Naìjíríyà (ភាសាអ៊ីកបូ) | |
---|---|
បាវចនា "Unity and Faith, Peace and Progress" "សាមគ្គីភាព និងទំនុកចិត្ត, សន្តិភាព និងវឌ្ឍនភាព" | |
![]() ទីតាំងប្រទេសនីហ្សេរីយ៉ា (ក្រហម) នៅលើភូគោល | |
រដ្ឋធានី | អាប៊ូសា 9°4′N 7°29′E / 9.067°N 7.483°E |
ទីក្រុងធំបំផុត | ឡាហ្គោស |
ភាសាផ្លូវការ | ភាសាអង់គ្លេស |
ភាសាជាតិ | |
ភាសាដ៏ទៃទៀត[២] | ជាង ៥២៥ ភាសា[១] រួមមាន៖ បញ្ជី
|
ក្រុមជនជាតិ (ឆ្នាំ ២០១៨)[៣] |
|
រដ្ឋាភិបាល | សាធារណរដ្ឋសហព័ន្ធប្រធានាធិបតីនិយម |
មូហាំម៉ាឌូ ប៊ូហារី | |
យេមី អូស៊ីនបាចូ | |
អាម៉េដ ឡាវ៉ាន | |
ហ្វេមី ក្បាចាប៊ីអាមីឡា | |
តានកូ មូហាំម៉ាដ | |
នីតិបញ្ញត្តិ | រដ្ឋសភា |
ព្រឹទ្ធសភា | |
សភាតំណាងរាស្រ្ត | |
ទទួលឯករាជ្យ | |
១ តុលា ១៩៦០ | |
- ប្រកាសជាសហព័ន្ធ | ១ តុលា ១៩៦៣ |
២៩ ឧសភា ១៩៩៩ | |
ក្រឡាផ្ទៃ | |
- ផ្ទៃសរុប | ៩២៣,៧៦៩ គ.ម២ (ទី៣២) |
- ផ្ទៃទឹក (%) | ១.៤ |
ប្រជាជន | |
- ប៉ាន់ស្មាន (ឆ្នាំ ២០២១) | ២១១,៤០០,៧០៨[៤] (ទី៧) |
- ជំរឿន (ឆ្នាំ ២០០៦) | ១៤០,៤៣១,៦៩១ |
- ដង់ស៊ីតេ | ២១៨ នាក់/គ.ម២ (ទី៤២) |
GDP (PPP) | ប៉ាន់ស្មាន (ឆ្នាំ ២០២១) |
- សរុប | ១.១១៦ ទ្រីលានដុល្លារ[៥] (ទី២៥) |
- ក្នុងម្នាក់ | ៥,២៨០ ដុល្លារ (ទី១២៩) |
GDP (ចារឹក) | ប៉ាន់ស្មាន (ឆ្នាំ ២០២១) |
- សរុប | ៥១៤.០៤៩ ពាន់លានដុល្លារ[៥] (ទី២៧) |
- ក្នុងម្នាក់ | ២,៤៣២ ដុល្លារ (ទី១៣៧) |
ជីនី (២០២០) | ![]() មធ្យម |
HDI (២០១៩) | ![]() ទាប · ទី១៦១ |
រូបិយវត្ថុ | ណៃរ៉ា (₦) (NGN) |
ល្វែងម៉ោង | UTC+០១:០០ (WAT) |
ទិសបើកបរ | ស្ដាំ[៨] |
កូដហៅទូរស័ព្ទ | +២៣៤ |
ដែនកម្រិតខ្ពស់ | .ng |
នីហ្សេរីយ៉ា គឺជាទីលំនៅរបស់រដ្ឋនិងអាណានិគមជនជាតិដើមភាគតិចជាច្រើនចាប់តាំងពីសហសវត្សទី២ មុនគ្រឹស្តសករាជដោយមានអរិយធម៌ន័ក នៅសតវត្សទី១៥ មុនគ្រឹស្តសករាជ ដែលជាការសម្គាល់ការបង្រួបបង្រួមផ្ទៃក្នុងជាលើកដំបូងនៅក្នុងប្រទេស។ រដ្ឋទំនើបមានដើមកំណើតពីអាណានិគមរបស់អង់គ្លេសនៅសតវត្សទី១៩ ដោយយករូបរាងទឹកដីបច្ចុប្បន្នជាមួយនឹងការបញ្ចូលគ្នានៃអាណាព្យាបាលនីហ្សេរីយ៉ាខាងត្បូង និងអាណាព្យាបាលនីហ្សេរីយ៉ាភាគខាងជើង ក្នុងឆ្នាំ១៩១៤។ ជនជាតិអង់គ្លេសបានបង្កើតរចនាសម្ព័ន្ធរដ្ឋបាល និងផ្លូវច្បាប់ ខណៈពេលដែលកំពុងអនុវត្តការគ្រប់គ្រងដោយប្រយោល តាមរយៈការដឹកនាំបែបប្រពៃណីនៅក្នុងតំបន់នីហ្សេរីយ៉ា។ នីហ្សេរីយ៉ាបានក្លាយជាសហព័ន្ធឯករាជ្យជាផ្លូវការនៅថ្ងៃទី១ ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៦០។ វាបានឆ្លងកាត់សង្រ្គាមស៊ីវិលពីឆ្នាំ១៩៦៧ ដល់ឆ្នាំ១៩៧០ បន្ទាប់មកដោយការបន្តបន្ទាប់នៃរបបផ្តាច់ការយោធា និងរដ្ឋាភិបាលស៊ីវិលដែលជាប់ឆ្នោតតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យ រហូតដល់សម្រេចបាននូវលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យស្ថិរភាពនៅក្នុងការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីឆ្នាំ១៩៩៩។ ការបោះឆ្នោតសកលឆ្នាំ២០១៥ គឺជាលើកទីមួយដែលប្រធានាធិបតីដែលកំពុងកាន់អំណាចនឹងចាញ់ការបោះឆ្នោតឡើងវិញ។
