ការសោយទីវង្គត និងព្រះរាជពិធីបុណ្យសព ព្រះបាទនរោត្តម សីហនុ
នាថ្ងៃទី១៥ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១២ អតីតព្រះមហាក្សត្រខ្មែរនិងជានាយករដ្ឋមន្រ្តី(ព្រះប្រមុខរដ្ឋ) ព្រះបាទនរោត្តម សីហនុ បានសោយទិវង្គតក្នុងព្រះជន្ម៩០ព្រះវស្សា នាទីក្រុងប៉េកាំង ប្រទេសចិន [១] បន្ទាប់ពីព្រះជន្មមានបញ្ហាសុខភាព។ ការសោយទិវង្គតរបស់ព្រះអង្គត្រូវបានប្រកាសដោយលោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីញឹក ប៊ុនឆៃ ។ [២] ព្រះបរមសពរបស់ព្រះអង្គត្រូវបានព្រះបាទនរោត្តម សីហមុនីនិងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែនយកមកវិញនៅថ្ងៃទី១៧ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១២។ ទង់ជាតិរបស់រដ្ឋបានបង្ហូរនៅត្រឹមពាក់កណ្តាល ។ [៣] ហើយរដ្ឋាភិបាលបានប្រកាសរយៈពេល៧ថ្ងៃកាន់ទុក្ខសម្រាប់អតីតព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា
មិនមែនជា ប្រទេសមួយ ដែលមាននៅ ឆ្នាំ២០១២ និង មិនមានទីលំនៅ មិនបានទេ និងមានការភ្ញាក់ផ្អើលដល់សមត្ថកិច្ចបានបញ្ជាក់ នៅអំណះអំណាងទល់នឹងស្រុកនាងបានទទួលយក មិ១ បានទទួលការ សង្គ្រោះជាតិនៅកម្ពុជាក្រោមនិងទិសខាងជើងនិងវៀតកុងនិងនាយករដ្ឋបាល មូលដ្ឋាននៃការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសសមាជិកក្រុមគ្រួសាររបស់គាត់បាន
មានអាយុអង្គទ្រង់ ឋិតក្រោមការត្រួតត្រារបស់ខ្មែរក្រហមផ្អាកសវនាការដល់ការ ដលើបញ្ញារបស់ប្រជាជននៅបឋ មិនបានទេព្រោះ ខ្ញុំចង់អោយបងខ្លះផង បានទេដោយសារមានជំងឺ ប្រចាំ មណ្ឌលតំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រឆាំង បបានទទួលការ ចាប់អារម្មណ៍ពីទស្សនិកជនគ្រានេះ ដែរក៏បានធ្វើឡើងនៅលើពិភពថ្មីចំការកៅស៊ូ សង្កាត់ស្លក្រាមស្វាយដង្គំក្រុងព្រះសីហនុចេញ មុខបកស្រាយតាម ប្រភព
ការសោយទិវង្គត
[កែប្រែ]ព្រះបាទនរោត្តម សីហនុ បានទទួលការព្យាបាលនៅទីក្រុងប៉េកាំងតាំងពីខែមករា ឆ្នាំ២០១២ ដោយសារបញ្ហាសុខភាពមួយចំនួនរួមមាន មហារីកពោះវៀនធំ ទឹកនោមផ្អែម និងលើសឈាម។ ព្រះអង្គបានសោយទិវង្គតបន្ទាប់ពីគាំងបេះដូងនៅទីក្រុងប៉េកាំងនៅថ្ងៃទី ១៥ ខែតុលាឆ្នាំ ២០១២ ម៉ោង ១:២០ ព្រឹក ម៉ោងកម្ពុជាក្នុងព្រះជន្ម៩០វស្សា [១]
ព្រះរាជពិធីបុណ្យសព
[កែប្រែ]ព្រះរាជពិធីបុណ្យសពរបស់រដ្ឋ ត្រូវបានធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី ១៧ ខែតុលា ឆ្នាំ ២០១២ ហើយទូរទស្សន៍ជាតិកម្ពុជា បានចាក់ផ្សាយឡើងវិញនូវភាពយន្តឯកសាររយៈពេល ៣០ នាទីអំពីជីវិតរបស់ព្រះអង្គ។ [៤] ព្រះបរមសពព្រះនរោត្តម សីហនុ ត្រូវបានតម្កល់ទុកក្នុងព្រះបរមរាជវាំងរហូតដល់ថ្ងៃទី១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៣ ហើយតម្កល់នៅក្នុងរដ្ឋរហូតដល់ថ្ងៃទី៤ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៣ ទើបព្រះបរមសពត្រូវបូជា។ [៥] មឈូសរបស់ព្រះបាទសីហនុត្រូវបានតុបតែងដោយមាសនិងក្រណាត់ដោយ ព្រះរាជពិធីរបស់ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា ។
