អរោគ្យសាលា

អរោគ្យសាលា ជាសមាសនាមដែលផ្សំមកពីពាក្យ [អ+រោគ្យ+សាលា] ដែលសព្វថ្ងៃត្រូវនឹងពាក្យថា «មន្ទីរពេទ្យ»។ បើយោងតាមសិលាស្តម្ភចារឹកនៅប្រាសាទតាព្រហ្ម រាជការព្រះបាទជ័យវម៌្មទេវ (ទី៧) បានស្ថាបនា «អរោគ្យសាលា» ចំនួន១០២ តាំងនៅពេញប្រទេសកម្ពុជាខ្មែរ។ «អរោគ្យសាលា» ទាំងនោះ ភាគច្រើនស្ថិតនៅភាគខាងជើង និងភាគពាយ័ព្យអង្គរ។ មានការសិក្សាជាច្រើនដើម្បីស្វែងរកទីតាំង «អរោគ្យសាលា» ទាំងនោះដែរ ហើយអ្នកស្រាវជ្រាវគិតថា មាន «អរោគ្យសាលា» នៅភាគខាងត្បូងបំផុតនៃប្រទេសកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន គឺម្ដុំភ្នំបាយ៉ង់កោរ។ ជាទូទៅ «អរោគ្យសាលា» មួយមាន ប្រាង្គកណ្ដាលមួយធ្វើពីថ្មភក់ ឬថ្មបាយក្រៀម, «បណ្ណាល័យ»មួយធ្វើពីថ្មភក់ ឬថ្មបាយក្រៀមនៅខាងអាគ្នេយ៍, ច្រកចូលតែមួយពីទិសខាងកើតធ្វើពីថ្មភក់ ឬថ្មបាយក្រៀម, កំពែងថ្មបាយក្រៀមជុំវិញ និងស្រះទឹកមួយនៅភាគឦសានខាងក្រៅកំពែង។ នៅផ្នែកខាងក្នុងនៃកំពែង ក៏សល់ជាលំហ ដែលប្រហែលពីមុនជាទីតាំងរោងសម្រាប់អ្នកជំងឺធ្វើពីឈើប្រក់ស្លឹកដែលខូចខាតទៅតាមពេលវេលា។

1. នៅអង្គរធំ គេស្គាល់ «អរោគ្យសាលា» ចំនួន៤នៅមិនឆ្ងាយពីខ្លោងទ្វារទាំង៤នៃអង្គរធំ និង២ទៀតនៅឆ្ងាយបន្តិច។ ខ្ញុំនឹងរៀបរាប់ត្រួសៗពីប្រាសាទទាំង៦នោះ៖
2. នៅទិសខាងកើតខ្លោងទ្វារជ័យ ឆ្លងស្ពានប្រមាណ១០០ម៉ែត្រ នៅនឹងខាងស្ដាំដៃ អ្នកស្រុកហៅប្រាសាទលាក់នាង
3. នៅទិសខាងត្បូង បញ្ឆិតបន្តិចនឹងស្ពានហាលអង្គរវត្ត នៅនឹងខាងឆ្វេងដៃ អ្នកស្រុកហៅប្រាសាទតាព្រហ្មកិល
4. នៅទិសខាងលិចខ្លោងទ្វារតាកាវ ក្នុងព្រៃស៊ុបទ្រ៊ុប អ្នកស្រុកហៅប្រាសាទទ្រមូង
5. នៅទិសខាងជើងខ្លោងទ្វារដីឆ្នាំង អ្នកស្រុកហៅប្រាសាទទន្លេស្ងួត (អាចអានរបាយការណ៍ពីកំណាយនៅប្រាសាទនេះនៅតំណភ្ជាប់ខាងក្រោម)
6. នៅខាងជើងប្រាសាទព្រះខ័ន អ្នកស្រុកហៅប្រាសាទប្រីយ៍
7. នៅភាគពាយ័ព្យប្រាសាទទន្លេស្ងួត អ្នកស្រុកហៅប្រាសាទព្រៃប្រាសាទ