ភាសាចិន

ភាសាចិន 中文、华语/華語、汉语/漢語 Zhōngwén ចុងវើន, Huáyǔ, Hànyǔ [ʈʂʊŋ.wən], [huayˑ] [xan.yˑ]
ប្រទេសនិយាយ	ចិន, តៃវ៉ាន់ សិង្ហបុរី ឥណ្ឌូនេស៊ី ម៉ាឡេស៊ី និងសហគមន៍ចិននៅក្នុងពិភពលោក
តំបន់	អាស៊ីខាងកើត・អាស៊ីអាគ្នេយ៍
ចំនួនអ្នកនិយាយ	ប្រហែល1.176 ពាន់លាន (ក្នុងប្រទេសចិនប៉ុណ្ណោះ)
លំដាប់លេខ	១
ក្រុមភាសា	Sino-Tibetan
មុខងារជាផ្លូវការ
ភាសាផ្លូវការនៅ	ចិន សិង្ហបុរី ហុងកុង ម៉ាកាវ អង្គការសហប្រជាជាតិ តៃវ៉ាន់ សមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍
គ្រប់គ្រងដោយ	In the PRC: National Language Regulating Committee In the ROC: Mandarin Promotion Council In Singapore: Promote Mandarin Council/Speak Mandarin Campaign
កូដភាសា
ISO 639-1	zh
ISO 639-2	chi (B) / zho (T)
ISO/DIS 639-3	{{{iso3}}}
SIL	cdo - Chinese (generic) cjy - Min Dong cmn - Jinyu cpx - Mandarin czh - Pu Xian czo - Huizhou dng - Min Zhong gan - Gan hak - Hakka hsn - Xiang mnp - Min Bei nan - Min Nan wuu - Wu yue - Yue och-Old chinese ltc-Late middle chinese lzh-Literary chinese

ភាសាចិន គឺជាភាសា មួយដែលប្រើដោយ ជនជាតិចិន នៅក្នុងប្រទេសចិន និង កន្លែងផ្សេងៗទៀត ។ វាគឺជាទំរង់ នៃភាសាដើមមួយ ដែលត្រូវបានគេ ហៅថា ភាសាដើម របស់ ស៊ីណូទីបេតាន។ ជនជាតិ ចិន ផ្ដោត សំខាន់ ទៅ លើការសសេរ និង ការនិយាយ ។ វាមានភាព ពិសេសម៉្យាង ត្រង់ថា ទោះបីជា ពួកគេ មានភាសា នៃការនិយាយខុសគ្នា ខាងសំលេងក៏ដោយ ប៉ុន្ដែការ សសេររបស់ពួកគេ មាន លក្ខណះ ដូចគ្នា ។ ដូច្នេះ វាមាន ភាពងាយស្រួល ក្នុងការ ទំនាក់ទំនងគ្នា តាមរយះការសសេរ ដូចគ្នាបែបនេះ ។ ប្រជាជនចិនភាគ ច្រើនយល់ឃើញថា ទោះជា ពួកគេមានការ និយាយខុសគ្នា ចំពោះប្រើ សំលេងយ៉ាងណាក៏ ដោយ ប៉ុន្ដែ នេះជា ភាសាចិន ដូចគ្នាមានន័យថា ជាភាសាតែមួយ ។ ពួកគេហៅ ភាសាដែល ខុសគ្នានោះថា ហ្វាងយ៉ាន ដើម្បីសំគាល់ថា ជាភាសាដែលមកពី តំបន់មួយ ផ្សេងទៀត ។ ហ្វាង មានន័យថា ផ្នែក មួយនៃប្រទេស និង យ៉ាន មាន ន័យថា ការនិយាយ ដូច្នេះ ពាក្យហ្វាងយ៉ាន មានន័យថា ភាសាតាមតំបន់ ឬ ភាសាតាមប្រទេស ។

ប្រជាជនចិន មានភាសាមួយ ជាភាសាផ្លូវ ការសំរាប់ ប្រជាជន ចិនទាំងអស់ ដែលសិក្សានៅក្នុងសាលា នៃប្រទេសចិន និង តៃវ៉ាន់ ហើយវា ក៏ជាភាសាផ្លូវការតែមួយគត់ ដែលពួកគេបាន ដាក់បញ្ចូលទៅ ក្នុងកម្មវិធី សិក្សាទៅដល់ ប្រទេសផ្សេងទៀត ។ ជាភាសាអង់គ្លេស គេហៅថា ម៉ានដារីន (Mandarin) ប៉ុន្ដែក្នុង ប្រទេសចិនគេ ហៅថា ភូតុងហ៊ួ ឬ ជាភាសា ដែលមនុស្ស ភាគច្រើន និយាយ ។ចំពោះ ប្រទេសតៃវ៉ាន់ គេហៅថា គួយ៊ួ ឬ ជាភាសារបស់ ប្រទេសទាំងមូល ។ ពួកគេត្រូវតែ មាន ភាសាផ្លូវការតែមួយ ព្រោះពួកគេរស់នៅ ក្នុងប្រទេស ជាមួយគ្នា ប្រសិនបើ ប្រើភាសា ផ្សេងគ្នា ពួកគេមិន អាចយល់ គ្នាទៅវិញទៅមក នោះឡើយ ។ ភាសាចិន ដូចជាដើមឈើដ៏ធំមួយ វាបានចាប់ផ្ដើម រីកលូតលាស់ រាប់ពាន់ឆ្នាំមកហើយ និង បានបែកមែកសាខាជាច្រើន ។ មនុស្ស មួយចំនួន និយាយថា នោះជាមែកធាង នៃភាសា ហើយ មែកធាងនៃភាសាគឺជាមនុស្សនេះ ឯង ។ ដូច្នេះ អ្នកអាចនិយាយថា មាន៦ ទៅ ៧ សាខាសំខាន់ ៗ ។

