ភ្លេងជាតិអាហ្វហ្គានីស្ថាន

ពីវិគីភីឌា

ប្រទេសអាហ្វហ្គានីស្ថានមានបទភ្លេងជាតិខុសៗគ្នាជាច្រើនក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ខ្លួន។

ប្រវត្តិ[កែប្រែ]

សរសើរព្រះមហាក្សត្រ (គ.ស. ១៩២៦–១៩៤៣)[កែប្រែ]

ភ្លេងជាតិដំបូងបង្អស់របស់អាហ្វហ្គានីស្ថានត្រូវបានអនុម័តក្នុងអំឡុងពេលរបស់ខ្លួនជារាជានិយម។ ជាឧបករណ៍ហើយគ្មានអត្ថបទចម្រៀងទេ។[១]

សរសើរ​ដ៏​អស្ចារ្យ (ក្លាហានរបស់យើងនិងក្សត្រអភិជន) (គ.ស.​ ១៩៤៣–១៩៧៣)[កែប្រែ]

នេះគឺជាភ្លេងជាតិទី ២ របស់អាហ្វហ្គានីស្ថានក្នុងកំឡុងរបបរាជានិយមរបស់ខ្លួន.[២]

ភ្លេងជាតិសាធារណរដ្ឋអាហ្វហ្គានីស្ថាន (គ.ស. ១៩៧៣–១៩៧៨)[កែប្រែ]

ក្លាយជាក្តៅ ក្តៅច្រើនទៀត (គ.ស. ១៩៧៨–១៩៩១)[កែប្រែ]

ភ្លេងជាតិមួយទៀតត្រូវបានអនុម័តបន្ទាប់ពីសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យអាហ្វហ្គានីស្ថានបានបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ ១៩៧៨​​ អត្ថបទចម្រៀងត្រូវបានសរសេរដោយ​ ស៊ូឡៃម៉ាន ឡាយេក ក្នុងនាមរដ្ឋាភិបាលរបស់គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យអាហ្វហ្កានីស្ថាន ដឹកនាំដោយ នូរ មូហាំម៉ាត់ តារ៉ាគី ដែលបានសម្រេចចិត្តផ្លាស់ប្តូរនិមិត្តសញ្ញាជាតិបន្ទាប់ពីរដ្ឋប្រហារម៉ាក្សនិយមឆ្នាំ ១៩៧៨[៣][៤][៥] តន្ត្រីនេះត្រូវបាននិពន្ធដោយ ចាលីលហ្គា ឡានដ៍ និងបានរៀបចំឡើងដោយ អ៊ូស្តាត សាលីម សារម៉ាដ[៦][៧] ត្រូវបានគេស្គាល់ជំនួសដោយចំណងជើង "ហ្គារ៉ាមសាឡាហ្គាឡាមសា"​ (ក្លាយជាក្តៅ ក្តៅច្រើនទៀត) ដែលជាការចាប់ផ្តើមរបស់ចម្រៀងផងដែរ។ ដូចភ្លេងជាតិជាច្រើន ពេលខ្លះវាត្រូវបានច្រៀងជាកាត់ ដោយគ្រាន់តែច្រៀងបន្ទរនិងឃ្លាដំបូង នៅឆ្នាំ ១៩៨៦ អាហ្វហ្គានីស្ថានបានបោះបង់ចោលលទ្ធិកុម្មុយនិស្តជាផ្លូវការ ប៉ុន្តែបទចម្រៀងនេះត្រូវបានរក្សាទុកជាភ្លេងជាតិរហូតដល់ឆ្នាំ ១៩៩១ នៅពេលវាត្រូវបានបញ្ឈប់

បន្ទាយឥស្លាម បេះដូងនៃអាស៊ី (គ.ស. ១៩៩១–១៩៩៦, គ.ស. ២០០១–២០០៦)[កែប្រែ]

ពីឆ្នាំ ១៩៩១ ដល់ឆ្នាំ ២០០៥ អាហ្វហ្គានីស្ថានបានប្រើសង្គ្រាមរបស់មូចាហ៊ីឌីនបាននិពន្ធក្នុងឆ្នាំ ១៩១៩​ ដោយ អ៊ូស្តាដ កាស៊ីម ជាភ្លេងជាតិ[៨][៩] ត្រូវបានគេស្គាល់ផងដែរតាមចំណងជើង "បន្ទាយឥស្លាម, បេះដូងនៃអាស៊ី" (ពែរ្ស: قلعه اسلام قلب اسیا‎) ដែលជាការចាប់ផ្តើមរបស់ចម្រៀងផងដែរ។[១០][១១][១២]

បទចម្រៀងនេះត្រូវបានបង្កើតឡើងវិញដោយរដ្ឋាភិបាលអន្តរកាលថ្មីរបស់អាហ្វហ្គានីស្ថានក្នុងឆ្នាំ ២០០២[១៣] នៅតែមាននៅពេលសាធារណរដ្ឋអ៊ីស្លាមអាហ្វហ្គានីស្ថានបានបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ ២០០៤ ហើយត្រូវបានប្រើប្រាស់ដោយចុងក្រោយរហូតដល់ឆ្នាំ ២០០៦[១៤][១៥]

ទីនេះជាមាតុប្រទេសរបស់ជនក្លាហាន (គ.ស. ១៩៩៦–២០០១, គ.ស. ២០២១-)[កែប្រែ]

