ពុទ្ធលើសឡានភាល័យ
| ဗုဒ္ဓလေိၐ်လှာန်ဘာလယ်
ពុទ្ធលើសឡានភាល័យ พุทธเลิศหล้านภาลัย | |
|---|---|
| ស្តេច រាមាទី២ | |
 | |
| ព្រះមហាក្សត្រនៃសៀម | |
| រជ្ជកាល | ៧ កញ្ញា ១៨០៩ – ២១ កក្កដា ១៨២៤ |
| សោយរាជ្យ | ១៨០៩ |
| អង្គមុន | ពុទ្ធយ៉តហ្វ៊ាចុកឡាលោក (រាមាទី ១) |
| អង្គក្រោយ | Nangklao (Rama III) |
| Viceroy | Maha Senanurak |
| Viceroy of Siam | |
| សោយរាជ្យ | ១៨០៨ – ៧ កញ្ញា ១៨០៩ |
| មុន | ពុទ្ធយ៉តហ្វ៊ា ចុកឡាលោក (រាមាទី ១) |
| អង្គមុន | Maha Sura Singhanat |
| អង្គក្រោយ | Maha Senanurak |
| ប្រសូត | 24 កុម្ភៈ 1767 Amphawa, Samut Songkhram, Ayutthaya Kingdom |
| សុគត | 21 កក្កដា 1824 (អាយុ 57 ឆ្នាំ) ព្រះបរមមហារាជវាំង, ព្រះនរគ, បាងកក, សៀម |
| រាជពន្ធភាព | Sri Suriyendra (queen) Kunthon Thipphayawadi Sri Sulalai |
| រាជបច្ឆាញាតិ | 73[១] |
| វង្ស | រាជវង្សចក្រី |
| បិតា | Phutthayotfa Chulalok (Rama I) |
| មាតា | Amarindra |
| សាសនា | ព្រះពុទ្ធសាសនា |
ពុទ្ធលើសឡានភាល័យ (ភូមា:ဗုဒ္ဓလေိၐ်လှာန်ဘာလယ် ,ថៃ: พระพุทธเลิศหล้านภาลัยพระพุทธเลิศหล้านภาลัย) ប្រសូតនៅថ្ងៃទី២៤ ខែកុម្ភៈ ១៧៦៧ - ២១ ខែកក្កដា ១៨២៤) មានឈ្មោះផ្ទាល់ខ្លួនថា ជីម (ភាសាថៃ:ฉิม) ឬ រាមាទី២ គឺជាព្រះមហាក្សត្រទី២នៃសៀមនៅក្រោមរាជវង្សចក្រីគ្រប់គ្រងពីឆ្នាំ១៨០៩ ដល់ ១៨២៤។ នៅឆ្នាំ១៨០៩ ព្រះអង្គបានសោយរាជ្យបន្តពីព្រះបិតារបស់ព្រះអង្គគឺពុទ្ធយ៉តហ្វាចុឡាលោក ។ រជ្ជកាលរបស់ទ្រង់មានសន្តិភាពយ៉ាងទូលំទូលាយ គ្មានជម្លោះអ្វីធំដុំឡើយ។ រជ្ជកាលរបស់ព្រះអង្គត្រូវបានគេស្គាល់ថាជា "យុគសម័យមាសនៃអក្សរសិល្ប៍រតនៈកូស៊ីន" ដោយសារ ពុទ្ធលើសឡានភាល័យ ជាអ្នកឧបត្ថម្ភដល់កវីមួយចំនួននៅក្នុងព្រះរាជវាំង ហើយព្រះមហាក្សត្រទ្រង់ផ្ទាល់គឺជាកវី និងវិចិត្រករដ៏ល្បីល្បាញ។កវីដែលល្បីល្បាញជាងគេក្នុងការងាររបស់គាត់គឺ ភូ ស៊ុនថន ដែលជាអ្នកនិពន្ធរឿង ព្រះអាផៃម៉ានី។
ដើមជីវិត[កែប្រែ]
ពុទ្ធលើសឡានភាល័យ ប្រសូតនៅឆ្នាំ ១៧៦៧ ក្នុងអាណាចក្រអយុធ្យា នៅស្រុកអមភាវ៉ា ខេត្តសមុទ្រសង្គ្រាម ។ ព្រះអង្គគឺជាកូនរបស់ ហ្លួង យកក្របទ នៃរាជាបុរី និងណាក់ នៃសមុទ្រសង្រ្កន។ ដូចដែលឪពុកនិងម្តាយរបស់គាត់ត្រូវបានគេស្គាល់។ ក្រោយមកពួកគេទាំងពីរក៏នឹងក្លាយជាស្តេចពុទ្ធយ៉តហ្វាចុឡាលោកនិងព្រះនាងអម្រិន្ទ្រារៀងខ្លួន។ នៅឆ្នាំ១៧៦៧ អយុធ្យាបានធ្លាក់ចូលទៅក្នុងការឈ្លានពានរបស់ភូមាក្នុងរាជវង្សកូបោន ។ បិតារបស់ព្រះអង្គឈ្មោះ ព្រះយ៉ារាជាបុរី បានចូលរួមជាមួយកងកម្លាំងរបស់ស្តេចតាកស៊ីន ដើម្បីដណ្តើមយកទីក្រុងអយុធ្យាមកវិញ។ ក្រោមការដឹកនាំររបស់ស្តេចតាក់ស៊ីន បិតាររបស់ ព្រះអង្គបានឡើងឋានន្តរស័ក្តិយ៉ាងឆាប់រហ័សក្នុងនាមជាមេទ័ពដឹកនាំកងទ័ព ហើយត្រូវបានចាត់តាំងជាមួយនឹងយុទ្ធនាការកម្ចាត់ឡាវ និងកម្ពុជា។ នៅឆ្នាំ១៧៨២ បិតាទ្រង់បានឡើងសោយរាជ្យជាស្តេចនៃសៀម (ក្រោយមកដាក់ឈ្មោះថា រាមាទី១) ហើយព្រះអង្គខ្លួនឯងត្រូវបានលើកឡើងជាព្រះអង្គម្ចាស់អ៊ីតសារាស៊ុនថននៃសៀម។ ពុទ្ធលើសឡានភាល័យ ជាមួយនឹងស្រីស្នំរបស់ព្រះអង្គគឺស្រីសុឡាឡៃ បានបង្កើតព្រះអង្គម្ចាស់ថ័ប (ทับ-ក្រោយពីរាមាទី ៣) ក្នុងឆ្នាំ ១៧៨៧។
តំណភ្ជាប់ខាងក្រៅ[កែប្រែ]
- ↑ Baker, Chris; Phongphaichit,, Phasuk (2009). A History of Thailand. Cambridge University Press. p. 31. ល.ស.ប.អ. 0521767687. https://books.google.co.th/books?id=TEdueeBj1H0C&dq=Nangklao+children&source=gbs_navlinks_s។ បានយកមក 10 July 2019.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||