Jump to content

ទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-ម៉ាឡេស៊ី

ពីវិគីភីឌា

ទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-ម៉ាឡេស៊ី ( បារាំង: Relations entre le Cambodge et la Malaisie ; ម៉ាឡេ: Hubungan Kemboja–Malaysia ; ចាវី : هوبوڠن كمبوج–مليسيا) គឺជាទំនាក់ទំនងបរទេស រវាង កម្ពុជា និង ម៉ាឡេស៊ី ។ ប្រទេសទាំងពីរជាសមាជិកអាស៊ាន ។ ប្រទេស​កម្ពុជា​មាន​ស្ថានទូត​នៅ ​ទីក្រុង​គូឡាឡាំពួ [១] និង​ម៉ាឡេស៊ី​មាន​ស្ថានទូត​នៅ ​ភ្នំពេញ ។ [២]

ការប្រៀបធៀបប្រទេស

[កែប្រែ]
 កម្ពុជា  ម៉ាឡេស៊ី
និមិត្តសញ្ញាជាតិ
ទង់ជាតិ កម្ពុជា ម៉ាឡេស៊ី
ប្រជាជន ១៥,៩៥៧,២២៣ នាក់ ៣១,៣៦០,០០០នាក់
ផ្ទៃដី 181,035 square kilometres (69,898 sq mi) 330,803 square kilometres (127,724 sq mi)
ដង់ស៊ីតេប្រជាជន 81.8 per square kilometre (212 /sq mi) 92 per square kilometre (240 /sq mi)
តំបន់ពេលវេលា ១ ១
រាជធានី ភ្នំពេញ គូឡាឡាំពួរ
ទីក្រុងធំបំផុត ភ្នំពេញ – ១,៥០១,៧២៥នាក់ គូឡាឡាំពួរ – ១,៧៦៨,០០០នាក់
រាជរដ្ឋាភិបាល លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស រាជាធិបតេយ្យអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ការបោះឆ្នោតសភាសហព័ន្ធ រាជាធិបតេយ្យអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ
បង្កើតឡើង ថ្ងៃទី ៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ១៩៥៣ (ឯករាជ្យភាពពីអាណានិគមនិយមបារាំងចេញពីកម្ពុជា)

ថ្ងៃទី ២៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ១៩៨៩ (ការដកកងទ័ពវៀតណាមចេញពីកម្ពុជា)

ថ្ងៃទី ៣១ ខែសីហា ឆ្នាំ ១៩៥៧ (ឯករាជ្យភាពពីចក្រភពអង់គ្លេសបានប្រកាសសម្រាប់សហព័ន្ធម៉ាឡាយ៉ា)

ថ្ងៃទី ១៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ១៩៦៣ (សេចក្តីប្រកាសប្រទេសម៉ាឡេស៊ី)

Predecessor States French Colonial Period (1863–1953)

Protectorate of Cambodia (1863–1941; 1945–1953)
Japanese Occupation Period (1941–1945)

Kingdom of Cambodia (1941–1945)
Post–Colonial Period (1953–1982)

Kingdom of Cambodia (1953–1970)

 Khmer Republic (1970–1975)

Democratic Kampuchea (1975–1982)
Vietnamese Occupation Period (1979–1992)

 People's Republic of Kampuchea (1979–1989)

Coalition Government of Democratic Kampuchea (1982–1990)
State of Cambodia (1989–1992)

National Government of Cambodia (1990–1993)
Independent Period (1993–present)

Transitional Authority in Cambodia (1992–1993)
 Kingdom of Cambodia (1993–present) 		Portuguese Colonial Period (1511–1641)

Portuguese Malacca (1511–1641)
Dutch Colonial Period (1641–1825)

Dutch Malacca (1641–1795; 1818–1825)
British Colonial Period (1771–1946)

Straits Settlements (1826–1946)

ទំព័រគំរូ:ទិន្នន័យប្រទេស Federated Malay States (1895–1946)

Unfederated Malay States (1909–1946)

ទំព័រគំរូ:ទិន្នន័យប្រទេស Raj of Sarawak (1841–1946)

Crown Colony of Labuan (1848–1946)

ទំព័រគំរូ:ទិន្នន័យប្រទេស North Borneo (1881–1946)
Japanese Occupation Period (1942–1945)

Occupied Malaya (1942–1945)

Occupied British Borneo (1942–1945)

Si Rat Malai (1943–1945)
Interim Military Period (1945–1946)

Military Administration of Malaya (1945–1946)

Military Administration of Borneo (1945–1946)
Self–Government Period (1946–1963)

ទំព័រគំរូ:ទិន្នន័យប្រទេស Malayan Union (1946–1948)

 Federation of Malaya (1948–1963)

Crown Colony of North Borneo (1946–1963)

Crown Colony of Sarawak (1946–1963)
Federation Period (1963–present)

 Federation of Malaysia (1963–present)
First Leader Queen Soma (historical)

Norodom (de jure) 		Abdul Rahman of Negeri Sembilan (Monarch)

Tunku Abdul Rahman (Prime Minister)
Head of State Monarch: Norodom Sihamoni Monarch: Ibrahim Iskandar
Head of Government Prime Minister: Hun Manet Prime Minister: Anwar Ibrahim
Deputy Head of Government Deputy Prime Minister: Ke Kim Yan None
Legislature Parliament (Bicameral) Parliament (Bicameral)
Upper House Senate

President: Say Chhum 		Senate

President: Wan Junaidi Tuanku Jaafar
Lower House National Assembly

President: Khuon Sudary 		House of Representatives

Speaker: Johari Abdul
Judiciary Federal Court

Chief Justice: Tengku Maimun Tuan Mat
National language Khmer Malaysian
GDP (nominal) $20.953 billion ($1,308 per capita) $800.169 billion ($25,833 per capita)

ប្រវត្តិសាស្ត្រ

[កែប្រែ]
ស្ថានទូតកម្ពុជាប្រចាំទីក្រុងគូឡាឡាំពួ

ទំនាក់ទំនងរវាងកម្ពុជា និងម៉ាឡេស៊ី ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅថ្ងៃទី៣១ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៥៧។ ពីឆ្នាំ ១៩៦៩ ដល់ឆ្នាំ ១៩៧៥ ស្ថានទូតម៉ាឡេស៊ីនៅទីក្រុងប៉េកាំង ត្រូវបានទទួលស្គាល់នៅកម្ពុជា។ ស្ថានទូត​ម៉ាឡេស៊ី​នៅ​ភ្នំពេញ​ត្រូវ​បាន​បិទ​បន្ទាប់ពី​របបខ្មែរ​ក្រហម ​ចូល​ដល់​រាជធានី​ហើយ​ឡើង​កាន់​អំណាច​នៅ​ឆ្នាំ​១៩៧៥។ វាត្រូវបានបើកឡើងវិញនៅថ្ងៃទី២៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ១៩៩១ បន្ទាប់ពីការចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ថ្ងៃទី ២៣ ខែតុលា ឆ្នាំ ១៩៩១ និងការបង្កើតអាជ្ញាធរអន្តរកាលអង្គការសហប្រជាជាតិនៅកម្ពុជា ។ [៣] [៤]

ចាប់តាំងពីពេលនោះមក ទំនាក់ទំនងបានរីកចម្រើនបន្ទាប់ពីប្រទេសទាំងពីរសម្រេចចិត្តស្វែងរកសក្តានុពលផ្សេងទៀតនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច។ [៥] ទំនាក់ទំនងនេះក៏ត្រូវបានគាំទ្រដោយ ព្រះមហាក្សត្រម៉ាឡេស៊ី ព្រះអង្គម្ចាស់ Syed Sirajuddin ibni Tuanku Syed Putra Jamalullail និង ព្រះមហាក្សត្រខ្មែរ សីហនុ ។ [៥]

នៅថ្ងៃទី១៤ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៩៤ នាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ី លោកមហាធារ ម៉ូហាម៉េដ បានមកដល់រាជធានីកម្ពុជា ដើម្បីបំពេញទស្សនកិច្ចផ្លូវការរយៈពេលបីថ្ងៃ ហើយបានអញ្ជើញកម្ពុជាឱ្យពិចារណាចូលជាសមាជិកអាស៊ាន ។ [៦]

ទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ច

[កែប្រែ]

ប្រជាជនកម្ពុជាសរុបចំនួន ៦៤,៥៣៤នាក់បានទៅលេងប្រទេសម៉ាឡេស៊ីក្នុង [៧] ខណៈពេលដែលភ្ញៀវម៉ាឡេស៊ីមកកាន់ប្រទេសកម្ពុជាមានចំនួន ៥៤,០០០នាក់ ។ [៨] ក្នុងឆ្នាំ ២០១១ ពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីរវាងប្រទេសទាំងពីរមានតម្លៃជាង ៣១៩,៥ លានដុល្លារអាមេរិក ហើយក្នុងឆ្នាំ ២០១០ ម៉ាឡេស៊ីត្រូវបានចាត់ទុកថាជាវិនិយោគិនដ៏ធំបំផុតមួយក្នុងប្រទេសដែលមានការវិនិយោគសរុបចំនួន ២,១៩ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ខណៈការវិនិយោគរបស់ម៉ាឡេស៊ីនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាក្នុងរយៈពេលពីរឆ្នាំមុនមានចំនួនសរុប ១១៨ លានដុល្លារ។ [៨] [៩] ក្នុងឆ្នាំ ២០១៥ ពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសទាំងពីរមានចំនួន ៣៨៥.៨លានដុល្លារ ដោយប្រទេសម៉ាឡេស៊ីបានកត់ត្រាចំនួន $២៣៤.៥លានដុល្លារក្នុងការនាំចេញ និង ១៥១.៣លានដុល្លារក្នុងការនាំចូលជាមួយកម្ពុជា។ ក្នុងឆ្នាំដដែលនោះ ប្រទេសម៉ាឡេស៊ីបានក្លាយជាអ្នកវិនិយោគធំជាងគេទីប្រាំនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលមានក្រុមហ៊ុនម៉ាឡេស៊ីជាង ១៥០ ដែលកំពុងប្រតិបត្តិការ ឬមានចំណាប់អារម្មណ៍អាជីវកម្ម។ ដើម្បីបង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអាជីវកម្មជាបន្តបន្ទាប់រវាងក្រុមហ៊ុនក្នុងប្រទេសទាំងពីរ អនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នា ត្រូវបានចុះហត្ថលេខា។ [១០] ក៏មានក្រុមប្រឹក្សាធុរកិច្ចកម្ពុជាម៉ាឡេស៊ីផងដែរ។ [១១] កាលពីខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៩ ក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស នាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ី លោកមហាធារ ម៉ូហាម៉េដ ប្រទេសទាំងពីរបានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងចំនួនពីរស្តីពី ទេសចរណ៍ និង ការជៀសវាងពន្ធទ្វេដង ដើម្បីជំរុញពាណិជ្ជកម្ម ការវិនិយោគ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើវិស័យទេសចរណ៍។ [១២] [១៣] [១៤] [១៥]

បញ្ហានិងឧប្បត្តិហេតុ

[កែប្រែ]

ពលករ​ខ្មែរ​ធ្វើ​ការ​តាម​ផ្ទះ​នៅ​ម៉ាឡេស៊ី

[កែប្រែ]

ប្រទេសកម្ពុជាត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាប្រភពនៃ ពលករធ្វើការតាមផ្ទះ មួយផ្សេងទៀតសម្រាប់ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី បន្ទាប់ពីប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី [១៦] សម្រេចចិត្តបញ្ឈប់ការបញ្ជូនអ្នកបម្រើរបស់ពួកគេនៅឆ្នាំ២០១៦ ដោយសារតែមានរបាយការណ៍ជាញឹកញាប់នៃ [១៧] ប្រជាជនកម្ពុជាមិនត្រូវបានលើកលែងពីការប្រព្រឹត្តស្រដៀងគ្នានេះទេ ហើយអ្នកបំរើរបស់ពួកគេជាច្រើននាក់ក៏ត្រូវបាននិយោជក ឬមន្ត្រីអន្តោប្រវេសន៍ម៉ាឡេស៊ី ប្រព្រឹត្តយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរផងដែរ ដែលមានឯកសាររបស់ពួកគេអស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំ បន្ទាប់ពីត្រូវបានបោកប្រាស់ដោយភ្នាក់ងារជ្រើសរើសពលករនៅក្នុងប្រទេស។ [១៨] [១៩] [២០] របាយការណ៍ឆ្នាំ២០១៦ បានបញ្ជាក់ថា អ្នកបម្រើខ្មែរម្នាក់ដែលត្រូវបានឃុំខ្លួននៅក្នុងមជ្ឈមណ្ឌលអន្តោប្រវេសន៍ម៉ាឡេស៊ីមួយ បានឃើញស្ត្រីចំនួន៣ នាក់ដែលមានសញ្ជាតិខ្មែរ និងវៀតណាមបានស្លាប់នៅទីនោះ បន្ទាប់ពីត្រូវបានគេធ្វើទារុណកម្មយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ ដោយមានជនជាតិផ្សេងទៀតដូចជាអ្នកទោសថៃ ឥណ្ឌូនេស៊ី និងឡាវ ត្រូវបានធ្វើទារុណកម្មយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរផងដែរ។ [២១] កាល​ពី​ឆ្នាំ​២០១២ ស្ត្រី​បម្រើ​ការ​ខ្មែរ​ម្នាក់​បាន​ស្លាប់​បន្ទាប់​ពី​ត្រូវ​ថៅកែបង្អត់​អាហារ​ស្លាប់ ។ [២២] ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១១ កម្ពុជាបានហាមប្រាមពលករតាមផ្ទះរបស់ខ្លួនមិនអោយធ្វើដំណើរទៅប្រទេសម៉ាឡេស៊ី។ [២៣] បញ្ហា​នេះ​នាំ​ឲ្យ​មាន​ការ​តវ៉ា និង​ការ​រិះគន់​ពី​ក្រុម​សិទ្ធិមនុស្ស​ផ្សេងៗ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា ដែល​ទាមទារ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​បញ្ឈប់​ការ​បញ្ជូន​ពលករ​តាម​ផ្ទះ​រហូត​ដល់​ប្រទេស​ម៉ាឡេស៊ី​ប្រកាន់​ខ្ជាប់​យ៉ាង​តឹងរ៉ឹង​លើ​សិទ្ធិ [២៤] សង្ឃឹម​ថា​នឹង​រក​ប្រាក់​បាន​ច្រើន​ជាង​គេ​នៅ​ស្រុក​កំណើត។ [២៥] បន្ទាប់ពីការចរចាររវាងរដ្ឋាភិបាលប្រទេសទាំងពីរ កម្ពុជាបានលុបចោលបម្រាមមិនឲ្យពលករទៅប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ដោយម៉ាឡេស៊ីក៏បានអនុញ្ញាតឲ្យពលករខ្មែរណាដែលធ្វើការដោយខុសច្បាប់នៅក្នុងប្រទេសម៉ាឡេស៊ីផងដែរ។ [២៦] [២៧] ក្នុង​ឆ្នាំ​២០១៧ ពលករ​ខ្មែរ​៥​នាក់​ត្រូវ​បាន​បញ្ជូន​ត្រឡប់​ពី​ប្រទេស​ម៉ាឡេស៊ី​វិញ​ដោយ​សារ​ធ្វើ​ការ​ខុស​ច្បាប់។ [២៣] ឆ្លើយតបទៅនឹងករណីរំលោភបំពានស្ត្រីបម្រើជាញឹកញាប់នៅក្នុងប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ក្រសួងធនធានមនុស្សម៉ាឡេស៊ី បានចេញផ្សាយ "គោលការណ៍ណែនាំ និងគន្លឹះសម្រាប់និយោជកនៃជំនួយការក្នុងស្រុក" ដើម្បីលើកកម្ពស់ទំនាក់ទំនង និងការយល់ដឹងកាន់តែស្និទ្ធស្នាលរវាងនិយោជក និងអ្នកបំរើរបស់ពួកគេ ខណៈពេលដែលកាត់បន្ថយឧប្បត្តិហេតុមិនល្អ។ [២៨] នៅថ្ងៃទី ២៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០១៧ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានចុះហត្ថលេខាលើអនុស្សរណៈនៃកិច្ចព្រមព្រៀងតែងតាំងសមាគមម៉ាឡេស៊ីនៃទីភ្នាក់ងារអ្នកបម្រើបរទេស (PAPA) ជាតំណាងរបស់ខ្លួន ដើម្បីត្រួតពិនិត្យសុវត្ថិភាព និងសុខុមាលភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋដែលត្រឡប់ទៅធ្វើការជាពលករតាមផ្ទះនៅប្រទេសម៉ាឡេស៊ី។ [២៩] កម្មករនិមួយៗនឹងត្រូវបានផ្តល់ជូនស្មាតហ្វូន ជាមួយនឹងកម្មវិធីសុវត្ថិភាពដោយទីភ្នាក់ងារការងារឯកជនម៉ាឡេស៊ី ហើយគោលការណ៍ណែនាំសម្រាប់ការជួលអ្នកបម្រើក៏នឹងត្រូវបានផ្តល់ជូនផងដែរ ដើម្បីធានាថាសុខុមាលភាព និងសុវត្ថិភាពរបស់ពួកគេត្រូវបានធានាពេញមួយពេល។ ខណៈពេលដែលសម្រាប់និយោជក រយៈពេលសម្រាប់កម្មកររបស់ពួកគេធ្វើការត្រូវបានកំណត់យ៉ាងហោចណាស់ពីរឆ្នាំ ហើយប្រសិនបើមានបញ្ហាណាមួយបានកើតឡើង និយោជកអាចទាក់ទងភ្នាក់ងារការងារដែលផ្តល់អ្នកបម្រើ។ [៣០]