នៅចុងទសវត្សឆ្នាំ ១៩៩០ ឥស្លាមអេមីរ៉ាតអាហ្វហ្កានីស្ថាននៅក្រោមតាលីបង់បានកាន់កាប់ភាគច្រើននៃប្រទេសអាហ្វហ្កានីស្ថានពីរដ្ឋាភិបាលដែលទទួលស្គាល់ដោយអង្គការសហប្រជាជាតិនិងបានគ្រប់គ្រងប្រទេសភាគច្រើនរហូតដល់ចុងឆ្នាំ ២០០១ ។ តាលីបង់មិនមានច្បាប់ផ្លូវការបញ្ជាក់ពីនិមិត្តសញ្ញារបស់ខ្លួនឡើយ រួមទាំងទង់ជាតិនិងភ្លេងជាតិ ប៉ុន្តែមាននាស៊ីតដែលគ្មានតន្ត្រីឈ្មោះថា "នេះគឺជាផ្ទះរបស់អ្នកក្លាហាន" (Pashto: دا د باتورانو کور, romanized: Dā də bātorāno kor) បានប្រើនៅក្នុងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយនិងពិធីផ្លូវការរបស់ខ្លួន បម្រើជាភ្លេងជាតិតាមការពិត

ភ្លេងជាតិសាធារណរដ្ឋឥស្លាមអាហ្វកានីស្ថាន (គ.ស. ២០០៦–២០២១)[កែប្រែ]

ភ្លេងជាតិថ្មី​មួយ (Dari: سرود ملی, romanized: Surūd-e Millī, Pashto: ملی سرود, romanized: Millī Surūd; បកប្រែថា ភ្លេងជាតិ) ត្រូវបានអនុម័តនិងប្រកាសជាផ្លូវការដូចជាដោយឡូយ៉ាជីរហ្គាក្នុងខែឧសភា ឆ្នាំ ២០០៦ យោងតាមមាត្រា ២០ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញអាហ្វហ្កានីស្ថាន ភ្លេងជាតិគួរតែភាសាប៉ាស្តូជាមួយនឹងការលើកឡើងពី "ព្រះគឺអស្ចារ្យបំផុត" ក៏ដូចជាឈ្មោះជនជាតិនៅអាហ្វហ្គានីស្ថាន។[១៦]​ ទំនុកច្រៀងត្រូវបានសរសេរដោយ អាប់ឌុល បារី ចាហានី ហើយតន្ត្រីត្រូវបានសរសេរដោយ បាប់រ៉ាក វ៉ាស្សា អ្នកនិពន្ធអាល្លឺម៉ង់ - អាហ្វហ្គានីស្ថាន[១៧]

ឯកសារយោង[កែប្រែ]

  1. "Afghanistan (1926-1943)". 6 May 2012.
  2. "Afghanistan (1943-1973)". 6 May 2012.
  3. "State Funeral for Afghan Leader Slain in '78 Coup". The New York Times. 18 March 2009.
  4. "An Afghan Secret Revealed Brings End of an Era". The New York Times. 1 February 2009.
  5. (ជាen) The Journal. Rabetat al-Alam al-Islami. 1979. pp. 62. https://books.google.com/books?id=rWYkAQAAIAAJ&q=sulaiman+layeq+OR+sulaiman+laeq+anthem. 
  6. Visser, Derkwillem (1991) (ជាde). Flaggen, Wappen, Hymnen: Bevölkerung, Religion, Geographie, Geschichte, Verwaltung, Währung. Battenberg. pp. 258. ល.ស.ប.អ. 9783894410445. https://books.google.com/books?id=yZIHAQAAMAAJ&q=Jalil+Ghahland. 
  7. "Afghanistan (1978-1992)". 9 May 2012.
  8. Bristow, Michael; Lim, Josh; Popp, Reinhard (11 May 2012). "Afghanistan (1992-1999, 2002-2006)". NationalAnthems.info. Retrieved 1 December 2017.
  9. "National anthems - Islamic State of Afghanistan (1992-2006)". 21 August 2016 – via YouTube.
  10. "Fortress of Islam, heart of Asia…" – via Amazon.
  11. "Afghanistan: "Fortress of Islam, Heart of Asia…"" – via Amazon.
  12. Pigott, Peter (28 February 2007). Canada in Afghanistan: The War So Far. Dundurn. p. 17. ល.ស.ប.អ. 9781550026740. https://archive.org/details/canadainafghanis0000pigo. "Fortress of Islam, Heart of Asia." 
  13. "Sououd-e-Melli". 15 December 2005. Archived from the original on 15 December 2005. Retrieved 2 តុលា 2021. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)ទំព័រគំរូ:Circular reference
  14. "Archived copy". Archived from the original on 2006-10-02. Retrieved 2019-09-18. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)CS1 maint: archived copy as title (link)
  15. "National Anthem Downloads, Lyrics, & Information: NationalAnthems.us - Afghanistan: New recording by the composer". www.nationalanthems.us.
  16. "The Constitution of Afghanistan". afghan-web.com. Archived from the original on 2013-10-28. Retrieved 2013-04-09.
  17. "National Anthem". afghan-web.com. Archived from the original on 2013-04-11. Retrieved 2013-04-09. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)