ព្រះបរមសពរបស់អតីតព្រះមហាក្សត្រត្រូវបានទទួលស្វាគមន៍ដោយព្រះសង្ឃចំនួន ៩០ អង្គដែលបានសូត្រធម៌ ហើយដោយប្រជាពលរដ្ឋរាប់ម៉ឺននាក់បានរង់ចាំនៅតាមផ្លូវ។ [៦] ព្រះបរមសពទ្រង់បានតម្កល់នៅទីនោះរហូតដល់ថ្ងៃទី១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៣។ ព្រះសពសម្តេចសីហនុត្រូវបានគេយកចេញពីព្រះបរមរាជវាំងនៅថ្ងៃនោះ ហើយប្រជាជនកម្ពុជាបានប្រមូលផ្តុំគ្នាដើម្បីលាលាជាលើកចុងក្រោយដល់អតីតមេដឹកនាំរបស់ខ្លួន។ [៧] ព្រះសពទ្រង់តម្កល់ក្នុងសភាពរយៈពេលបីថ្ងៃ ហើយត្រូវបានបូជានៅថ្ងៃទី៤ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០១៣។ [៥] ពិធីនេះមានការអញ្ជើញចូលរួមពីឥស្សរជនបរទេសជាច្រើនរូប ក្នុងនោះមាននាយករដ្ឋមន្ត្រីបារាំង Jean-Marc Ayrault នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ Yingluck Shinawatra នាយករដ្ឋមន្ត្រី វៀតណាម Nguyen Tan Dung អនុប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន Jejomar Binay ចិន Jia Qinglin ព្រះអង្គម្ចាស់ Akishino នៃប្រទេសជប៉ុន។ នាយករដ្ឋមន្ត្រីឡាវ លោក Thongsing Thammavong ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី សិង្ហបុរី Tharman Shanmugaratnam និងអ្នកដទៃទៀត។ [៥] [៨]
ខ្មែរ: ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះនរោត្តម សីហនុ ព្រះបរមរតនកោដ្ឋព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ថ្វាយព្រះនាម សីហនុថា ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះនរោត្តមសីហនុ ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ ។
ឥស្សរជនបរទេសដែលបានចូលរួមពិធីបុណ្យសពរបស់ព្រះសីហនុ៖ [៨]
ប្រទេស | ចំណងជើង | ឥស្សរជន |
---|---|---|
China</img> China | ប្រធានគណៈកម្មាធិការជាតិនៃសន្និសីទប្រឹក្សានយោបាយប្រជាជនចិន | Jia Qinglin |
France</img> France | នាយករដ្ឋមន្ត្រីបារាំង | លោក Jean-Marc Ayrault |
India</img> India | រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអភិវឌ្ឍន៍ធនធានមនុស្ស | MM Pallam Raju |
Japan</img> Japan | ព្រះអង្គម្ចាស់នៃប្រទេសជប៉ុន | Fumihito, ព្រះអង្គម្ចាស់ Akishino |
Laos</img> Laos | នាយករដ្ឋមន្ត្រីឡាវ | ថោង ស៊ីងធម្មវង្ស |
Malaysia</img> Malaysia | រដ្ឋមន្ត្រីក្នុងនាយកដ្ឋាននាយករដ្ឋមន្ត្រី | កោះស៊ូគូន [៩] |
Philippines</img> Philippines | អនុប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន | Jejomar Binay |
Singapore</img> Singapore | ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីសិង្ហបុរី | Tharman Shanmugaratnam |
</img> ប្រទេសថៃ | នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ | យីងឡាក់ ស៊ីណាវ៉ាត្រា |
United States</img> United States | ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំកម្ពុជា។ | លោក William E. Todd |
Vietnam</img> Vietnam | នាយករដ្ឋមន្ត្រីវៀតណាម | ង្វៀន តាន់យុង |
ប្រតិកម្ម
[កែប្រែ]ក្នុងស្រុក
[កែប្រែ]- ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ធម្មិកោ ដែលជាជំនួយការ និងជាក្មួយរបស់ព្រះសីហនុ មានបន្ទូលថា "ការសោយទិវង្គតរបស់ព្រះអង្គ គឺជាការបាត់បង់ដ៏ធំធេងសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា" ដោយបន្ថែមថា អតីតព្រះមហាក្សត្របានលះបង់ព្រះជន្ម "ដើម្បីជាតិ មាតុភូមិ និងប្រជាជនកម្ពុជាទាំងមូល"។
- លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក្នុងលិខិតចូលរួមរំលែកទុក្ខដល់ព្រះមហាក្សត្រី និងព្រះមហាក្សត្រ បានកោតសរសើរចំពោះអតីតព្រះមហាក្សត្រ «ដ៏អស្ចារ្យ និងមិនអាចប្រៀបផ្ទឹមបាន» ដែលនឹងត្រូវបានគេចងចាំដោយជនរួមជាតិរបស់លោក «ជារៀងរហូត»។ លោក ហ៊ុន សែន និងព្រះមហាក្សត្រ នរោត្តម សីហមុនី បានយាងទៅទីក្រុងប៉េកាំង ដើម្បីយកព្រះសពអតីតព្រះមហាក្សត្រ។ [១០]