នីហ្សេរីយ៉ា គឺជារដ្ឋពហុជាតិសាសន៍មួយដែលរស់នៅដោយក្រុមជនជាតិភាគតិចជាង២៥០ ដែលនិយាយ៥០០ ភាសាខុសៗគ្នា ដែលទាំងអស់កំណត់អត្តសញ្ញាណជាមួយនឹងវប្បធម៌ចម្រុះ។ ក្រុមជនជាតិភាគតិចធំជាងគេទាំងបីគឺ ហូសានៅភាគខាងជើង យ៉ូរូបានៅភាគខាងលិច និងអ៊ីកបូ នៅភាគខាងកើត រួមជាមួយនឹងជាង៦០% នៃចំនួនប្រជាជនសរុប។ ភាសាផ្លូវការគឺភាសាអង់គ្លេសដែលត្រូវបានជ្រើសរើសដើម្បីជួយសម្រួលដល់ការរួបរួមភាសានៅកម្រិតជាតិ។ រដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់ប្រទេសនីហ្សេរីយ៉ា ធានានូវសេរីភាពខាងសាសនា ហើយវាជាជម្រកសម្រាប់ប្រជាជនម៉ូស្លីម និង គ្រិស្តសាសនាធំជាងគេមួយចំនួនរបស់ពិភពលោកក្នុងពេលដំណាលគ្នា។ នីហ្សេរីយ៉ាត្រូវបានបែងចែកជាពាក់កណ្តាលរវាងអ្នកកាន់សាសនាឥស្លាម ដែលភាគច្រើនរស់នៅភាគខាងជើង និងគ្រិស្តសាសនា ដែលភាគច្រើនរស់នៅភាគខាងត្បូង។ សាសនាជនជាតិដើម ដូចជាជនជាតិដើមរបស់ អ៊ីកបូ និងយ៉ូរូបា គឺស្ថិតនៅក្នុងជនជាតិភាគតិច។
ប្រវត្តិសាស្ត្រ
[កែប្រែ]ភូមិសាស្ត្រ
[កែប្រែ]មើលផងដែរ
[កែប្រែ]ឯកសារយោង
[កែប្រែ]- ↑ Blench, Roger. An Atlas Of Nigerian Languages. Oxford: Kay Williamson Educational Foundation.
- ↑ "Languages of Nigeria". Ethnologue. Retrieved 12 September 2010.
- ↑ "Africa: Nigeria". The World Factbook. ទីភ្ញាក់ងារស៊ើបការណ៍កណ្តាល. Retrieved 2020-06-21.
- ↑ "Nigeria Population Growth Rate 1950-2021". macrotrends. Archived from the original on 2021-06-05. Retrieved 21 មិថុនា 2021.
- ↑ ៥,០ ៥,១ "World Economic Outlook Database, October 2020 – Nigeria". មូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ. Retrieved 15 តុលា 2020.
- ↑ "Poverty and Inequality Index". ការិយាល័យស្ថិតិជាតិ. Archived from the original on 2021-04-13. Retrieved 8 មិថុនា ២០២០.
{{cite web}}
: Check date values in:|access-date=
(help) - ↑ Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene. កម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍សហប្រជាជាតិ. 15 December 2020. pp. 343–346. ល.ស.ប.អ. 978-92-1-126442-5. http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf។ បានយកមក 16 ធ្នូ 2020.
- ↑ Akinbode, Ayomide (2 April 2019). "Why Nigeria changed from Right-Hand Drive to Left-Hand Drive in 1972". www.thehistoryville.com. Archived from the original on 9 កក្កដា 2021. Retrieved 9 កក្កដា 2021.
The terms 'right- and left-hand drive' refer to the position of the driver in the vehicle and are the reverse of the terms 'right- and left-hand traffic'.
![]() |
អត្ថបទនេះគឺជាអត្ថបទខ្លីមិនពេញលេញ។ លោកអ្នកអាចជួយវីគីភីឌាដោយសរសេរពង្រីកបន្ថែម។ |
- Pages using duplicate arguments in template calls
- CS1 errors: dates
- អត្ថបទខ្លីមិនពេញលេញ
- នីហ្សេរីយ៉ា
- សាធារណរដ្ឋសហព័ន្ធ
- ប្រជាជាតិក្រុមដប់ប្រាំ
- ប្រទេសនៅអាហ្វ្រិក
- រដ្ឋសមាជិកនៃអង្គការប្រទេសនាំចេញប្រេងកាត
- រដ្ឋសមាជិកនៃសហភាពអាហ្វ្រិក
- រដ្ឋសមាជិកនៃសមាគមប្រជាជាតិនៃសហធនរដ្ឋ
- រដ្ឋសមាជិកនៃអង្គការសហប្រតិបត្តិការឥស្លាម
- រដ្ឋសមាជិកនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ
- ប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងលិច