ស៊ីហ្គេម

ការប្រកួតកីឡាប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដែលហៅកាត់ថាស៊ីហ្គេម (មកពីពាក្យអង់គ្លេស Southeast Asian Games ឬ SEA Games) គឺជាព្រឹត្តិការណ៍កីឡាពហុជាតិសាសន៍​នៃបណ្ដាប្រទេស​នៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ទាំង១១។ ស៊ីហ្គេមត្រូវគេប្រារព្ឋធ្វើឡើងរៀងរាល់២ឆ្នាំម្ដង​ ដោយប្រទេសជាសមាជិកផ្លាស់ប្ដូរវេនគ្នាធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះ។ ព្រឹត្តិការណ៍នេះរៀបចំឡើងដោយ​ សហព័ន្ឋកីឡាប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ (Southeast Asian Games Federation) ក្រោមការត្រួតពិនិត្យពី គណកម្មការអូឡាំពិកអន្តរជាតិ (International Olympic Committee ហៅកាត់ថា IOC ) និង ក្រុមប្រឹក្សាអូឡាំពិកអាស៊ី (Olympic Council of Asia)។

ប្រទេសដែលចូលរួម

លេខកូដ IOC	ប្រទេស	ឆ្នាំចូលរួមលើកដំបូង	លេខកូដ ISO	ចំនាំ
BRU	ប្រ៊ុយណេ	១៩៨៨	BRN	-
CAM	កម្ពុជា	១៩៥៦	KHM	-
INA	ឥណ្ឌូនេស៊ី	១៩៥៦	IDN	IHO 1952    FIFA-code IDN
LAO	ឡាវ	១៩៨០	LAO	-
MAS	ម៉ាឡេស៊ី	១៩៥៦	MYS	-
MYA	មីយ៉ាន់ម៉ា	១៩៩៦	MMR	BIR 1948-1992
PHI	ហ្វីលីពីន	១៩២៤	PHL	-
SIN	សិង្ហបុរី	១៩៤៨	SGP	-
THA	ថៃ	១៩៥២	THA	-
TLS	ទីម័រខាងកើត	២០០៤	TLS	IOA 2000
VIE	វៀតណាម 1	១៩៥២	VNM

¹-គិតតាំងពីវៀតណាមខាងត្បូង

ប្រវត្តិ

ស៊ីហ្គេមមានដើមកំណើតតពីការប្រកួតកីឡាឧបទ្វីបអាស៊ីអាគ្នេយ៍ (Southeast Asian Peninsular Games ឬ SEAP Games)។ នៅថ្ងៃទី២២ ឧសភា ឆ្នាំ១៩៥៨ ប្រតិភូមកពីបណ្ដាប្រទេសឧបទ្វីបអាស៊ីអាគ្នេយ៍​ដែលបានចូលរួមការប្រកួតកីឡាអាស៊ី (អាស៊ីហ្គេម Asian Games)លើកទី៣ នៅតូក្យូ ប្រទេសជប៉ុន បានបើកកិច្ចប្រជុំមួយ​និងបានព្រមព្រៀងគ្នាបង្កើតអង្គការកីឡាមួយ។ SEAP Games ត្រូវបានផ្ដួចផ្ដើមគំនិត​ដោយលោកលួងសុខុមណៃប្រាដិត ដែលពេលនោះជា​អនុប្រធានគណកម្មការអូឡាំពិចថៃ។ មូលហេតុនៃការស្នើបង្កើតនោះ​គឺដើម្បីធ្វើសហប្រតិបត្តិការ​លើកស្ទួយព្រឹត្តិការណ៍កីឡាក្នុងតំបន់​និងរឹតចំនងមិត្តភាព​និងការយល់ដឹងពីគ្នារវាងបណ្ដាប្រទេសនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍។

សមាជិកដំបូងៗមាន ថៃ ភូមា(បច្ចុប្បន្នមីយ៉ាន់ម៉ា) ម៉ាឡាយ៉ា(បច្ចុប្បន្នម៉ាឡេស៊ី) ឡាវ វៀតណាមខាងត្បូង សិង្ហបុរី និងកម្ពុជា។ ប្រទេសទាំងនេះ​យល់ព្រមអោយរៀបចំការប្រកួតកីឡា​រៀងរាល់២ឆ្នាំម្ដង។ គណកម្មការកីឡាឧបទ្វីបអាស៊ីអាគ្នេយ៍បានលេចរូបរាងឡើង។

កីឡាឧបទ្វីបអាស៊ីអាគ្នេយ៍លើកទី១ធ្វើឡើងនៅបាងកក ពីថ្ងៃទី១២ដល់១៧ ខែធ្នូឆ្នាំ១៩៥៩ ដែលមានកីឡាករនិងមន្ត្រីច្រើនជាង៥២៧នាក់មកពីប្រទេសថៃ ភូមា ម៉ាឡេស៊ី សិង្ហបុរី វៀតណាមខាងត្បូងនិងឡាវបានចូលរួម ក្នុងព្រឹត្តិការណ៍កីឡា១២វិញ្ញាសា។

នៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍កីឡាឧបទ្វីបអាស៊ីអាគ្នេយ៍លើកទី៨ក្នុងឆ្នាំ១៩៧៥ គណកម្មការកីឡាឧបទ្វីបអាស៊ីអាគ្នេយ៍បានពិចារណារាប់បញ្ជូលឥណ្ឌូនេស៊ី និងហ្វីលីពីន។ នៅឆ្នាំ១៩៧៧ ប្រទេសទាំង២នេះបានចូលជាផ្លូវការ ហើយគណកម្មការនេះក៏ប្ដូរឈ្មោះជា គណកម្មការកីឡាអាស៊ីអាគ្នេយ៍ (Southeast Asian Games Federation (SEAGF)) ហើយព្រឹត្តិការណ៍កីឡាក៏ប្ដូរឈ្មោះជា កីឡាអាស៊ីអាគ្នេយ៍ រឺ ស៊ីហ្គេម (Southeast Asian Games) ទៅ។ ប៊្រុយណេ​ត្រូវបានអនុញ្ញាតអោយចូលនៅ​ស៊ីហ្គេមលើកទី១០នៅចាការតា ឥណ្ឌូនេស៊ី ចំនែកទីម័រខាងកើត​ត្រូវបានអនុញ្ញាតអោយចូលរួម​នៅស៊ីហ្គេមលើកទី២២នៅហាណូយ វៀតណាម។

ព្រឹត្តិការណ៍

សូមមើលផងដែរ ព្រឹត្តិការណ៍កីឡានៅស៊ីហ្គេម

ប្រវត្តិធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះ

• ៦ លើក: ថៃ ម៉ាឡេស៊ី⁺
• ៤ លើក: សិង្ហបុរី⁺ ឥណ្ឌូនេស៊ី⁺ ហ្វីលីពីន⁺
• ២​លើក: មីយ៉ាន់ម៉ា ប៊្រុយណេ⁺
• ១​លើក : វៀតណាម ឡាវ⁺

⁺រាប់បញ្ចូលទាំងពេលអនាគតឆាប់ៗនេះ។

ពត៌មានផ្សេងៗ

កីឡាឧបទ្វីបអាស៊ីអាគ្នេយ៍

ឆ្នាំ	លើកទី	ទីក្រុងម្ចាស់ផ្ទះ	ប្រទេស	ជ័យលាភី (មាស)	លេខ២ (មាស)	លេខ៣ (មាស)
១៩៥៩	I	បាងកក	ថៃ	ថៃ(៣៥)	បួគីណាហ្វាសូ(១១)	មីយ៉ាន់ម៉ា(៨)
១៩៦១	II	រ៉ង់គូន	បួគីណាហ្វាសូ	បួគីណាហ្វាសូ(៣៥)	ថៃ(២១)	មីយ៉ាន់ម៉ា(១៦)
១៩៦៣	III	កម្ពុជា	កម្ពុជា	ខកខានមិនបានធ្វើ
១៩៦៥	III	កូឡាឡាំពួរ	ម៉ាឡេស៊ី	ថៃ(៣៨)	ម៉ាឡេស៊ី(៣៣)	សិង្ហបុរី(១៨)
១៩៦៧	IV	បាងកក	ថៃ	ថៃ(៧៧)	សិង្ហបុរី(២៨)	ម៉ាឡេស៊ី(២៣)
១៩៦៩	V	រ៉ង់គូន	បួគីណាហ្វាសូ	បួគីណាហ្វាសូ(៥៧)	ថៃ(៣២)	សិង្ហបុរី(៣១)
១៩៧១	VI	កូឡាឡាំពួរ	ម៉ាឡេស៊ី	ថៃ(៤៤)	ម៉ាឡេស៊ី(៤១)	សិង្ហបុរី(៣២)
១៩៧៣	VII	សិង្ហបុរី	សិង្ហបុរី	ថៃ(៤៧)	សិង្ហបុរី(៤៥)	ម៉ាឡេស៊ី(៣០)
១៩៧៥	VIII	បាងកក	ថៃ	ថៃ(៨០)	សិង្ហបុរី(៣៨)	បួគីណាហ្វាសូ(២៨)

កំនត់ត្រាមេដាយមាស

ជ័យលាភីរួម

• ៦លើក៖ ថៃ
• ២លើក៖ ភូមា

ចំនាត់ថ្នាក់លេខ២

• ៣លើក៖ សិង្ហបុរី
• ២លើក៖ ម៉ាឡេស៊ី ថៃ
• ១លើក៖ ភូមា

ចំនាត់ថ្នាក់លេខ៣

• ៤លើក៖ ម៉ាឡេស៊ី
• ៣លើក៖ សិង្ហបុរី
• ១លើក៖ ភូមា

ចំនាំ៖ កំនត់ត្រានេះគិតពីកីឡាឧបទ្វីបអាស៊ីអាគ្នេយ៍ក្នុងចន្លោះឆ្នាំ ១៩៥៩ដល់១៩៧៥។ ម៉ាឡេស៊ីនិងម៉ាឡាយ៉ាគឺគិតតែមួយ

កីឡាអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ឬ ស៊ីហ្គេម

គណកម្មការស៊ីហ្គេមបានកំនត់ឈ្មោះប្រទេសដែលនឹងត្រូវធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះស៊ីហ្គេម​រហូតដល់ឆ្នាំ២០១៩ ទោះជាប្រទេសទាំងនោះមិនទាន់បានសំរេចច្បាស់លាស់ពីទីកន្លែងសំរាប់ប្រារព្ឋស៊ីហ្គេមក៏ដោយ។

¹ ប្ដូរឈ្មោះនៅពេលហ្វីលីពីននិងឥណ្ឌូនេស៊ីត្រូវបានអនុញ្ញាតអោយចូលរួម។

ឆ្នាំ	លើកទី	ទីក្រុងជាម្ចាស់ផ្ទះ	ប្រទេស	ជ័យលាភី (មាស)	លេខ២ (មាស)	លេខ៣ (មាស)
១៩៧៧1	IX	កូឡាឡាំពួរ	ម៉ាឡេស៊ី	ឥណ្ឌូនេស៊ី(៦២)	ថៃ(៣៧)	ហ្វីលីពីន(៣១)
១៩៧៩	X	ចាការតា	ឥណ្ឌូនេស៊ី	ឥណ្ឌូនេស៊ី(៩២)	ថៃ(៥០)	បួគីណាហ្វាសូ(២៦)
១៩៨១	XI	ម៉ានីល	ហ្វីលីពីន	ឥណ្ឌូនេស៊ី(៨៥)	ថៃ(៦២)	ហ្វីលីពីន(៥៥)
១៩៨៣	XII	សិង្ហបុរី	សិង្ហបុរី	ឥណ្ឌូនេស៊ី(៦៤)	ហ្វីលីពីន(៤៩)	ថៃ(៤៩)
១៩៨៥	XIII	បាងកក	ថៃ	ថៃ(៩២)	ឥណ្ឌូនេស៊ី(៦២)	ហ្វីលីពីន(៤៣)
១៩៨៧	XIV	ចាការតា	ឥណ្ឌូនេស៊ី	ឥណ្ឌូនេស៊ី(១៨៣)	ថៃ(៦៣)	ហ្វីលីពីន(៥៩)
១៩៨៩	XV	កូឡាឡាំពួរ	ម៉ាឡេស៊ី	ឥណ្ឌូនេស៊ី(១០២)	ម៉ាឡេស៊ី(៦៧)	ថៃ(៦២)
១៩៩១	XVI	ម៉ានីល	ហ្វីលីពីន	ឥណ្ឌូនេស៊ី(៩២)	ហ្វីលីពីន(៩១)	ថៃ(៧២)
១៩៩៣	XVII	សិង្ហបុរី	សិង្ហបុរី	ឥណ្ឌូនេស៊ី(៨៨)	ថៃ(៦៣)	ហ្វីលីពីន(៥៧)
១៩៩៥	XVIII	ឆៀងម៉ៃ	ថៃ	ថៃ(១៥៧)	ឥណ្ឌូនេស៊ី(៧៧)	ហ្វីលីពីន(៣៣)
១៩៩៧	XIX	ចាការតា	ឥណ្ឌូនេស៊ី	ឥណ្ឌូនេស៊ី(១៩៤)	ថៃ(៨៣)	ម៉ាឡេស៊ី(៥៥)
១៩៩៩	XX	បង់ដារសិរីបេហ្គាវ៉ាន់	ប្រ៊ុយណេ	ថៃ(៦៥)	ម៉ាឡេស៊ី(៥៧)	ឥណ្ឌូនេស៊ី(៤៤)
២០០១	XXI	កូឡាឡាំពួរ	ម៉ាឡេស៊ី	ម៉ាឡេស៊ី(១១១)	ថៃ(១០៣)	ឥណ្ឌូនេស៊ី(៧២)
២០០៣	XXII	ហាណូយ, ហូជីមីញស៊ីធី	វៀតណាម	វៀតណាម(១៥៨)	ថៃ(៩០)	ឥណ្ឌូនេស៊ី(៥៥)
២០០៥	XXIII	ម៉ានីល	ហ្វីលីពីន	ហ្វីលីពីន(១១៣)	ថៃ(៨៧)	វៀតណាម(៧១)
២០០៧	XXIV	នគររាជសីមា5	ថៃ	ថៃ(១៨៣)	ម៉ាឡេស៊ី(៦៨)	វៀតណាម(៦៤)
២០០៩	XXV	វៀងច័ន្ទ	ឡាវ	ថៃ(៨៦)	វៀតណាម(៨៣)	ឥណ្ឌូនេស៊ី(៤៣)
២០១១	XXVI	ចាការតា 5	ឥណ្ឌូនេស៊ី
២០១៣	XXVII	មីយ៉ាន់ម៉ា	មីយ៉ាន់ម៉ា
២០១៥	XXVII	សិង្ហបុរី	សិង្ហបុរី
២០១៧	XXVIII	កូឡាឡាំពួរ	ម៉ាឡេស៊ី
២០១៩	XXIX	ម៉ានីល	ហ្វីលីពីន
២០២១	XXX	ហាណូយ	វៀតណាម
២០២៣	XXXII	រាជធានីភ្នំពេញ	កម្ពុជា
២០២៥	XXXIII		ថៃ

កំនត់ត្រាពីមេដាយមាស

ជ័យលាភីរួម

• ៩លើក៖ ឥណ្ឌូនេស៊ី
• ៤លើក៖ ថៃ
• ១លើក ៖ ម៉ាឡេស៊ី វៀតណាម ហ្វីលីពីន

ចំនាត់ថ្នាក់លេខ២

• ៩លើក៖ ថៃ
• ៣លើក៖ ម៉ាឡេស៊ី
• ២លើក៖ ឥណ្ឌូនេស៊ី ហ្វីលីពីន

ចំនាត់ថ្នាក់លេខ៣

• ៦លើក៖ ហ្វីលីពីន
• ៣លើក៖ ឥណ្ឌូនេស៊ី ថៃ
• ២លើក៖ វៀតណាម
• ១លើក៖ មីយ៉ាន់ម៉ា ម៉ាឡេស៊ី

ចំនាំ៖ កំនាត់ត្រាគិតតាំងពីស៊ីហ្គេមឆ្នាំ១៩៧៧តែប៉ុណ្ណោះ

ចំនួនមេដាយសរុប

គិតមកទល់ស៊ីហ្គេមលើកទី២៤

កីឡាឧបទ្វីបអាស៊ីអាគ្នេយ៍

ប្រទេស	មាស	ប្រាក់	សំរិទ្ឋ	សរុប
ថៃ	៣៦៤	២៥៤	២៦១	៨៨៩
សិង្ហបុរី	២០៤	២២៩	២២១	៦៥៤
បួគីណាហ្វាសូ	១៩៨	២០៧	២១៤	៦១៩
មីយ៉ាន់ម៉ា	១៩៤	២៥៥	៣១៦	៧៦៥
ស្លូវេនី2	៣៩	៥១	៦៥	១៥៥
កម្ពុជា និង សាធារណរដ្ឋខ្មែរ	២៧	៣៦	៤១	១០៤
ទំព័រគំរូ:LAO-OLD	០	៦	២៣	២៩

ស៊ីហ្គេម

ប្រទេស	មាស	ប្រាក់	សំរិទ្ឋ	សរុប
ឥណ្ឌូនេស៊ី	១៣៧៧	១២០៩	១១៧៨	១៧៦៤
ថៃ	១៣១៨	១១២៥	១០៩៨	៣៥៤១
ហ្វីលីពីន	៧៦២	៨៨០	១០៦៣	២៧០៥
ម៉ាឡេស៊ី	៧០៥	៦៨២	៩២៧	២៣១៥
សិង្ហបុរី	៤៣១	៤៨៤	៧៣៣	១៦៨៤
វៀតណាម	៤០៧	៣៧៣	៤៦១	១២៤១
មីយ៉ាន់ម៉ា	២២១	៣៦១	៥០៥	១០៨៧
ឡាវ	១១	២១	៧៨	១១០
ប្រ៊ុយណេ	៩	៣៣	១២៥	១៦៧
កម្ពុជា	៤	១៥	៥៣	៧២
ទីម័រខាងកើត	០	០	៣	៣