- លោក យឹម សុវណ្ណ អ្នកនាំពាក្យគណបក្ស សម រង្ស៊ី បានសរសើរព្រះមហាក្សត្រដែលបាននាំលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យមកប្រទេសរួមជាមួយឯករាជ្យភាព។ [១១]
- ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ សិរីរ័ត្ន ព្រះរាជបុត្រ ស៊ីសុវត្ថិ សិរិមតៈ ដែលបានទម្លាក់ព្រះសីហនុ ទ្រង់មានបន្ទូលថា "មិនថាមានរឿងអ្វីកើតឡើងក្នុងអតីតកាលទេ ទ្រង់ប្រៀបដូចជាបិតាសម្រាប់ខ្ញុំ ហើយមានចិត្តសប្បុរសចំពោះគ្រួសាររបស់ខ្ញុំ បន្ទាប់ពីទ្រង់យាងត្រឡប់មកវិញ" ។ [១១]
អង្គការ
[កែប្រែ]- ទំព័រគំរូ:ទិន្នន័យប្រទេស United Nations អគ្គលេខាធិការ បាន គីមូន បានសម្តែងនូវមរណទុក្ខយ៉ាងជ្រាលជ្រៅជាមួយព្រះរាជវង្សានុវង្ស និងប្រជាជនកម្ពុជា។ សម្តេចបានសរសើរសម្តេចសីហនុជាមេដឹកនាំបង្រួបបង្រួមជាតិ[១២]
អន្តរជាតិ
[កែប្រែ]- Brunei: His Majesty the Sultan of Brunei, Hassanal Bolkiah pays his last respects to the former Cambodian king.[១៣] In his message to King Norodom Sihamoni, His Majesty expressed his great sadness upon learning of the passing of King Norodom Sihanouk, who is the father of King Norodom Sihamoni. His Majesty also stated that the late king was an outstanding statesman who brought much change, promoting stability and development in Cambodia. He would be sadly missed and long remembered by those who knew him. While, in his message to Hun Sen, His Majesty expressed his deep regret upon learning of the passing of former Cambodian king. His Majesty stated that the late king was a great leader whose legacy would be remembered especially his contribution to peace, stability and development in Cambodia. His Majesty, the Bruneian Government and the people of Brunei sent their deepest condolences to the King's family, the Cambodian Government and the people of Cambodia.[១៤]
- China: The Chinese government mourned the death of former Cambodian King Norodom Sihanouk, who was described as "an old friend of the Chinese people" and spent his last days in Beijing, which he regarded as his second home. President Hu Jintao and Premier Wen Jiabao have paid tribute to Sihanouk.[ត្រូវការអំណះអំណាង] Then vice president Xi Jinping expressed his condolences to Queen Mother Monineath in Beijing in person and called the former King an old friend of the Chinese people who had helped forge strong relations between the two countries.[១១]
- France: French President Francois Hollande was saddened by Sihanouk's death. Hollande described Sihanouk as "Author of the independence of Cambodia, indefatigable defender of his country in the international community, (Sihanouk) was, for many, the symbol of evenhanded Asian policy and... the sovereignty of nations."[១៥]
- Indonesia: President Susilo Bambang Yudhoyono called Sihanouk 'a great friend of Indonesia'. Yudhoyono noted that the former Cambodian king had "very good relationships" with Indonesia's first President Sukarno and his successor President Suharto.[១៦]