ភាពខុសប្លែក គ្នានៃភាសានីមួយៗ មានការកាត់ផ្ដាច់ ចេញពីគ្នាដាច់ស្រឡះទៅនឹងផ្នែកផ្សេង នៃភាសាអង់គ្លេស ដូចជាការនិយាយ របស់អង់គ្លេស , សហរដ្ឋអាមេរិច , អូស្រ្ដាលី , ឥណ្ឌា និង ផ្សេងៗ ទៀត ។ ក្រុមនៃ ភាសាចិនដែលបាន ប្រើក្នុងភាសានិយាយ មានដូចជា ម៉ានដារីន ភាសានិយាយ នៅក្នុងតំបន់ ភូមិភាគកណ្ដាល នៃ សាងហាយ , កាតូនីស ជាភាសា នៅក្នុងខេត្ដក្វាងទុង , ភាសា និយាយភាគ ច្រើននៅក្នុង ខេត្ដខ្យួយ៉ាន ( ប៉ុន្ដែក៏មាន អ្នកនិយាយ ច្រើនដែរ នៅក្នុងតៃវ៉ាន់ ) , ភាសានិយាយភាគច្រើន នៅក្នុង ខេត្ដហ៊ួនាន ជាភាសា ពីបុរាណ ជាភាសារបស់ ក្រុមជនភៀសខ្លួន និង មិនសូវមានភាព ជិតស្និទ្ធប៉ុន្មានទេ ទៅនឹងតំបន់មួយចំនួននៅក្នុងតំបន់ប៉ែកអាគ្នេយ៏ នៃប្រទេសចិន ( វាត្រូវបានគេហៅថា ហ៉ាកា ឬ ភាសាទីពីរ នៃការនិយាយ ) ហើយនិងភាសាដែលស្ថិននៅក្នុងតំបន់ ភូមិភាគកណ្ដាលនៃ ខេត្ដចាងហ្ស៊ី ។ វាជាភាសារបស់ ពួករ៉ូម៉ាំង ជាភាសាមកពី តំបន់នៃទីក្រុងរ៉ូម និង មានមូលដ្ឋាននៅ ឡាទីន , ភាសាចិនមួយចំនួន មានប្រភពមិនច្បាស់លាស់ ។

ប្រជាជនចិន គឺ បានប្រើឈ្មោះជាជនជាតិហ៊ាន នៅក្នុង ប្រទេសចិន ហើយ ក្រុមមួយផ្សេងទៀត ដែលចូលមក រស់នៅក្នុងប្រទេសចិន បានចាត់ទុក ខ្លួនរបស់គេ ជាជនជាតិចិន។ ប្រជាជនចិន តែងតែ សសេរ ជាភាសាចិន ពួកគេមាន និមិត្ដសញ្ញាមួយ ដែលគេ ហៅថាតួអក្សរ ។ ហើយពួកគេក៏បង្ហាញ ពីលក្ខណះនៃ ការបញ្ចេញសំលេង ផងដែរ ។ ប៉ុន្ដែគ្រាន់តែជា សាហ្វីយ័រ ដែលមាន សំលេង ខុសឆ្ងាយពី ភាសា អង់គ្លេស ( អ៊ិចសាយវីយ័រ) , ភាសាបារាំង( ហ្សាវីអាយេ ) , និង ភាសាអេស្បាញ ( ហាហ បេអឺ) , ជូនកាល អក្សរដូចគ្នា ប៉ុន្ដែ មានលក្ខណះខុសគ្នា ស្រឡះ នៅក្នុងការបញ្ចេញ សំលេង ក្នុងចំណោមភាសាចិន ទាំងអស់ ។ ភាសាចិន យ៉ាងហោចណាស់ ក៏មានអាយុ ចាប់ពី៣៥០០ ឆ្នាំ ដែរ ។ វាមិនមានភាពងឺងឆ្ងល់ទេ ដែលថា មនុស្សនៅក្នុងកន្លែងផ្សេងពីគ្នា និយាយខុសគ្នា , គ្រាន់តែមួយ ឬ ពី ឬ បី អាចអានខុសគ្នា នៅក្នុងភាសាខុសគ្នាតែប៉ុណ្ណោះ ។