ការឃាត់ខ្លួនជនជាតិម៉ាឡេស៊ីនៅកម្ពុជា

[កែប្រែ]

ចាប់តាំងពីថ្ងៃទី ១១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០១៨ មក ជនជាតិម៉ាឡេស៊ីប្រហែល ៤៧ នាក់ត្រូវបានអាជ្ញាធរកម្ពុជាឃាត់ខ្លួនបន្ទាប់ពីពួកគេត្រូវបានគេសង្ស័យថាមានជាប់ពាក់ព័ន្ធក្នុងសកម្មភាពល្បែងស៊ីសងខុសច្បាប់ នៅក្នុងប្រទេសដែលព័ត៌មាននេះទើបតែទៅដល់ប្រទេសម៉ាឡេស៊ីហើយត្រូវបានបញ្ជាក់ដោយក្រសួងការបរទេសម៉ាឡេស៊ី នៅថ្ងៃទី ៧ ខែកុម្ភៈឆ្នាំ ២០១៩ ។ [៣១] បើតាមអ្នកជាប់ឃុំម្នាក់ ពួកគេត្រូវបានសន្យាថានឹងធ្វើការនៅប្រទេសកម្ពុជាដោយជនជាតិចិន ចំនួន ១៥០០ ដុល្លារក្នុងមួយខែ ប៉ុន្តែត្រូវបានចាត់ទុកដូចជា ទាសករជាប់ឃុំ នៅ ក្រុងប៉ោយប៉ែត ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ បន្ទាប់ពីពួកគេត្រូវបានគេចាប់នៅ ខេត្តសៀមរាប បន្ទាប់ពីពួកគេមកដល់ប្រទេសកម្ពុជាចន្លោះពីថ្ងៃទី ១៨ ដល់ ១៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០១៨។ [៣២] ក្រោយ​ការ​ចាប់ខ្លួន​រួម​ជាមួយ​ជន​រង​គ្រោះ​ផ្សេង​ទៀត លោក​បាន​និយាយ​ថា លោក​មិន​ច្បាស់​ថា តើ​ជនជាតិ​ចិន​ដែល​បោក​ពួក​គេ​នោះ​ត្រូវ​ឃាត់ខ្លួន​ដែរ​ឬ​អត់​ទេ ព្រោះ​មិន​ឃើញ​នៅ​ក្នុង​មន្ទីរ​ឃុំឃាំង​ទេ ។ [៣២] ជាមួយនឹងការចរចារវាងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងម៉ាឡេស៊ី នាយករដ្ឋមន្រ្តីកម្ពុជា ហ៊ុន សែន និងឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ប្រាក់ សុខុន ទីបំផុតបានយល់ព្រមដោះលែងពួកគេនៅថ្ងៃទី ១៥ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០១៩ បន្ទាប់ពីរកឃើញជនរងគ្រោះភាគច្រើនត្រូវបាន ក្រុមភ្នាក់ងារការងារបោកបញ្ឆោត។ [៣៣] [៣៤]