- Japan: Japanese Prime Minister Yoshihiko Noda sent a statement of condolence to Prime Minister Hun Sen. "He [the King] built a foundation for the relationship between our two countries for the future…and deeply understood Japan’s contribution in seeking peace for Cambodia,” Noda said.[១១]
- Malaysia: Representing the Malaysian Government, Minister in the Prime Minister's Department Tan Sri Dr Koh Tsu Koon paid his last respects to the former Cambodian king. Koh conveyed his condolences to Sihanouk's brother, Norodom Preya Sophon, and laid a wreath as a final respect to the former king whose body was lying instate at the palace. On his message, the minister described Sihanouk as a charismatic leader who brought independence and prosperity to Cambodia, and was an influential leader in strengthening bilateral relations between Malaysia and Cambodia.[១៧]
- North Korea: North Korean leader Kim Jong-un expressed condolences at the death Monday of former Cambodian king Norodom Sihanouk, praising him as a "close friend" of Pyongyang. "I express sincere condolences to the bereaved family and the Cambodian people," Kim said in a message to Sihanouk's son and the current ruler Norodom Sihamoni.[១៨]
- Singapore: Singaporean Prime Minister Lee Hsien Loong honored Sihanouk as great friend of Singapore. He and his wife attended the royal palace and paid respects to Sihanouk and offered his condolences to the royal family.[១៩]
- Thailand: Thai king Bhumibol Adulyadej and the royal family expressed deep sorrow over Sihanouk's death.[២០] Prime Minister Yingluck Shinawatra attended the cremation ceremony on behalf of the Thai government.
- United States: The Embassy of the United States in Phnom Penh sent their condolences to the King's Family and the Cambodian people on the passing of Sihanouk.[១១]
- Vietnam: Prime Minister Nguyen Tan Dung expressed deep condolences and led delegation to his funeral. He ordered Hanoi flags to be flown at half-mast.[២១]
ឯកសារយោង
[កែប្រែ]- ↑ ១,០ ១,១ "Cambodian former king Norodom Sihanouk dies aged 89". British Broadcasting Corporation. BBC. 15 October 2012. Retrieved 5 February 2014.
- ↑ "Norodom Sihanouk, Cambodian Leader Through Shifting Allegiances, Dies at 89". The New York Times. 14 October 2012. Retrieved 21 March 2014.
- ↑ "Cambodia's national flags fly at half mast at Phnom Penh Airport". Xinhua. 15 October 2012. Archived from the original on 19 October 2012. Retrieved 5 February 2014.
{{cite web}}
: More than one of|archivedate=
and|archive-date=
specified (help); More than one of|archiveurl=
and|archive-url=
specified (help) - ↑ "Cambodia expresses grieves at the death of King-Father Norodom Sihanouk". China News. 15 October 2012. http://news.xinhuanet.com/english/world/2012-10/15/c_131907356.htm.
