Jump to content

សុខ ចាន់ថារ័ត្ន/ប្រអប់ខ្សាច់/សេដ្ឋកិច្ចនយោបាយ

ពីវិគីភីឌា
សេដ្ឋកិច្ច

ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុមទូទៅ
មីក្រូសេដ្ឋកិច្ច · ម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច
ប្រវត្តិគំនិតសេដ្ឋកិច្ចHistory of economic thought
វិធីសាស្ត្រ · Heterodox approaches
វិធីបច្ចេកទេសTechnical methods
Mathematical · Econometrics
Experimental · គណនេយ្យជាតិNational accounting
Fields and subfields

ឥរិយាBehavioral · វប្បធម៌ · វិវត្តន៍
កំណើន · អភិវឌ្ឍន៍ · ប្រវត្តិ
អន្តរជាតិ · ប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ច
សេដ្ឋកិច្ចរូបិយវត្ថុ និងហិរញ្ញវត្ថុ
សេដ្ឋកិច្ចសាធារណៈ និងសុខុមាលភាព
សុខាភិបាល · អប់រំ · សុខុមាលភាព
ប្រជាសាស្ត្រ · ការងារ · បុគ្គលិក
គ្រប់គ្រង · គណនាComputational
Business · ព័ត៌មាន · ទ្រឹស្ដីល្បែង (Game theory)
អង្គការឧស្សាហកម្មIndustrial organization · ច្បាប់
កសិកម្ម · ធនធានធម្មជាតិ
ធម្មជាតិ · Ecological
ទីក្រុង · ជនបទ · តំបន់ · ភូមិសាស្ត្រ

បញ្ជីរាយនាម

Journals · Publications
Categories · ប្រធានបទ · Economists

ធុរកិច្ចនិងសេដ្ឋសាស្ត្រ

សេដ្ឋកិច្ច ​នយោបាយ​គឺ​ជា​ពាក្យ​ដើម​ដែល​បាន​ប្រើ​សម្រាប់​ការ​សិក្សា​​ពីផលិតកម្ម ​និង​ពាណិជ្ជកម្ម ​និង​​ទំនាក់​ទំនង​របស់​ពួក​គេ​ជាមួយ​នឹង​ច្បាប់​ ​និង​រដ្ឋា​ភិ​បាល​ ក៏​ដូច​ជា​ជាមួយ​នឹង​ការ​ចែកចាយ​នៃ​ប្រាក់​ចំណូល​ជាតិ​និង​ទ្រព្យ​សម្បត្តិ​ ។ សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​មាន​ប្រភព​ដើម​ពីរ​​សីលធម៌ទស្សនវិជ្ជា​។ វា​ត្រូវ​បាន​បង្កើត​ឡើង​នៅ​ក្នុង​សតវត្ស​ទី ១៨ ដូចជា​ការ​សិក្សា​ពី​សេដ្ឋកិច្ច​នៃ​រដ្ឋ​ឬ ទម្រង់រដ្ឋ ដូចនេះ​បានចេញជាពាក្យ សេដ្ឋកិច្ចនយោបាយ។

នៅ​ចុង​សតវត្ស​ទី 19​, ពាក្យសេដ្ឋកិច្ច​​នេះ​បាន​មក​ដើម្បី​ជំនួស​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ រួមគ្នាជាមួយ​នឹង​ការ​បោះ​ពុ​ម្ភ​ផ្សាយ​នៃ​សៀវភៅ​ដែល​មាន​ឥទ្ធិពល​ដោយ Alfred Marshall បាន​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ ១៨៩០ ។ មុន​នេះ​លោក William Stanley បាន Jevons​, អ្នក ​គាំទ្រ​នៃ​វិធី​សា​ស្រ្ត​គណិត​វិទ្យា​បាន​អនុវត្ត​ទៅ​ប្រធានបទ​មួយ​ដែល​ គាំទ្រ​សេដ្ឋកិច្ច​និង​ការ​និយាយ​ឱ្យ​ខ្លី​ប្រកបទៅដោយ​ដោយ​ក្ដី​សង្ឃឹម​នៃ​ ពាក្យនេះ​ក្លាយ "​ទទួល​បានការទទួលស្គាល់​នៃ​វិទ្យា​សា​ស្រ្ត​មួយ​។ " [][]