សូមមើលផងដែរ

[កែប្រែ]

ឯកសារយោង

[កែប្រែ]
  1. ↑ "Royal Embassy of Cambodia, Kuala Lumpur, Malaysia". Ministry of Foreign Affairs, Cambodia. Archived from the original on 6 April 2017. Retrieved 6 April 2017. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  2. ↑ "Official Website of Embassy of Malaysia, Phnom Penh". Ministry of Foreign Affairs, Malaysia. Retrieved 6 April 2017.
  3. ↑ "Royal Embassy of Cambodia, Kuala Lumpur, Malaysia". Ministry of Foreign Affairs, Cambodia. Archived from the original on 7 April 2017. Retrieved 6 April 2017. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  4. ↑ "The Mission's History". Ministry of Foreign Affairs, Malaysia. Retrieved 6 April 2017.
  5. ↑ ៥,០ ៥,១ Siti Aishah Mohamad (16 December 2002). "Cooperation Between Malaysia And Cambodia Brings Tangible Benefits". Malaysian National News Agency, Cambodia Human Rights. Archived from the original on 28 May 2014. Retrieved 19 November 2013. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  6. ↑ "Invitation to Phnom Penh". New Straits Times. 1994-04-15.
  7. ↑ "Archived copy" (PDF). Archived from the original (PDF) on 28 October 2014. Retrieved 2015-01-19. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)CS1 maint: archived copy as title (link)
  8. ↑ ៨,០ ៨,១ Kun Makara (24 September 2012). "Malaysia-Cambodia trade increases". The Phnom Penh Post. Retrieved 19 November 2013.
  9. ↑ "Cambodia, Malaysia pledge to further trade, investment relations". People's Daily Online. 12 May 2010. Retrieved 19 November 2013.
  10. ↑ Prashanth Parameswaran (16 August 2016). "Can Malaysia and Cambodia Breathe New Life Into Economic Ties?". The Diplomat. Retrieved 6 April 2017.
  11. ↑ "Home". Malaysia Cambodia Business Council. Malaysia South-South Association. Retrieved 12 December 2017.
  12. ↑ "Long Lasting Historic Relationship Between Prime Minister of Malaysia, Tun Dr. Mahathir Mohamad and Samdech Techo Hun Sen". Khmer Times. 2 September 2019. Retrieved 4 September 2019.
  13. ↑ "Malaysia, Cambodia to boost trade cooperation". The Phnom Penh Post. 2 September 2019. Retrieved 4 September 2019.
  14. ↑ Ben Sokhean (3 September 2019). "Cambodia, Malaysia sign agreements". Khmer Times. Retrieved 4 September 2019.
  15. ↑ Wu Qin (3 September 2019). "Cambodia, Malaysia sign deals to boost trade, investment, tourism". Xinhua News Agency. Archived from the original on 3 September 2019. Retrieved 4 September 2019. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  16. ↑ Beh Lih Yi; Ros Russell (21 March 2017). "In U-turn decision, Indonesia to continue sending maids abroad to Hong Kong, Singapore, Malaysia, etc". Coconuts Singapore. Reuters. Retrieved 4 April 2017.
  17. ↑ "No more Indonesian domestic workers to be sent abroad?". Rappler. 17 May 2016. Retrieved 4 April 2017.