- ↑ ៥,០ ៥,១ ៥,២ Denis D. Gray (4 February 2013). "Cambodia mourns as 'King-Father' Sihanouk cremated". Yahoo news. Retrieved 5 February 2014.
- ↑ "King Norodom Sihanouk's body returns to Cambodia". Globalpost. 7 October 2012. Retrieved 5 February 2014.
- ↑ "Monks Take Center Stage as Sihanouk Rituals Continue". VOA Khmer. 7 February 2013. Retrieved 5 February 2014.
- ↑ ៨,០ ៨,១ "Leaders arrive in Cambodia for royal cremation ceremony of Sihanouk".
- ↑ "(Press Release) The Royal Cremation Ceremony of His Majesty Norodom Sihanouk, the late King-father of the Kingdom of Cambodia, 4 February 2013". Ministry of Foreign Affairs (Malaysia). 31 January 2013. Archived from the original on 15 January 2017. Retrieved 5 February 2014.
{{cite web}}
: More than one of|archivedate=
and|archive-date=
specified (help); More than one of|archiveurl=
and|archive-url=
specified (help) - ↑ "Cambodia mourns beloved ex-king Sihanouk". Free Malaysia Today. 16 October 2012. Archived from the original on 23 កុម្ភៈ 2014. Retrieved 9 February 2014.
- ↑ ១១,០ ១១,១ ១១,២ ១១,៣ ១១,៤ "Condolences for King Sihanouk Arrive From Home and Abroad". The Cambodia Daily. 16 October 2012. Archived from the original on 22 កុម្ភៈ 2014. Retrieved 9 February 2014.
- ↑ "UN chief praises Sihanouk as 'unifying national leader'". Khmer News. 18 October 2013. Archived from the original on 23 February 2014. Retrieved 9 February 2014.
{{cite web}}
: More than one of|archivedate=
and|archive-date=
specified (help); More than one of|archiveurl=
and|archive-url=
specified (help) - ↑ "His Majesty Sultan Haji Hassanal Bolkiah Pays Last Tribute to Late-King Father". Agence Kampuchea Press. 19 November 2012. Retrieved 9 February 2014.
- ↑ "Messages of Condolences". RTB News. 16 October 2012. Archived from the original on 8 មីនា 2014. Retrieved 9 February 2014.
- ↑ "France's Hollande 'saddened' by Sihanouk's death". Khmer News. Archived from the original on 23 February 2014. Retrieved 9 February 2014.
{{cite web}}
: More than one of|archivedate=
and|archive-date=
specified (help); More than one of|archiveurl=
and|archive-url=
specified (help) - ↑ "Yudhoyono praises Sihanouk as 'close friend of Indonesia'". Khmer News. Archived from the original on 23 February 2014. Retrieved 9 February 2014.
{{cite web}}
: More than one of|archivedate=
and|archive-date=
specified (help); More than one of|archiveurl=
and|archive-url=
specified (help) - ↑ "Koh pays last respects to Norodom Sihanouk". Bernama. New Straits Times. 24 October 2012. Archived from the original on 22 February 2014. Retrieved 9 February 2014.
{{cite web}}
: More than one of|archivedate=
and|archive-date=
specified (help); More than one of|archiveurl=
and|archive-url=
specified (help) - ↑ "N. Korea leader offers condolences for Sihanouk". Khmer News. Archived from the original on 23 February 2014. Retrieved 9 February 2014.
{{cite web}}
: More than one of|archivedate=
and|archive-date=
specified (help); More than one of|archiveurl=
and|archive-url=
specified (help) - ↑ "PM Lee honours Sihanouk as 'great friend of Singapore'". The Straits Times. Retrieved 9 February 2014.
- ↑ "Thai king's 'deep sorrow' at death of Cambodian ex-king". Khmer News. Archived from the original on 23 February 2014. Retrieved 9 February 2014.
{{cite web}}
: More than one of|archivedate=
and|archive-date=
specified (help); More than one of|archiveurl=
and|archive-url=
specified (help) - ↑ "PM leads delegation to mourn late Cambodian King Father Sihanouk". Việt Nam News. 20 October 2012. Archived from the original on 3 មីនា 2016. Retrieved 9 February 2014.