នា​ពេល​បច្ចុប្បន្ន​នេះ​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​, ​ដែល​វា​មិន​ត្រូវ​បាន​ប្រើ​ជា​សទិស​ន័យ​សម្រាប់​សេដ្ឋកិច្ច​វិទ្យា​អាច​សំដៅទៅលើរឿង​ខុស​គ្នា​ខ្លាំង​ណាស់​រួម​ទាំង​ការ​វិភាគ Marxian​, បាន​អនុវត្ត​សាធារណៈ​ជម្រើស​-ជិត​បាន​មកពី​សាលា​ក្រុង​ឈី​កា​ហ្គោ​និង​សាលា​រដ្ឋ Virginia ឬ​គ្រាន់​តែ​ដំបូន្មាន​ដែល​បាន​ផ្ដល់​ឱ្យ​ដោយ​អ្នក​សេដ្ឋ​កិច្ច​ទៅ រដ្ឋាភិបាល​ឬ​សាធារណៈ​លើ​គោល​នយោបាយ​សេដ្ឋកិច្ច​ទូទៅ​ឬ​នៅ​លើ​សំណើ​ជាក់លាក់​។ អក្សរសិល្ប៍​អានុភាព​មួយ​រីក​លូតលាស់​យ៉ាង​ឆាប់​រហ័ស​ពី​ឆ្នាំ ១៩៧០ បាន ​ពង្រីក​ហួស​ពី​គំរូ​នៃ​គោល​នយោបាយ​សេដ្ឋកិច្ច​ដែល​ អ្នករៀបគម្រោងចង់ធ្វើឱ្យឧបករណ៍​ប្រើប្រាស់​របស់​​តំណាង​បុគ្គលឆ្ពោះ​ជា​ អតិបរមា​ទៅ​រក​ការ​ពិនិត្យ​មើល​ពី​របៀប​ដែល​កម្លាំង​នយោបាយ​ប៉ះពាល់​ដល់​ ជម្រើស​នៃ​គោលនយោបាយ​សេដ្ឋកិច្ច​ជា​ពិសេស​ជា​ជម្លោះ​ចែកចាយ​និង​ស្ថាប័ន​ នយោបាយ​។ វា​គឺ​ជា​ការ​អាច​ប្រើ​បាន​ជា​ផ្នែក​មួយ​នៃ​ការ​សិក្សា​នៅ​ក្នុង​មហាវិទ្យាល័យ​និង​សាកលវិទ្យាល័យ​មួយ​ចំនួន​។

សទ្ទ​ន័យ

[កែប្រែ]

ដើមឡើយ​, សេដ្ឋកិច្ច ​នយោបាយ​មាន​ន័យ​ថា​ជាការ​សិក្សា​ក្រោម​លក្ខខណ្ឌដែល​​ក្រោម​ផលិត​កម្មឬ​ បំរើបំរាស់ជាមួយ​ប៉ារ៉ាម៉ែត្រ​មានកំណត់​ត្រូវ​បាន​រៀបចំ​ឡើង​នៅ​ក្នុង​រដ្ឋ- ​ប្រទេស​នានា។ ក្នុង​របៀប​មួយ​ដែល​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​ពង្រីក​ការ​សង្កត់​ធ្ងន់​នៃ​សេដ្ឋកិច្ចវិទ្យា​ដែល​មក​ពី oikos ក្រិក (មានន័យថា "ផ្ទះ​"​) និង nomos (មាន​ន័យ​ថា "ច្បាប់​" ឬ "លំដាប់​"​) & ‧​; ដូច្នេះសេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​​មានន័យថា​ដើម្បី​បង្ហាញ​ពី​ច្បាប់​នៃ​ផលិតផល​នៃ​ ទ្រព្យ​សម្បត្តិ នៅ​ថ្នាក់​រដ្ឋ​នោះ​គឺ​គ្រាន់​តែ​ជា​ការ​សេដ្ឋកិច្ច​គឺ​ជា​លំដាប់​នៃ​ផ្ទះ​ នោះ​។ ​ឃ្លា​ économie politique (បកប្រែ​ជា​ភាសា​អង់គ្លេស​ថា​ជា​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​) បាន​បង្ហាញ​ខ្លួន​ជា​លើក​ដំបូង​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​បារាំង​នៅ​ក្នុង ១៦១៥ ដោយ​សៀវភៅ​ដ៏ល្បី​ដោយ Antoine de Montchrétien​, ដែលមានចំណងជើងថាTraité de l’economie politique។ មហាទស្សនៈវិទូបារាំង ​លោក អាដាម ស្មីត (Adam Smith)Adam លោកដេវីត រីកាដូ (David Ricardo) និង ​ទស្សនវិទូ​និង​អ្នក​ទ្រឹ​ស្តី​សង្គមអាល្លឺម៉ង់​​លោក កាល់ ម៉ាក (Karl Marx)

​គាត់ទាំងអស់គ្នាគឺជាអ្នកអធិប្បាយពី​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​។ តំណែងសាស្ត្រា​ចា​រ្យ​លើក​ដំបូង​របស់​ពិភព​លោក​លើ​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​ត្រូវ​បាន​បង្កើត​ឡើង​នៅឆ្នាំ ១៧៥៤ នៅ​សាកលវិទ្យាល័យ Naples Federico II ប្រទេស​អ៊ីតាលី (បន្ទាប់​មក​រាជ​ធានី​ព្រះរាជាណាចក្រនេប៉ាល់ (Naples)​) ទស្សនវិទូ​លោក ​​Antonio Genovesi នៃទីក្រុងNeapolitan ជា​សា​ស្រ្តា​ចា​រ្យ​មាន​សិទ្ធិ​មួយ​ជា​លើក​ដំបូង។ នៅ​ក្នុងឆ្នាំ១៧៦៣ លោក Joseph von Sonnenfels ត្រូវ​បាន​តែងតាំង ជា​ប្រធាន​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​នៅ​សាកលវិទ្យាល័យ​ក្រុង​វី​យែ​ន​ប្រទេស​អូទ្រីស​។ នៅក្នុង​ឆ្នាំ 1805​, លោក Thomas Malthus បាន​ក្លាយ​ជា​សា​ស្រ្តា​ចា​រ្យ​អង់​គ្លេ​ស​ជា​លើក​ដំបូង​នៃ​សេដ្ឋកិច្ចនយោបាយ​នៅ​មហាវិទ្យាល័យ​ក្រុមហ៊ុន​​ប្រទេស​ឥណ្ឌា​ខាងកើត, Haileybury​, Hertfordshire ។ សាកលវិទ្យាល័យ Glasgow​,
ដែល​ជា​កន្លែង​ដែល​ស៊្មី​ធ 

