វីរនារីខ្មែរ

វីរនារីខ្មែរ តាំងពីបុរាណកាលមក ស្ត្រីកម្ពុជាបានលះបង់ជីវិត និងសុភមង្គលផ្ទាល់ខ្លួនរបស់ពួកគេដើម្បីទឹកដីកម្ពុជា។ តួនាទីរបស់ពួកគេត្រូវបានកត់ត្រាទុកក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ ហើយតែងតែត្រូវបានប្រជាជនកម្ពុជាគោរពយ៉ាងខ្លាំង។ ឈ្មោះ និងតួនាទីរបស់ពួកគេត្រូវបានបែងចែកទៅតាមសម័យកាលនៃរាជធានីដូចខាងក្រោម៖

ព្រះរាជនីក្សត្រខ្មែរបុគ្គល​សំខាន់ៗ​ដែល​មាន​ឥទ្ធិពល

លេខរៀង	ព្រះនាម	ព្រះស្វាមី	ព្រះរាជឥស្សរិយយស	សម័យរាជធានី	ព្រះបិតា ព្រះមាតា	ជនជាតិ	ព្រះរាជបូជនីយកិច្ច
០១	ព្រះមេសោមា ឬ លីវយី ឬ នាងនាគ	កុរុងកៅណ្ឌិន្យទី១ ឬ ហ៊ុនទៀន ឬ ព្រះថោង	សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី	សម័យកាលហ៊្វូណន (៦៨–៦២៧ គ.ស.)	ព្រះបាទសោម	ជនជាតិខ្មែរ
០២	ព្រះនាងជ័យទេវី	ព្រះបាទន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី១		សម័យកាលនគរចេនឡា (៥៥០—៨០២)	ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី១
០៣	ព្រះនាងជយរាជទេវី	ព្រះបាទជយវម៌្មទី៧		សម័យកាលមហានគរ (៨០២-១៤៣១)
	ព្រះនាងឥន្ទ្រទេវី
០៤	ព្រះឥន្ទ្រមិតា	ព្រះបាទឥន្ទរាជា ក្រោយមកព្រះបាទស្រីសុរិយោពណ៌ទី២ (ចៅពញ្ញាយ៉ាត)	ព្រះមហេសី	សម័យកាលចតុមុខ (១៤៣១-១៥២៥)	ព្រះបាទបរមរាជាធិរាជទី២ ស្តេចអាណាចក្រអយុធ្យា	ជនជាតិសៀម
០៥	អ្នកម្នាងជាលែង	ព្រះបាទស្រីជេដ្ឋា (ស្ដេចកន)	អ្នកម្នាង		សម្ដេចចៅពញាកំហែង សម្ដេចចៅពញានៃក្រុងស្រឡប់ដូនតីពិជ័យព្រៃនគរ	ជនជាតិខ្មែរ
០៦	សម្ដេចព្រះភគវតី សិរីចក្រពត្តិ	ព្រះបាទចន្ទរាជា	សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី	សម័យកាលលង្វែក (១៥២៥–១៥៩៤)		ជនជាតិខ្មែរ
០៧	សម្ដេចព្រះភគវតី សុជាតិជាតាមហាក្សត្រី	ព្រះបាទបរមរាជាទី៤ (ស្រីសុរិយោពណ៌)		សម័យកាលស្រីសន្ធរ (១៥៩៤–១៦២០)
០៨	សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី (អង្គចូវ)	ព្រះបាទជ័យជេស្ឋាទី២ (ជ័យចេស្ដា)		សម័យកាលឧដុង្គ (១៦២០–១៨៦៣)	ស្ដេចអធិរាជអណ្ណាម ព្រះចៅក្រុងហ្វេ (Huế) ព្រះនាម "សៃវួង" (Sai Vuong)	ជនជាតិវៀតណាម (ជនជាតិយួន)
០៩	ព្រះនាងហ្វាទីម៉ា	ព្រះបាទបរមរាជាទី៥ (អង្គចន្ទ អុីប្រាហុីម)			"ចៅសុន" ចៅពញ្ញាបរទេសរាជ (រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេស)	ជនជាតិខ្មែរឥស្លាម
១០	សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ (អ្នកម៉ែនាងប៉ែន)	ព្រះបាទរាមាធិបតីទី៤ (អង្គឌួង)	អ្នកម្នាង	សម័យកាលកម្ពុជាក្រោមអាណាព្យាបាលបារាំង (១៨៦៣-១៩៤៥, ១៩៤៥-១៩៤៧)	លោកអគ្គសុភាធិបតី ចាងហ្វាងក្រសួងយុត្តិធម៌	ជនជាតិខ្មែរ
	សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមអច្ឆរាអក្សរ (អ្នកម៉ែនាងពៅ)
១១	សម្តេចមហាក្សត្រីយានី ស៊ីសុវត្ថិ​​ មុនីវង្ស កុសមៈនារិរតន៍ សិរីវឌ្ឍនា	ព្រះបាទនរោត្តម សុរាម្រិត	សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី		ព្រះបាទសម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស និង​សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី មហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម កាញ្ចនវិមាន នរលក្ខណ៍ទេវី
១២	សម្ដេច​ព្រះ​រាជ​អគ្គ​មហេសី ​នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ	ព្រះបាទនរោត្ដម សីហនុ		សម័យព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា (បច្ចុប្បន្ន)	លោក ហ្សង់ ហ្វ្រង់ស្វ័រ អ៊ីហ្សហ្ស៊ី និង​ លោកចៅឃុន ប៉ុម ពាង