  18. ↑ Sek Odom (9 August 2016). "Government Repatriates 11 Migrant Workers From China, Malaysia". The Cambodia Daily. Archived from the original on 30 November 2016. Retrieved 4 April 2017. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  19. ↑ Pav Suy (23 November 2016). "More Cambodians Seek Help Returning Home". Khmer Times. Retrieved 4 April 2017.
  20. ↑ Sen David (4 May 2017). "Migrant abuses: Maid seeks return from Malaysia". The Phnom Penh Post. Retrieved 4 May 2017.
  21. ↑ Zsombor Peter; Kuch Naren (15 August 2016). "Maids Claim Fatal Abuse at Malaysian Depot". The Cambodia Daily. Archived from the original on 8 June 2017. Retrieved 4 April 2017. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  22. ↑ Cassandra Yeap; Sen David (17 April 2012). "Malaysian couple charged in death of Cambodian maid". The Phnom Penh Post. Retrieved 4 April 2017.
  23. ↑ ២៣,០ ២៣,១ Martin de Bourmont (17 May 2017). "Homecoming: Five maids in Malaysia repatriated". The Phnom Penh Post. Retrieved 17 May 2017.
  24. ↑ Zsombor Peter (4 April 2017). "Asean Lawmaker Group Slams Malaysia Over Migrant Detentions". The Cambodia Daily. Archived from the original on 4 មេសា 2017. Retrieved 4 April 2017.
  25. ↑ Chhorn Phearun (6 April 2017). "Seventeen Cambodians Repatriated From Malaysia". The Cambodia Daily. Archived from the original on 6 មេសា 2017. Retrieved 6 April 2017.
  26. ↑ "Cambodia's ban on maid work in Malaysia could end soon". The Malay Mail. 15 May 2017. Archived from the original on 17 ឧសភា 2017. Retrieved 15 May 2017.
  27. ↑ Joseph Kaos Jr (25 May 2017). "Cambodia lifts freeze on maids to Malaysia". The Star. Retrieved 30 May 2017.
  28. ↑ "Treating foreign maids with respect — Sin Chew Daily". The Malay Mail. 31 May 2017. Archived from the original on 31 ឧសភា 2017. Retrieved 4 June 2017.
  29. ↑ Sumisha Naidu (29 November 2017). "Cambodia signs agreement to ensure welfare of maids in Malaysia". Channel NewsAsia. Archived from the original on 29 វិច្ឆិកា 2017. Retrieved 30 November 2017.
  30. ↑ Mohamad Athir Ismail (29 November 2017). "[VIDEO] Amah Kemboja lebih murah, lebih cekap, lebih setia" [[VIDEO] Cambodian maids is affordable, more efficient, more loyal]. Utusan Malaysia (in Malay). Retrieved 30 November 2017.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  31. ↑ "Detention of 47 Malaysians in Cambodia". Ministry of Foreign Affairs, Malaysia. 7 February 2019. Retrieved 16 February 2019.
  32. ↑ ៣២,០ ៣២,១ Sangeetha Amarthalingam; Anith Adilah Othman (11 February 2019). "Malaysian detainees in Cambodia promised $1,500 monthly salary". Khmer Times. Retrieved 16 February 2019.
  33. ↑ "Malaysian govt thanks Cambodia over release of 47 detainees". The Star. 15 February 2019. Retrieved 16 February 2019.
  34. ↑ "Cambodia frees all 47 Malaysian detainees". Bernama. Daily Express. 16 February 2019. Retrieved 16 February 2019.
បានពី "https://km.wikipedia.org/w/index.php?title=ទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-ម៉ាឡេស៊ី&oldid=311422"