​ជា​សា​ស្រ្តា​ចា​រ្យ​នៃ​តក្កវិទ្យា​និង​សីលធម៌​ទស្សន​វិជ្ជា​បាន​ផ្លាស់​ ប្តូ​រ​ឈ្មោះពីដេប៉ាតឺម៉ង់នៃ​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​​ទៅជា​ដេប៉ាតឺម៉ង់​ សេដ្ឋកិច្ច (ដែល​ទំនង​ជា​ដើម្បី​ជៀសវាង​ការ​យល់​ច្រឡំ​ចំពោះថ្នាក់ឧត្តមសិក្សា) នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ​សិក្សា ១៩៩៧-១៩៩៨ ទុកជា​ថ្នាក់ក្រោយឧត្តមសិក្សា​នៅឆ្នាំ ១៩៩៨ សម្រាប់ការ​សិក្សាថ្នាក់​អនុបណ្ឌិត​សិល្បៈ (Master of Arts) (ស្កុ​ត​ឡេ​ន​) នៅ​ក្នុង​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​។

នៅ​ក្នុង​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​, សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​ជា​លើក​ដំបូង​ត្រូវ​បាន​គេ​បង្រៀន​នៅ​មហាវិទ្យាល័យ​របស់​លោក William និង​ម៉ា​រី​ដែល​នៅឆ្នាំ ១៧៨៤ សៀវភៅរបស់ស្មីតដែលមានចំណងជើងថា​ទ្រព្យសម្បត្តិរបស់​ប្រជាជាតិ​ (The Wealth of Nations) គឺ​ជា​សៀវភៅ​ដែល​ត្រូវការ​។

វិធី​សា​ស្រ្ត​បច្ចុប្បន្ន

[កែប្រែ]
Robert Keohane, international relations theorist

នៅ ​ក្នុង​អត្ថន័យ​សហ​សម័យ​របស់​ខ្លួន​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​សំដៅ​ទៅលើអ្វីដែល​ខុស ​គ្នា​ប៉ុន្តែ​ទាក់ទង​ វិធី​សា​ស្ដ្រ​ដើម្បី​សិក្សា​ឥរិយាបថ​សេដ្ឋកិច្ច​និង​ទាក់ទង​ចាប់​ពី​ការ​ រួម​បញ្ចូល​គ្នា​នៃ​សេដ្ឋកិច្ច​ជាមួយ​ផ្នែក​ផ្សេង​ទៀត​ដើម្បី​ការ​ប្រើ​ ប្រាស់​ផ្សេង​គ្នា ការ​សន្និដ្ឋាន​ជា​មូលដ្ឋាន​ប្រកួតប្រជែង​ការ​ប៉ាន់ប្រមាណ​សេដ្ឋកិច្ច​មុន​ នេះ​:

  • សេដ្ឋកិច្ច

​នយោបាយ​ភាគ​ច្រើន​ជា​ទូទៅ​សំដៅ​ទៅ​លើ​ការ​សិក្សា​រំពឹង​ទុក​លើ​ការ​គូរ​លើ​ ការ​សេដ្ឋកិច្ច​ច្បាប់​និង​វិទ្យា​សា​ស្រ្ត​នយោបាយ​នៅ​ក្នុង​របៀប​ពន្យល់​ អំពី​ស្ថាប័ន​នយោបាយ​បរិស្ថាន​នយោបាយ​និង​ប្រព័ន្ធ​សេដ្ឋកិច្ច - ។ មូលធននិយម​, សង្គមនិយម​ឬ​ចំរុះ​ឥទ្ធិពល​គ្នា ទិនានុប្បវត្តិ​កូដ​ចំណាត់​ថ្នាក់​អក្សរ​សា​ស្រ្ត​សេដ្ឋកិច្ច​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​ទាក់ទង​ជាមួយ​នឹង​បី subareas​: តួនាទី​របស់​រដ្ឋាភិបាល​និង / ឬ​អំណាច​ទំនាក់​ទំនង​នៅ​ក្នុង​ការ​បែងចែក​ធនធាន​សម្រាប់​ប្រភេទ​នៃ​ប្រព័ន្ធ​សេដ្ឋកិច្ច​នីមួយ សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​អ​ន្ដ​រ​ជាតិ​ដែល​សិក្សា​ផល​ប៉ះពាល់​សេដ្ឋកិច្ច​នៃ​ទំនាក់ទំនង​អ​ន្ដ​រ​ជាតិ និង​គំរូ​សេដ្ឋកិច្ច​នៃ​ដំណើរការ​នយោបាយ​។ តំបន់​ចុង​ក្រោយ​នេះ​បាន​មក​ពី​ទ្រឹ​ស្តី​ជម្រើស​សាធារណៈ​និង​កាលបរិច្ឆេទ​ពី​ទសវត្ស​ឆ្នាំ 1960 នេះ​អ្នក​បោះ​ឆ្នោត​ម៉ូដែល​, អ្នក ​នយោបាយ​និង​អ្នក​រដ្ឋ​ការ​ជា​ការ​ប្រព្រឹត្តទៅ​នៅ​ក្នុង​ជា​ចម្បង​វិធី​ ខ្លួន​ឯង​ចាប់​អារម្មណ៍​នៅ​ក្នុង​ការ​ផ្ទុយ​ទៅ​នឹង​ទិដ្ឋភាព​មួយ​ជាប់​ព្រះ​ នាម​ព្រះ​សេដ្ឋ​កិច្ច​មុន​ម​ន្រ្តី​រដ្ឋាភិបាល​កំពុង​ព្យាយាម​ពង្រីក​ អតិបរមា​ឧបករណ៍​ប្រើប្រាស់​បុគ្គល ពី​ប្រភេទ​នៃ​មុខងារ​សុខុមាលភាព​សង្គម​មួយ​ចំនួន​។ ការ ​ផ្តោ​ត​អារម្មណ៍​ដំបូង​និង​បន្ត​ការ​ស្រាវ​ជ្រាវ​របស់​កម្មវិធី​ដែល​បាន​មក ​គឺ​ជា​អ្វី​ដែល​ត្រូវ​បាន​គេ​ហៅ​ថា​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​។

អ្នក​សេដ្ឋកិច្ច​និង​អ្នក​វិទ្យា​សា​ស្រ្ត​នយោបាយ​ជា​ញឹកញាប់​ទាក់ទង​សេដ្ឋកិច្ច

​នយោបាយ​ជាមួយ​នឹង​វិធី​សា​ស្រ្ត​ដែល​ប្រើ​ការ​ប៉ាន់ប្រមាណ​សម​ហេតុផល​ -ជម្រើស ជា​ពិសេស​នៅ​ក្នុង​ទ្រឹ​ស្តី​ការ​លេង​ហ្គេម​, ហើយ​នៅ​ក្នុង​ការ​ពិនិត្យ​មើល​បាតុភូត​ហួស​ពី​ការ​លើក​លេង​តោ​ស​ស្តង់​ដា​សេដ្ឋកិច្ច 'ដូច​ជា​ការ​បរាជ័យ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​និង​ការ​សម្រេច​ចិត្ត​ធ្វើ​ឱ្យ​ស្មុ​គ្រ​ស្មាញ​នៅ​ក្នុង​បរិបទ​ដែល​មាន​ពាក្យ "សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​វិជ្ជមាន​" ជា​រឿង​ធម្មតា​។ ប្រធាន​បទ "តាម​ប្រពៃណី​" ផ្សេង​ទៀត​រួម​បញ្ចូល​ទាំង​ការវិភាគ​ពី​បញ្ហា​គោលនយោបាយ​សាធារណៈ​ដូច​ជា​បទ​បញ្ជា​សេដ្ឋកិច្ច ផ្តាច់​មុខ​, ជួល​ស្វែង​រក​, ការ​ការពារ​ទីផ្សារ អំពើ​ពុក​រលួយ​ស្ថាប័ន និង​នយោបាយ​ចែក​ចាយ​។ ការវិភាគ ​ជាក់ស្ដែង​រួម​បញ្ចូល​ទាំង​ឥទ្ធិពល​នៃ​ការ​បោះ​ឆ្នោត​នៅ​លើ​ជម្រើស​នៃ​គោល​ នយោបាយ​សេដ្ឋកិច្ច​ការ​ប្ដេជ្ញា​ចិត្ត​និង​គំរូ​ព្យាករ​លទ្ធផល​បោះ​ឆ្នោត​ ដែល​ជា​របស់​វ​ដ្ត​អាជីវកម្ម​នយោបាយ​ដែល ឯករាជ្យ​ធនាគារ​ក​ណ្តា​ល​និង​នយោបាយ​នៃ​ឱនភាព​លើស​នេះ​។