សរុបរួមទាំងអស់

ប្រទេស	មាស	ប្រាក់	សំរិទ្ឋ	សរុប
ថៃ	១៦៩២	១៣៧៩	១៣៥៩	៤៤៣០
ឥណ្ឌូនេស៊ី	១៣៧៧	១២០៩	១១៧៨	៣៧៦៤
ម៉ាឡេស៊ី1	៩០០	៩៣៧	១២៤៣	៣០៨០
ហ្វីលីពីន	៧៦២	៨៨០	១០៦៣	២៧០៥
សិង្ហបុរី	៦៣៥	៧១៣	៩៥៤	២៣០២
វៀតណាម4	៤៤៦	៤២៤	៥២៦	១៣៩៦
មីយ៉ាន់ម៉ា5	៤១៩	៥៦៨	៧១៩	១៧០៦
កម្ពុជា3	៣១	៥១	៩៤	១៧៦
ឡាវ	១១	២៧	១០១	១៣៩
ប្រ៊ុយណេ	៩	៣៣	១២៥	១៦៧
ទីម័រខាងកើត	០	០	៣	៣

កំនត់សំគាល់

• ¹ ចូលរួមប្រកួតក្នុងនាមម៉ាឡាយ៉ាក្នុងតាំងពីផ្ដើមកីឡារហូតដល់ឆ្នាំ១៩៦១។
• ² សាធារណរដ្ឋវៀតណាមខាងត្បូងបានបាត់រូបរាងនៅខែកក្កដាឆ្នាំ១៩៧៦ ពេលវាបញ្ជូលជាមួយសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យវៀតណាម(វៀតណាមខាងត្បូង) ដើម្បីក្លាយខ្លួនជាសាធារណរដ្ឋសង្គមនិយមវៀតណាម (ត្រូវបានគេស្គាល់វាជាវៀតណាម)។ ហេតុនេះការរាប់មេដាយសំរាប់ប្រទេសនេះគិតត្រឹមឆ្នាំ១៩៧៥។ គណកម្មការអូឡាំពិចអន្តរជាតិឈប់ប្រើកូដនេះហើយតាំងពីមានការរំលាយបញ្ជូលគ្នារវាងវៀតណាមទាំង២រួចមក។
• ³ ចូលរួមប្រកួតក្នុងនាមកម្ពុជា សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា និងសាធារណរដ្ឋខ្មែរ។
• ⁴ នៅឆ្នាំ១៩៨៩ វៀតណាមដែលបង្រួបបង្រួមរួច ចូលរួមប្រកួតដោយមានឈ្មោះថ្មីនិងទង់ជាតិថ្មី។ មេដាយដែលទទួលដោយវៀតណាមខាងត្បូងត្រូវបានរាប់បញ្ជូលផងដែរនៅទីនេះ។
• ⁵ ចូលរួមប្រកួតក្នុងនាមភូមារហូតដល់ឆ្នាំ១៩៨៥។ ទីរួមខេត្តជុនបុរី និងបាងកក ក៏ជាកន្លែងប្រកួតស៊ីហ្គេមលើកទី២៤ដែរ។ ស៊ីហ្កេមលើកទី២៦ដែលនឹងត្រូវធ្វើឡើងនៅឥណ្ឌូនេស៊ី បើតាមរបាយការណ៍បានអោយដឹងថាក្រៅពីក្រុងចាការតា នឹងមានក្រុង៣ផ្សេងទៀត(បានឌុង ប៉ាឡេមបាង និងសេម៉ារ៉ាង) ដែលនឹងចូលរួមធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះក្នុងព្រឹត្តិការណ៍នេះ។

សូមមើលផងដែរ

• អាស៊ីហ្គេម
• [[កីយ៧៦យ

ឡាអាស៊ីខាងកើត]]

តំនភ្ជាប់ក្រៅ

• Olympic Council of Asia Regional Hosting List Archived 2009-03-03 at the វេយប៊ែខ ម៉ាស៊ីន.
• ពត៌មានអំពីស៊ីហ្គេម
• Singapore 2013 Archived 2010-03-10 at the វេយប៊ែខ ម៉ាស៊ីន.