ប្រជាជនចិនត្រូវការ ការសសេរទុកនូវ ចំពោះការបញ្ចេញសំលេង នៅក្នុងវចនានុក្រម។ ប្រជាជនចិនមិនមានអក្សរក្រមទេ , ដូច្នេះរបៀបនៃការ កត់ត្រាសំលេងគឺជាបញ្ហាក៏ធំសំរាប់ការចាប់ផ្ដើម ។ សព្វថ្ងៃនេះ ភាសាម៉ានដារីន ប្រើ ហ៊ានយ៉ូ ពីនយីន ដើម្បីជំនួសអោយសំលេងនៅក្នុង អក្សរឡាតាំង ។

គ្រប់ភាសាចិនទាំងអស់ (គ្រាមភាសា) ប្រើជាសំលេង ។ នេះមានន័យថា ពួកគេប្រើគ្រប់មធ្យោបាយ ដើម្បីបង្កើតអោយកាន់តែច្បាស់នៃការនិយាយរបស់ពួកគេ ។ ភាសាចិនមិនមានព្យាង្គច្រើនប៉ុន្មានទេ ។

ភាពខុសគ្នា ឬ គ្រាមភាសាចិន

នេះជាក្រុមភាសាទាំងប្រាំពីដែលសំខាន់ៗ របស់ចិន ឬ គ្រាមភាសា ដែលមានតាមប្រភេទដូចខាងក្រោមៈ

ហ្គួន(ភាគខាងជើង ឬ ម៉ាន់ដារីន) 北方話/北方话 or 官話/官话, (អ្នកនិយាយប្រហែលជា ៨៥០ លាននាក់ ) ,
ហ្វួ 吳/吴 , ដែលរូមបញ្ចូលទាំង សាងហានីស(អ្នកនិយាយប្រហែលជា ៩០ លាននាក់ ) ,
យ៉ូអី (ប្រជាជនកានតូនីស) 粵/粤,(អ្នកនិយាយប្រហែលជា ៨០ លាននាក់ ) ,
មីន (ប្រជាជនហ្វួចាន, ដែលរួមទាំង ប្រជាជនតៃវ៉ាន់) 閩/闽,(អ្នកនិយាយប្រហែលជា ៥០ លាននាក់ ) ,
ហ្ស៊ីអាង 湘, (អ្នកនិយាយប្រហែលជា ៣៥ លាននាក់ ) ,
ហាក់កា 客家 or 客, (អ្នកនិយាយប្រហែលជា ៣៥ លាននាក់ ) ,
ហ្គាន 贛/赣, (អ្នកនិយាយប្រហែលជា ២០ លាននាក់ ) ។

អក្សរបុរាណ និង ភាពងាយស្រួលនៃអក្សរ

ដើម្បីធ្វើអោយភាសាចិនមានភាពងាយស្រួលក្នុង ការសិក្សា , ការសសេរ , និង ការអាន នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៥៦ រដ្ឋាភិបាល នៃសាធារណៈរដ្ឋចិន បានធ្វើការកែប្រែអក្សររបស់ខ្លួន ។ ហើយនៅប្រទេសចិន និង ប្រទេសសាំងហ្គរពួ មានប្រជាជនប្រើអក្សរទាំងនេះ ។ នៅ ហុងកុង និង តៃវ៉ាន់ និង កន្លែងផ្សេងទៀត ដែលនិយាយភាសាចិន , ពួកគេនៅតែប្រើភាគច្រើនជាអក្សរចិនបុរាណដដែល ។ ភាសាកូរ៉េ ក៏ប្រើអក្សរចិនផងដែរ ដើម្បីជំនួសពាក្យអោយមានភាពពិតប្រាកដ ហើយ ភាសាជប៉ុន ប្រើច្រើនជាង ។ អក្សរទាំងនោះត្រូវបានគេស្គាល់ថា ហានជា ចំពោះប្រជាជនកូរ៉េ និង កានជី ចំពោះប្រជាជនជប៉ុន ។

ប្រជាជនម្នាក់ដែលមានចំនេះដឹងខ្ពង់ខ្ពស់ សព្វថ្ងៃស្គាល់ ៦០០០ ទៅ ៧០០០ អក្សរ ។ អក្សរចិនប្រមាណ ៣០០០ អក្សរ ត្រូវបានគេអាននៅលើទំព័រកាសែត ។ ទោះជាយ៉ាងណា , ប្រជាជន ដែលបានសិក្សាត្រឹមតែ៤០០ អក្សរ ដែលប្រើក្នុងការអានកាសែត ប៉ុន្ដែពួកគេត្រូវធ្វើការស្មានពាក្យទាំងអស់នោះ ។

សូមមើលផងដែរ