ការផ្តោ​ត​អារម្មណ៍​ចុង​ក្រោយ​នេះ​បាន​បង្ហាញ​ម៉ូត​ជាច្រើន​និង​គោល​នយោបាយ​

សេដ្ឋកិច្ច​ស្ថាប័ន​នយោបាយ​ជា​អន្តរកម្ម​រវាង​ភ្នាក់ងារ​និង​ស្ថាប័ន​ សេដ្ឋកិច្ច​និង​នយោបាយ​របស់ រួម​ទាំង​ស្របគ្នា​ហាក់​បី​ដូច​ជា​គោល​នយោបាយ​សេដ្ឋកិច្ច​និង​អនុសាសន៍​របស់​សេដ្ឋវិទូ​តាមរយៈ​ពន្លឺ​នៃ s បាន​ចំណាយ​ប្រតិបត្តិការ​នេះ​។ ចាប់​ពី​ពាក់​ក​ណ្តា​ល​ទសវត្សរ៍​ឆ្នាំ 1990 វាល ​នេះ​ត្រូវ​បាន​ពង្រីក​នៅ​ក្នុង​ផ្នែក​មួយ​ជួយ​ដោយ​ការ​សំណុំ​ទិន្នន័យ​ ឆ្លងកាត់​ជាតិ​ថ្មី​មួយ​ដែល​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​មាន​ការ​ធ្វើ​តេ​ស្ត​នៃ​ការ​ សម្មតិកម្ម​លើ​ប្រព័ន្ធ​សេដ្ឋកិច្ច​និង​ស្ថាប័ន​ប្រៀបធៀប​។ ប្រធាន​បទ​រួម​មាន​ប្រកាស​ពី​ការ​បែកបាក់​នៃ​ប្រទេស​នេះ ប្រភព​និង​អត្រា​នៃ​ការ​ផ្លាស់​ប្តូ​រ​នៃ​ស្ថាប័ន​នយោបាយ​នៅ​ក្នុង​ទំនាក់​ទំនង​ធ្វើ​ឱ្យ​មាន​កំណើន​សេដ្ឋកិច្ច ការ​អភិវឌ្ឍ ក្រោយ កំណែទម្រង់ និង​សេដ្ឋកិច្ច​ការ​ផ្លាស់​ប្តូ​រ​, តួនាទី​របស់​វប្បធម៌​ជាតិ​សាសន៍​និង​យេនឌ័រ​នៅ​ក្នុង​ការ​ពន្យល់​អំពី​លទ្ធផល​សេដ្ឋកិច្ច គោលនយោបាយ​ម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច បរិស្ថាន ភាព​ត្រឹមត្រូវ​ភាព ទំនាក់​ទំនង​នៃ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​គោល​នយោបាយ​សេដ្ឋកិច្ច​ទ្រឹ​ស្តី និង​ជាក់ស្ដែង​។

  • សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​ថ្មី​អាច​ព្យាបាល​មនោគមវិជ្ជា​សេដ្ឋកិច្ច​ដែល​ជា​បាតុភូត​នេះ​ដើម្បី​ពន្យល់​ក្នុង​ប្រពៃណី​នៃ​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ Marxian នេះ​។ ដូច្នេះ

​លោក Charles អេ​ស Maier បាន​បង្ហាញ​ថា​វិធី​សា​ស្រ្ត​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ "interrogates គោល​លទ្ធិ​សេដ្ឋកិច្ច​ដើម្បី​បង្ហាញ​បរិវេណ​ខាង​សង្គមវិទ្យា​និង​នយោបាយ​ របស់​ពួក​គេ​នៅ​ក្នុង​ការ​បូក .... [វា​] ចាត់ទុក​គំនិត​និង​ឥរិយាបថ​សេដ្ឋកិច្ច​មិន​មែន​ជា​ក្រប​ខ័ណ្ឌ​ការងារ​ សម្រាប់​ការ​វិភាគ​នោះ​ទេ​ប៉ុន្តែ​ជា​ជំនឿ​និង​សកម្មភាព​ដែល ត្រូវ​តែ​ខ្លួន​ឯង​ត្រូវ​បាន​ពន្យល់ "។ វិធី​សា​ស្រ្ត​នេះ​ប្រាប់​លោក Andrew Gamble នៅ​របស់​សេរី​សេដ្ឋ​កិច្ច​និង​រដ្ឋ​ខ្លាំង (ដែល Palgrave Macmillan​, 1988​) និង​លោក Colin ហៃ​របស់​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​នៃ​ការងារ​ថ្មី (ក្រុម Manchester សាកលវិទ្យាល័យ​ចុច​ឆ្នាំ 1999​) ។ វា ​ក៏​ប្រាប់​ការ​ងារ​ជា​ច្រើន​បាន​បោះ​ពុម្ព​ផ្សាយ​នៅ​ក្នុង​សេដ្ឋកិច្ច​ នយោបាយ​ថ្មី​ដែល​ជា​កាសែត​អ​ន្ដ​រ​ជាតិ​បាន​បង្កើត​ឡើង​ដោយ​អ្នកប្រាជ្ញ​ សាកលវិទ្យាល័យ​ទីក្រុង Sheffield ក្នុង​ឆ្នាំ 1996 ។

  • សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​អន្តរជាតិ (IPE របស់​) គឺ​ជា​វាល​រំពឹង​ទុក​មាន​វិធី​សា​ស្រ្ត​ក្នុង​ការ​សកម្មភាព​របស់​តារា​ជាច្រើន​។ នៅ​ក្នុង​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​, វិធី​សា​ស្រ្ត​ទាំង​នេះ​ត្រូវ​បាន​ភ្ជាប់​ជាមួយ​ទិនានុប្បវត្តិ​អង្គការ​អន្តរជាតិ​ដែល​ក្នុង​ឆ្នាំ 1970 បាន​ក្លាយ​ជា​ទស្សនា​វ​ដ្តី​ឈាន​មុខ​គេ​នៃ​ការ IPE របស់​ស្ថិត​នៅ​ក្រោម​ការ editorship របស់​លោក Robert Keohane លោក Peter J. Katzenstein និង​លោក Stephen Krasner នេះ​។ ពួក​គេ​ក៏​ត្រូវ​បាន​ផ្សារភ្ជាប់​ជាមួយ​នឹង​កាសែត​ការពិនិត្យ​ឡើងវិញ​នៃ​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​អន្តរជាតិ​។ ក៏​មាន​ការ​សាលា​ដ៏​សំខាន់​បន្ថែម​ទៀត​របស់ IPE របស់​, បាន​បំផុស​គំនិត​ដោយ​លោក Karl ការងារ Polanyi របស់​។ តួ​លេខ​ដ៏​សំខាន់​ចំនួន​ពីរ​គឺ​លោក Matthew វ៉​ត​សុ​ន​និង​លោក Robert ដ​បុល​យូ​លោក​ស្រី Cox
  • Anthropologists​, សង្គមវិទូ

​និង​ភូមិ​សា​ស្រ្ត​ប្រើ​ប្រាស់​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​នៅ​ក្នុង​សំដៅ​ទៅ​លើ​របប ​នៃ​ការ​នយោបាយ​ឬ​តម្លៃ​សេដ្ឋកិច្ច​ដែល​ផុស​ឡើង​ជា​ចម្បង​នៅ​កម្រិត​នៃ​រដ្ឋ ​ឬ​រដ្ឋាភិបាល​ក្នុង​តំបន់​នោះ​ទេ​ប៉ុន្តែ​ក៏​មាន​នៅ​ក្នុង​ក្រុម​សង្គម​តូច ​ជាង​មុន​និង​ប​ណ្តា​ញ​សង្គម​។ ដោយ ​សារ​តែ​ឥទ្ធិពល​ទាំង​នេះ​និង​ត្រូវ​បាន​របប​មាន​ឥទ្ធិពល​ដោយ​អង្គការ​ទាំង​ ដើម​ទុន​សង្គម​និង​សេដ្ឋកិច្ច​វិភាគ​នៃ​វិមាត្រ​ខ្វះ​ខាត​តម្លៃ​សេដ្ឋកិច្ច​ ស្តង់ដារ (ឧ. សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​នៃ​ភាសា​, នៃ​ភេទ​ឬ​សាសនា​) ជា​ញឹកញាប់​គូរ​អំពី​គោល​គំនិត​ដែល​ត្រូវ​បាន​ប្រើ​នៅ​ក្នុង​ការ critiques Marxian រដ្ឋធានី​។ វិធី​សា​ស្រ្ត​បែប​នេះ​ពង្រីក​នៅ​លើ​អាហារូបករណ៍ neo​-Marxian ដែល​ទាក់ទង​ទៅ​នឹង​ការ​អភិវឌ្ឍ​និង​មិនទាន់​មានការ​អភិវឌ្ឍ​ស្នើ​ឡើង​ដោយ​លោក​André Gunder របស់ Frank និង Immanuel Wallerstein ។

  • s បាន

​ប្រវត្តិវិទូ​បាន​ជួល​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​ដើម្បី​ស្វែង​រក​វិធី​ក្នុង​ អតីតកាល​ថា​អ្នក​និង​ក្រុម​ជាមួយ​នឹង​ផល​ប្រយោជន៍​សេដ្ឋកិច្ច​ជា​រឿង​ធម្មតា ​បាន​ប្រើ​នយោបាយ​ការ​ផ្លាស់​ប្តូ​រ​មាន​អត្ថប្រយោជន៍​ដល់​ផល​ប្រយោជន៍​របស់ ​ពួក​គេ​ឱ្យ​មាន​ប្រសិទ្ធភាព​។

វិញ្ញាសា​ដែល​ទាក់ទង

[កែប្រែ]

ដោយ ​សារ​តែ​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​គឺ​មិន​មែន​ជា​វិន័យ​រួម​មាន​ការ​សិក្សា​ការ​ ប្រើ​ពាក្យ​មួយ​ដែល​ត្រួត​លើ​គ្នា​នៅ​ក្នុង​បញ្ហា​ប្រធានបទ​នេះ​ប៉ុន្តែ​មាន ​ទស្សន​វិស័យ​ខុស​គ្នា​ខ្លាំង​:

  • សង្គម​វិទ្យា​សិក្សា​ពី​ផល​ប៉ះពាល់​នៃ​ការ​ចូលរួម​របស់​ជន "នៅ​ក្នុង​សង្គម​ដែល​ជា​សមាជិក​នៃ​ក្រុម​និង​របៀប​ដែល​ការ​ផ្លាស់​ប្តូ​រ​នូវ​សមត្ថភាព​របស់​ខ្លួន​ក្នុង​ការ​បំពេញ​មុខងារ​បាន​។ សង្គមវិទូ​ជា​ច្រើន​ចាប់​ផ្តើ​ម​ពី​ទស្សនៈ​នៃ​ទំនាក់ទំនង​ផលិតកម្ម​-កំណត់​ពី​លោក Karl ម៉ា​មួយ​។ ទ្រឹ​ស្តី​របស់​ម៉ា​លើ​ប្រធានបទ​នៃ​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​ត្រូវ​បាន​ផ្ទុក​នៅ​ក្នុង​សៀវភៅ​របស់​គាត់ Das Kapital
  • Anthropology

សិក្សា​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​ដោយ​ការ​ស៊ើប​អង្កេត​របប​នៃ​តម្លៃ​ស្ថានភាព​ នយោបាយ​និង​សេដ្ឋកិច្ច​ដែល​មាន​ទិដ្ឋភាព​នៃ​ការ​អនុវត្ត tacit sociocultural (ឧទាហរណ៍​ការ​ប្រើ​ប្រាស់ pejorative នៃ​កន្សោម pseudo ដែល​អេស្ប៉ាញ​នៅ​ក្នុង​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​កម្សាន្ត​អាមេរិក​) ដោយ​មធ្យោបាយ​នៃ​ដំណើរការ​ប្រវត្តិ​សា​ស្រ្ត​នយោបាយ​និង​សង្គមវិទ្យា​ទូលំទូលាយ​។ វិភាគ ​នៃ​លក្ខណៈ​ពិសេស​រចនា​សម្ព័ន្ធ​នៃ​ដំណើរការ​ឆ្លងដែន​ផ្តោ​ត​ទៅ​លើ​ អន្តរកម្ម​រវាង​ប្រព័ន្ធ​មូលធន​ពិភពលោក​និង​វប្បធម៌​ក្នុង​ស្រុក​។

  • Archaeology

ព្យាយាម​ឡើងវិញ​ប្រទេស​មាន​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​កន្លង​មក​ដោយ​ការ​ពិនិត្យ​មើល ​ភស្តុតាង​សម្ភារៈ​សម្រាប់​យុទ្ធ​សា​ស្រ្ត​រដ្ឋបាល​ដើម្បី​ត្រួត​ពិនិត្យ​ និង​ការ​គៀង​គរ​ធនធាន​។ ភស្តុតាង ​នេះ​អាច​រួម​បញ្ចូល​ទាំង​ស្ថាបត្យកម្ម​, នៅសល់​សត្វ​ភស្តុតាង​សម្រាប់​សិក្ខាសាលា​សិប្បកម្ម​ភស្តុតាង​សម្រាប់​ការ​ ជប់លៀង​និង​ពិធី​បុណ្យ​ភស្តុតាង​សម្រាប់​នាំ​ចូល​ឬ​នាំ​ចេញ​ទំនិញ​ កិត្យានុភាព​ឬ​ភស្តុតាង​សម្រាប់​ការ​ផ្ទុក​ម្ហូប​អាហារ​។

  • ចិត្តវិទ្យា​គឺ​ជា
fulcrum ដែល​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ exerts 

កម្លាំង​របស់​ខ្លួន​នៅ​ក្នុង​ការ​សិក្សា​ការ​ធ្វើ​ការ​សម្រេច​ចិត្ត (មិន​មែន​តែ​នៅ​ក្នុង​តម្លៃ​) នោះ​ទេ​តែ​ដូចជា​ស្រែ​នៃ​ការសិក្សា​ដែល​ស្មាន​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​គំរូ​។

  • ឯកសារ​ប្រវត្តិ​សា​ស្រ្ត​ផ្លាស់​ប្តូ​រ​ជា​ញឹកញាប់​ដោយ​ប្រើ​វា​ដើម្បី​ជជែក​តវ៉ា​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​; ការងារ​ជា​ប្រវត្តិ​សា​ស្រ្ត​មួយ​ចំនួន​យក​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​ថា​ជា​ស៊ុម​ពិពណ៌នា​នេះ​។
  • ភូមិ​សា​ស្ដ្រ​របស់​មនុស្ស​នៅ​តាម​ដង​គូរ​នៅ​លើ​ទ្រឹ​ស្តី​នៃ​ដំណើរការ politico សេដ្ឋកិច្ច​។ ជា

​ធម្មតា​នៅ​ក្រោម moniker នៃ​ការ​បរិ​ស្សា​ន​វិទ្យា​នយោបាយ​, បរិ​ស្សា​ន​វិទ្យា​នយោបាយ​ត្រូវ​បាន​គេ​ប្រើ​ដោយ​ប្រព័ន្ធ​ភូមិ​សា​ស្រ្ត​ ក្នុង​ការ​យល់​របស់​មនុស្ស​និង​ទំនាក់​ទំនង​របស់​ពួក​គេ​ជាមួយ​នឹង​បរិស្ថាន ​បាន​កំណត់​យ៉ាង​ទូលាយ​។ [45]

  • បរិ​ស្សា​ន​វិទ្យា​ទាក់ទង​នឹង​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​ដោយ​សារ​តែ​សកម្មភាព​របស់​មនុស្ស​មាន​ឥទ្ធិពល​ដ៏​ខ្លាំង​បំផុត​មក​លើ​បរិស្ថាន​, ការ​ព្រួយ​បារម្ភ​របស់​ខ្លួន​ក​ណ្តា​ល​ភាព​សមស្រប​បរិស្ថាន​សម្រាប់​សកម្មភាព​មនុស្ស​។ ផល

​ប៉ះពាល់​បរិស្ថាន​នៃ​ការ​ស្រាវជ្រាវ​កម្លាំង​ជំរុញ​សកម្មភាព​សេដ្ឋកិច្ច​នៅ ​លើ​ការ​ផ្លាស់​ប្តូ​រ​លើក​ទឹក​ចិត្ត​សេដ្ឋកិច្ច​ទីផ្សារ​។

  • ការ​សិក្សា​វប្បធម៌​ពិនិត្យ​ថ្នាក់​សង្គម​ផលិតកម្ម​, ការងារ​, ការ​ប្រណាំង​យេនឌ័រ​និង​ការ​រួម​ភេទ​។
  • ទំនាក់ទំនង​ពិនិត្យ​ទិដ្ឋភាព​ស្ថាប័ន​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​និង​ប្រព័ន្ធ telecommuncation ។ ក្នុង

​នាម​ជា​តំបន់​នៃ​ការ​សិក្សា​ផ្តោ​ត​ទៅ​លើ​ទិដ្ឋភាព​នៃ​ការ​ប្រាស្រ័យ​ ទាក់ទង​របស់​មនុស្ស​វា​យក​ចិត្ត​ទុកដាក់​ជា​ពិសេស​ក្នុង​ការ​ទំនាក់​ទំនង​ រវាង​ម្ចាស់​ពលកម្ម​អ្នកប្រើប្រាស់​ផ្សព្វផ្សាយ​ពាណិជ្ជកម្ម​រចនាសម្ព័ន្ធ​ នៃ​ការ​ផលិត​, និង​រដ្ឋ​និង​ទំនាក់ទំនង​ថាមពល​បាន​បង្កប់​នៅ​ក្នុង​ទំនាក់​ទំនង​ទាំង​នេះ​។

មើលផងដែរ

[កែប្រែ]
** សង្គមវិទ្យា​សេដ្ឋកិច្ច
    • ការ​សិក្សា​ផ្នែក​សេដ្ឋកិច្ច​នៃ​សកម្មភាព​រួម
    • សេដ្ឋកិច្ច​រដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ
    • សមាគម​អឺរ៉ុប​សម្រាប់​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​វិវត្តន៍ (EAEPE​)
    • មនោគមវិជ្ជា​សេដ្ឋកិច្ច
    • សេដ្ឋកិច្ច​ស្ថាប័ន
    • ការ​បោះ​ពុ​ម្ភ​ដ៏​សំខាន់​នៅ​ក្នុង​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ
    • ទស្សនៈ​ទៅ​លើ​ដើម​ទុន
    • គំរូ​សង្គម
    • ដើម​ទុន​សង្គម
    • ពន្ធ​លើ​តម្លៃ​ដី

កំណត់សំគាល់

[កែប្រែ]
  1. Jevons, W. Stanley. The Theory of Political Economy, 1879, 2nd ed. p. xiv.
  2. Groenwegen, Peter. (1987 [2008]). "'political economy' and 'economics'", The New Palgrave: A Dictionary of Economics, v. 3, pp. 905-06. [Pp. 904–07.]

ឯកសារយោង

[កែប្រែ]
  • Baran, Paul A. (1957). The Political Economy of Growth. Monthly Review Press, New York. Review extrract.
  • Commons, John R. (1934 [1986]). Institutional Economics: Its Place in Political Economy, Macmillan. Description and preview.
  • Leroux, Robert (2011), Political Economy and Liberalism in France : The Contributions of Frédéric Bastiat, London, Routledge.
  • Maggi, Giovanni, and Andrés Rodríguez-Clare (2007). "A Political-Economy Theory of Trade Agreements," American Economic Review, 97(4), pp. 1374-1406.
  • O'Hara, Phillip Anthony, ed. (1999). Encyclopedia of Political Economy, 2 v. Routledge. 2003 review links. Archived 2011-05-13 at the វេយប៊ែខ ម៉ាស៊ីន.
  • Pressman, Steven, Interactions in Political Economy: Malvern After Ten Years Routledge, 1996
  • Rausser, Gordon, Swinnen, Johan, and Zusman, Pinhas (2011). Political Power and Economic Policy. Cambridge: Cambridge U.P.
  • Winch, Donald (1996). Riches and Poverty : An Intellectual History of Political Economy in Britain, 1750–1834 Cambridge: Cambridge U.P.
  • Winch, Donald (1973). "The Emergence of Economics as a Science, 1750–1870." In: The Fontana Economic History of Europe, Vol. 3. London: Collins/Fontana.

ទស្សនាវដ្ដី

[កែប្រែ]

តំណភ្ជាប់ខាងក្រៅ

[កែប្រែ]

ទំព័រគំរូ:NIE Poster